تيانشان تورى
تيانشان تورى   ›   جاڭالىقتار   ›   ماڭىزدى حابارلار

شي جينپيڭ موڭعۇليانىڭ زۇڭتۇڭى كۇرۇلسۇكپەن كەڭەس وتكىزدى

  11 - ايدىڭ 28 - كۇنى، مەملەكەت ءتوراعاسى شي جينپيڭ بەيجيڭ حالىق سارايىندا جۇڭگوعا مەملەكەتتىك ساپارمەن كەلگەن موڭعۇليانىڭ زۇڭتۇڭى كۇرۇلسۇكپەن كەڭەس وتكىزدى. كەڭەستىڭ الدىندا، شي جينپيڭ حالىق سارايىنىڭ سولتۇستىك زالىندا كۇرۇلسۇككە ارناپ قارسى الۋ سالتىن وتكىزدى. سۋرەتتە: شي جينپيڭ مەن حانىمى پىڭ لييۋان كۇرۇلسۇك جانە ونىڭ حانىمى بولورچەتسيكپەن سۋرەتكە تۇسۋدە.

  □ سۋرەتتى شينحۋا اگەنتتىگىنىڭ ءتىلشىسى جاڭ ليڭ تۇسىرگەن

  شينحۋا اگەنتتىگىنىڭ 11 - ايدىڭ 28 - كۇنى بەيجيڭنەن بەرگەن حابارى. 11 - ايدىڭ 28 - كۇنى تۇستەن كەيىن، مەملەكەت ءتوراعاسى شي جينپيڭ حالىق سارايىندا جۇڭگوعا مەملەكەتتىك ساپارمەن كەلگەن موڭعۇليانىڭ زۇڭتۇڭى كۇرۇلسۇكپەن كەڭەس وتكىزدى.

  شي جينپيڭ كۇرۇلسۇكتىڭ جۇڭگوعا ساپارلاي كەلگەندىگىن قارسى الدى. شي جينپيڭ بىلاي دەپ اتاپ كورسەتتى: ءبىز ارادا ەكى اي ۋاقىت وتكەندە، ۋادەلەسكەنىمىزدەي تاعى دا كەزدەسىپ جۇڭگو - موڭعۇليا قارىم - قاتىناسىنىڭ جوعارى دەڭگەيىن تولىق ايگىلەدىك. جۇڭگو مەن موڭعۇليا ءوزارا ماڭىزدى كورشى ەلدەر، جۇڭگو مەن موڭعۇليانىڭ ۇزاق ۋاقىت ورنىقتى بولعان تاتۋ كورشىلىك، دوستىق سەلبەستىك قارىم - قاتىناسىن ساقتاۋ ەكى ەل حالىقتارىنىڭ ءتۇبىرلى مۇددەسىنە ۇيلەسەدى. جۇڭگو تاتۋ، ادال، قايىرىمدى، كەڭ پەيىل بولۋ ۇستانىمىنا جانە كورشىلەرمەن تاتۋ - ءتاتتى ءوتۋ، كورشىلەردى سەرىك تۇتۋ سىندى توڭىرەكتىك ديپلوماتيا باعىتىنا تاباندى بولىپ، جۇڭگو مەن موڭعۇليانىڭ دوستىعىن، ءوزارا سەنىمدىلىگىن جانە مۇددەلەر توعىسۋىن تەرەڭدەتۋگە ايرىقشا ءمان بەرەدى. ەكى جاق ىندەتكە قول ۇستاسا قارسى اتتانىپ، ءوزارا قارايلاسىپ، ءداستۇرلى دوستىقتى اسقاقتاتتى. ەكى ەلدىڭ ءار سالاداعى اۋىس - كۇيىسى، سەلبەستىگى ۇزدىكسىز تەرەڭدەپ، ناقتىلانىپ، مەملەكەتتەر ارا بارىس - كەلىستىڭ ۇلگىسىن ورناتتى. ورنىقسىزدىق، ايقىنسىزدىق كۇن سايىن كۇشەيگەن حالىقارالىق ورتا الدىندا، جۇڭگو جاق موڭعۇليا جاقپەن ەكى ەل تاعدىرلاس ورتاق تۇلعاسىن قۇرۋدى جەتەكشى ەتىپ، جۇڭگو - موڭعۇليا جان - جاقتى ستراتەگيالىق سەرىكتەستىك قارىم - قاتىناسىنىڭ ورنىقتى قاداممەن الىسقا جەتۋىن ىلگەرىلەتىپ، ەكى ەل حالىقتارىن اناعۇرلىم ويداعىداي باقىتقا كەنەلتۋدى قالايدى.

