− جاڭا داۋىردەگى شينجياڭنىڭ دامۋ تابىستارى جونىندە جالپى شولۋ . مادەنيەت قۇرىلىسى
□ انار بۇلت \ شينجياڭ گازەتىنىڭ ءتىلشىسى يىن لۋ
10 - ايدىڭ 4 - كۇنى كورەرمەندەر ”جاڭا داۋىردە ەكپىندەي ىلگەرىلەۋ“ نەگىزگى تاقىرىپتىق تابىستار كورمەسىنىڭ شينجياڭ بولەگى ”شينجياڭدى مادەنيەتپەن نارلەندىرۋ − تاتىمدى ءتالىم - تاربيەنىڭ قوماقتى جەمىسى“ بولىگىندە بەيزاتتىق مادەنيەت مۇرالارى تۋىندىلارى جانە مادەنيەت جاسامپازدىعى ونىمدەرى كورمە سورەسىن ەكسكۋرسيالاۋدا. وسى بولىكتە سۋرەت، بەينەجازبا، ناقتى زات سياقتىلار ارقىلى سوڭعى جىلدارداعى رايونىمىزدىڭ مادەنيەت ىستەرىنىڭ دامۋ تابىستارى شوعىرلى ايگىلەنگەن.
□ سۋرەتتى انار بۇلت \ شينجياڭ گازەتىنىڭ ءتىلشىسى يۇي لەي تۇسىرگەن
مادەنيەت سەنىمى اسا نەگىزدىك، اسا كەڭ كولەمدى، اسا تەرەڭ سەنىم، ءبىر مەملەكەتتىڭ، ءبىر ۇلتتىڭ دامۋىنداعى ەڭ نەگىزگى، ەڭ مايەكتى، ەڭ ۇزاققا جالعاساتىن كۇش. ”بەستى ءبىر تۇلعالاندىرۋ“ جالپى تۇلعالىق ورنالاستىرۋىندا مادەنيەت قۇرىلىسى رۋح سانالادى.
پارتيا 18 - قۇرىلتايىنان بەرى، شي جينپيڭ جولداستى ۇيتقى ەتكەن پارتيا ورتالىق كوميتەتىنىڭ پارمەندى باسشىلىعىندا، شينجياڭ بۇلجىماس تاباندىلىقپەن شي جينپيڭ جاڭا ءداۋىر جۇڭگوشا سوتسياليزم يدەياسىمەن تىلەك ۇيىستىرىپ، رۋح سومداپ، سوتسياليستىك وزەكتى قۇن كوزقاراسىن جەتىلدىرىپ جانە امالياتتا ايگىلەپ، جۇڭحۋا ۇلتى ورتاق تۇلعا تانىمىن بەرىك ورناتۋ قىزمەتىن ناقتى، جاندى، ءونىمدى تۇردە ويداعىداي ىستەپ، شينجياڭدى مادەنيەتپەن نارلەندىرۋدى ىشكەرىلەي ورىستەتىپ، جۇڭحۋا ۇلتىنىڭ ورتاق رۋحاني مەكەنىن قۇردى. وسى 10 جىلدا، شينجياڭنىڭ الەۋمەتتىك مادەنيەتكە قىزمەت وتەۋ جۇيەسى كۇن سايىن كەمەلدەنىپ، رۋحاني مادەنيەت ونىمدەرىمەن قامداۋ ساپاسى كورنەكتى جوعارىلاپ، ءار ۇلت بۇقاراسىنىڭ رۋحاني مادەنيەت قاجەتى ۇزدىكسىز قاناعاتتاندىرىلىپ، ۇيىستىرۋ كۇشى، سەنترگە تارتۋ كۇشى بارىنشا جوعارىلاپ، جاڭا داۋىردەگى شينجياڭنىڭ دامۋىنا، العا باسۋىنا يدەيالىق كەپىلدىك جانە رۋحاني قوزعاۋشى كۇش ازىرلەدى.
