تيانشان تورى
تيانشان تورى   ›   ۇيرەنۋ   ›   شولۋ

ءبىر نيەتپەن سەلبەسىپ، جىبەك جولىنىڭ تىڭ شۇعىلاسىن جازايىق

شينجياڭ گازەتى باسماقالاسى

  9 - ايدىڭ 19 - كۇنى 7 - كەزەكتى جۇڭگو − ازيا - ەۆروپا كورمەسى شينجياڭ ۇرىمجىدە سالتاناتپەن شىمىلدىعىن اشتى، مەملەكەت ءتوراعاسى شي جينپيڭ كورمەگە قۇتتىقتاۋ حات جولدادى. قۇتتىقتاۋ حاتىندا ءارى شينجياڭنىڭ جىبەك جولى ەكونوميكالىق بەلدەۋى وزەكتى رايونى قۇرىلىسىنداعى قول جەتكىزگەن بەلسەندى ناتيجەلەرىن تولىق تۇراقتاندىردى − ”جاقىنعى جىلداردان بەرى جۇڭگو شينجياڭ وڭىرلىك ورىن باسىمدىعىن تولىق ساۋلەلەندىرىپ، جىبەك جولى ەكونوميكالىق بەلدەۋى وزەكتى رايونى قۇرىلىسىن بەلسەنە ىلگەرىلەتىپ، جۇڭگو مەن ازيا - ەۆروپا وڭىرىندەگى ەلدەردىڭ ۇلاسۋىن - تۇتاسۋىن، ءوزارا تيىمدىلىك جاساپ سەلبەسۋىن، بىرگە دامۋىن جەبەپ، بەلسەندى ناتيجەگە قول جەتكىزدى“. ونان دا ماڭىزدىسى، ”ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جولدىڭ“ جوعارى ساپالى دامۋىن ىلگەرىلەتۋگە شىن ىقىلاستى ءۇمىت ارتتى − ”جۇڭگو ءار ەلمەن بىرگە جۇڭگو − ازيا - ەۆروپا كورمەسىن تۇعىر ەتىپ، بەيبىت بولۋ جانە سەلبەسۋ، اشىق جانە سيىسىمدى بولۋ، ءوزارا ۇيرەنىپ، ءبىر - بىرىنەن ۇلگى الۋ، ءوزارا پايدا جەتكىزىپ، تەڭ يگىلىكتەنۋ سىندى جىبەك جولى رۋحىن اسقاقتاتىپ، جوعارى ولشەمدى، باياندى بولۋعا، حالىق تۇرمىسىنا تيىمدىلىك جەتكىزۋگە تاباندى بولىپ، ازيا مەن ەۆروپانىڭ سەلبەستىك سالالارىن ۇزدىكسىز كەڭەيتىپ، ازيا مەن ەۆروپانىڭ سەلبەستىگىنىڭ دەڭگەيىن كوتەرىپ، بىرگە دامۋدى، گۇلدەنۋدى جەبەۋدى قالايدى“.

  باس شۋجي شي جينپيڭنىڭ قۇتتىقتاۋ حاتى جىبەك جولى رۋحىن اسقاقتاتىپ، ازيا - ەۆروپا سەلبەستىگىن تەرەڭدەتۋگە ىقىلاستى ءۇمىت ارتىپ، جۇڭگو جاۋاپكەرشىلىگى مەن دۇنيە جۇزىنە دەگەن سۇيىسپەنشىلىگىن ايگىلەپ، شينجياڭداعى 25 ميلليوننان استام كادر - بۇقارانى شابىتتاندىرىپ، جىگەرلەندىرىپ، ايرىقشا جەلپىندىردى. باس شۋجيدىڭ قۇتتىقتاۋ حاتىنىڭ رۋحىن جەتەكشى ەتىپ، ءار ۇلت تيانشان پەرزەنتتەرى جىبەك جولى ەكونوميكالىق بەلدەۋى وزەكتى رايونى قۇرىلىسىن جەدەل ىلگەرىلەتۋدىڭ كەلەلى ساياسي جاۋاپكەرشىگىن اناعۇرلىم باتىلدىقپەن، تاباندىلىقپەن ارقالاپ، باس شۋجيدىڭ ىقىلاستى ءۇمىتىن اقتاپ، وسكەلەڭ تاريحي بورىشتى ورىنداپ، ءبىر نيەتپەن سەلبەسىپ، بايىرعى جىبەك جولىنىڭ جاڭا شۇعىلاسىن جازادى.