  شي جينپيڭ جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى 20 - قۇرىلتايىنىڭ قاتىستى جاعدايلارى مەن جۇڭگو ۇلگىسىندەگى وسىزامانداندىرۋدىڭ بەس ۇلكەن ەرەكشەلىگىن تانىستىرا كەلىپ بىلاي دەپ اتاپ كورسەتتى: جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى بۇكىل ەلدەگى ءار ۇلت حالقىن ىنتىماقتاستىرىپ جانە باستاپ، جۇڭحۋا ۇلتىنىڭ ۇلى گۇلدەنۋىن جۇڭگو ۇلگىسىندەگى وسىزامانداندىرۋ ارقىلى جاپپاي ىلگەرىلەتىپ، جۇڭگونىڭ ءوزىنىڭ گۇلدەنۋىن، دامۋىن جۇزەگە اسىرىپ قانا قويماي، جۇڭگونىڭ دامۋى ارقىلى توڭىرەكتى، ءتىپتى دۇنيە ءجۇزىن يگىلىككە كەنەلتەدى. جۇڭگو مەن موڭعۇليا ەكى جاقتىڭ ۇلتتىڭ گۇلدەنۋى مەن مەملەكەتتى وسىزامانداندىرۋ جولىندا قول ۇستاسا ىلگەرىلەپ، توعىسا دامۋدىڭ، تاعدىرلاستىقتىڭ ۇلگىسىن تۇلعالاپ، جاڭاشا حالىقارالىق قارىم - قاتىناس ورناتۋدى، ادامزاتتىڭ تاعدىرلاس ورتاق تۇلعاسىن قۇرۋدى ىلگەرىلەتۋگە بىرگە ۇلەس قوسۋىنا ابدەن بولادى.

