تيانشان تورى
تيانشان تورى   ›   جاڭالىقتار   ›   ماڭىزدى حابارلار

شي جينپيڭ تانزانيانىڭ زۇڭتۇڭى حاسانمەن كەڭەس وتكىزدى


 11 - ايدىڭ 3 - كۇنى تۇستەن كەيىن مەملەكەت ءتوراعاسى شي جينپيڭ بەيجيڭ حالىق سارايىندا جۇڭگوعا مەملەكەتتىك ساپارمەن كەلگەن تانزانيانىڭ زۇڭتۇڭى حاسانمەن كەڭەس وتكىزدى. سۋرەتتە: كەڭەستىڭ الدىندا شي جينپيڭ حالىق سارايىنىڭ سولتۇستىك زالىندا حاسانعا ارناپ قارسى الۋ سالتىن وتكىزۋدە.

  □ سۋرەتتى شينحۋا اگەنتتىگىنىڭ ءتىلشىسى ياۋ دا - ۋي تۇسىرگەن

  شينحۋا اگەنتتىگىنىڭ 11 - ايدىڭ 3 - كۇنى بەيجيڭنەن بەرگەن حابارى. مەملەكەت ءتوراعاسى شي جينپيڭ 11 - ايدىڭ 3 - كۇنى تۇستەن كەيىن حالىق سارايىندا جۇڭگوعا مەملەكەتتىك ساپارمەن كەلگەن تانزانيانىڭ زۇڭتۇڭى حاسانمەن كەڭەس وتكىزدى. ەكى ەلدىڭ مەملەكەت باسشىلارى جۇڭگو - تانزانيا قارىم - قاتىناسىن جان - جاقتى ستراتەگيالىق سەلبەستىك سەرىكتەستىك قارىم - قاتىناس دەڭگەيىنە كوتەرۋدى جاريالادى.

  شي جينپيڭ بىلاي دەپ اتاپ كورسەتتى: حاسان زۇڭتۇڭ جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى مەملەكەتتىك 20 - قۇرىلتايىنان كەيىن جۇڭگو جاق قابىلداعان تۇڭعىش افريكا مەملەكەتى باسشىسى، بۇل جۇڭگو - تانزانيا قارىم - قاتىناسىنىڭ قويۋلىق دارەجەسى مەن جۇڭگو - افريكا قارىم - قاتىناسىنىڭ جۇڭگو ديپلوماتياسى جالپى جاعدايىنداعى ماڭىزدى ورنىن تولىق ايگىلەدى. 2013 - جىلى تانزانياعا ساپارلاي بارعان كەزىمدە، جۇڭگونىڭ افريكا ەلدەرىمەن سەلبەستىك ورىستەتۋى شىنايى، جاقىن، ادال بولۋ ۇستانىمىنان جازباۋى قاجەتتىگىن العا قويعان ەدىم، بۇگىنگى تاڭدا، بۇل جۇڭگونىڭ وركەندەپ كەلە جاتقان ەلدەرمەن ىنتىماعىنا، سەلبەستىگىنە جەتەكشىلىك ەتەتىن نەگىزگى ساياساتتىق ۇستانىمعا اينالدى. جاڭا جاعدايدا، جۇڭگو - تانزانيا قارىم - قاتىناسىن ويداعىداي دامىتۋ ەكى ەلدىڭ ورتاق جانە ۇزاق بولاشاقتىق مۇددەسىنە ۇيلەسىپ قالماستان، جاڭا داۋىردەگى جۇڭگو - افريكا تاعدىرلاس ورتاق تۇلعاسىن قۇرۋدى ىلگەرىلەتۋ جونىنەن دە ماڭىزدى ءمان الادى.