سوتسياليستىك وزەكتى قۇن كوزقاراسىن جەتىلدىردى جانە امالياتتا ايگىلەدى
جاسىل القاپ جاقۇتتاي جارقىرايدى، جاڭا قالا مەرۋەرتتەي كوز تارتادى. بيىل 7 - ايدىڭ 13 - كۇنى تۇستەن كەيىن، باس شۋجي شي جينپيڭ شينجياڭ ءوندىرىس - قۇرىلىس بيڭتۋانى 8 - شى شىحىزى قالاسىنا كەلىپ، شينجياڭ بيڭتۋان اسكەري تىڭ يگەرۋ مۇراجايىن ەكسكۋرسيالادى.
”باس شۋجي بيڭتۋانعا ايرىقشا كوڭىل ءبولدى، بيڭتۋاننىڭ تاريحىنا دا توتەنشە قانىق ەكەن“، - دەدى اسكەري تىڭ يگەرۋ مۇراجايىنىڭ باستىعى گان لين، - ”بيڭتۋان رۋحى جۇڭگو كوممۋنيستەرىنىڭ رۋحاني شەجىرەسىنىڭ ماڭىزدى قۇرامداس بولىگى. باس شۋجي وسى باعالى بايلىقتان ويداعىداي پايدالانۋ كەرەكتىگىن ايتتى. ءبىز مۇراجايداعى مادەني ەسكەرتكىشتەردى ويداعىداي قورعاپ، بيڭتۋان حيكاياسىن جاقسى اڭگىمەلەپ، بيڭتۋان رۋحىن ۇرپاقتار بويى جالعاستىرامىز“.
شينجياڭ قىزىل ەستەلىككە تولى جەر، جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسىنىڭ ۇلى توڭكەرىس تاريحىن، توڭكەرىس ىستەرىن جانە توڭكەرىس رۋحىن ارقالاپ، اسكەري تىڭ يگەرۋ مۇراجايىن قامتىعان مول قىزىل مادەنيەت بايلىعىن قالىپتاستىردى.
رۋحتى سومداۋعا بەل بايلاۋدىڭ نەگىزى − سەنىم. پارتيا 18 - قۇرىلتايىنان بەرى، شينجياڭ سوتسياليستىك وزەكتى قۇن كوزقاراسىن جەتىلدىرۋدى جانە امالياتتا ايگىلەۋدى مادەنيەت قۇرىلىسىنىڭ ءار جاعىمەن، جالپى بارىسىمەن توعىستىرىپ، جۇڭحۋا ۇلتىنىڭ ۇلى گۇلدەنۋى سىندى جۇڭگو ارمانىنىڭ شينجياڭ تاراۋىن قۇلشىنا جازۋعا قۋاتتى قۇن جەتەكشىلىك كۇشىن، مادەنيەت ۇيىستىرۋ كۇشىن جانە رۋحاني ىلگەرىلەتۋ كۇشىن ازىرلەدى.
بۇكىل شينجياڭنىڭ جەر - جەرى قىزىل مادەنيەت بايلىقتارىنان ۇزدىكسىز پايدالانىپ جانە ولاردى اشىپ، اسەرلى توڭكەرىستىك ىستەردى ۇگىتتەپ، العاباسار توڭكەرىستىك رۋحتى اسقاقتاتتى. ەسكەرتكىش سارايىندا تاريحقا قايىرىلا قاراعاندا، ەسكەرتكىشتىڭ الدىندا قاھارماندارعا قۇرمەت بىلدىرگەندە، العاباسار تۇلعالاردىڭ جانىندا جۇرەك ۇندەرىن زەيىن قويا تىڭداعاندا، ءار ۇلت كادرلارى مەن بۇقاراسى جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى باسىپ وتكەن شۇعىلالى بەلەستەردى قايتادان ەسكە ءتۇسىرىپ، ءبىر ۇلى ساياسي پارتيانىڭ جۇڭگو حالقىن باقىتقا كەنەلتۋ، جۇڭحۋا ۇلتىنىڭ گۇلدەنۋىن جۇزەگە اسىرۋ اۋەلگى ماقساتىن، بورىشىن سەزىندى.
