10 - ايدىڭ 13 - كۇنى بۇراتالا قالاسى دالتۋ قالاشىعى ۇلانبۇق قىستاعىندا، پارتيالى ەرىكتىلەر قىزىل بۇرىشپەن ”پارتيا 20 - قۇرىلتايىن قۋانىشپەن قارسى الامىز“ دەگەن جازۋ قۇراپ، مول ءونىم العان قۋانىشتارىن ءبىلدىرىپ، پارتيا 20 - قۇرىلتايىنىڭ جەڭىسپەن اشىلۋىن قارسى الدى. □ سۋرەتتى شاتتىق قايرات تۇسىرگەن
□ جياڭ جۇڭپيڭ
1
”تيانشانعا شىعىپ اسقاقتاتا ءان شىرقايمىز، ءار ۇلت پەرزەنتتەرى شينجياڭدى سۇيەدى. بۇل ءبىزدىڭ ورتاق مەكەنىمىز، ءبىزدىڭ مىزعىماس سۇيىسپەنشىلىك ورناتقان جەرىمىز“. − مەملەكەت مەرەكەسى قارساڭىندا، ”جاڭا انمەن شينجياڭدى جىرلاۋ“ اتىنداعى ءتول جاسامپازدىق ءان كونسەرتى بەيجيڭدە وتكىزىلدى، «تيانشاندا شىعانداعان ءان» كورەرمەندەردىڭ قىزۋ قارسى الۋىنا بولەندى.
جاڭا ءان شينجياڭدى جىرلاپ، جۇڭگونىڭ كەڭ - بايتاق دالاسىن انگە قوستى، وتكەنگى داڭقتى جىلداردى انگە قوستى؛ اسقاق تا ورگە ۇمتىلعان نەگىزگى اۋەندى شىرقادى، باقىت گۇلى قۇلپىرعان جاڭا بەينەنى شىرقادى، پارتيا 18 - قۇرىلتايىنان بەرى وتانىمىز شينجياڭىنىڭ قۇلاشىن كەڭ جايعان كۇرەس بارىسىن جانە كۇن سايىن جاڭارعان دامۋ وزگەرىسىن شىرقادى.
2012 - جىلدان 2022 - جىلعا دەيىن قاجىرلىلىقپەن ەڭبەكتەنگەن، كۇنى بويى تىنىم تاپپاعان 3000 نەشە كۇن شينجياڭنىڭ بايتاق دالاسىنداعى اسا وزگەشە، ايرىقشا ەرەكشە 10 جىلدى كەستەلەدى. ءدال وسى ساتتە، قۇلاق تۇرسەك ۋاقىتتىڭ تەرەڭ تۇكپىرىنەن جەتكەن تولاسسىز جاڭعىرىقتى ەستيمىز، ول لاڭكەستىككە قارسى تۇرىپ، ورنىقتىلىقتى قورعاۋدىڭ كۇركىرەگەن ناجاعايى، ول كەدەيلىكتەن ارىلتۋدان قامال الۋ دابىلى مەن سىرنايىنىڭ ءۇنى، ول ۇلتتار ىنتىماعىنىڭ بەرەكەلى شاڭىراعىنداعى قۋانىش ءۇنى، ول جوعارى ساپالى دامۋدى ىلگەرىلەتۋدىڭ اسقاق بۇيرىق ءۇنى... كەرەمەت 10 جىلدا شي جينپيڭ جاڭا ءداۋىر جۇڭگوشا سوتسياليزم يدەياسىن جەتەكشى ەتكەن اۆتونوميالى رايوندىق پارتكوم تۇتاس رايونداعى ءار ۇلت كادرلارى مەن بۇقاراسىن ىنتىماقتاستىرىپ جانە باستاپ، جاڭا داۋىردەگى پارتيانىڭ شينجياڭدى باسقارۋ جالپى جوباسىن تولىق، دالمە - ءدال دايەكتىلەندىرىپ، اسقاق جىگەرمەن قايراتتانا ۇمتىلىپ، مويىماس تاباندىلىقپەن العا باسىپ، ءبىر قىدىرۋ ستراتەگيالىق شارالار، وزگەرىس سيپاتتى امالياتتار تيانشان الابىندا شۇعىلالى ناتيجەگە قول جەتكىزۋدى، تاماشا قارىشتاۋدى جۇزەگە اسىرۋدى ىلگەرىلەتتى.
وسى ايبىندى بارىسقا قايىرىلا قاراساق، وراي مەن سىن - سايىس قاتار ءومىر ءسۇرىپ، ءۇمىت پەن قيىنشىلىق قاباتتاسىپ، ءارى شۋاقتى، ءارى بەينەتتى بولعاندىعىن كورەمىز، تەك باتىلدىقپەن العا ۇمتىلاتىن ەرىك - جىگەر، تالىقپاي ەڭبەكتەنەتىن ىزدەنىس عانا باستان - اياق وزگەرمەدى، وتانىمىزدىڭ شينجياڭىن بارعان سايىن كورىكتى ەتىپ قۇرىپ شىعۋ ءۇشىن، 25 ميلليوننان استام ءار ۇلت پەرزەنتتەرى تايسالماي العا ىلگەرىلەپ، ەرلىكپەن كۇرەس جۇرگىزىپ، ءداۋىردىڭ تاماشا جىرىن شىرقادى، تاريحتىڭ داڭقىن سومدادى.
قاراسام باسىپ وتكەن جولدارىما، كوسىلە جاسىل بەلدەر مۇنارلانعان. بۇگىنگى شينجياڭدا كوكتەمدە گۇلدەپ، كۇزدە ماۋەلەگەن تىنىش زامان تۋدى. وسىناۋ كەڭ بايتاق مەملەكەت جەرىندە زاڭعار قارلى تاۋلار، شەكسىز ءشول جازيرا، جايقالعان جايلىم... باقىت سيمفونياسىن بىرگە شىرقاپ، وتان ۇلى شاڭىراعىنىڭ جاڭا داۋىردەگى جالپى حورىنا قوسىلدى.
2
بەتالىس جولدى بەلگىلەيدى، جول تاعدىردى بەلگىلەيدى. ايبىندى بارىس بولعان سايىن، جول باستايتىن كۇش سولعۇرلىم قاجەت. جۇڭحۋا ۇلتىنىڭ ۇلى گۇلدەنۋى ستراتەگيالىق جالپى جاعدايى مەن دۇنيە جۇزىندە 100 جىلدا بولماعان زور وزگەرىس جاعدايى الدىندا وتانىمىزدىڭ شينجياڭىن قايتكەندە بارعان سايىن كورىكتى ەتىپ قۇرىپ شىعۋعا بولادى، بۇل ءۇشىن تۋمەن بەتالىسقا جەتەكشىلىك ەتۋگە تۋرا كەلەدى، تۋمەن كۇش - قۋاتتى ۇيىستىرۋعا تۋرا كەلەدى.
7 - ايدىڭ 12 - كۇنىنەن 15 - كۇنىنە دەيىن باس شۋجي شي جينپيڭ شينجياڭعا كەلىپ قىزمەتتەردى كوزدەن كەشىرىپ، باياندى تىنىشتىققا ساياتىن ءتۇبىرلى سيپاتتى، نەگىزدىك سيپاتتى، ۇزاق بولاشاقتىق سيپاتتى قىزمەتتەردى ىلگەرىلەتۋ جونىندە ستراتەگيالىق ورنالاستىرۋ جاسادى، جاپ - جاسىل مەكتەپ اۋلاسىندا، الەۋمەتتىك اۋماقتار اۋلاسىندا، ءجۇزىم سورەسىنىڭ استىندا، باس شۋجي قايدا بارسا، سول جەر دۋماندى بەينەگە شومىپ، شاپالاق ۇندەرى جاڭعىرىپ، كوز جاستارى پارلاپ، ”حالىقتىڭ كوسەمى حالىقتى سۇيەدى، حالىق كوسەمىن حالىق سۇيەدى“ دەگەندى جاندى ۇعىندىردى.
مەيىرگە تولى وسى كورىنىستەر شينجياڭداعى ءار ۇلت كادر - بۇقاراسىنا سونشاما تانىس! ۋاقىتتى 2014 - جىلعى كوكتەمگە تۋرالايىق. پارتيا 18 - قۇرىلتايىنان كەيىن باس شۋجي شي جينپيڭ تۇڭعىش رەت شينجياڭعا كەلىپ قىزمەتتى كوزدەن كەشىردى. وڭتۇستىك شينجياڭنان سولتۇستىك شينجياڭعا دەيىن، قالادان اۋىل - قىستاققا دەيىن باس شۋجي جول بويى ارالاپ، جول بويى كورىپ، جول بويى ويلاندى جانە جوسپار جاسادى. ءدال وسى رەتكى كوزدەن كەشىرۋ بارىسىندا باس شۋجي شينجياڭ دامۋىنىڭ جاڭا ورنىن العا قويدى، شينجياڭ قىزمەتىنىڭ جاڭا ورنالاستىرۋىن جاسادى. ول تەرەڭنەن تولعانا وتىرىپ بىلاي دەپ اتاپ كورسەتتى: ”شينجياڭ قىزمەتىنىڭ كوزدەۋ ءتۇيىنى مەن كۇش سالۋ ءتۇيىنىن قوعام ورنىقتىلىعى مەن باياندى تىنىشتىققا قويۋ كەرەك“؛ ول بيىكتە تۇرىپ الىسقا كوز جىبەرىپ: ”ەگەر جىبەك جولى ەكونوميكالىق بەلدەۋى قۇرىلسا، شينجياڭ گۇلدەنگەن ورتالىققا اينالادى“، - دەدى؛ اتتانار كەزدە سويلەگەن سوزىندە ول تەرەڭ سۇيىسپەنشىلىكپەن ءار ۇلت كادر - بۇقاراسىن ”وتانىمىزدىڭ شينجياڭىن بارعان سايىن كورىكتى ەتىپ قۇرىپ شىعۋعا“ شابىتتاندىردى.
ومىرلىك جوسپاردى جاساماعان ادام ساتتىلىك جوسپاردى دا جاساي المايدى، جالپى اۋقىمدى جوسپارلاماعان ادام ءبىر سالانى دا جوسپارلاي المايدى. شينجياڭ قىزمەتى پارتيا مەن مەملەكەت قىزمەتى جالپى جاعدايىندا ەرەكشە ماڭىزدى ستراتەگيالىق ورىنعا يە. شينجياڭنىڭ قوعام ورنىقتىلىعى مەن باياندى تىنىشتىعى بۇكىل ەلدىڭ رەفورما، دامۋ، ورنىقتىلىق كەلەلى جاعدايىنا سايادى، وتاننىڭ تۇتاستىعىنا، ۇلتتاردىڭ ىنتىماعىنا، مەملەكەتتىڭ حاۋىپسىزدىگىنە سايادى، جۇڭحۋا ۇلتىنىڭ ۇلى گۇلدەنۋىنە سايادى. ”قوس 100 جىلدىق“ كۇرەس نىساناسىن جۇزەگە اسىرۋدا، ءسوزجوق، وتاننىڭ شينجياڭىن ويداعىداي قۇرۋ، ويداعىداي دامىتۋ كەرەك.