  شي جينپيڭ جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى 20 - قۇرىلتايىنىڭ قاتىستى احۋالدارىن تانىستىردى. شي جينپيڭ بىلاي دەپ اتاپ كورسەتتى: قازىردەن باستاپ، جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسىنىڭ وزەكتى مىندەتى − بۇكىل ەلدەگى ءار ۇلت حالقىن ىنتىماقتاستىرىپ جانە باستاپ، جاپپاي سوتسياليستىك وسىزاماندانعان قۇدىرەتتى مەملەكەت قۇرىپ شىعىپ، ەكىنشى 100 جىلدىق كۇرەس نىساناسىن جۇزەگە اسىرىپ، جۇڭحۋا ۇلتىنىڭ ۇلى گۇلدەنۋىن جۇڭگو ۇلگىسىندەگى وسىزامانداندىرۋ ارقىلى جاپپاي ىلگەرىلەتۋ. وسىزامانداندىرۋ باتىستاندىرۋ ەمەس. جۇڭگو جۇڭگونىڭ مەملەكەت جاعدايىنا ۇيلەسەتىن دامۋ جولىن اشتى. جۇڭگو ۇلگىسىندەگى وسىزامانداندىرۋ جۇڭگونىڭ بايتاق دالاسىنا تامىر تارتتى، جۇڭگونىڭ ءىس جۇزىندىگىنە جاناسىمدى، جۇڭگوشا ەرەكشەلىككە يە. جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى مەن تانزانيا توڭكەرىستىك پارتياسى پارتيانى قۇدىرەتتەندىرىپ، مەملەكەتتى كوركەيتۋ سىندى تاريحي بورىش ارقالاپ وتىر، جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى تانزانيا توڭكەرىستىك پارتياسىمەن ۇزدىكسىز اۋىس - كۇيىستى، سەلبەستىكتى كۇشەيتىپ، نيەرەرە باسشىلىق قابىلەتى شۋەيۋانىنىڭ وقىتۋمەن شۇعىلدانۋىنا جانە جۇمىس جۇرگىزۋىنە قولداۋ كورسەتۋدى قالايدى.

  شي جينپيڭ بىلاي دەپ باسا دارىپتەدى: جۇڭگو جاق جۇڭگو - تانزانيا قارىم - قاتىناسىنا باستان - اياق ستراتەگيالىق بيىكتەن مامىلە جاساپ، باستان - اياق تانزانيا جاق سەنىم ارتاتىن دوس بولىپ كەلەدى. ەكى جاق جۇڭگو - تانزانيا جان - جاقتى ستراتەگيالىق سەلبەستىك سەرىكتەستىك قارىم - قاتىناسىن جەتەكشى ەتىپ، كەلەسى كەزەڭدەگى ءارقايسى سالالارداعى دوستىقتى، سەلبەستىكتى ءبىر تۇتاس جوسپارلاپ ىلگەرىلەتۋى كەرەك. جۇڭگو جاق تانزانيا جاقتىڭ يەلىك ۇقىعىن، حاۋىپسىزدىگىن، دامۋ مۇددەسىن قورعاۋىن باتىل قولدايدى، تانزانيا جاقتىڭ ءوز ەلىنىڭ مەملەكەت جاعدايىنا ۇيلەسەتىن دامۋ جولىن قاراستىرۋىن باتىل قولدايدى، تانزانيا جاقپەن بىرگە، ءبىر - ءبىرىنىڭ وزەكتى مۇددەسىنە ساياتىن جانە ءجىتى قاداعالاپ وتىرعان كەلەلى ماسەلەلەردە ءبىرىن - ءبىرى ۇزدىكسىز باتىل قولداۋدى قالايدى. جۇڭگو جاق تانزانيانىڭ ەرەكشە ونىمدەرىن يمپورت ەتۋدى ۇزدىكسىز كەڭەيتىپ، جۇڭگو كاسىپورىندارىنىڭ تانزانياعا بارىپ قارجى قوسىپ، كاسىپتى كوركەيتۋىن قولداپ، تانزانيانىڭ ەكونوميكالىق، قوعامدىق دامۋىنا قولىنان كەلگەنىنشە كومەك كورسەتۋدى قالايدى. جۇڭگو جاق تانزانيا جاقپەن بىرگە، اۋىل - قىستاقتى گۇلدەندىرۋ تاجىريبەسى جانە ادىستەرى بويىنشا اۋىس - كۇيىس جاساپ، تانزانيانىڭ حالىق تۇرمىسىن دامىتۋىن قولداۋدى قالايدى.

