تيانشان تورى
تيانشان تورى   ›   جاڭالىقتار   ›   شينجياڭ حابارلارى

”سۋدى“ اناعۇرلىم مول باقىتتىڭ تىرەگىنە اينالدىرامىز

□ انار بۇلت \ شينجياڭ گازەتىنىڭ ءتىلشىسى ليۋ شياڭ

  پارتيا 20 - قۇرىلتايىنداعى شينجياڭ ۋاكىلدەر ۇيىرمەسىنىڭ ۋاكىلدەرى تالقى بارىسىندا ”سۋ“ سىندى وسى ءبىر فاكتورعا ايرىقشا نازار اۋداردى، بۇل شينجياڭنىڭ جوعارى ساپالى دامۋدى، جاسىل دامۋدى ىلگەرىلەتۋىندەگى شەشۋشى ءتۇيىن.

  جەر اۋدانى بۇكىل ەلدىڭ التىدان ءبىرىن يەلەيتىن شينجياڭنىڭ سۋ بايلىعى نەبارى بۇكىل ەلدىڭ %3ىن عانا يەلەيدى. سۋ بايلىعىنان پايدالانۋ ونىمدىلىگى نەعۇرلىم جوعارى بولعان سايىن، شينجياڭنىڭ دامۋ ءورىسى دە سولعۇرلىم كەڭ بولماق. ۋاكىلدەر بىلاي دەپ قارادى: سۋ شينجياڭنىڭ ەكونوميكالىق، قوعامدىق دامۋىنىڭ جان تامىرى ەكەندىگىن جەتە تانىپ، سۋ ۇنەمدەۋ، سۋ ساقتاۋ، سۋ جەتكىزۋ سىندى ءىرى ءىستى كۇش سالا ويداعىداي ىستەپ، ”سۋدى“ اناعۇرلىم مول باقىتتىڭ تىرەگىنە اينالدىرامىز.

سۋ يگىلىگى قۇرىلىسىنىڭ جالپىلىق اسەرىن ساۋلەلەندىرەمىز

  سۋ ۇنەمدەۋ، سۋ ساقتاۋ، سۋ جەتكىزۋ قىزمەتىن ويداعىداي ىستەۋدە ءىرى سۋ يگىلىگى قۇرىلعىلارى تىرەك سانالادى. قاشقاردا قىزمەت ىستەيتىن، ۋاكىل زۇلايات سىمايىل بۇل جونىندە تەرەڭ اسەرگە يە.

  ”سوڭعى جىلدارى ءبىر - بىرلەگەن سۋ يگىلىگى ينجەنەريالارى تاسقىن، سەل اپاتتارىن ازايتتى، سۋارۋعا جۇمسالاتىن سۋ جەتكىلىكتى بولدى، شارۋالار اناعۇرلىم بايىدى“. زۇلايات سىمايىل ارتاش سۋ يگىلىگى تورابىن مىسالعا الىپ، بىلاي دەپ تانىستىردى: وسى سۋ يگىلىگى تورابى بىلتىر وندىرىسكە قوسىلىپ، جۇمىس باستاعاننان بەرى، ياركەن وزەنىنىڭ بويىنداعى ءار ۇلت بۇقاراسى مىڭ جىلدىق سۋ اپاتىنا جانە اۋىر تاسقىننان ساقتانۋ اۋىرتپالىعىنا قوش ايتتى، سونىمەن بىرگە اعارداعى سۋارمالى اۋماقتىڭ كوكتەمدە قۋاڭشىلىق بولىپ سۋ جەتىسپەۋ ماسەلەسىن دە شەشتى.

  كەلەلى سۋ يگىلىگى قۇرىلعىلارى قۇرىلىسى وڭىرلىك سۋ حاۋىپسىزدىگىن قامتاماسىز ەتۋدە ورنىن وگەيسىتۋگە بولمايتىن نەگىزدىك رول اتقارادى.

  ”سۋ يگىلىگى قۇرىلىسىنىڭ جالپىلىق اسەرى تاسقىننان ساقتانۋدا، سۋمەن قامداۋدا، سۋارۋدا، ەلەكتر تاراتۋدا عانا بەينەلەنىپ قالماستان، سۋ بايلىعىنىڭ شەكتەن تىس اشىلۋى، ەكولوگيانىڭ ءبۇلىنۋى سياقتى كورنەكتى ماسەلەلەردى شەشۋ جاقتارىندا دا ەرەكشە زور رول اتقارادى“، - دەدى ۋاكىل جەڭىس قادىس.