وسىناۋ كەڭ بايتاق جەردى جانە ءار ۇلت حالقىن باس شۋجي شي جينپيڭ كوكەيىنەن شىعارمادى، ءبىر كۇن ۇمىتپادى. ىلگەرىندى - كەيىندى ەكى رەت شينجياڭعا كەلىپ قىزمەتتى كوزدەن كەشىرىپ عانا قويماي، ونىڭ ۇستىنە شينجياڭنىڭ رەفورماسىنىڭ، دامۋىنىڭ، ورنىقتىلىعىنىڭ شەشۋشى مەزگىلدەرىندە باس شۋجي تىكەلەي جاعداي باعدامداپ، باعدار بەلگىلەدى، رول ۇستاپ، جول باستادى.
2014 - جىلى 5 - ايدا 2 - رەتكى ورتالىقتىڭ شينجياڭ قىزمەتى جونىندەگى اڭگىمە ءماجىلىسى بەيجيڭدە اشىلدى. شي جينپيڭ جولداستى ۇيتقى ەتكەن پارتيا ورتالىق كوميتەتى جۇڭحۋا ۇلتىنىڭ ۇلگى گۇلدەنۋى سىندى تاريحي بيىكتە تۇرىپ شينجياڭ قىزمەتىن جوسپارلادى. ءماجىلىس قوعام ورنىقتىلىعى مەن باياندى تىنىشتىقتى شينجياڭ قىزمەتىنىڭ باس نىساناسى ەتىپ تۇراقتاندىرىپ، جاڭا داۋىردەگى پارتيانىڭ شينجياڭدى باسقارۋ جالپى جوباسىن قالىپتاستىردى. جاڭا داۋىردەگى پارتيانىڭ شينجياڭدى باسقارۋ جالپى جوباسى شينجياڭ قىزمەتىنىڭ باستى قايشىلىعىن يگەرىپ، باس شۋجي شي جينپيڭنىڭ شينجياڭ جاعدايى جونىندەگى تەرەڭ اڭعارىمىن جانە شينجياڭ قىزمەتى جونىندەگى تەرەڭ تولعانىسىن قامتىپ، ءبىر قىدىرۋ ءتۇبىرلى سيپاتتى، بەتالىستىق سيپاتتى، ستراتەگيالىق سيپاتتى ماسەلەلەرگە جاۋاپ بەرىپ، شينجياڭنىڭ بايتاق دالاسىنىڭ بولاشاق تاعدىرىنا تەرەڭ ىقپال كورسەتتى.
ارادا 6 جىل ءوتىپ، 2020 - جىلى 9 - ايدا ”قوس 100 جىلدىق“ كۇرەس نىساناسى توعىسقان شەشۋشى ساتتە 3 - رەتكى ورتالىقتىڭ شينجياڭ قىزمەتى جونىندەگى اڭگىمە ءماجىلىسى بەيجيڭدە اشىلدى. سول كەزدە جاڭا داۋىردەگى پارتيانىڭ شينجياڭدى باسقارۋ جالپى جوباسىنىڭ جەتەكشىلىگىندە، شينجياڭ قىزمەتى كەلەلى تابىسقا قول جەتكىزىپ، ەكونوميكالىق، قوعامدىق دامۋ جانە حالىق تۇرمىسىن جاقسارتۋ تابىسى بۇرىن بولماعان دەڭگەيگە جەتىپ، تيانشان الابىندا جۇڭحۋا ۇلتىنىڭ ۇلى گۇلدەنۋى سىندى جۇڭگو ارمانىنىڭ شينجياڭ تاراۋىن جازۋدىڭ اسقاق ارمانى الاۋلادى. وسى رەتكى ماجىلىستە باس شۋجي شي جينپيڭ جاڭا داۋىردەگى پارتيانىڭ شينجياڭدى باسقارۋ جالپى جوباسىن جۇيەلى بايىمداپ، ”شينجياڭدى زاڭمەن باسقارۋ، شينجياڭدى ىنتىماقتاسا ورنىقتىرۋ، شينجياڭدى مادەنيەتپەن نارلەندىرۋ، حالىقتى بايىتىپ شينجياڭدى گۇلدەندىرۋ، شينجياڭدى باياندى كوركەيتۋدى“ ايقىن العا قويىپ، شينجياڭ قىزمەتىن ويداعىداي ىستەۋگە ايقىن العا باسۋ بەتالىسىن كورسەتتى، ءتۇبىرلى بويسۇنۋ ولشەمىن ازىرلەدى.
ءۇش تاۋ، ەكى ويپات كۇن سايىن جاڭارىپ، اي سايىن تۇلەجىدى، انار گۇلى قۇلپىرا اشىلىپ، باياندى باقىت ورنادى. پارتيا 18 - قۇرىلتايىنان بەرگى 10 جىلدا شينجياڭنىڭ ءوندىرىس جالپى ءونىم قۇنى 2 ەسەلەندى، قوعامدىق كەلەلى جاعداي ءۇرتىس جاراسىمدى، ورنىقتى بولدى، ۇلتتار ىنتىماعى ۇزدىكسىز بەكەمدەلدى، حالىق تۇرمىسىنىڭ قۇت - ىرىسى كورنەكتى كۇشەيدى... جوعارى كوتەرىلگەن كورسەتكىشتەر تاماشا تۇرمىستىڭ جاڭا كارتيناسىن كەستەلەدى. شىندىق جاڭا داۋىردەگى پارتيانىڭ شينجياڭدى باسقارۋ جالپى جوباسىنىڭ تەڭدەسسىز كەمەڭگەر، دۇرىس ەكەندىگىن، جاڭا داۋىردەگى پارتيانىڭ شينجياڭدى باسقارۋ جالپى جوباسىن تولىق، دالمە - ءدال دايەكتىلەندىرەتىن بولساق، شينجياڭ قىزمەتىنىڭ بەتالىسى ايقىن، جولى دۇرىس، ونىمدىلىگى جاقسى بولاتىندىعىن، قوعام ورنىقتىلىعى مەن باياندى تىنىشتىقتىڭ، ءسوز جوق، جۇزەگە اسىپ، ءبىزدىڭ، ءسوز جوق، وتاننىڭ شينجياڭىن بارعان سايىن كورىكتى ەتىپ قۇرىپ شىعا الاتىندىعىمىزدى تولىق دالەلدەدى.
”ۇلى جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى كەمەلىنە كەلگەن شاق، اسقار تاۋ، الىپ وزەن جاڭا ءداۋىر ساپارىندا ايشىقتالدى اسقاقتاپ...“ 2022 - جىلى مەملەكەتتىك ەكى ءماجىلىستىڭ اشىلۋ قارساڭىندا، 5 از ۇلت اۆتونوميالى رايونىنىڭ نەگىزگى اقپارات قۇرالدارى ۇيىمداستىرعان «كوشباسشى» ءانىن بىرلەسىپ ورىنداۋ قيمىلى ينتەرنەتتە كەڭىنەن تارالدى. ارالىقتارى شالعاي بولعانىمەن، ءار ۇلت كادر - بۇقاراسى تەرەڭ سۇيىسپەنشىلىككە تولى اندەرىمەن ىشكى سەزىمدەرىن بەينەلەدى، ول باس شۋجيگە دەگەن، پارتيا ورتالىق كوميتەتىنە دەگەن كوكىرەك تولى العىس ايتۋ، ول جاڭا داۋىرمەن قاۋىشىپ، جاڭا جورىققا قادام تاستاۋداعى اسقاق سەزىم. جاڭا داۋىردەگى پارتيانىڭ شينجياڭدى جونگە سالۋ جالپى جوباسىن تولىق، دالمە - ءدال دايەكتىلەندىرىپ، جاڭا داۋىردەگى جۇڭگوشا سوتسياليستىك كورىكتى شينجياڭ قۇرۋدىڭ داڭعىل جولىندا تيانشان پەرزەنتتەرى ءبىر نيەتپەن تىزە قوسىپ، ەرلىكپەن العا ىلگەرىلەدى.
3
ەل باسقارۋدا زاڭ - جارعىعا، ەلدى تىنىشتاندىرۋدا ولشەمگە بويسۇنۋ كەرەك. جەرى كەڭ، ۇلتتارى كوپ، سالت - ساناسى الۋان ءتۇرلى شينجياڭنىڭ قوعام ورنىقتىلىعى مەن باياندى تىنىشتىق كەمەسىن قايتكەندە ورنىقتى قاداممەن الىسقا بەت الدىرۋعا بولادى؟ ءبىز شينجياڭدى زاڭمەن باسقارۋ بارىسىنان جاۋاپ ىزدەۋىمىز كەرەك.
”مەن زاڭمەن باسقارۋ قۇرىلىسىن ىلگەرىلەتۋدىڭ ءبىرىنشى جاۋاپتى ادامى بولۋ قىزمەت جاۋاپكەرشىلىگىمدى بەلسەنە وتەيمىن“ − كوكتەم مەرەكەسى ەندى عانا وتكەندە، اۆتونوميالى رايوندىق پارتكوم شينجياڭدى جاپپاي زاڭمەن باسقارۋ كوميتەتىنىڭ 2022 - جىلعى 2 - رەتكى ماجىلىسىندە جانە زاڭنان ەسەپ بەرۋ قىزمەتى ماجىلىسىندە شينجياڭنىڭ 14 ايماقتىق، وبلىستىق، قالالىق پارتيا، ۇكىمەت ورىندارىنداعى نەگىزگى جاۋاپتى جولداستار تۇڭعىش رەت زاڭنان ەسەپ بەردى. بۇل ”تۇڭعىش رەتكى“ بولدى، مۇنىڭ ”شەشۋشى ازشىلىقتىڭ“ زاڭمەن باسقارۋ ويى مەن زاڭمەن باسقارۋ ءتاسىلىن قولدانىپ شينجياڭنىڭ ەكونوميكالىق، قوعامدىق دامۋداعى تەرەڭ قاتپارلى ماسەلەلەرىن شەشۋ قابىلەتىن شىنايى كۇشەيتۋ، ”شەشۋشى ازشىلىقتىڭ“ زاڭمەن باسقارۋعا قۇرمەت ەتۋدەگى، زاڭمەن قاتاڭ باسقارۋداعى باستاماشىلدىق رولىن تولىق ساۋلەلەندىرىپ، شينجياڭدى زاڭمەن باسقارۋدى ىلگەرىلەتۋدىڭ قۋاتتى بىرىككەن كۇشىن قالىپتاستىرۋ جونىنەن ءمانى تەرەڭ دەۋگە بولادى.