سەنىم بەينە الاۋ سياقتى ۇزدىكسىز قولدان - قولعا جالعاستى. بۇكىل شينجياڭنىڭ جەر - جەرىندەگى وتانشىلدىق تاربيەسى ۇلگى كورسەتۋ بازالارى، جاڭا ءداۋىر وركەنيەت امالياتى ورتالىقتارى مادەنيەت كەڭىستىگىن زەيىن قويا، سۇيىسپەنشىلىكپەن تۇلعالادى، ”ءبىزدىڭ جۇڭگو ارمانىمىز“ − مادەنيەتتى سان مىڭداعان وتباسىلارىنا جەتكىزۋ قيمىلى جىل بويى ورىستەتىلىپ، ”انار ءدانى“ مادەنيەتتەن قىزمەت وتەۋ شاعىن اترەتتەرى تيانشان الابىندا تەبىندى جۇمىس ىستەپ، ءار ۇلت بۇقاراسىنىڭ مىزعىماستان پارتيانىڭ سوزىنە قۇلاق اسۋ، پارتيانىڭ مەيىرىنە العىس ايتۋ، پارتياعا ىلەسۋ نانىمىن ءتىپتى دە بەكەمدەپ، كورىكتى شينجياڭدى قول ۇستاسا بىرگە قۇرۋ سەنىمىن ءتىپتى دە كۇشەيتتى.
2022 - جىلى 6 - ايعا دەيىن بۇكىل شينجياڭدا 110 الەۋمەتتىك كىتاپحانا، 117 مادەنيەت سارايى، 58 اسەمونەر سارايى، 246 ءار دارەجەلى، ءار ءتۇرلى مۇراجاي (ەسكەرتكىش سارايى، كورمە سارايى، كورمەجاي، ت.ب) قۇرىلىپ، 11 مەملەكەتتىك وتانشىلدىق تاربيەسى ۇلگى كورسەتۋ بازاسى جانە 91 اۆتونوميالى رايون دارەجەلى وتانشىلدىق تاربيە بازاسى، 1130 مادەنيەت پۋنكتى قۇرىلدى.
ۇلگى كورسەتىپ جەتەكتەپ، بىرىككەن كۇش ۇيىستىردى. رايونىمىز جۇڭحۋانىڭ تاڭداۋلى ءداستۇرلى مادەنيەتىندەگى سوتسياليستىك وزەكتى قۇن كوزقاراسىمەن قابىساتىن رۋحاني ەلەمەنتتەردى ىشكەرىلەي كادەگە جاراتىپ، ولارعا جاڭا ءداۋىر ءمانى مەن بەينەلەۋ فورماسىن ۇستەپ، ادامداردى ولاردان رۋحاني ءنار قابىلداۋعا جەتەكتەپ، سوتسياليستىك وزەكتى قۇن كوزقاراسىن اۋا سياقتى بارلىق جەرگە تاراتتى، ”شينجياڭدىق جاقسى ادامدار“ تولاسسىز جارىققا شىقتى.