  شي جينپيڭ بىلاي دەپ اتاپ كورسەتتى: تانزانيا − زامبيا تەمىر جولى جۇڭگو - تانزانيا جانە جۇڭگو - افريكا دوستىعىنىڭ ەسكەرتكىشى. سول جىلداردا جۇڭگو ءوزى وتە كەدەي كەزدىڭ وزىندە، ءبىز تارتا جەپ، ىركە جۇمساپ، افريكالىق باۋىرلاستارعا كومەكتەسىپ، تانزانيا - زامبيا تەمىر جولىن سالدىق. قازىر ءبىز دامىدىق، تىپتەن شىنايى، جاقىن، ادال ۇستانىمدا بولا وتىرىپ، افريكالىق دوستاردىڭ بىرگە دامۋدى جۇزەگە اسىرۋىنا كومەكتەسىپ، جاڭا داۋىردەگى جۇڭگو - افريكا تاعدىرلاس ورتاق تۇلعاسىن قۇرۋىمىز كەرەك. جۇڭگو - افريكا قارىم - قاتىناسىن دامىتۋدا ءوزارا سەنۋ، ءوزارا تيىمدىلىك جاساۋ، ءوزارا ۇلگى الۋ، ءوزارا كومەكتەسۋ سىندى ۇلكەن بەتالىسقا تاباندى بولۋدان اۋىتقىماۋ كەرەك. جۇڭگو - افريكا ەكى جاق تاڭداۋلى داستۇرگە مۇراگەرلىك ەتىپ، جۇڭگو - افريكا دوستىعى، سەلبەستىگى رۋحىن اسقاقتاتىپ، جۇڭگو - افريكا دوستىق ىستەرىنىڭ تاريحي ىرىقتىلىعىن ۇزدىكسىز كۇشەيتۋى، ىلگەرىلەتۋى كەرەك. جۇڭگو ءوزىنىڭ تىڭ دامۋى ارقىلى افريكا جاققا جاڭا وراي ازىرلەپ، ”توعىز ءتۇرلى ينجەنەريانى“ جەدەل تياناقتاندىرىپ، نەگىزدىك قۇرىلعىلاردى جەتەكشى ەتىپ، ساۋدا، قارجى قوسۋ، قارجى قۇراۋ سىندى ءۇش ۇلكەن تىرەكتى بەكەمدەپ، جۇڭگو - افريكا سەلبەستىگىنىڭ جاڭا قوزعاۋشى قۋاتىن جەتىلدىرۋدى قالايدى. جۇڭگو جاق افريكا جاقپەن بىرگە، بەيبىت قاتار تۇرۋدىڭ بەس پرينسيبى سياقتى حالىقارالىق قارىم - قاتىناستىڭ نەگىزگى ولشەمدەرىنە تاباندى بولىپ، الەمدىك دامۋ باستاماسىن بەلسەنە تياناقتاندىرىپ، وركەندەپ كەلە جاتقان ەلدەردىڭ الەمدىك باسقارۋداعى ۋاكىلدىك سيپاتى مەن ءسوز سويلەۋ ۇقىعىن جوعارىلاتىپ، ادامزاتتىڭ تاعدىرلاس ورتاق تۇلعاسىن قۇرۋدى ىلگەرىلەتۋگە اناعۇرلىم زور ۇلەس قوسۋدى قالايدى.