پارتيا 18 - قۇرىلتايىنان بەرى، شينجياڭ ءارى لاڭكەستىككە قارسى تۇرىپ، ورنىقتىلىقتى قورعاۋدىڭ جانە ۇشقارىلىقتى الاستاۋدىڭ قاتاڭ سىن - سايىسىنا ءدوپ كەلدى، ءارى زەيىن - زەردەنى، كۇش - قۋاتتى ۇيىستىرىپ كەدەيلىكتەن ارىلتۋدان قامال الۋ شايقاسىنىڭ جەڭىسىنە جەتۋگە، جاپپاي دوڭگەلەك داۋلەتتى قوعام ورناتۋعا تۋرا كەلدى؛ ءارى ورايدى مىقتاپ يگەرىپ، ەكونوميكانىڭ جوعارى ساپالى دامۋىن ىلگەرىلەتۋگە تۋرا كەلدى، ءارى دامۋ مەن حالىق تۇرمىسى قاتىناسىن ويداعىداي ءبىر جاقتى ەتىپ، ورتاق بايۋدى جەبەۋ قاجەت بولدى؛ ءارى سۋى تۇنىق، تاۋى جاسىل كورىكتى مەكەندى ويداعىداي قورعاۋ قاجەت بولدى، ءارى ەرەكشە، باسىم كاسىپ سالاسىن جەتىلدىرۋ، زورايتۋ قاجەت بولدى... ءتۇرلى حاۋىپ - قاتەرلەردى، ءسوز جوق، جويۋ كەرەك، ءتۇرلى قايشىلىقتاردى دەرەۋ ءبىر جاقتى ەتۋ ءتيىس، تاراپتاردىڭ مۇددەسى تەپە - تەڭدىكتى ساقتاۋى قاجەت، ءتۇرلى قىزمەتتەر سان قيلى بولدى. تەرەڭ قوعامدىق وزگەرىس بارىسىندا ءار ۇلت حالقىنىڭ ۇقىق - مۇددەسىن ويداعىداي قورعاۋدا زاڭمەن باسقارۋ ەڭ پارمەندى قامتاماسىزدىق، ەڭ بەرىك ىرگە تاس بولدى.
2 - رەتكى ورتالىقتىڭ شينجياڭ قىزمەتى جونىندەگى اڭگىمە ءماجىلىسى ”شينجياڭدى زاڭمەن باسقارۋ، شينجياڭدى ىنتىماقتاسا ورنىقتىرۋ، شينجياڭدى باياندى كوركەيتۋدى“ ورتاعا قويعاننان 3 - رەتكى ورتالىقتىڭ شينجياڭ قىزمەتى جونىندەگى اڭگىمە ءماجىلىسى ”شينجياڭدى زاڭمەن باسقارۋ، شينجياڭدى ىنتىماقتاسا ورنىقتىرۋ، شينجياڭدى مادەنيەتپەن نارلەندىرۋ، حالىقتى بايىتىپ شينجياڭدى گۇلدەندىرۋ، شينجياڭدى باياندى كوركەيتۋدى“ العا قويعانعا دەيىن جاڭا داۋىردەگى پارتيانىڭ شينجياڭدى باسقارۋ جالپى جوباسىنىڭ مازمۇنى ۇزدىكسىز بايىپ، تەرەڭدەپ، شينجياڭدى زاڭمەن باسقارۋدىڭ ماڭىزدى ورنى باستان - اياق وزگەرمەدى. 3 - رەتكى ورتالىقتىڭ شينجياڭ قىزمەتى جونىندەگى اڭگىمە ماجىلىسىندە باس شۋجي شي جينپيڭ بىلاي دەپ اتاپ كورسەتتى: ”شينجياڭنىڭ قوعامدىق كەلەلى جاعدايىنىڭ ءۇرتىس ورنىقتىلىعىن، باياندى ورنىقتىلىعىن ساقتاپ، سوتسياليستىك زاڭمەن باسقارۋ تۋىن بيىك ۇستاپ، زاڭمەن باسقارۋ رۋحىن اسقاقتاتىپ، مەملەكەتتى جاپپاي زاڭمەن باسقارۋ تالابىن شينجياڭ قىزمەتىنىڭ ءار سالاسىندا تياناقتاندىرۋ كەرەك“.
شينجياڭدى زاڭمەن باسقارۋ نىسانا ءارى جول، شي جينپيڭ جولداستى ۇيتقى ەتكەن پارتيا ورتالىق كوميتەتىنىڭ شينجياڭ قىزمەتىنە قويعان بۇلجىماس تالابى. پارتيا 18 - قۇرىلتايىنان بەرى، اۆتونوميالى رايوندىق پارتكوم شي جينپيڭنىڭ زاڭمەن باسقارۋ يدەياسىن ىشكەرىلەي ۇيرەنىپ، دايەكتىلەندىرىپ، زاڭمەن باسقارۋ تۋىن اسقاقتاتىپ، اناعۇرلىم جوعارى دەڭگەيدەگى زاڭمەن باسقارىلاتىن شينجياڭدى قۇلشىنا قۇردى.
− زاڭمەن باسقارۋ قۇرىلىسى قىزمەتىن ىلگەرىلەتۋدى جۇيەلى جوسپارلادى، ىلگەرىلەتتى. شينجياڭدى زاڭمەن باسقارۋدى، بيلىكتى زاڭ بويىنشا جۇرگىزۋدى، اكىمشىلىكتى زاڭ بويىنشا جۇرگىزۋدى قاتار ىلگەرىلەتۋگە، زاڭمەن باسقارىلاتىن شينجياڭ، زاڭمەن باسقارىلاتىن ۇكىمەت، زاڭمەن باسقارىلاتىن قوعامدى ءبىر تۇلعالاندىرۋ قۇرىلىسىنا تاباندى بولىپ، باسقارۋ جۇيەسى مەن باسقارۋ قابىلەتىن وسىزامانداندىرۋدى زاڭمەن باسقارۋ ارناسىندا ىلگەرىلەتتى. ىلگەرىندى - كەيىندى 104 جەرگىلىكتى زاڭ - ەرەجە جاساپ جانە وعان وزگەرىس ەنگىزىپ، ءادىل، وركەنيەتتى زاڭ اتقارۋدى، ءادىليانى قاتاڭ ارناعا ءتۇسىرۋدى ىلگەرىلەتىپ، جالپى حالىقتىق زاڭ جالپىلاستىرۋدى كۇشەيتىپ، مەملەكەتتى جاپپاي زاڭمەن باسقارۋ تالابىن شينجياڭ قىزمەتىنىڭ ءار سالاسىندا تياناقتاندىردى.
− لاڭكەستىككە قارسى تۇرۋ جانە ۇشقارىلىقتى الاستاۋ كۇرەسىن زاڭ بويىنشا ورىستەتتى. ”ءۇش ءتۇرلى كۇشكە“ قاتاڭ سوققى بەرۋدىڭ تەگەۋرىندى كۇيىن باستان - اياق ساقتاۋدان اۋىتقىماي، لاڭكەستىككە قارسى تۇرىپ، ورنىقتىلىقتى قورعاۋدى زاڭمەن باسقارۋدى، ۇدايىلاندىرۋدى، ارنايىلاندىرۋدى تىڭعىلىقتى ىلگەرىلەتىپ، زورلىقتى كۇش لاڭكەستىك ارەكەتتەرىنىڭ كوپ تۋىلۋ، ءجيى تۋىلۋ جاعدايىن وڭاپ، ءار ۇلت بۇقاراسىنىڭ تىنىشتىققا، ورنىقتىلىققا بولعان تىلەگىن جۇزەگە اسىردى.
− تاماشا زاڭمەن باسقارۋ ورتاسىن كۇش سالا تۇلعالادى. زاڭمەن باسقارۋ ارقىلى اكىمشىلىك ۇقىققا قاعيدا بەلگىلەپ، شەكارا اجىراتىپ، بازارلانعان، زاڭمەن باسقارىلاتىن، حالىقارالانعان شارۋاشىلىق - ساۋدا ورتاسىن تۇلعالاپ، زاڭمەن باسقارۋ ارقىلى رەفورماعا قورعان بولىپ، دامۋدى ىلگەرىلەتتى. جاڭا داۋىردەگى ”فىڭچياۋ تاجىريبەسىنە“ تاباندى بولىپ جانە ونى دامىتىپ، قوعامدىق قايشىلىقتان، داۋ - دامايدان كوپ نەگىزدى الدىن الا ساقتانۋ جانە ونى شەشۋ مەحانيزمىن اقاۋسىزداندىرىپ، قارا كۇشتەردى الاستاۋ، سۇرقيا كۇشتەردى جويۋ ارناۋلى كۇرەسىن ۇدايىلاندىرا ورىستەتتى، بۇقارانىڭ حاۋىپسىزدىك سەزىمى 2012 - جىلعى ％87.58تەن 2021 - جىلى ％99.14كە جوعارىلادى.
بۇگىنگى شينجياڭدا زاڭمەن باسقارۋ ءارقايسى باسقارۋ بۋىندارىمەن ساباقتاسىپ، ءىس بىتىرۋدە زاڭعا نەگىزدەلەتىن، ىسكە جولىققاندا زاڭدى ىزدەيتىن، ماسەلەنى شەشكەندە زاڭنان پايدالاناتىن، قايشىلىقتى شەشۋدە زاڭعا سۇيەنەتىن تاماشا زاڭمەن باسقارۋ ورتاسى قالىپتاسۋدا. ”بيلىكتى ءتۇزىم شەڭبەرىنەن شىعارماۋ“، ”ءوز ءسوزىن زاڭ ورنىنا قويۋعا، ۇقىعىمەن زاڭدى بەلىنەن باسۋعا، مۇددەسى ءۇشىن زاڭعا قايشىلىق جاساۋعا، بەتكە قاراپ جولدان تايۋعا استە جول بەرمەۋ“، ”حالىق بۇقاراسىن ءاربىر ءادىليا دەلوسىنان ادىلدىكتى، تۋراشىلدىقتى سەزىندىرۋگە قۇلشىنۋ“ تۇتاس قوعامنىڭ جالپى بەتتىك ورتاق تانىمىنا اينالدى.