پارتيا مۇشەسى زناگىن كورسەتكەن شينجياڭدىق اعاي، 4700 كيلومەتردى باسىپ ءوتىپ سۇيىسپەنشىلىك ايگىلەگەن ”وكىلەتتى كولىك جۇرگىزۋشى“ شينجياڭدىق ازامات، تاۋىپ العان سومكەنى امالىن تاۋىپ يەسىنە جولداپ بەرگەن شينجياڭدىق اتاي... شىنايى دا قاراپايىم شينجياڭدىقتار سانسىز ادامدى اسەرلەندىردى، ادامنىڭ جۇرەك قىلىن تەربەيتىن شينجياڭ حيكايالارى شار تاراپقا تارالدى. بيىل 4 - ايدا اۆتونوميالى رايون ينتەرنەتتە ”جانىمداعى جاقسى ادامداردى تانىستىرامىن، باعالايمىن“ قيمىلىن باستادى ءارى انار بۇلت كليەنتىنىڭ، تيانشان سايتىنىڭ، شينجياڭ وركەنيەت سايتىنىڭ ”شينجياڭدىق جاقسى ادامدار“ ارناۋلى تاقىرىپتىق ايدارىندا شوعىرلى ۇگىتتەدى، كورسەتتى. بۇل ”شينجياڭدىق جاقسى ادامداردىڭ“ كەشىرمەلەرى، حيكايالارى تۇرلىشە بولعانىمەن، ادامدار ولاردىڭ بويىنان جۇڭحۋا ۇلتىنىڭ ءداستۇرلى تاماشا ءمورالىنىڭ جالعاسۋىن كوردى، ءداۋىر رۋحىنىڭ تاماشا شاعىن كارتيناسىن كوردى.
تاريحي مادەنيەت مۇرالارى ءداۋىر كەلبەتىن جارقىراتتى
«شينجياڭنىڭ تاس ۇڭگىر بۇتحانالارىن قورعاۋ، پايدالانۋ قىزمەتىن كۇشەيتۋ جونىندەگى اتقارۋ جوباسى»، «اۆتونوميالى رايوننىڭ ”14 - بەسجىلدىق“ مادەني ەسكەرتكىشتەردى قورعاۋ جانە عىلىم - تەحنيكادا جاڭالىق اشۋ جوسپارى»، «اۆتونوميالى رايوننىڭ مۇراجاي رەفورماسىن، دامۋىن ىلگەرىلەتۋدى اتقارۋ جوباسى» سياقتى جوسپار - جوبالار ىركەس - تىركەس شىعارىلدى؛ ارحەولوگيا ورلەۋى، مۇراجاي ورلەۋى سياقتىلاردىڭ جالىنى الاۋلاپ، مادەنيەت مۇرالارىن قورعاۋ بىرتىندەپ قوعامدىق سانالىلىققا اينالدى... پارتيا 18 - قۇرىلتايىنان بەرى، شينجياڭنىڭ مادەنيەت مۇرالارىن قورعاۋ، جالعاستىرۋ، اسقاقتاتۋ ونىمدىلىگى كورنەكتىلەنىپ، ارحەولوگيا، مادەني ەسكەرتكىش، مۇراجاي قىزمەتكەرلەرى شينجياڭداعى ۇلتتاردىڭ ارالاسۋىنىڭ تاريحي شىندىقتارىن، ارحەولوگيالىق ناقتى زاتتاردى، مادەنيەت جۇرناقتارىن اشىپ جانە ولاردان پايدالانىپ، شينجياڭنىڭ ەجەلدەن بەرى ەلىمىزدىڭ ايىرىلماس ءبىر بولىگى جانە كوپ ۇلت شوعىرلى قونىستانعان ءوڭىر ەكەندىگىن، شينجياڭداعى ءار ۇلت جۇڭحۋا ۇلتى ۇلى شاڭىراعىنىڭ تامىرى جالعاسقان، تاعدىرلاس ماڭىزدى مۇشەسى ەكەندىگىن ءتۇسىندىردى. شينجياڭنىڭ بايتاق دالاسىندا ساقتالىپ كەلگەن مادەنيەت مۇرالارىنىڭ اجارى اناعۇرلىم ايقىن، ولار شۇعىلالى وتكەنگە، جارقىن وسى شاققا يە بولىپ قانا قالماستان، ومىرشەڭدىگى ءتىپتى دە تاسقىنداپ بولاشاقتى بەتكە الۋدا.