  بەينە باس شۋجي اتاپ كورسەتكەندەي ازيا - ەۆروپا قۇرلىعى دامۋ ومىرشەڭدىگىنە جانە كومەسكى كۇشكە تولى، ”ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جولدى“ بىرگە قۇرۋ حالىقارالىق سەلبەستىگىندەگى ءتۇيىندى ءوڭىر. 2014 - جىلى شي جينپيڭ جولداستى ۇيتقى ەتكەن پارتيا ورتالىق كوميتەتى بيىكتە تۇرىپ الىستى بولجاپ، شينجياڭدى جىبەك جولى ەكونوميكالىق بەلدەۋىنىڭ وزەكتى رايونى ەتىپ تۇراقتاندىردى، ”ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جولدى“ بىرگە قۇرۋ كوركەم جوباسىندا شينجياڭ ماڭىزدى سالماقتى يەلەيدى. ءدال وسى ساتتە باس شۋجيدىڭ قۇتتىقتاۋ حاتىن تاپسىرىپ العان شينجياڭداعى ءار ۇلت كادرلارى مەن بۇقاراسى 2014 - جىلى باس شۋجيدىڭ شينجياڭدى كوزدەن كەشىرگەندە ”ەگەر جىبەك جولى ەكونوميكالىق بەلدەۋى قۇرىلسا، شينجياڭ گۇلدەنگەن ورتالىققا اينالادى“ دەگەن ۇمىتكە تولى سوزدەرىن، ءسوز جوق، ەسكە الادى. 2 ايدىڭ الدىندا باس شۋجي تاعى ءبىر رەت شينجياڭعا كەلىپ، قىزمەتتى كوزدەن كەشىرگەندە سۇيىسپەنشىلىككە تولى سەزىممەن: ”بۇل ارا ەندىگارى شەت - شالعاي ءوڭىر بولماستان، قايتا ءبىر وزەكتى وڭىرگە اينالدى، توراپ ءتۇيىنى وڭىرىنە اينالدى“ دەگەن بولاتىن، ال ەندى عانا اياقتاعان شاڭحاي سەلبەستىك ۇيىمىنا مۇشە ەلدەردىڭ مەملەكەت باسشىلارى القالار كەڭەسى دۇنيە جۇزىنە تيانشان تاۋ بوكتەرىنەن كاسپي تەڭىزى جاعاسىنا دەيىن، پامير ۇستىرتىنەن قازاق ساحاراسىنا دەيىن ”ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جول“ سەلبەستىگى ازيا - ەۆروپا قۇرلىعىندا ءار ەل حالقىنا يگىلىك جەتكىزىپ، شۇعىلالى ناتيجە جاراتىپ، جەلى بويىنداعى ءار ەلدىڭ مۇددە بايلانىسىن اناعۇرلىم جيىلەتىپ، سەلبەستىك جولىندا اناعۇرلىم نىق قادام تاستاعانىن كورسەتتى.

  7 - كەزەكتى جۇڭگو − ازيا - ەۆروپا كورمەسىنىڭ اشىلۋى جۇڭگونىڭ شينجياڭىنىڭ ”ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جولدى“ بىرگە قۇرۋ ساحناسىنداعى شۇعىلالى ءساتى. جالپى جۇرت كوز تىككەن شينجياڭدا ءار ۇلت كادرلارى، بۇقاراسى باس شۋجي شي جينپيڭگە تەرەڭ العىس ايتادى، پارتيا ورتالىق كوميتەتىنە العىس ايتادى. پارتيا 18 - قۇرىلتايىنان بەرى شي جينپيڭ جولداستى ۇيتقى ەتكەن پارتيا ورتالىق كوميتەتى شينجياڭ قىزمەتىن جۇڭحۋا ۇلتى ۇلى گۇلدەنۋىن جۇزەگە اسىرۋ ستراتەگيالىق جالپى جاعداي تۇرعىسىنان جوبالادى. باس شۋجي شي جينپيڭ، اۋەلى، ىلگەرىندى - كەيىندى 2 رەت شينجياڭدى كوزدەن كەشىرىپ، 2 - رەتكى، 3 - رەتكى ورتالىقتىڭ شينجياڭ قىزمەتى جونىندەگى اڭگىمە ماجىلىستەرىن باسقارىپ اشىپ، 12 - كەزەكتى مەملەكەتتىك حالىق قۇرىلتايى 5 - ماجىلىسىندە شينجياڭ ۋاكىلدەر ۇيىرمەسىنىڭ باياندامانى قاراۋىنا قاتىناستى، سول ءبىر بەتالىس بەلگىلەپ، جول باستاعان ساتتەر، سول ءبىر شىن ىقىلاستى كورىنىستەر، سول ءبىر تەرەڭ ماعىنالى تاپسىرمالار قاستەرلى ەستەلىككە اينالىپ، ءبىر ميلليون 660 مىڭ شارشى كيلومەتردەن استام بايتاق دالاعا ويىلىپ جازىلدى. 2014 - جىلدان بەرگى 8 جىلدا اۆتونوميالى رايوندىق پارتكوم مەن ۇكىمەت پارتيا ورتالىق كوميتەتىنىڭ شەشىمدەرىن، ورنالاستىرۋلارىن تاباندىلىقپەن بۇلجىتپاي دايەكتىلەندىرىپ، تياناقتاندىرىپ، شينجياڭنىڭ وزىندىك وڭىرلىك اشىق ستراتەگياسىن مەملەكەتتىڭ باتىسقا ەسىك اشۋ جالپى تۇلعالىق ورنالاستىرۋىنا ەنگىزىپ، ”ءبىر پورت، ەكى رايون، بەس ۇلكەن ورتالىق، شەكارا وتكەلى ەكونوميكالىق بەلدەۋىن“ تۇتقا ەتىپ، جىبەك جولى ەكونوميكالىق بەلدەۋى وزەكتى رايون قۇرىلىسىن تىڭعىلىقتى ىلگەرىلەتىپ، ءتۇيىندى وركەندەتۋ، ەسىك اشۋ تۇعىرى قۇرىلىسىندا بەلسەندى ىلگەرىلەۋشىلىككە قول جەتكىزىپ، سىرتقا ەسىك اشۋ ۇلكەن ارناسى العاشقى قادامدا قالىپتاستى. اتتانعان جۇڭگو − ەۆروپا (ورتا ازيا) كەزەكشى پويەزى جالپى 6000نان اسىپ، جىلىنا ورتا ەسەپپەن %55.1 ارتۋدا. ”ۇلكەن نوبايدان“ ”ەگجەي - تەگجەيلى سىزباعا“ دەيىن شينجياڭ جىبەك جولى ەكونوميكالىق بەلدەۋى وزەكتى رايون قۇرىلىسىنىڭ تابىسى سۇبەلى بولدى. شينجياڭنىڭ بايتاق دالاسىندا جوعارى دەڭگەيلى ەسىك اشۋ ارقىلى جوعارى ساپالى دامۋدى ىلگەرىلەتۋدىڭ تارتىمدى پاراعىن جازدى.