شينجياڭدى زاڭمەن باسقارۋ، بۇل پارتيانىڭ تىلەگى مەن حالىق رايىنىڭ بىرگە ىلگەرىلەۋى. ءبىز جاڭا داۋىردەگى پارتيانىڭ شينجياڭدى باسقارۋ جالپى جوباسىن تولىق، دالمە - ءدال دايەكتىلەندىرىپ، شينجياڭدى زاڭمەن باسقارۋدى اناعۇرلىم كورنەكتى ورىنعا قويىپ، سوتسياليستىك زاڭمەن باسقارۋ تۋىن شينجياڭنىڭ بايتاق دالاسىندا اسقاق جەلبىرەتەتىن بولساق، زاڭمەن باسقارۋ، ءسوز جوق، قوعام ورنىقتىلىعى مەن باياندى تىنىشتىقتى جۇزەگە اسىراتىن ورنىقتىرعىشقا، تۇراقتاندىرعىشقا اينالىپ، جاڭا داۋىردەگى جۇڭگوشا سوتسياليستىك كورىكتى شينجياڭ قۇرۋعا بەرىك نەگىز قالاي الامىز.
4
ۇيعۇر ۇلتىندا ”التىن - كۇمىس ناعىز بايلىق ەمەس، ىنتىماق پەن تاتۋلىق ناعىز باقىت“ دەيتىن ماقال بار. جان - جاققا شاشىلعان قۇممەن بيىك عيمارات سالۋعا كەلمەيدى، ءىس ۇلى بولعان سايىن، جۇرت جۇرەگىن سونشا ۇيىستىرىپ، رۋحاني جاقتان ءبىر - بىرىنە سۇيەنىش بولۋ كەرەك.
التىن كۇز، 10 - اي، شينجياڭدا انار پىستى، مولدىرەگەن انار ءدانى بەينە جاقۇتتاي نۇر شاشىپ تۇر. پارتيا 18 - قۇرىلتايىنان بەرى، كەدەيلىكتەن ارىلتۋدان قامال الۋدىڭ، اۋىل - قىستاقتى گۇلدەندىرۋدىڭ كۇش جالعاپ جۇگىرۋىمەن، اناردى مولىنان وندىرەتىن وڭتۇستىك شينجياڭنىڭ بايتاق جەرىندە انار ەگىمشىلىگى كولەمدەنۋگە، كاسىپ سالالانۋعا قاراي دامىپ، ءار ۇلت بۇقاراسىنىڭ تۇرمىسى دا اناردىڭ دانىندەي ءتاتتى بولدى.
مىڭداعان انار ءدانى ءبىر قابىقتىڭ ىشىندە ءتىزىلىپ تۇرادى، وسى داندەر ءبىر - بىرىنەن اۋمايدى، انارداي تاماشا تۇرمىس جاراتۋدا جىلدىڭ جاقسى بولۋىنا عانا سۇيەنبەيمىز، ەڭ ماڭىزدىسى، جۇڭحۋا ۇلتى ورتاق تۇلعا تانىمىن بەرىك ورناتىپ، اناردىڭ دانىندەي تىعىز ۇيىسۋ كەرەك، بۇل سەنىمنىڭ قاينارى، كۇشتىڭ قاينارى، بۇل بارلىق تاماشا تۇرمىستىڭ قاينارى.
”ءار ۇلت ءوزارا ءتۇسىنىسپ، ءوزارا قۇرمەت ەتىپ، ءوزارا سيىسىمدى بولىپ، ءوزارا ۇناتىپ، ءوزارا ۇيرەنىپ، ءوزارا كومەكتەسىپ، اناردىڭ دانىندەي تىعىز ۇيىسۋدان“ ”ۇلتتار ىنتىماعىن كوز قاراشىعىن قورعاعانداي قورعاۋعا، ۇلتتار ىنتىماعىن ءومىرىن قاستەرلەگەندەي قاستەرلەگەنگە“ دەيىن، ونان ”جۇڭحۋا ۇلتى ورتاق تۇلعا تانىمىن بەرىك ورناتىپ، ۇلتتاردىڭ ارالاسۋىن، ىشتەسۋىن، توعىسۋىن جەبەگەنگە دەيىن؛ كۇشارداعى ”كەستەشى اپەكە - سىڭلىلەر“ سياقتى نەگىزگى ساتى ۇلتتار ىنتىماعىنىڭ تاڭداۋلى ۋاكىلدەرىمەن ىقىلاسپەن كەزدەسىپ، ءار ۇلت باۋىرلاستارى تۋىسقانداي بولىپ، ءوزارا قارايلاسىپ، ۇلتتار ىنتىماعىن، مەملەكەتتىڭ تۇتاستىعىن بىرگە قورعاۋعا شابىتتاندىرعانعا، ونان قۇربان اتايدىڭ ۇرپاقتارىنا جاۋاپ حات قايتارىپ، ولاردى پارتيانى قىزۋ ءسۇيۋدىڭ، وتاندى قىزۋ ءسۇيۋدىڭ، جۇڭحۋا ۇلتى ۇلى شاڭىراعىن قىزۋ ءسۇيۋدىڭ ونەگەسى بولۋعا جىگەرلەندىرگەنگە دەيىن... پارتيا 18 - قۇرىلتايىنان بەرى، مەيلى ورتالىقتىڭ شينجياڭ قىزمەتى جونىندەگى اڭگىمە ءماجىلىسىن اشسىن، شينجياڭدا قىزمەت تەكسەرسىن، مەملەكەتتىك ەكى ماجىلىستە شينجياڭ ۋاكىلدەر ۇيىرمەسىنىڭ باياندامانى قاراۋىنا قاتىناسسىن، الدە شينجياڭداعى ءار ۇلت بۇقاراسىنا سالەم ايتسىن، ”جۇڭحۋا ۇلتى ورتاق تۇلعا تانىمىن بەرىك ورناتۋدى نەگىزگى ارقاۋ ەتىپ، ۇلتتاردىڭ ۇلى ىنتىماعىن ۇزدىكسىز بەكەمدەۋ“ باستان - اياق باس شۋجي شي جينپيڭ ەڭ كوڭىل بولگەن كەلەلى ءىس بولدى، باس شۋجي ستراتەگيالىق بيىكتەن، جالپى جاعداي اياسىنان شينجياڭنىڭ ۇلتتار قىزمەتىن جاقسى ىستەۋ، شينجياڭدى ىنتىماقتاستىرا ورنىقتىرۋ جونىندە ءبىرسىپىرا ماڭىزدى ءسوز سويلەپ، ءبىرسىپىرا ماڭىزدى نۇسقاۋ بەرىپ، شينجياڭداعى ءار ۇلت بۇقاراسىنا ىقىلاسپەن ءۇمىت ارتتى.
ىنتىماق، ورنىقتىلىق − قۇت، بولشەكتەۋشىلىك، بىلىقپالىق − جۇت. كەزىندە ۇلتتىق بولشەكتەۋشىلىكتىڭ، ءدىني ۇشقارىلىقتىڭ جانە زورلىقتى كۇش لاڭكەستىكتىڭ زيانىنا اۋىر دارەجەدە ۇشىراعان شينجياڭداعى ءار ۇلت حالقى ىنتىماقتىڭ قىمباتتى ەكەندىگىن ابدەن بىلەدى. پارتيا 18 - قۇرىلتايىنان بەرى، اۆتونوميالى رايوندىق پارتكوم بۇكىل شينجياڭداعى ءار ۇلت كادرلارىن، بۇقاراسىن ىنتىماقتاستىرىپ جانە باستاپ، ۇلتتار ىنتىماعىن ەڭ ۇلكەن بۇقارالىق قىزمەت ەتۋدەن، باياندى تىنىشتىققا ساياتىن ءتۇبىرلى سيپاتتى، نەگىزدىك سيپاتتى، ۇزاق بولاشاقتىق سيپاتتى قىزمەت ەتۋدەن جازباي، پارتيانىڭ ۇلت ساياساتىن جاپپاي دايەكتىلەندىرىپ، ۇلتتار ىنتىماعى، العاباسارلىعى ۇگىت - تاربيەسىن ىشكەرىلەي ورىستەتىپ، ”ۇلتتار ىنتىماعىنىڭ بەرەكەلى شاڭىراعى“ جانە ۇلتتار ىنتىماعىنىڭ بىرلەسكەن دوستىق قيمىلىنا ۇزاق ۋاقىت تاباندى بولىپ جانە ونى ۇزدىكسىز تەرەڭدەتىپ، ۇلتتار ىنتىماعىنداعى، العاباسارلىعىنداعى مەملەكەتتىك ۇلگىلى رايوندى بەلسەنە قۇرىپ، ءار ۇلت ءوزارا كىرىكپەلى قوعامدىق قۇرىلىم مەن الەۋمەتتىك اۋماق ورتاسىن بەلسەنە قالىپتاستىرىپ، ۇلتتاردىڭ كەڭىنەن ارالاسۋىن، جاپپاي ىشتەسۋىن، تەرەڭدەي توعىسۋىن ۇزدىكسىز جەبەدى.
ءبىر ءۇيلى جانداي ەتەنە ”گۋيۋانشياڭنان“ ”جۇرەكتەستەر اعاشىن“ ەككەن ”ۋاڭسان كوشەسىنە“ دەيىن، 4 ۇلتتى قامتىعان 30 بالا جاتقان ”كىشكەنە بەسىكتەن“ 7 ۇلتتى قامتىعان 45 ادامنان قۇرالعان ۇلكەن وتباسىنا دەيىن، 4 ۇلتتى قامتىعان 19 بالانى جاپا - ماشاقاتپەن باعىپ وسىرگەن ءانيپا الىماحۇن اجەيدەن سۋعا ءتۇسىپ كەتكەن بالانى قۇتقارۋ ءۇشىن مۇزدى كولدە ماڭگىلىك ۇيقىعا كەتكەن پامير قىرانى لاچين بايەكەگە دەيىن... بۇگىنگى شينجياڭدا ۇلتتار ىنتىماعىنىڭ حيكايالارى ايتىپ تاۋىسقىسىز، ۇلتتار ىنتىماعىنىڭ اسپانىندا شوق جۇلدىزدار شۇعىلا شاشادى، تيپتىك ۇلگىلەردىڭ جەتەكشىلىگىندە تيانشان الابىنىڭ بارلىق جەرىنەن ۇلتتار ىنتىماعىنىڭ جاندى امالياتى جارىققا شىعىپ، بار الابى ۇلتتار ىنتىماعىنىڭ قويۋ رايىنا شومدى، قوعام ورنىقتىلىعى مەن باياندى تىنىشتىقتى جۇزەگە اسىرۋدىڭ جۇرت تىلەگى نەگىزى بارعان سايىن بەكەمدەلدى.