ءۇش تاۋ، ەكى ويپاتتى باسىپ ءوتىپ، قالىڭ ورماندى، ءشول دالالاردى كەزگەن ”ارحەولوگيالىق جۇڭگو“ كەلەلى نىساندارىنىڭ ەڭ جاڭا جەتىستىكتەرى تاريحتان بەرگى ورتالىق بيلىكتەردىڭ باتىس وڭىرگە ءونىمدى بيلىك جانە باسقارۋ جۇرگىزگەندىگىن ناقتى دالەلدەپ، جۇڭحۋا ۇلتى ورتاق تۇلعا تاريحىن، جۇڭحۋا ۇلتىنىڭ كوپ نەگىزدى، ءبىر تۇلعالى ارناسىن ىشكەرىلەي زەرتتەۋگە، تۇسىندىرۋگە ماڭىزدى عىلمي تىرەك ازىرلەدى؛ جەمەنەي تۇڭتياندۇڭ ەسكى جۇرتىنان، شونجى شىچىڭزى ەسكى جۇرتىنان، لوپنۇر قياققۇدىق ورتەڭىنىڭ ەسكى جۇرتىنان...
جۇڭگونىڭ شينجياڭىنان كەلگەن ارحەولوگيالىق جەتىستىكتەر دۇنيە جۇزىنە جۇڭحۋا وركەنيەتىنىڭ ۇزاق تاريح ءوسىن، كوپ نەگىزدى، ءبىر تۇلعالى تاريحي كورىنىسىن، سونداي - اق مايەكتى دە باي مادەنيەت ءمانىن كورسەتتى؛ 2020 − 2021 - جىلدىڭ وزىندە شينجياڭنىڭ ءار دارەجەلى مادەني ەسكەرتكىشتەردى قورعاۋ تاراۋلارى تاس ۇڭگىر بۇتحانالارىن ارناۋلى تەكسەرۋ قىزمەتى ارقىلى شينجياڭ تاس ۇڭگىر بۇتحاناسى مەن جارتاس ءمۇسىنى ەسكى جۇرتىنان جيىنى 58ىن تۇراقتاندىرىپ، بۇددا ءدىنىنىڭ باتىس وڭىردە تارالۋ تاريحىن ناقتى دالەلدەپ، شينجياڭنىڭ ەجەلدەن بەرى كوپ نەگىزدى مادەنيەت جينالعان، كوپ ءتۇرلى ءدىن قاتار ءومىر سۇرگەن ءوڭىر ەكەندىگىن ايعاقتادى.
بيىل 5 - ايدىڭ 18 - كۇنى شينجياڭ مۇراجايىنىڭ 2 - مەرزىمدىك جاڭا مۇراجايى ”شينجياڭنىڭ تاريحي مادەني ەسكەرتكىشتەرى“ كورمەسى اشىلىپ، كۇندىك قابىلداۋ مولشەرى ەڭ جوعارى بولعان كەزدە 7000 ادام - رەتكە جەتتى. قازىر ماماندار ”جۇڭحۋا تاريح كىتابى − مەملەكەتتىڭ شينجياڭدى باسقارۋداعى ناقتى ايعاق مادەني ەسكەرتكىش كورمەسىنە“ دايىندالۋدا. بۇل كورمەلەر جۇڭحۋا مادەنيەتىنىڭ ورتاقتىعىن، شينجياڭنىڭ ىشكى وڭىردەگى ءار ۇلتپەن ارالاسقان، ىشتەسكەن، توعىسقان تاريحي فاكتتەرىن ايگىلەيتىن ءسوز جۇيەسى مەن ءونىمدى دانەكەرىن كوپ تۇرعىدا، جان - جاقتى تۇلعالاپ، جۇڭحۋا مادەنيەتىنىڭ ناقتى زات، ناقتى كورىنىستەر، ناقتى بولمىس ارقىلى تولىق كورسەتىلۋىنە، ادامدار جۇرەگىنە تىكە جەتۋىنە مۇمكىندىك جاساپ، ءار ۇلت بۇقاراسىن دۇرىس مەملەكەت كوزقاراسىن، تاريح كوزقاراسىن، ۇلت كوزقاراسىن، مادەنيەت كوزقاراسىن، ءدىن كوزقاراسىن ورناتىپ، ۇلى وتاندى، جۇڭحۋا ۇلتىن، جۇڭحۋا مادەنيەتىن، جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسىن، جۇڭگوشا سوتسياليزمدى شىنايى مويىنداۋىن كۇشەيتۋگە تاربيەلەدى، جەتەكتەدى.