  حاسان مىنانى ءبىلدىردى: مەن جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى 20 - قۇرىلتايى جەڭىسپەن اشىلعاننان كەيىن كوپ وتپەي ۇسىنىس بويىنشا جۇڭگوعا ساپارلاي كەلگەندىگىمە ەرەكشە اسەرلەندىم جانە باقىت سەزىندىم، بۇل جۇڭگو − تانزانيا قارىم - قاتىناسىنىڭ جوعارى ورەسىن تولىق ايگىلەدى. مەن تانزانيا توڭكەرىستىك پارتياسى مەن تانزانيا ۇكىمەتى اتىنان، جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى 20 - قۇرىلتايىنىڭ جەڭىسپەن اشىلعاندىعىن، ءتوراعا شي جينپيڭنىڭ جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسىنىڭ باس شۋجيى بولىپ جالعاستى سايلانعاندىعىن تاعى ءبىر مارتە قىزۋ قۇتتىقتايمىن. تانزانيا جاق جۇڭگونى ناعىز ەڭ ماڭىزدى دوس دەپ قارايدى، ماڭگى جۇڭگونىڭ سەنىم ارتۋعا تاتيتىن سەرىگى بولىپ، جۇڭگو جاقپەن بىرگە، جان - جاقتى ستراتەگيالىق سەلبەستىك سەرىكتەستىك قارىم - قاتىناسىن ورناتۋدى وراي ەتىپ، ءارقايسى سالاداعى ناقتى سەلبەستىكتى كۇشەيتىپ، تانزانيا - جۇڭگو قارىم - قاتىناسىن تىڭ دەڭگەيگە كوتەرىپ، جاڭا داۋىردەگى افريكا - جۇڭگو قارىم - قاتىناسىنىڭ ۇلگىسى ەتىپ تۇلعالاۋدى قالايدى. تانزانيا جاق تايۋان، شينجياڭعا ساياتىن، شياڭگاڭعا ساياتىن، ت.ب جۇڭگو جاقتىڭ وزەكتى مۇددە ماسەلەلەرىندە جۇڭگونى ۇزدىكسىز باتىل قولدايدى. جۇڭگو جاقتىڭ نيەرەرە باسشىلىق قابىلەتى شۋەيۋانىنىڭ دامۋىن قولداعاندىعىنا العىس ايتادى، افريكانىڭ وڭتۇستىگىندەگى 6 تۋىسقان پارتيا جۇڭگو جاقپەن ەل باسقارۋ بويىنشا تاجىريبە اۋىستىرۋدى كۇشەيتىپ، اناعۇرلىم ويداعىداي دامۋدى جۇزەگە اسىرۋدى ءۇمىت ەتەدى. جۇڭگو - افريكا سەلبەستىك تالقى مىنبەرى افريكا ەلدەرىنىڭ قاتىستى سالالارداعى دامۋىن بارىنشا جەبەپ قالماستان، باسقا ەلدەردىڭ افريكامەن سەلبەستىكتى دامىتۋى جونىنەن دە ۇلگى كورسەتۋ، جەتەكتەۋ رولىن اتقارىپ، افريكانىڭ حالىقارالىق ىقپال قۋاتىن جوعارىلاتتى، تانزانيا جاق تالقى مىنبەرىنىڭ دامۋىنا ۇزدىكسىز بەلسەنە ات سالىسادى ءارى قولداۋ كورسەتەدى. ءتوراعا شي جينپيڭ العا قويعان الەمدىك دامۋ باستاماسى ەرەكشە ۋاقىتىندا بولدى، قازىرگى ۋاقىتتا ءدوپ كەلىپ وتىرعان الەمدىك سىن - سايىستاردى شەشۋگە پايدالى، تانزانيا جاق جۇڭگو جاقپەن بىرگە، بەلسەنە تياناقتاندىرىپ، ادامزاتتىڭ تاعدىرلاس ورتاق تۇلعاسىن قۇرۋدى ىلگەرىلەتۋدى قالايدى.

     ەكى ەلدىڭ مەملەكەت باسشىلارى مىناعان ءبىر اۋىزدان قوسىلدى:

  جوعارى جىكتەگىلەردىڭ بارىس - كەلىسى مەن كەڭەسۋ جاعدايىن ساقتاپ، ەكى ەلدىڭ جەرگىلىكتى ورىندارى، زاڭ شىعارۋ قۇرىلىمدارى جانە ساياسي پارتيالارى اراسىنداعى ءارقايسى دارەجەدەگى اۋىس - كۇيىس پەن سەلبەستىكتى جيىلەتۋ؛

  ەكى جاقتى ساۋدا كولەمىن كەڭەيتىپ، ەكى جاقتىڭ ەكونوميكا - ساۋدا سەلبەستىگى ورەسىن جوعارىلاتىپ، ”ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جولدى“ جوعارى ساپامەن بىرگە قۇرۋدى تەرەڭدەتىپ، نەگىزدىك قۇرىلعىلار قۇرىلىسى نىسانى سەلبەستىگىن ىلگەرىلەتىپ، كاسىپ سالالارىن ۇشتاستىرۋ مەن ءوندىرىس قۋاتى سەلبەستىگىن ىلگەرىلەتىپ، وڭدەۋ جانە جاساۋ، جاسىل دامۋ، سيفرلى ەكونوميكا سياقتى سالالارداعى ءوزارا تيىمدىلىك جەتكىزەتىن سەلبەستىكتى كەڭەيتۋ؛