9 - ايدىڭ 30 - كۇنى «قاراپايىم قاھارمان» اتتى كينو بۇكىل ەل كولەمىندە اشىق قويىلدى، كىشكەنتاي ءوسپىرىمدى قۇتقارۋ - ەمدەۋ ءۇشىن حوتاننان ۇرىمجىگە دەيىن 1400 كيلومەتر قاشىقتىقتى باسىپ وتكەن ءومىر كۇش جالعاۋى ەكرانعا كوتەرىلدى. ءارى جان شوشىتارلىق ۇرەيلى، ءارى ەت جۇرەكتى ەلجىرەتەرلىك اسەرلى ناقتى حيكايا نەنىڭ تامىرلاس، ءوزارا قارايلاسقان ءبىر ءۇيلى جان ەكەندىگىن، نەنىڭ ”بەينەت پەن زەينەتتى بىرگە وتكەرەتىن، داڭق پەن نامىستا بىرگە بولاتىن، ءولىم مەن ءومىردى تەڭ كورەتىن، تاعدىرلاس“ ورتاق تۇلعا ەكەندىگىن جاندى ءتۇسىندىردى. شينجياڭنىڭ كەڭ - بايتاق دالاسىندا جايقالا اشىلعان وسى ۇلتتار ىنتىماعى گۇلى باي دا تولىق رۋحاني مانىمەن جۇڭحۋا ۇلتى ۇلى شاڭىراعىنداعى ءتىپتى دە كوپ اعا - باۋىر، اپەكە - ءسىڭلىنى اسەرلەندىرۋدە، سۇيىندىرۋدە، شابىتتاندىرۋدا، ءبىز تەك اناردىڭ دانىندەي تىعىز ۇيىسساق، ءسوز جوق، جاۋىن - شاشىنداردان قورىقپاي، سىن - سايىستاردان تايسالماي، ءبىر نيەتپەن كۇش بىرىكتىرىپ، العا باسۋ جولىنداعى بارلىق قيىندىقتاردى، حاۋىپ - قاتەرلەر مەن بوگەتتەردى جەڭە الامىز.
5
5000 جىلدىق تاريح، ۇلان - قايىر ۇلى مەكەن. قايدان كەلگەنىڭدى بىلسەڭ عانا قايدا باراتىنىڭ ءمالىم بولادى. مادەنيەت − تاريحتىڭ تەرەڭ قويناۋىنداعى جاڭعىرىق، بولاشاققا بەت العان كۇش. شينجياڭداعى ءار ۇلت بۇقاراسى جونىنەن العاندا، مادەنيەت ءتىپتى اسا ۇلكەن، اسا كەڭ جۇڭگو جۇرەگى، وشپەيتىن جۇڭحۋا رۋحى.
بيىلعى حالىقارالىق مۇراجاي كۇنىندە شينجياڭنىڭ مادەني ەسكەرتكىش جانە مۇراجاي قىزمەتكەرلەرى جۇرتشىلىققا ”ۇلكەن سي“ ۇسىندى − شينجياڭ مۇراجايىنىڭ 2 - مەرزىمدىك قۇرىلىسى سالىنىپ بولىپ اشىلدى. باتىس وڭىردە اسكەرلەردىڭ ەگىن سالىپ، شەكارا كۇزەتكەن تاريحىنا كۋا بولعان حان داۋىرىندەگى ”سىحىفۋ مورىنەن“ باتىس ءوڭىردىڭ ورتا جازىقپەن بارىس - كەلىس جاساعان تاريحىنا كۋا بولعان تاڭ داۋىرىندەگى ”وتكەلدەن ءوتۋ جولحاتىنا“ دەيىن ءبىر - بىرلەگەن اسا قۇندى مادەنيەت ەسكەرتكىشتەرى كورمە تاماشالاۋشىلاردىڭ ”چاڭاندى“ ەسكە الىپ، ”ۇلى تاڭدى“ ەلەستەتۋىنە مۇمكىندىك جاساپ، مىڭ جىلدىق جىبەك جولى داڭقىنان بىرگە يگىلىكتەندىردى.
7 - ايدىڭ 13 - كۇنى تۇستەن بۇرىن شينجياڭدى كوزدەن كەشىرگەن كەزدە باس شۋجي شي جينپيڭ وسى اراعا بارىپ، ءبىر - بىرلەگەن كورمە بۇيىمدارىنا تاپتەشتەي ءۇڭىلىپ: ”جۇڭحۋا وركەنيەتى كەنىشتى دە شۇرايلى وركەنيەت، ارىدان جالعاسقان، ءار ۇلتتىڭ تاڭداۋلى مادەنيەتىنىڭ الۋان بۇلاعىنىڭ جينالۋىنان قالىپتاسقان. ءبىز شينجياڭ تاريحىن جاقسىلاپ زەرتتەۋىمىز، شينجياڭ تاريحىنىڭ جۇڭحۋا ۇلتىنىڭ ارالاسۋى بارىسىندا قالىپتاسقان تاريح ەكەندىگىن شىن مانىندە تانىپ جەتۋىمىز، ءسويتىپ، جۇڭحۋا ۇلتىنىڭ كوپ نەگىزدى ءبىر تۇلعاسىن اناعۇرلىم پارمەندى تۇردە دالەلدەۋىمىز كەرەك“، - دەدى.
تاريح مادەنيەتتى قوردالايدى، مادەنيەت تاريحتى جانداندىرادى. مادەنيەتتى شىنايى مويىنداۋ − ەڭ تەرەڭ قاباتتاعى شىنايى مويىنداۋ. جۇڭحۋا وركەنيەتى ۇزاق تاريحقا يە، جۇڭحۋا مادەنيەتى كەنىشتى دە شۇرايلى، 3 - رەتكى ورتالىقتىڭ شينجياڭ قىزمەتى جونىندەگى اڭگىمە ماجىلىسىندە ”شينجياڭدى مادەنيەتپەن نارلەندىرۋ“ جاڭا داۋىردەگى پارتيانىڭ شينجياڭدى جونگە سالۋ جالپى جوباسىنىڭ ماڭىزدى قۇرامداس بولىگىنە اينالدى، باس شۋجي شي جينپيڭ: ”ساياسي جاقتان شىنايى مويىنداۋ، حالىق تىلەگىنىڭ قالاۋ - قالاماۋ ماسەلەسىن تۇبىرىنەن شىنايى شەشۋ كەرەك“ دەپ اتاپ كورسەتتى.
پارتيا 18 - قۇرىلتايىنان بەرى، شي جينپيڭ جاڭا ءداۋىر جۇڭگوشا سوتسياليزم يدەياسىن جەتەكشى ەتىپ، شينجياڭ شينجياڭدى مادەنيەتپەن نارلەندىرۋ مازمۇنىن ۇزدىكسىز بايىتىپ، شينجياڭدى مادەنيەتپەن نارلەندىرۋ ءادىسىن ۇزدىكسىز قاراستىرىپ، شينجياڭدى مادەنيەتپەن نارلەندىرۋدىڭ اناعۇرلىم دالمە - ءدال، اناعۇرلىم ناقتى، اناعۇرلىم جاندى بولۋىنا مۇمكىندىك جاساپ، مادەنيەتتى شىنايى مويىنداۋدى جۇرت جۇرەگىنە ونان ارى ۇيالاتتى، اناعۇرلىم باياندى ەتتى، اناعۇرلىم ءونىمدى ەتتى −
شينجياڭداعى ءار ۇلتتىڭ بارىس - كەلىس جاساعان تاريحي فاكتىن، ارحەولوگيالىق ناقتى بۇيىمداردى، مادەنيەت مۇرالارىن تولىق اشتى جانە ودان ءونىمدى پايدالاندى، نىلقى اۋدانىنداعى جىرىنتاي اڭعارى، شونجى اۋدانىنداعى شىچىڭزى، لوپنۇر اۋدانىنداعى قياققۇدىق بەلگى وت سياقتى ەسكى جۇرتتار ىركەس - تىركەس ”مەملەكەتتىك 10 ءىرى ارحەولوگيالىق جاڭا بايقاۋعا“ تاڭدالىپ، تاريحتىڭ اۋەلگى بەينەسىن قالپىنا كەلتىرۋدە، مادەنيەت ەسكەرتكىشتەرمەن ءۇن قاتۋدا ۇزدىكسىز جاڭا ناتيجەلەرگە قول جەتكىزدى؛ جۇڭحۋا مادەنيەتى ەرەكشەلىگىنە جانە جۇڭحۋا ۇلتى كورىنىس وبرازىنا يە ءبىر توپ ءتۇيىندى ينجەنەريالار مەن نىسانداردى جوسپارلاپ قۇردى جانە سالدى، كۇڭزى ءمۇسىنى، لينگۇڭ توعانى، زوگۇڭ تالى ينتەرنەتتەگى تانىمال، ءسوزسىز، باراتىن جەرگە اينالدى؛ ادەبيەت - كوركەمونەر سارا تۋىندىلارى ستراتەگياسىن ىشكەرىلەي اتقارىپ، «جۇڭگو شينجياڭ تاريح ىزدەرى»، «گۇل نەگە وسىنشاما قىزىل»، «شۇعىلاعا شومعان ماكىت» سياقتى جۇڭحۋا مادەنيەتىنىڭ جاي - جاپسارىن ايگىلەيتىن، وسى زامانعى وركەنيەت ۇستانىمىنا ۇيلەسەتىن، ءار ۇلت بۇقاراسىنىڭ رەال تۇرمىسىن بەينەلەيتىن ءبىر توپ سارا تۋىندىلار ۇزدىكسىز جارىققا شىقتى، ۇيعۇر ۇلتىنىڭ ”ءماشىرابى“، قازاق ۇلتىنىڭ ”ايتىسى“، موڭعۇل ۇلتىنىڭ ”نادام مەيرامى“، سىبە ۇلتىنىڭ ”باتىسقا كوشۋ مەرەكەسى“، حانزۋ ۇلتىنىڭ ”يۋانشياۋ شىراق مەرەكەسى“ سياقتى ۇلتتىق ءداستۇرلى ادەبيەت - كوركەمونەر قيمىلدارى ايرىقشا جانداندى. مادەنيەت ىستەرىن دامىتىپ، مادەنيەت كاسىپ سالاسىن گۇلدەندىرىپ، ءار ۇلت بۇقاراسىنىڭ وتاندى ءسۇيۋ، شينجياڭدى ءسۇيۋ سىندى تاماشا سۇيىسپەنشىلىگىن تولىق قاۋلاتتى. شىنايى مويىنداۋدى كۇشەيتۋدى نىسانا ەتىپ، شينجياڭدى مادەنيەتپەن نارلەندىرۋدى ىشكەرىلەي ورىستەتىپ، ءار ۇلت بۇقاراسىنىڭ دۇرىس مەملەكەت كوزقاراسىن، تاريح كوزقاراسىن، ۇلت كوزقاراسىن، مادەنيەت كوزقاراسىن، ءدىن كوزقاراسىن ورناتۋىنا كومەكتەستى، ۇلى وتاندى، جۇڭحۋا ۇلتىن، جۇڭحۋا مادەنيەتىن، جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسىن، جۇڭگوشا سوتسياليزمدى شىنايى مويىنداۋ بولاتتاي بەكەمدەلدى.