سۋ بايلىعىن ۇنەمدى، شوعىرلى، جوعارى ءونىمدى پايدالانۋدى جەبەيمىز

  ”ءار ۇلت بۇقاراسىنىڭ تاماشا تۇرمىسىن نارلەندىرگەن سۋ بايلىعى ەرەكشە قىمباتتى“. ۋاكىل ما يۇي ماناس اۋدانى لانجوۋۋان قالاشىعى باجياحۋ قىستاعىندا تۇرىپ قىزمەت ىستەيدى، ول بىلاي دەدى: ”سۋدى مۇمكىندىگىنشە كادەگە جاراتۋ“ ءۇشىن، وتكەن 2 جىلدا باجياحۋ تامشىلاتىپ سۋارۋ قۇرىلعىلارىنىڭ دەڭگەيىن جوعارىلاتىپ، جاڭالاپ، سۋارۋ، تىڭايتقىش بەرۋ، ءدارى شاشۋ دالدىگىن اناعۇرلىم جوعارىلاتتى.

  ۇنەمدەپ سۋارۋ سۋ بايلىعىن ۇنەمدەپ عانا قالماستان، ەگۋ وزىندىك قۇنىن دا تومەندەتتى. ”ءبىز جوعارى ءونىمدى، سۋ ۇنەمدەيتىن اۋىل شارۋاشىلىعىن دامىتۋعا تاباندى بولىپ، اۋىل شارۋاشىلىعىنىڭ ءونىمدى ارتتىرۋدى، شارۋالاردىڭ كىرىسىن ارتتىرۋدى جۇزەگە اسىرامىز“، - دەدى ما يۇي.

  ”التاي ايماعى سۋ ۇنەمدەگىش قوعام قۇرۋعا ايرىقشا ءمان بەرىپ، جيىنى 146 الەۋمەتتىك سۋ ۇنەمدەۋ قۇرىلىمىن، 106 سۋ ۇنەمدەۋ شاعىن اۋماعىن قۇردى“. ۋاكىل جەڭىس قادىس بىلاي دەدى: ”سۋ ۇنەمدەۋدى الدىمەن ويلاستىراتىن، كەڭىستىك جاعىندا تەڭگەرىمدى، جۇيەلى باسقارىلاتىن، ەكى جاقتان بىردەي كۇش جۇمسايتىن“ سۋ تىزگىندەۋ وي جەلىسىن بەلسەنە امالياتتا ايگىلەپ، اۋىل شارۋاشىلىعى سۋ باعاسىنىڭ جالپىلىق رەفورماسىن تەرەڭدەتىپ، سۋ باعاسى، سۋ ۇقىعى، سيلاۋ - تولىقتاۋ جانە قۇرۋ - باسقارۋ مەحانيزمىن تارتىپپەن ورناتىپ، كەمەلدەندىرىپ، سۋدان پايدالانۋ ءتاسىلىنىڭ بەيبەرەكەتتىكتەن ۇنەمشىل، شوعىرلى بولۋعا قاراي ويىسۋىن ۇزدىكسىز ىلگەرىلەتىپ، سۋ بايلىعىنان پايدالانۋ ونىمدىلىگىن اناعۇرلىم جوعارىلاتىپ، ەكونوميكالىق، قوعامدىق دامۋدىڭ جاپپاي جاسىلدىققا قاراي تيپ جاڭالاۋىنا سۋ يگىلىگى جاعىنان قوزعاۋشى قۋات ۇستەيمىز“.