شينجياڭ كىتاپحاناسى (شينجياڭ بايىرعى شىعارمالاردى قورعاۋ ورتالىعى) بۇكىل شينجياڭنىڭ جەر - جەرىندەگى الەۋمەتتىك كىتاپ ساقتاۋ ورىندارىمەن بىرلەسىپ، بۇكىل شينجياڭداعى 20 مىڭعا جۋىق بايىرعى شىعارمالاردى جالپى بەتتىك تەكسەرۋ، تىزىمدەۋ قىزمەتىن ورىندادى، سونىمەن بىرگە مۇراجايلاردا ساقتالعان 30 نەشە بايىرعى شىعارمالاردى قالپىنا كەلتىردى ءارى سيفرلاندىرىپ قورعادى. قاعاز جەڭىل بولعانىمەن، جۇڭحۋا مادەنيەتىنىڭ بايلىعىن ارقالاپ، مادەنيەتتىڭ شۇعىلاسىنا كۋا بولۋدا ءارى جۇڭحۋا ۇلتىنىڭ مادەنيەت سەنىمىن دە قۇنارلاندىرۋدا.شينجياڭنىڭ مادەني ەسكەرتكىش، مۇراجاي، ارحەولوگيا قىزمەتكەرلەرى ءتىپتى دە كوپ مادەني ەسكەرتكىشتەر مەن مادەنيەت مۇرالارىنا جان ءبىتىرىپ، ولاردا قامتىلعان يدەيالىق كوزقاراستى، گۋمانيتارلىق رۋحتى، ءمورال ولشەمىن كورسەتۋ ارقىلى تاريحي مادەنيەت مايەگىن بايىتىپ، بىرتىندەپ ساناعا ءسىڭىرىپ، ءۇنسىز نارلەندىرىپ، تۇتاس قوعامنىڭ تاريحي سانالىلىعىن ونان ارى نىعايتۋعا، مادەنيەت سەنىمىن ونان ارى بەكەمدەۋگە قۇلشىنۋدا.
گۇلدەنگەن مادەنيەت ىستەرى ورتاق رۋحاني مەكەندى سومدادى
سارا تۋىندىلار شينجياڭنىڭ ادەبيەت - كوركەمونەرىنىڭ دامۋ بيىگىن كورسەتتى. پارتيا 18 - قۇرىلتايىنان بەرى، شينجياڭنىڭ ادەبيەت - كوركەمونەر قىزمەتكەرلەرى ءداۋىر وزگەرىسىنەن، جۇڭگونىڭ العا باسۋىنان، حالىقتىڭ ۇنىنەن كۇش - قۋات الىپ، ”بيىك بەلەستەن“ ”شىرقاۋ شىڭعا“ كوتەرىلدى.