مادەنيەت ارقىلى يلاندىرىپ، مادەنيەت ارقىلى سومدادى. جۇڭحۋا مادەنيەتى تۇرعىسىندا بەرىك تۇرىپ، جۇڭحۋا مادەنيەتى گەنىن جالعاستىرىپ، جۇڭحۋا مادەنيەتى قان تامىرىن ساباقتاستىرىپ، جۇڭحۋانىڭ تاڭداۋلى ءداستۇرلى مادەنيەتىن، توڭكەرىستىك مادەنيەتىن، سوتسياليستىك وزىق مادەنيەتىن اسقاقتاتىپ، ءار ۇلتتىڭ تاڭداۋلى ءداستۇرلى مادەنيەتىن وركەندەتىپ، ءار ۇلت بۇقاراسىنىڭ رۋحاني الەمىن بايىتىپ جانە تولىقتىرىپ، جۇڭحۋا ۇلتىنا ورتاق رۋحاني مەكەندى قۇرساق، شينجياڭنىڭ قوعام ورنىقتىلىعى مەن باياندى تىنىشتىعىنىڭ يدەيالىق نەگىزى بۇلجىماس بەكەم بولادى.
6
ەل باسقارۋ جولى حالىقتى بايىتۋدان باستالادى. بارلىق دامۋ حالىق تۇرمىسىن جاقسارتۋدى شىعار ءتۇيىن جانە تابان تىرەر تياناق ەتۋى ءتيىس، دامۋ بارىسىندا ءار ۇلت بۇقاراسىنىڭ تاماشا تۇرمىسقا دەگەن تالپىنىسىن جۇزەگە اسىرۋ كەرەك. حالىق تۇرمىسىمەن تىعىز جاناستىرا وتىرىپ، جوعارى ساپالى دامۋدى ىلگەرىلەتۋگە تاباندى بولساق، بەكەمدەلەتىنى ءارى قوعام ورنىقتىلىعى مەن باياندى تىنىشتىقتىڭ زاتتىق نەگىزى، ءارى جۇرت تىلەگى نەگىزى بولماق.
9 - ايدىڭ 19 - كۇنى 7 - كەزەكتى جۇڭگو − ازيا − ەۆروپا كورمەسى ۇرىمجىدە سالتاناتپەن اشىلدى، باس شۋجي شي جينپيڭ كورمەگە قۇتتىقتاۋ حاتىن جولدادى. بىرگە اقىلداستى، بىرگە قۇردى، بىرگە يگىلىكتەندى، ءىرى تۇعىر، كەڭ كوز ايا، ۇلكەن وراي، كورمە جۇڭگونىڭ شينجياڭىنىڭ سەلبەسىپ بولاشاققا بەت الۋ بەكىمىن، سەنىمىن ونان ارى بەكەمدەپ، شينجياڭنىڭ جىبەك جولى ەكونوميكالىق بەلدەۋى وزەكتى رايونى قۇرىلىسىن جەدەلدەتۋىنە، جوعارى ساپالى دامۋدى ىلگەرىلەتۋىنە شەكسىز قوزعاۋشى كۇش ۇستەدى.
پارتيا 18 - قۇرىلتايىنان بەرى، باس شۋجي شي جينپيڭ ەكونوميكالىق دامۋ مەن حالىق تۇرمىسىن جاقسارتۋدى شينجياڭدى ورنىقتىرۋدىڭ، شينجياڭدى تىنىشتاندىرۋدىڭ ستراتەگيالىق بيىگىنە جوعارىلاتىپ، ”ءسوز جوق، حالىق تۇرمىسىن جاقسارتۋدى، حالىق تىلەگىنە قول جەتكىزۋدى مىقتاپ ارقاۋ ەتە وتىرىپ ەكونوميكالىق دامۋدى ىلگەرىلەتۋ كەرەك“، ”دامۋدى يگەرۋ، حالىق تۇرمىسىنا تيىمدىلىك جەتكىزۋ ارقىلى بۇقارانىڭ ىستەيتىن ءىسى، تاباتىن تاپاۋاتى، ءۇمىتى بولۋىنا مۇمكىندىك جاساۋ كەرەك“، ”دامۋ مەن ورنىقتىلىقتىڭ، دامۋ مەن حالىق تۇرمىسىنىڭ، دامۋ مەن جۇرت تىلەگىنىڭ تىعىز بايلانىسىن تەرەڭ تانىپ، دامۋ جەتىستىكتەرىمەن حالىق تۇرمىسىنا تيىمدىلىك جاساۋدى، جۇرت تىلەگىن ۇيىستىرۋدى ىلگەرىلەتۋ كەرەك“... باس شۋجيدىڭ ءبىر قىدىرۋ ماڭىزدى سوزدەرى، ماڭىزدى نۇسقاۋلارى ”كىم ءۇشىن ىستەۋ، كىمگە سۇيەنۋ“ دەگەن وسى ءبىر تەرەڭ تاقىرىپتى ىشكەرىلەي بايىمداپ، شينجياڭنىڭ ەكونوميكالىق، قوعامدىق دامۋىن جانە حالىق تۇرمىسىن جاقسارتۋ قىزمەتىن ويداعىداي ىستەۋىنە قۇلشىنۋ بەتالىسىن ايقىنداپ بەردى.
وزگەشە 10 جىل شينجياڭنىڭ كەرەمەت قارىشتاۋىنا كۋا بولدى. دۇنيە جۇزىندەگى تۇڭعىش قۇمدى ءشول تەمىر جول اينالما جەلىسى تۇتاستىرىلدى، بارلىق ايماق، وبلىس، قالالار جوعارى جىلدامدىقتى تاس جول داۋىرىنە قادام تاستادى، حالىقتىق اۋەجايلاردىڭ سانى بۇكىل ەلدە ءبىرىنشى ورىنعا شىقتى، ”شينجياڭ ىشىندە شەڭبەر قالىپتاستى، شينجياڭنان كىرىپ - شىعۋ تەزدەدى“، شينجياڭنىڭ دامۋى ”زاۋلاي“ جونەلدى؛ مۇناي - تابيعي گاز ءونىم مولشەرى، سۇرىپتاۋسىز كومىر ءونىم مولشەرى، جەل ەنەرگياسىمەن، كۇن ەنەرگياسىمەن ەلەكتر تاراتۋ مولشەرى بۇكىل ەلدە الدىڭعى ورىنعا شىقتى، ”شينجياڭنىڭ ەلەكترى سىرتقا جەتكىزىلدى“، ”شينجياڭنىڭ كومىرى سىرتقا تاسىلدى“، ”باتىستىڭ گازى شىعىسقا جەتكىزىلدى“، مەملەكەتتىڭ ەنەرگيا حاۋىپسىزدىگىن قورعاۋدا شينجياڭنىڭ بۇلتارتپاس بورىشى بار؛ 10 مىڭ شاقىرىمدى تۇتاستىرعان ”قۇرىش كەرۋەن“ جۇڭگو − ەۆروپا (ورتا ازيا) كەزەكشى پويەزدارى جيىنى 6000 نەشە كەزەك جۇرگىزىلىپ، جىلىنا ورتا ەسەپپەن ％55.1 ارتىپ وتىردى، وزەكتى رايون قۇرىلىسىنىڭ جەدەلدەۋى ”جالپى جوبادان“ ”ەگجەي - تەگجەيلى جوباعا“ دەيىنگى ءبىر - اق كوتەرىلۋدى جۇزەگە اسىردى؛ مەملەكەت مەنشىگىندەگى مال - مۇلىك، مەملەكەت مەنشىگىندەگى كاسىپورىندار رەفورماسى قورشاۋدان شىعىپ قامال الدى، ”تومەنگە بەرۋ، باسقارۋ، قىزمەت وتەۋ“ رەفورماسى ىشكەرىلەي ىلگەرىلەتىلدى، ”ەڭ كوپ بولعاندا ءبىر رەت بارۋ“ جاڭا قالىپتى جاعدايعا اينالۋدا؛ كاسىپ سالاسى ارقىلى شينجياڭدى گۇلدەندىرۋ، ساياحات ارقىلى شينجياڭدى گۇلدەندىرۋ، عىلىم - تەحنيكا ارقىلى شينجياڭدى گۇلدەندىرۋ، دارىندىلار ارقىلى رايوندى قۇدىرەتتەندىرۋ سياقتى ۇزاق بولاشاققا ساياتىن دامۋ ستراتەگيالارى تياناقتانىپ، تامىر تارتتى، ”شينجياڭ جاقسى جەر“ جانە ”شينجياڭ جاقسى سەرىكتەس“ شينجياڭنىڭ ءىشى - سىرتىنداعى، ءتىپتى، ەل ءىشى - سىرتىنداعى ادامداردىڭ ورتاق تانىمىنا اينالدى... جاڭا دامۋ كەزەڭىن تياناق ەتىپ، جاڭا دامۋ ۇستانىمىن دايەكتىلەندىرىپ، جاڭا دامۋ ارناسىنا قىزمەت وتەدى جانە توعىستى، شينجياڭنىڭ جىلدام دامىعان، قاۋىرت دامىعان، جوعارى ساپالى دامىعان بولاشاعى كۇللى جۇرتتىڭ نازارىن اۋداردى.