  شي جينپيڭ بىلاي دەپ باسا دارىپتەدى: جۇڭگو جاق موڭعۇليا جاقپەن ءبىر - ءبىرىنىڭ دەربەستىگىنە، يەلىك ۇقىعىنا، تەرريتورياسىنىڭ بۇتىندىگىنە ءوزارا قۇرمەت ەتىپ، اركىم ءوزى تاڭداعان دامۋ جولىنا قۇرمەت ەتىپ، قارسى جاقتىڭ وزەكتى مۇددەسىنە ساياتىن جانە ءجىتى قاداعالاپ وتىرعان كەلەلى ماسەلەلەرىندە ءوزارا قولداۋ كورسەتۋدى قالايدى. ەكى جاق ءارقايسى تاراۋلاردىڭ، ءارقايسى ساتىنىڭ تىلدەسۋىن، سەلبەستىگىن جانە ەل باسقارۋ جاعىنداعى اۋىس - كۇيىستى، ءوزارا ۇلگى الۋدى كۇشەيتىپ، ”ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جول“ باستاماسىنىڭ ”ساحارا جولى“ باستاماسىمەن، الەمدىك دامۋ باستاماسىنىڭ موڭعۇليانىڭ ”جاڭا گۇلدەنۋ ساياساتىمەن“، جۇڭگونىڭ ”ەكى قادامعا ءبولىپ ءجۇرۋ“ دامۋ ستراتەگيالىق نىساناسىنىڭ موڭعۇليانىڭ ”ۇزاق بولاشاق − 2050“ ۇزاق ۋاقىتتىق دامۋ ساياساتىمەن ۇشتاسۋىن ىلگەرىلەتىپ، وسى ءۇش ۇلكەن قوزعالتقىش ارقىلى جۇڭگو - موڭعۇليا قارىم - قاتىناسىنىڭ تەرەڭدەي دامۋىنا قۋاتتى قوزعاۋشى كۇش ۇستەۋى كەرەك. جۇڭگو جاق موڭعۇليا جاقپەن ەكونوميكا - ساۋدا، ەنەرگيا، كەنشىلىك، ءوزارا ۇلاسۋ - تۇتاسۋ سياقتى ءتۇيىندى سالالارداعى سەلبەستىكتى كەڭەيتىپ، ينفورماتسيا تەحنيكاسى، مال شارۋاشىلىق ونىمدەرىن جىنتىكتەي وڭدەۋ سياقتى سالالارداعى سەلبەستىكتى كەڭەيتۋدى قالايدى. ەكى ەلدىڭ باسقارۋشى تاراۋلارى ۇزدىكسىز تىعىز ۇشتاسىپ، ءوزارا ۇلاسۋ - تۇتاسۋدىڭ جاڭا ارناسىن ەرتەرەك اشىپ، جۇڭگو - موڭعۇليا - رەسەي ەكونوميكالىق ءدالىزى قۇرىلىسى مەن جۇڭگو - رەسەي تابيعي گاز قۇبىرىنىڭ موڭعۇليا شەكاراسىنان وتەتىن بولىگىن جاتقىزۋ نىسانىن بەلسەندىلىكپەن ىلگەرىلەتۋى كەرەك. جۇڭگو جاق موڭعۇليا جاقتىڭ ”ءبىر ميلليارد ءتۇپ اعاش ەگۋ“ جوسپارىن القايدى، موڭعۇليا جاقپەن جۇڭگو - موڭعۇليا شولەيتتەنۋدەن ساقتانۋ جانە ونى تىزگىندەۋ سەلبەستىك ورتالىعىن قۇرۋدى اقىلداسۋدى قالايدى. ەكى جاق تاعى زاڭ شىعارۋ قۇرىلىمدارى، ۇكىمەت، ساياسي پارتيالار، جەرگىلىكتى ورىندار سياقتى تاراۋلار مەن عىلىم - تەحنيكا، وقۋ - اعارتۋ، دەنساۋلىق ساقتاۋ، ساياحات، مەديا، جاستار، مادەنيەت سياقتى سالالارداعى اۋىس - كۇيىستى، سەلبەستىكتى كۇشەيتىپ، جۇڭگو مەن موڭعۇليا دوستىعىنىڭ ىرگەسىن بەكەمدەپ، نەگىزىن كۇشەيتۋگە دەم بەرىپ، ەكى ەل حالىقتارىن يگىلىككە كەنەلتۋى كەرەك. جۇڭگو جاق موڭعۇليا جاستار مەن وسپىرىمدەر دەنە تاربيە ورتالىعى سياقتى نىساندار قۇرىلىسىن بەلسەندىلىكپەن قولداپ، جۇڭگو مەن موڭعۇليا دوستىعىنىڭ جاڭا جەر بەلگىسىن تۇلعالاۋدى قالايدى.

  شي جينپيڭ بىلاي دەپ باسا دارىپتەدى: جۇڭگو مەن موڭعۇليا بىردەي ازيا − تىنىق مۇحيت وڭىرىندەگى وركەندەپ كەلە جاتقان ەلدەر رەتىندە، حالىقارالىق جانە وڭىرلىك ىستەردە كەڭ كولەمدى ورتاق مۇددەگە يە. جۇڭگو جاق موڭعۇليا جاقپەن ىستەستىكتى، سايكەسۋدى قويۋلاتىپ، ناعىز كوپ جاقتىلىقتى بىرگە قورعاپ، توپقا ءبولىنىپ قارسىلاسۋدى تەجەپ، حالىقارالىق قوعامنىڭ ىنتىماعىن، سەلبەستىگىن قورعاۋدى قالايدى.