جۇيەلى ويمەن سۋدى تىزگىندەۋگە، سۋ يگىلىگىن گۇلدەندىرۋگە تاباندى بولامىز

  ”يدەيانى ازات ەتۋ“، ”تەكسەرۋ - زەرتتەۋ ستيلىن بارىنشا ورىستەتۋ“، ”ءىس جۇزىندىك سۋ جاعدايىن دۇرىس يگەرۋ“، ”سۋ يگىلىگى قىزمەتىن عىلمي جوسپارلاۋ“... تالقى بارىسىندا ۋاكىلدەر ”سۋ ىستەرىن“ ويداعىداي ىستەۋدە، ءسوز جوق، الدىمەن تەكسەرۋ - زەرتتەۋ جۇرگىزۋ جونىندە ورەلى ورتاق تانىمعا كەلدى. ۋاكىل نيە جۋاڭ بىلاي دەدى: باستاماشىلدىقپەن سۋ يگىلىگىنىڭ الدىڭعى شەبىنە بارىپ ماسەلەلەردى زەرتتەپ، سايكەستى شارا العا قويىپ، سۋدى تىزگىندەۋ، سۋ يگىلىگىن گۇلدەندىرۋ قابىلەتىن، ونەرىن ۇزدىكسىز ارتتىرۋ كەرەك.

  سۋ تىزگىندەۋ، سۋ يگىلىگىن گۇلدەندىرۋ − كۇردەلى جۇيەلى ينجەنەريا. ”وزەنى تۇنىق، سۋى ىركىلىسسىز، جاعاسى جايساڭ، كورىنىسى كوز تارتاتىن تاماشا ەكولوگيالىق ورتا حالىق تۇرمىسىنا ەڭ ءتيىمدى قۇت - ىرىس“. ۋاكىل ۋاڭ گاڭ بىلاي دەدى: ەكولوگيالىق جۇيەنىڭ جالپى تۇلعالىق سيپاتىن شىعار ءتۇيىن ەتىپ، سۋ بايلىعىن اشۋدى جايعاستىرۋدىڭ ەكونوميكالىق دامۋمەن، ەكولوگيالىق ورتانى قورعاۋمەن قارىم - قاتىناسىن دۇرىس ءبىر جايلى ەتىپ، وزەن، كول باستىقتارى ءتۇزىمىن جاپپاي تياناقتاندىرىپ، تاۋ، سۋ، ورمان، اتىز، كول، جايلىم، قۇمدى ءشولدى ءبىر تۇلعالاندىرىپ قورعاۋ مەن قالپىنا كەلتىرۋدى ءبىر تۇتاس جوسپارلاپ، اسپانى اناعۇرلىم اشىق، تاۋى اناعۇرلىم جاسىل، سۋى اناعۇرلىم تۇنىق كورىكتى اقسۋدى قۇلشىنا قۇرامىز.

  سۋ تىزگىندەۋ استە ءبىر رەتتىك مىندەت ەمەس، قايتا ۇزاق ۋاقىت ەڭبەكتەنەتىن بارىس.

  ”سۋ تىزگىندەۋ، سۋ يگىلىگىن گۇلدەندىرۋ، سۋدى باسقارۋ، سۋدى قورعاۋ كوبىندە ۇسىنىلىمدى كوپ قاجەت ەتەدى، قارىمجىسى از، ءونىمى باياۋ بولادى“. ۋاكىل لي پيڭ بىلاي دەدى: سۋ ۇنەمدەۋ، سۋ ساقتاۋ، سۋ جەتكىزۋ قىزمەتىن، ءسوزسىز، ۇزاق بولاشاقتىق تاريحي كوز ايامەن، جۇڭحۋا ۇلتىنىڭ ماڭگىلىك باياندى دامۋىنىڭ قاجەتىن كوزدەي وتىرىپ تاباندىلىقپەن ويداعىداي ىستەپ، شينجياڭنىڭ ەكونوميكاسىنىڭ، قوعامىنىڭ جوعارى ساپالى دامۋىن سۋ بايلىعىنان جوعارى ءونىمدى پايدالانا وتىرىپ ىلگەرىلەتەمىز.

جاۋاپتى رەداكتور : الىمبەك نۇرالين

ەسكەرتۋ:

تورابىمىزداعى مازمۇنداردى پايدالانۋعا تۋرا كەلگەندە، ءسوزسىز جازباشا رۇقساتقا يە بولۋ كەرەك. مازمۇنداردى رۇقساتسىز جالعاپ تاراتۋعا، كەسىپ رەداكسيالاۋعا، وزگەرتۋگە، قىسقارتىپ قۇراستىرۋعا، باسقا ورىنعا كوشىرۋگە نەمەسە باسقا تاسىلدەرمەن كوبەيتۋگە ءارى تاراتۋعا بولمايدى، قايشى كەلگەندەردىڭ زاڭدىق جاۋاپكەرشىلىگى زاڭ بويىنشا قۋزاستىرىلادى.