  شالقار تەڭىز ۇلان - قايىر جەلكەن جايىپ كەمەمىز، نىسانانى بەتكە الىپ تولقىن جارىپ كەلەمىز. جاڭا داۋىردەگى جاڭا جورىقتا شينجياڭ ءوزىنىڭ تاريحي ورنى مەن قاسيەتتى بورىشىن ونان ارى جىعا تانىپ، حالىقپەن تىلەكتەس، الەممەن مۇددەلەس بولىپ، باس شۋجي شي جينپيڭنىڭ ”ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جولدى“ بىرگە قۇرۋ جونىندەگى ماڭىزدى ءسوزىنىڭ، ماڭىزدى نۇسقاۋىنىڭ رۋحىن ىشكەرىلەي دايەكتىلەندىرىپ، جاڭا داۋىردەگى پارتيانىڭ شينجياڭدى جونگە سالۋ جالپى جوباسىن تولىق، دالمە - ءدال دايەكتىلەندىرىپ، سىرتقا ەسىك اشۋ دانەكەرىن بايىتىپ، سىرتقا ەسىك اشۋ دەڭگەيىن جوعارىلاتىپ، اشىق ەكونوميكالىق ءتۇزىلىستىڭ دامۋىن ىلگەرىلەتىپ، جىبەك جولى ەكونوميكالىق بەلدەۋى بويىنداعى ەلدەرمەن ەكونوميكا، ساۋدا سەلبەستىگىن ۇزدىكسىز تەرەڭدەتىپ، حالىقارالىق كاسىپ سالالارىنىڭ ءوندىرىس قۋاتى سەلبەستىگىن كۇشەيتىپ، باتىسقا ەسىك اشۋدىڭ كەڭدىگى مەن تەرەڭدىگىن ۇزدىكسىز ارتتىرىپ، ىشكى قۇرلىقتىق ەسىك اشۋ مەن شەكارالىق ەسىك اشۋدىڭ بيىگىن سومداپ، الەمدىك دامۋدىڭ جاڭا داۋىرگە قادام قويۋىن ىلگەرىلەتۋ، ءار ەل حالقىنا يگىلىك جەتكىزۋ ايبىندى جورىعىندا بورىشىن ادا ەتىپ، تاريحي ۇلەس قوسادى.

جاۋاپتى رەداكتور : الىمبەك نۇرالين

ەسكەرتۋ:

تورابىمىزداعى مازمۇنداردى پايدالانۋعا تۋرا كەلگەندە، ءسوزسىز جازباشا رۇقساتقا يە بولۋ كەرەك. مازمۇنداردى رۇقساتسىز جالعاپ تاراتۋعا، كەسىپ رەداكسيالاۋعا، وزگەرتۋگە، قىسقارتىپ قۇراستىرۋعا، باسقا ورىنعا كوشىرۋگە نەمەسە باسقا تاسىلدەرمەن كوبەيتۋگە ءارى تاراتۋعا بولمايدى، قايشى كەلگەندەردىڭ زاڭدىق جاۋاپكەرشىلىگى زاڭ بويىنشا قۋزاستىرىلادى.