وزگەشە 10 جىل شينجياڭداعى حالىق تۇرمىسىن مەيىرگە بولەۋگە كۋا بولدى. قالا، اۋىلدارداعى ەڭبەك قابىلەتى بار ادامداردىڭ ءبارىن ورنىقتى جۇمىستاندىرۋدى، نەگىزىنەن، جۇزەگە اسىرىپ، ءار ۇلت بۇقاراسىنىڭ ”قالتاسى قامپايدى، رۋحى اسقاقتادى“؛ وڭتۇستىك شينجياڭداعى 4 ايماق - وبلىستا بالاباقشادان تولىق ورتاعا دەيىنگى 15 جىلدىق تەگىن وقۋ - اعارتۋ جۇرگىزىلىپ، كىتاپ وقىعان اۋەندى داۋىس وڭتۇستىك شينجياڭنىڭ بايتاق دالاسىنداعى ەڭ ادەمى ۇنگە اينالدى؛ جالپى حالىقتىڭ دەنساۋلىعىن تەكسەرۋ ەر - ايەل، كارى - جاس ءۇشىن ءومىردىڭ ”قورعانىش قالقانىن“ تۇرعىزدى، بارعان سايىن ءجيى توقىلعان قوعامدىق قامتاماسىزداندىرۋ تورى سان مىڭ وتباسى باقىتىنىڭ تىرەگى بولدى؛ الاڭسىز سۋ ءىشىپ، بەيقۇت ۇيگە كوشىپ كىرگەن ءار ۇلت بۇقاراسىنىڭ تۇرمىس ورەسى ۇزدىكسىز جوعارىلادى؛ تاۋ، سۋ، ورمان، اتىز، كول، جايلىم، قۇمدى ءبىر تۇلعالاندىرىپ قورعاۋعا جانە جۇيەلى جونگە سالۋعا تاباندى بولىپ، ءار ۇلت بۇقاراسى اسپانى اشىق، جەرى جاسىل، سۋى تۇنىق كورىكتى مەكەننەن بىرگە يگىلىكتەندى... شينجياڭ قازىنالىق شىعىستىڭ ％70تەن استامىن حالىق تۇرمىسىن قامتاماسىزداندىرۋعا جانە جاقسارتۋعا جۇمساۋعا تاباندى بولىپ، ءار ۇلت بۇقاراسىن مازالاعان ىستەردى، ۋايىمداتقان ىستەردى، الاڭداتقان ىستەردى دەن قويا، سۇيىسپەنشىلىكپەن، كۇش سالا ويداعىداي شەشىپ، ءار ۇلت بۇقاراسىنىڭ كۇندەرى جىل سايىن جاقسارا ءتۇستى.
وسى 10 جىلعا قايىرىلا قاراساق، ەڭ ادامدى جەلپىندىرەتىنىنەن تاعى كەدەيلىكتەن ارىلتۋدان قامال الۋ دابىلىنىڭ داۋىسى بار. اۋىر كەدەيلىك قامالى الدىندا، بۇكىل شينجياڭ جوعارىدان تومەنگە دەيىن بار قايراتپەن شايقاسقا شىعىپ، قايسارلىقپەن سۇراپىل شايقاس جاساپ، 3 ميلليون 64 مىڭ 900 اۋىل - قىستاق كەدەي حالقى تۇگەلدەي كەدەيلىكتەن ارىلدى، 3666 كەدەي قىستاق تۇگەلدەي كەدەيلىك تىزىمىنەن شىعارىلدى، 35 كەدەي اۋدان تۇگەلدەي كەدەيلىك قالپاعىن الىپ تاستادى، مۇلدە كەدەيلىك ماسەلەسى تاريحي سيپاتتى شەشىم تاۋىپ، بۇكىل ەلمەن بىرگە جاپپاي دوڭگەلەك داۋلەتتى قوعام قۇردى. بۇگىنگى تاڭدا، ءۇمىت اتىزىندا تالىقپاي تالپىنۋدىڭ، قاجىرلى ەڭبەكپەن بايۋدىڭ ءداۋىر ماداق جىرى اسقاق شىرقالىپ، اۋىل - قىستاقتى گۇلدەندىرۋدىڭ، بىرگە بايۋدىڭ ايبىندى سيمفونياسى شارىقتاۋدا.
سيفر − ەڭ پارمەندى دالەل. 2021 - جىلى شينجياڭنىڭ وڭىرلىك ءوندىرىس جالپى ءونىم قۇنى ءبىر تريلليون 600 ميلليارد يۋانعا تاياپ، 2012 - جىلداعى 740 ميلليارد يۋاننان 2 ەسەلەندى؛ قالا - قالاشىق تۇرعىندارىنىڭ جىلدىق جان باسىندىق ورتاشا قولداعى تابىسى 2012 - جىلعى 19 مىڭ 19 يۋاننان 2021 - جىلعى 37 مىڭ 642 يۋانعا ارتتى؛ اۋىل - قىستاق تۇرعىندارىنىڭ جان باسىندىق ورتاشا قولداعى تابىسى 2012 - جىلعى 6876 يۋاننان 2021 - جىلعى 15 مىڭ 575 يۋانعا ارتتى. بۇگىنگى شينجياڭدا بارلىق جەر جالىنداعان ۇمىتكە تولدى، بارلىق جەردە ”حالىقتى بايىتىپ شينجياڭدى گۇلدەندىرۋدىڭ“ باقىت كارتيناسى جايىلدى، ”ماڭگى شينجياڭدىق بولۋعا پەيىل بولۋ“ ءار ۇلت بۇقاراسىنىڭ كوكەيىندەگى ەڭ اسەرلى اۋەنگە اينالدى.
حالىقتىڭ باقىتتى تۇرمىسى − ەڭ ۇلكەن ادامدىق ۇقىق. حالىقتى وزەك ەتكەن دامۋ يدەياسىنا تاباندى بولىپ، ەكونوميكالىق، قوعامدىق دامۋعا اناعۇرلىم كوپ ساياسي ءمان جۇكتەپ، دامۋدى حالىق تۇرمىسىن جاقسارتۋدا تياناقتاندىرسا، جەرگىلىكتى ورىنعا تيىمدىلىك جەتكىزۋگە تياناقتاندىرسا، ىنتىماقتى نىعايتۋعا تياناقتاندىرسا، شينجياڭنىڭ بولاشاعى، ءسوزسىز، اناعۇرلىم كوركەم بولادى.
7
ءارقانداي ءبىر ەكونوميكالىق، قوعامدىق دامۋدىڭ ۇزاق نىساناسىنا تۇگەلدەي جوعارى مەن تومەن نيەتتەس بولىپ، بۇلجىماي جالعاستىرىپ جەتۋگە بولادى. شينجياڭنىڭ باياندى تىنىشتىعىن جۇزەگە اسىرۋ ءبىر ۇزاق بارىس، ءبىر - اق جولدا ورىنداۋ مۇمكىن ەمەس، ءسوز جوق، ۇزاق بولاشاقتىق جوبا - جوسپار جاساپ، نەگىزدى بەكەمدەۋ شارالارىن اتقارىپ، باياندى تىنىشتىق جاعدايىن ساقتاپ، ۇزاق ۋاقىت جونگە سالۋ كەرەك.
پارتيا قۇرىلعاندىعىنىڭ 100 جىلدىعى قارساڭىندا، پارتيا ورتالىق كوميتەتى تۇڭعىش رەت ”1 - شىلدە وردەنىن“ بەردى. 29 جارىق شۇعىلا شاشقان ەسىمنىڭ ىشىندە مامەتجان ءومار، ۋي دىيوۋ كوزگە ءتۇستى. ەكى ساقا كوممۋنيست تۇرلىشە ۇلتتان شىققان، تۇرلىشە كاسىپپەن اينالىسقان، تۇرلىشە ۇلەس قوسقان بولسا دا، ولار شينجياڭدى باياندى كوركەيتۋدىڭ تيپتىك ۇلگىسى بولدى. تيانشان الابىندا ولار سياقتى تاعى دا كوپتەگەن قاراپايىم دا ءتوزىمدى كوممۋنيستىك پارتيا مۇشەلەرى بار، ولار شينجياڭعا تامىر تارتىپ، شينجياڭعا ءوزىن ارناپ، شينجياڭداعى ەل - جۇرتتىڭ تىنىشتىعى، حالىقتىڭ باقىتى ءۇشىن وكپە - رەنىشسىز ەڭبەك ءسىڭىرىپ، جۇڭگو كوممۋنيستەرىنىڭ اۋەلگى ماقساتى مەن بورىشىن وتانىمىزدىڭ ەڭ باتىس شەتىندە ورنەكتەدى.
شينجياڭ قىزمەتىن ويداعىداي ىستەي الۋ - الماۋدىڭ ەڭ ءتۇبىرلى نەگىزى − پارتيا باسشىلىعىنىڭ باتىل، پارمەندى بولۋ - بولماۋىندا. باس شۋجي شي جينپيڭ شينجياڭنىڭ پارتيا قۇرىلىسىنا ايرىقشا ءمان بەرىپ، ساياسي قۇرىلىستا ”ساياسي ءتارتىپ پەن ساياسي قاعيدانى قاتايتۋدى“ تالاپ ەتتى، يدەيالىق قۇرىلىستا ”مۇرات - سەنىم تاربيەسىن قاجىماس تاباندىلىقپەن كۇشەيتۋ كەرەكتىگىن“ باسا دارىپتەدى، ۇيىمدىق قۇرىلىستا ”نەگىزگى ساتىنىڭ نەگىزىن بەكەمدەپ، ءار سالاداعى نەگىزگى ساتى پارتيا ۇيىمدارىن بەرىك جاۋىنگەر قامال ەتىپ قۇرىپ شىعۋ كەرەكتىگىن“ اتاپ كورسەتتى، ستيل قۇرىلىسىندا ”نەگىزگى ساتى قىزمەت ستيلىن شىنايى جاقسارتىپ، تورەشىلدىكتى، فورماشىلدىقتى باتىل جەڭۋ كەرەكتىگىن“ باسا دارىپتەدى... پارتيا قۇرىلىسى قىزمەتىندەگى ماڭىزى زور، ماعىناسى تەرەڭ، كولەمى ۇلكەن، ويى ورەلى بولعان ءبىرسىپىرا ادىستەمەلەر پارتيانىڭ شينجياڭداعى بيلىك جۇرگىزۋ نەگىزىنىڭ تايشانداي ورنىقتى بولۋىن ىلگەرىلەتتى.
پارتيا ستيلى، پاكتىك قۇرىلىسى مەن شىرىكتەسۋگە قارسى تۇرۋ كۇرەسىن ىشكەرىلەي ورىستەتىپ، ءتارتىپ بويىنشا، زاڭ بويىنشا ءبىر توپ شىرىكتەسۋ دەلولارى مەن ”ەكىبەتكەيلەردى“ تەكسەرىپ ءبىر جايلى ەتىپ، ساياسي ەكولوگيا اناعۇرلىم ” كوركەم“ بولدى؛ كادر - دارىندىلار قوسىنىن كۇشەيتىپ قۇرىپ، ءار دارەجەلى باسشىلىق القالارعا ۇزدىكتەردى تاڭداپ، مىقتىلاردى سەپتەپ، ”لاڭكەستىككە قارسى تۇرۋ“، ”كەدەيلىكپەن شايقاس“، ”ىندەتكە قارسى اتتانۋ“ پارمەندى تىرەككە يە بولدى؛ نەگىزگى ساتىنى مىقتى يگەرۋدى، نەگىز قالاۋدى شينجياڭدى ورنىقتىرۋدىڭ، شينجياڭدى تىنىشتاندىرۋدىڭ نەگىزدى بەكەمدەۋ شاراسى ەتىپ، ”ۇعىسۋ، تيىمدىلىك جاساۋ، توعىستىرۋ“ بويىنشا قىستاقتا تۇرۋ قىزمەتىن ىشكەرىلەي ورىستەتىپ، نەگىزگى ساتىنىڭ باسقارۋ جۇيەسى مەن باسقارۋ قابىلەتىن وسىزامانداندىرۋ ورەسى ۇزدىكسىز جوعارىلادى... باس شۋجيدىڭ ىقىلاستى تاپسىرماسىن ەستە بەرىك ساقتاعان شينجياڭ باياندى تىنىشتىققا ساياتىن ءتۇبىرلى سيپاتتى، نەگىزدىك سيپاتتى، ۇزاق بولاشاقتىق سيپاتتى قىزمەتتەردى نەگىزگە الىپ، جاڭا داۋىردەگى پارتيا قۇرىلىسىنىڭ باس تالابىن جاپپاي تياناقتاندىرىپ، جوعارى ساپالى پارتيا قۇرىلىسى ارقىلى جوعارى ساپالى دامۋعا جەتەكشىلىك ەتىپ، جوعارى دەڭگەيدەگى حاۋىپسىزدىكتى قامتاماسىزداندىرىپ، قوعام ورنىقتىلىعى مەن باياندى تىنىشتىقتى ىلگەرىلەتۋ سىندى ءداۋىردىڭ اۋىر مىندەتىن اناعۇرلىم ويداعىداي ارقالادى.