ساحنا كوركەمونەرى ەجەلگىنى بۇگىن ءۇشىن پايدالاندى. ءبي تەاترى «جاڭ چيان»، حىنان تەاترى «جيەيوۋ حانىشا»، ءان - ءبي تەاترى «بان چاۋ»، ءبي «ءسۇمبىل شاش»، «شۇعىلاعا شومعان ماكىت»... ساحنالىق وبرازدار، كلاسسيكالىق كورىنىستەر جۇرت جۇرەگىنە تەرەڭ ۇيالاپ، سانسىز ”جان كۇيەر“ جيناپ، وتاندى ءسۇيۋ ىنتا - ىقىلاسىنىڭ، ۇلتتىق جىگەردىڭ، قاھارماندىق رۋحتىڭ قۋاتتى وڭ ەنەرگياسىن تاسقىنداتتى. ادەبي شىعارماشىلىق سان الۋان تىڭ تىنىس ايگىلەدى. اڭگىمە «سالەم ايتۋ»، سانۋىن «شالعايداعى كۇنباعىس اتىزى»، ادەبي حابار «باتىستاعى ۇلى قورعان»... حالىققا تامىر تارتقان، ومىرگە تامىر تارتقان، ءداۋىر تىنىسىن ءداپ باسقان تاڭداۋلى ادەبيەت - كوركەمونەر تۋىندىلارى مولىنان جارىققا شىعىپ، شىنشىلدىق، قايىرىمدىلىق، اسەمدىك جانە العاباسارلىققا، ىزگىلىككە تالپىنعان قۇن كوزقاراسىن جەتكىزدى. «تيانشانداعى سۇيىسپەنشىلىك»، «انارحان» قاتارلىلار ورتالىق كوميتەت ۇگىت ءبولىمىنىڭ 13 - كەزەكتى ”بەس ءبىر ينجەنەرياسى“ سيلىعىنا يە بولدى، «شينجياڭ جاقسى جەر»، «التىن توراڭعى» 6 - كەزەكتى مەملەكەتتىك از ۇلتتار ادەبيەت - كوركەمونەر بايقاۋىنىڭ ەڭ ۇزدىك تەاتر سيلىعىن جانە تەاتر جاسامپازدىعى سيلىعىن الدى، سۇيەمەلسىز ءان تەاترى «ءجۇزىم پىستى» جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى قۇرىلعاندىعىنىڭ 100 جىلدىعىن قۇتتىقتاۋ تاڭداۋلى ساحنالىق كوركەمونەر تۋىندىلارى كورسەتىلىم تىزىمىنە تاڭدالدى، «شەكارا كۇزەتۋشى»، «مۇزتاۋعا كەلگەن قوناق»، «كۇن شۇعىلاسى تيانشاندى نۇرعا بولەدى»، «تيانشانداعى سۇيىسپەنشىلىك»، «ءىسىڭىز بولسا شۋجيىمىزدى ىزدەڭىز» قاتارلى 5 تۋىندى مەملەكەتتىك ”100 جىلداعى 100 شىعارما“ ساحنالىق كوركەمونەر سارا شىعارمالارى ينجەنەرياسىنىڭ ءتۇيىندى سۇيەمەلدەنەتىن تۋىندىلار قاتارىنا كىردى...
”ومىرگە ىشكەرىلەي ارالاستى، حالىققا تامىر تارتتى“، ءومىر ۇيرەنە ءجۇرىپ شىعارماشىلىقپەن شۇعىلدانۋ مەحانيزمىن قۇردى. كوركەمونەرشىلەر حالىقتى تۋىندىسىنىڭ باس كەيىپكەرى ەتىپ، يدەيالىق ىڭعىلى مەن سۇيىسپەنشىلىگىن حالىقپەن ءبىر تۇلعالاندىرىپ، ءداۋىر مەن حالىقتى جىرلادى.
”1 - شىلدە وردەنىنىڭ“ يەگەرى ۋي دىيوۋدىڭ ءومىر جولىن باياندايتىن مۋزيكالى تەاتر «شەكارا كۇزەتۋشى»، ”ۇعىسۋ، تيىمدىلىك جاساۋ، توعىستىرۋ“ قىزمەت اترەتى مۇشەلەرىنىڭ شىنايى باستان كەشىرگەندەرىن باياندايتىن پيەسا «باقىت ەسىك قاققاندا»، كورىكتى شينجياڭنىڭ كوركى مەن ىنتىماق حيكايالارىن ايگىلەيتىن مۋزيكا اسپاپتارىندىق تەاتر «تيانشان الابى»، اۋىل - قىستاقتاعى جاستاردىڭ شارۋاشىلىق قۇرۋ، جۇمىستانۋ حيكاياسىن بەينەلەيتىن سيۋجەتتى ءان - ءبي ءلاپارى «دۋماندى حوتان اسحاناسى» قاتارلى شىعارمالاردىڭ بارلىعى ادەبيەت - كوركەمونەر قىزمەتكەرلەرىنىڭ نەگىزگى ساتىنى باقىلاۋىنان، اۋىس - كۇيىس جاساۋىنان جانە وي جۇگىرتۋىنەن كەلگەن.