  كۇرۇلسۇك مىنالاردى ءبىلدىردى: مەن جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى 20 - قۇرىلتايىنىڭ جەڭىسپەن اشىلعاندىعىن تاعى ءبىر رەت قۇتتىقتايمىن، ءتوراعا شي جينپيڭنىڭ جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى ورتالىق كوميتەتىنىڭ باس شۋجيى بولىپ جالعاستى سايلانعاندىعىن قۇتتىقتايمىن. جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسىنىڭ باسشىلىعىندا، جۇڭگو ءبىرىنشى 100 جىلدىق كۇرەس نىساناسىن تابىستى جۇزەگە اسىردى، موڭعۇليا جاق بۇعان قۋانادى. موڭعۇليا جاق باس شۋجي شي جينپيڭ مەن جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسىنىڭ، ءسوز جوق، جۇڭگو حالقىن ۇزدىكسىز باستاپ، جاپپاي سوتسياليستىك وسىزاماندانعان قۇدىرەتتى مەملەكەت قۇرىپ شىعۋدى ۋاعىندا جۇزەگە اسىراتىندىعىنا كامىل سەنەدى. موڭعۇليا مەن جۇڭگو تاۋ - سۋى جالعاسقان ماڭگىلىك كورشىلەر، جاقسى كورشىلەر، جاقسى دوستار، جاقسى سەرىكتەر، جاڭا تيپتى ايدارشا ۆيرۋس وكپە قابىنۋ ىندەتى الدىندا، ەكى جاق ءبىرىن - ءبىرى قولداپ، ءوزارا كومەك كورسەتىپ، الەمدىك سايىسقا تىزە قوسا توتەپ بەرىپ، ”قيىنشىلىقتا قالعاندا شىنايى سۇيىسپەنشىلىكتى كورەسىڭ“ دەگەندى جاندى ايگىلەدى. موڭعۇليا جاق جۇڭگو جاقپەن ساياسي بارىس - كەلىستى قويۋلاتىپ، ءوزارا تاباندىلىقپەن قولداۋ كورسەتىپ، ءبىر - ءبىرىنىڭ تاڭداعان دامۋ جولىنا قۇرمەت ەتىپ، موڭعۇليا مەن جۇڭگونىڭ بولاتتاي بەرىك دوستىعىن تەرەڭدەتۋدى قالايدى. مەن مىنانى قايتالاي دارىپتەگىم كەلەدى: موڭعۇليا جاق ءبىر جۇڭگو ساياساتىن باتىل اتقارادى، بۇل ساياساتتا ەشقانداي وزگەرىس بولمايدى. جۇڭگو بەيبىتشىلىكتى سۇيەتىن مەملەكەت، تاريحتا ەجەلدەن باسقا ەلگە سۇعاناقتىق جاساپ كورگەن جوق، قايتا باسقا ەلدەردىڭ دامۋىنا شىن نيەت، شىن تىلەكپەن كومەكتەسىپ كەلەدى. جۇڭگو جاق العا قويعان الەمدىك دامۋ باستاماسى مەن الەمدىك حاۋىپسىزدىك باستاماسى ادامزاتتىڭ بەيبىتشىلىگى مەن دامۋىنا سايادى، موڭعۇليا جاق بار كۇشپەن قولدايدى. جۇڭگو جاقپەن ستراتەگيالىق ۇشتاسۋدى كۇشەيتىپ، ”ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جولدى“ بىرگە قۇرىپ، ەكونوميكا - ساۋدا، قارجى قوسۋ، كەن ونىمدەرى، ەنەرگيا، نەگىزدىك قۇرىلعى، كليمات وزگەرىسىنە توتەپ بەرۋ، جاسىل دامۋ، شولەيتتەنۋدەن ساقتانۋ جانە ونى تىزگىندەۋ سياقتى سالالارداعى سەلبەستىكتى كەڭەيتىپ، تەرەڭدەتىپ، جۇڭگو - موڭعۇليا - رەسەي ەكونوميكالىق ءدالىزى قۇرىلىسىن ىلگەرىلەتۋدى قالايدى. كەزەكتە حالىقارالىق، وڭىرلىك جاعدايدا تەرەڭ دە كۇردەلى وزگەرىستەر تۋىلۋدا، ءبىز ازيا قۇن كوزقاراسىن اسقاقتاتىپ، ازيانىڭ بەيبىتشىلىگىن، ورنىقتىلىعى مەن دامۋىن بىرگە قورعاۋعا ءتيىسپىز. موڭعۇليا جاق جۇڭگو جاقتىڭ دۇنيە ءجۇزىنىڭ بەيبىتشىلىگىن، ورنىقتىلىعى مەن دامۋىن، سونداي - اق بىرلەسكەن مەملەكەتتەر ۇيىمىن وزەك ەتكەن حالىقارالىق جۇيەنى قورعاۋعا قوسقان بەلسەندى ۇلەسىن ايرىقشا باعالايدى، جۇڭگو جاقپەن حالىقارالىق ىستەردەگى بايلانىستى، ىستەستىكتى كۇشەيتىپ، ءوڭىردىڭ بەيبىتشىلىگى مەن دامۋىن قورعاۋعا ۇلەس قوسۋدى قالايدى.