باس شۋجي شي جينپيڭ 3 - رەتكى ورتالىقتىڭ شينجياڭ قىزمەتى جونىندەگى اڭگىمە ماجىلىسىندە بىلاي دەپ اتاپ كورسەتتى: ”پارتيامىزدىڭ اۋەلگى ماقساتى مەن بورىشى − شينجياڭداعى ءار ۇلت حالقىن قامتىعان جۇڭگو حالقىن باقىتقا كەنەلتۋ، شينجياڭداعى ءار ۇلتتى قامتىعان جۇڭحۋا ۇلتىنىڭ گۇلدەنۋىن جۇزەگە اسىرۋ“. جاڭا باستامادا تۇرىپ، شي جينپيڭ جولداستى ۇيتقى ەتكەن پارتيا ورتالىق كوميتەتىنىڭ پارمەندى باسشىلىعىندا، ”ەڭبەك ماعان جازىلماسا دا بولادى“ دەيتىن رۋحاني دەڭگەي جانە ”ەڭبەك كورسەتۋدە مەن بولماسام بولمايدى“ دەيتىن ساياسي جاۋاپكەرشىلىك ارقالاۋ ارقىلى قوعام ورنىقتىلىعى، ۇلتتار ىنتىماعى، ەكونوميكانىڭ دامۋى، حالىق تۇرمىسىن جاقسارتۋ سياقتى ءبىرسىپىرا نەگىز قالايتىن، ۇزاق بولاشاققا پايدالى قىزمەتتەردى تىڭعىلىقتى تۇردە ويداعىداي ىستەپ، وڭتۇستىك شينجياڭ قىزمەتىن كۇش سالا ويداعىداي ىستەپ، شينجياڭعا باعىتتامالى كومەكتەسۋدىڭ جالپىلىق ونىمدىلىگىن جوعارىلاتىپ، جاڭا داۋىردەگى بيڭتۋان قىزمەتىن ويداعىداي ىستەپ، شاعىن جەڭىستەر ارقىلى زور جەڭىستەرگە قول جەتكىزىپ، كوز الداعى ۇلەستى ماڭگىلىككە اينالدىرساق، وتانىمىزدىڭ شينجياڭىنىڭ، ءسوزسىز، تاۋى ماڭگى جاسىل جەلەك جامىلادى، ءمولدىر سۋى سىلدىراي اعادى، ۇلى وتانىمىزدىڭ، ءسوزسىز، شارۋاشىلىق نەگىزى شالقىپ، ىرگە تاسى ماڭگى بەكەم بولادى.
8
شەتسىز دە شەكسىز كورىنىس شىت جاڭا بەينەگە ەندى. بۇگىنگى شينجياڭدا قوعامدىق كەلەلى جاعداي ورنىقتى، حالىق تىنىش ءومىر، شات - شادىمان تىرشىلىك كەشىرۋدە، تيانشان الابىنىڭ بارلىق جەرىنەن تىنىش تا بەرەكەلى، قارىشتاپ دامىعان جاڭا بەينە مەن مۇندالايدى.
تيانشان كۋا، ورتاق تانىم ۇيىستىرۋ دەگەن نە؟ ءبىر نيەتپەن سەلبەسىپ ورتاق مەكەندى قورعاپ، كۇرەس جاساپ العا ىلگەرىلەۋدىڭ اناعۇرلىم كەڭ ءورىسى بولۋىنا مۇمكىندىك جاساۋ؛
كۇنلۇن كۋا، اۋەلگى ماقساتتان اينىماۋ دەگەن نە؟ قۇمدى شولدەگى توراڭعىلاردىڭ ەڭ باستاپقى سەرتتەن جازباۋى، بار قايراتپەن شايقاسقا شىعۋشىلاردىڭ، ءسوزسىز، جەڭۋ سەنىمىن جالعاستىرۋى؛
تارىم وزەنى كۋا، تامىرلاستىق دەگەن نە؟ ءبىر - بىرىمەن ەتەنە بولىپ، ءبىر نيەتپەن ىنتىماقتاسىپ، كورىكتى شينجياڭ قۇرۋ، وتان ارمانىن بىرگە جۇزەگە اسىرۋ.
بايتاق دالا ءارى زور وزگەرىستەردى ىقىلاسپەن القايدى، ءارى ونىڭ استارىنداعى تەرەڭ قاتپارلى لوگيكانى وبيەكتيۆ تۇردە اشىپ كورسەتەدى. وزگەشە 10 جىلعا قايىرىلا قاراساق، شينجياڭ قىزمەتىندە قول جەتكەن ءاربىر ناتيجە، ىسكە اسىرعان ءاربىر قارىشتاۋ، تۇپتەپ كەلگەندە، باس شۋجي شي جينپيڭنىڭ جول باستاپ، رول ۇستاۋىنىڭ ارقاسى، شي جينپيڭ جولداستى ۇيتقى ەتكەن پارتيا ورتالىق كوميتەتىنىڭ پارمەندى باسشىلىعىنىڭ ارقاسى، شي جينپيڭ جاڭا ءداۋىر جۇڭگوشا سوتسياليزم يدەياسىنىڭ عىلمي جەتەكشىلىگىنىڭ ارقاسى بولىپ تابىلادى.
ءتومۇر شىڭىنىڭ باۋرايىندا ءبىر شاعىن قىستاق بار، قىستاقتا ءبىر اشىق ەسەپ قابىرعاسى بار، قابىرعادا قىستاق تۇرعىندارى يگىلىكتەنگەن حالىققا تيىمدىلىك جەتكىزۋ ساياساتتارى ەستەلىككە الىنعان. ”تيىمدىلىكتىڭ قايدان كەلگەندىگى، قالاي تيىمدىلىك جاسالعاندىعى، قامقورلىق جاساۋشىلاردىڭ ءۇمىتىن قالاي اقتاۋ“ قىستاق تۇرعىندارىنىڭ كوكەيىندە سايراپ تۇر: ”كوممۋنيستىك پارتيا ءبىزدى بۇگىنگى باقىتتى تۇرمىسقا كەنەلتتى“. حىپان قىستاعى ءبىر ميلليون 660 مىڭ شارشى كيلومەتردەن استام بايتاق دالانىڭ ىقشام كورىنىسى، باس شۋجيگە العىس ايتۋ، پارتيا ورتالىق كوميتەتىنە العىس ايتۋ − بۇگىنگى شينجياڭداعى ەڭ كورىكتى، ەڭ شىنايى كورىنىس بولىپ تابىلادى.
تاريح وزەنى دامىلسىز اعۋدا. ەندى اشىلاتىن پارتيا 20 - قۇرىلتايى بۇكىل پارتيا، بۇكىل ەلدەگى ءار ۇلت حالقى جاپپاي سوتسياليستىك وسىزاماندانعان مەملەكەت قۇرۋدىڭ جاڭا ساپارىنا قادام تاستاعان، ەكىنشى 100 جىلدىق كۇرەس نىساناسىنا شەرۋ تارتقان شەشۋشى ساتتە اشىلاتىن ءبىر رەتكى اسا ماڭىزدى قۇرىلتاي. ۇزاققا كوز تاستاپ، اسىل ارمان كوكىرەك كەرنەگەن، اۋەلگى ماقساتتى ۇمىتپاي، بورىشتى ەستە بەرىك ساقتاعان 100 جىلدىق ءىرى پارتيا، ءسوز جوق، حالىقتى باستاپ، جاپپاي سوتسياليستىك وسىزاماندانعان مەملەكەت قۇرۋدىڭ شىت جاڭا تاراۋىن جازىپ، جۇڭگو ۇلگىسىندەگى وسىزامانداندىرۋ ارقىلى جۇڭحۋا ۇلتىنىڭ ۇلى گۇلدەنۋىن ىلگەرىلەتەدى.
اسقار تاۋدىڭ باسىندا تۇرىپ، بۋىرقانعان وزەندى كورۋگە بولادى؛ شىڭدا تۇرىپ بوراننىڭ كۇشتىلىگىن تىپتەن سەزىنۋگە بولادى. شي جينپيڭ جولداستى ۇيتقى ەتكەن پارتيا ورتالىق كوميتەتىنىڭ توڭىرەگىنە اناعۇرلىم تىعىز ىنتىماقتاسىپ، ”ەكىنى تۇراقتاندىرۋدىڭ“ شەشۋشى ءمانىن تەرەڭ ۇعىنىپ، ”ءتورت تانىمدى“ كۇشەيتىپ، ”ءتورت سەنىمدى“ بەكەمدەپ، ”ەكىنى قورعاۋدى“ ورىنداپ، جاڭا داۋىردەگى پارتيانىڭ شينجياڭدى جونگە سالۋ جالپى جوباسىن تولىق، دالمە - ءدال دايەكتىلەندىرىپ، قوعام ورنىقتىلىعى مەن باياندى تىنىشتىق باس نىساناسىن مىقتاپ يگەرىپ، ىندەتتەن ساقتانۋ - تىزگىندەۋ مەن ەكونوميكالىق، قوعامدىق دامۋدى ءبىر تۇتاس جوسپارلاپ، دامۋ مەن حاۋىپسىزدىكتى ءبىر تۇتاس جوسپارلاپ، جاڭا داۋىردەگى جاڭا جورىقتا ىنتىماقتى، جاراسىمدى، گۇلدەنگەن، باي، وركەنيەتتى، العا باسقان، تىنىش ءومىر، شات - شادىمان تىرشىلىك كەشىرگەن، ەكولوگياسى تاماشا كورىكتى شينجياڭدى قۇلشىنا قۇرايىق.