  گۋمانيتارلىق اۋىس - كۇيىستى كەڭەيتىپ، ۇيلەسىمدى ۋاقىتتا جۇڭگو - تانزانيا ساياحات - مادەنيەت جىلىن وتكىزىپ، ەكى ەلدىڭ وقىمىستىلارىنىڭ، مەديالارىنىڭ اۋىس - كۇيىستى كۇشەيتۋىن ىلگەرىلەتىپ، ەكى ەلدىڭ حالىقتىق دوستىعىن جالعاستىرۋ جانە ساۋلەلەندىرۋ؛

     حالىقارالىق جانە كوپ جاقتى ىستەستىكتى جيىلەتىپ، كليمات وزگەرىسى، 2030 - جىلعا دەيىنگى باياندى دامۋ كەڭەستىك ءتارتىبى سياقتى ماڭىزدى كەڭەستىك تاقىرىپتاردا تىلدەسۋدى، سەلبەستىكتى كۇشەيتىپ، حالىقارالىق ادىلدىكتى، تۋراشىلدىقتى جانە ەكى جاقتىڭ ورتاق مۇددەسىن قورعاۋ.

  كەڭەستەن كەيىن، ەكى ەلدىڭ مەملەكەت باسشىلارى ەكى ەلدىڭ ساۋدا، قارجى قوسۋ، دامۋ سەلبەستىگى، سيفرلى ەكونوميكا، جاسىل دامۋ، كوك ءتۇستى ەكونوميكا سياقتى ەكى جاقتى سەلبەستىك حۇجاتتارىنا قول قويۋعا بىرگە كۋا بولدى، ەكى جاق «جۇڭحۋا حالىق رەسپۋبليكاسى مەن تانزانيا بىرىككەن رەسپۋبليكاسىنىڭ جان - جاقتى ستراتەگيالىق سەلبەستىك سەرىكتەستىك قارىم - قاتىناسىن ورناتۋ جونىندەگى بىرلەسكەن مالىمدەمەسىن» جاريالادى.

  كەڭەستەن بۇرىن، شي جينپيڭ حالىق سارايىنىڭ سولتۇستىك زالىندا حاسانعا ارناپ قارسى الۋ سالتىن وتكىزدى.

  حاسان جەتكەن كەزدە، تيان - انمىن الاڭىندا 21 قۇرمەت ساليۋتى اتىلدى، 17 قۇرمەت قاراۋىلى باسپالداقتاعى قىزىل كىلەمنىڭ ەكى جاعىنا ءتىزىلىپ قۇرمەت ءبىلدىردى، قوناق قابىلدايتىن كىشى كەرنايشىلار قۇرمەت اۋەنىن ورىندادى. ەكى ەلدىڭ مەملەكەت باسشىلارى پارات مىنبەسىنە شىعىپ، اسكەري وركەستر جۇڭگو - تانزانيا ەكى ەلدىڭ مەملەكەت ءانىن ورىندادى. حاسان شي جينپيڭنىڭ سەرىك بولۋىمەن جۇڭگو حالىق ازاتتىق ارمياسى قۇرمەت قاراۋىلى اترەتىن كوزدەن كەشىردى ءارى قاتارعا ءبولىنىپ پاراتتان ءوتۋدى تاماشالادى.

  كەڭەس اياقتالعاننان كەيىن، شي جينپيڭ حالىق سارايىنىڭ جينسى زالىندا حاسانعا ارناپ قارسى الۋ قوناعاسىسىن وتكىزدى.

  ۋاڭ ي، حى ليفىڭ قاتارلىلار جوعارىداعى قيمىلدارعا قاتىناستى.

جاۋاپتى رەداكتور : نۇربولات قابىل

ەسكەرتۋ:

تورابىمىزداعى مازمۇنداردى پايدالانۋعا تۋرا كەلگەندە، ءسوزسىز جازباشا رۇقساتقا يە بولۋ كەرەك. مازمۇنداردى رۇقساتسىز جالعاپ تاراتۋعا، كەسىپ رەداكسيالاۋعا، وزگەرتۋگە، قىسقارتىپ قۇراستىرۋعا، باسقا ورىنعا كوشىرۋگە نەمەسە باسقا تاسىلدەرمەن كوبەيتۋگە ءارى تاراتۋعا بولمايدى، قايشى كەلگەندەردىڭ زاڭدىق جاۋاپكەرشىلىگى زاڭ بويىنشا قۋزاستىرىلادى.