بەيزاتتىق مادەنيەت مۇرالارىن قورعاۋدى، جالعاستىرۋدى كۇشەيتتى. بەيزاتتىق مادەنيەت مۇرالارىن وسى زامانعى تۇرمىسپەن توعىستىرىپ، وسى زامانعى قۇنىن ايگىلەپ، وركەنيەتتى اۋىل سالتىن ساقتاپ، ۇلت رۋحىن ۇيىستىردى.
كۇنلۇن تاۋىنىڭ ەتەگىندەگى مەكتەپتەردە بيگە باسقان ايداعار، ارىستان، ياركەن وزەنىنىڭ بويىنان جەتكەن دولان مۇقام ءۇنى، التاي تاۋىنىڭ ەتەگىنەن كۇمبىرلەگەن دومبىرا، باركول ساحاراسىندا ويناق سالعان قاراجورعا... رايونىمىز بەيزاتتىق مادەنيەت مۇرالاردى زاڭ - ەرەجە شىعارىپ قورعاۋ قىزمەتىن كەمەلدەندىرۋگە تاباندى بولىپ، بەيزاتتىق مادەنيەت مۇرالارىن جالعاستىرۋ، دامىتۋ ينجەنەرياسىن ىشكەرىلەي اتقارىپ، اۆتونوميالى رايون دارەجەلى بەيزاتتىق مادەنيەت مۇرالاردىڭ ۋاكىلدىك مۇراگەرلەرى، مادەني ەكولوگيا قورىعى سياقتى باسقارۋ ادىستەرىن جاساپ، بەيزاتتىق مادەنيەت مۇرا نىساندارىن مەكتەپكە كىرگىزۋدى، الەۋمەتتىك اۋماققا كىرگىزۋدى، كورىنىس وڭىرىنە كىرگىزۋدى بەلسەندىلىكپەن ىلگەرىلەتىپ، مول گۋمانيتارلىق نارمەن جانە رەال قۇنمەن جۇڭحۋا ۇلتى مادەنيەت قامباسىنداعى وسى قۇندى بايلىقتاردىڭ شۇعىلا شاشىپ جارقىراۋىنا مۇمكىندىك جاسادى.
مۇنان سىرت، نەگىزگى ساتىدا قىزمەت وتەيتىن مادەنيەت اۋلالارى، شارىقتاي دامىعان مادەنيەت كاسىپ باقشالارى، سيفرلى كىتاپحانالار، بۇلتتىق مۇراجايلار بەينە اسىل مەرۋەتتەي شينجياڭنىڭ مادەنيەت قۇرىلىسىنىڭ تاماشا كورىنىسىن كەستەلەدى.
قايراتتانا ىلگەرىلەدى، سەزىم تاسقىنداي ءتۇستى. ”حالىقتىڭ تاماشا تۇرمىس وتكىزۋ تىلەگىن قاناعاتتاندىرۋدا، ءسوز جوق، مول رۋحاني ازىق سيلاۋ كەرەك“. شينجياڭداعى ءار ۇلت كادرلارى مەن بۇقاراسى باس شۋجي شي جينپيڭنىڭ ىقىلاستى تاپسىرماسىن ەستە بەرىك ساقتاپ، اناعۇرلىم بەكەم مادەنيەت سەنىمىمەن جۇڭحۋا مادەنيەتىنىڭ ومىرشەڭدىك كۇشىن ۇزدىكسىز تاسقىنداتىپ، مادەنيەت قۇرىلىسىنىڭ جەتىستىكتەرىمەن حالىقتى ءتىپتى دە كوپ يگىلىككە كەنەلتۋگە قۇلشىنۋدا.