  ەكى جاق «جۇڭحۋا حالىق رەسپۋبليكاسى مەن موڭعۇليانىڭ جاڭا داۋىردە جان - جاقتى ستراتەگيالىق سەرىكتەستىك قارىم - قاتىناستى ىلگەرىلەتۋ جونىندەگى بىرلەسكەن مالىمدەمەسىن» جاريالادى، وسىزامانداندىرۋ قۇرىلىسىن قول ۇستاسا ىلگەرىلەتىپ، بەيبىت قاتار تۇراتىن، ءوزارا قارايلاساتىن، سەلبەسىپ تەڭ يگىلىككە كەنەلەتىن ەكى ەل تاعدىرلاس ورتاق تۇلعاسىن بىرگە قۇرۋ بەتالسىنا قاراي قۇلشىنۋدى ءبىر اۋىزدان قۇپتادى.

  كەڭەستەن كەيىن ەكى ەلدىڭ مەملەكەت باسشىسى ەكونوميكا - ساۋدا، قارجى قوسۋ، كەدەن، شولەيتتەنۋدەن ساقتانۋ جانە ونى تىزگىندەۋ سياقتى كوپتەگەن ەكى جاقتى سەلبەستىك حۇجاتتارىنا قول قويىلۋىنا بىرگە كۋا بولدى.

  كەڭەستەن بۇرىن شي جينپيڭ حالىق سارايىنىڭ سولتۇستىك زالىندا كۇرۇلسۇكتى قارسى الۋ سالتىن وتكىزدى. تيان - انمىن الاڭىندا 21 رەت قۇرمەت ساليۋتى اتىلدى. ەكى ەلدىڭ مەملەكەت باسشىسى قۇرمەت قاراۋىلىن كوزدەن كەشىرۋ مىنبەسىنە شىعىپ، جۇڭگو حالىق ازاتتىق ارمياسىنىڭ قۇرمەت قاراۋىلىن كوزدەن كەشىردى.

  كەڭەس اياقتالعاننان كەيىن شي جينپيڭ مەن حانىمى پىڭ لييۋان كۇرۇلسۇك پەن حانىمى بولورچەتسيككە ارناپ قارسى الۋ قوناعاسىن وتكىزدى.

  ۋاڭ ي، حى ليفىڭ قاتارلىلار جوعارىداعى قيمىلدارعا قاتىناستى.

جاۋاپتى رەداكتور : نۇربولات قابىل

ەسكەرتۋ:

تورابىمىزداعى مازمۇنداردى پايدالانۋعا تۋرا كەلگەندە، ءسوزسىز جازباشا رۇقساتقا يە بولۋ كەرەك. مازمۇنداردى رۇقساتسىز جالعاپ تاراتۋعا، كەسىپ رەداكسيالاۋعا، وزگەرتۋگە، قىسقارتىپ قۇراستىرۋعا، باسقا ورىنعا كوشىرۋگە نەمەسە باسقا تاسىلدەرمەن كوبەيتۋگە ءارى تاراتۋعا بولمايدى، قايشى كەلگەندەردىڭ زاڭدىق جاۋاپكەرشىلىگى زاڭ بويىنشا قۋزاستىرىلادى.