شينحۋا اگەنتتىگىنىڭ 12 - ايدىڭ 4 - كۇنى بەيجيڭنەن بەرگەن حابارى. شينحۋا اگەنتتىگىنىڭ شەتەلدە تۇراتىن تىلشىلەرىنىڭ جيناق حابارى. جياڭ زىمين جولداس قايتىس بولعاننان كەيىن، شەتەلدەگى حۋاچياۋلار، حۋارىندار جانە دوس قايراتكەرلەر نەشە كۇن بويى قايعىلى ازا ءبىلدىردى.
پاكيستانداعى حۋاچياۋلار، حۋارىندار قوعامىنىڭ باستىعى لاجيەليان بىلاي دەدى: ءتوراعا جياڭ زىميننىڭ قايتىس بولعاندىعىنان حاباردار بولعان پاكيستانداعى حۋاچياۋلار، حۋارىندار توتەنشە قايعىردى. ءتوراعا جياڭ زىمين جۇڭگوشا سوتسياليزم قۇرۋعا، رەفورما جاساۋدى، ەسىك اشۋدى ىلگەرىلەتۋگە وشپەس ۇلەس قوستى. پاكيستانداعى حۋاچياۋلار، حۋارىندار قايعىنى قايراتقا جەڭدىرىپ، وزدەرىنىڭ شەتەلدەگى ىستەرىن جاقسى ىستەپ، جۇڭحۋا ۇلتىنىڭ ۇلى گۇلدەنۋى سىندى جۇڭگو ارمانىن جۇزەگە اسىرۋ جولىندا قايراتتانا قۇلشىنادى.
ۆيەتنامداعى جۇڭگو ساۋدا قوعامى حۋجىميڭ قالاسى بولىمشە قوعامىنىڭ باستىعى جاۋ چيان مىنالاردى ءبىلدىردى: ءتوراعا جياڭ زىمين ۇلى ساياساتشى، اسكەري ىستەر مامانى، ديپلومات، جۇڭگوشا سوتسياليزم ۇلى ىستەرىنىڭ ۇزدىك باسشىسى، ءبىز قايعىنى قايراتقا جەڭدىرىپ، جاڭا داۋىردەگى جۇڭگو - ۆيەتنام جان - جاقتى ستراتەگيالىق سەلبەستىك، سەرىكتەستىك قارىم - قاتىناسىنىڭ ۇزدىكسىز جاڭا ساتىعا كوتەرىلۋىنە ءبىر كىسىلىك ۇلەسىمىزدى قوسامىز.
تۇركياداعى جۇڭگونىڭ بەيبىت بىرلىككە كەلۋىن جەبەۋ قوعامىنىڭ باستىعى چىن ۋي مىنالاردى ءبىلدىردى: ءتوراعا جياڭ زىمين جۇڭگوشا سوتسياليزم ۇلى ءىسىنىڭ ۇزدىك باسشىسى، جۇڭگونىڭ رەفورما جاساۋ، ەسىك اشۋ ىستەرىن ىلگەرىلەتۋگە وراسان زور ۇلەس قوستى. تۇركياداعى حۋاچياۋلار، حۋارىندارءتوراعا جياڭ زىميننىڭ قايتىس بولعاندىعىنان حاباردار بولىپ توتەنشە قايعىردى، ءبىز ءتوراعا جياڭ زىميننىڭ وشپەس وراسان زور ەڭبەگىن تەرەڭ ساعىنىشپەن ەسكە الامىز، الداعى جەردە جۇڭحۋا ۇلتىنىڭ ۇلى گۇلدەنۋىن جاپپاي ىلگەرىلەتۋ جولىندا ۇزدىكسىز ىنتىماقتاسا كۇرەس جاسايمىز.
انگىلياداعى حۋاچياۋلار، حۋارىندار قوعامدىق ۇيىمى شينحۋا بىرلەسكەن دوستىق قوعامىنىڭ باستىعى ياڭ حانشين: ءتوراعا جياڭ زىميننىڭ قايتىس بولعاندىعىنان حاباردار بولىپ، ول كىسى مىندەت وتەگەن كەزدە جۇڭگودا تۋىلعان وراسان زور وزگەرىستەردى ەرىكسىز ەسكە الىپ، ايرىقشا تەبىرەنگەنىن ءبىلدىردى. ول بىلاي دەدى: ءتوراعا جياڭ زىمين 1995 - جىلى بىرلەسكەن مەملەكەتتەر ۇيىمى قۇرىلعاندىعىنىڭ 50 جىلدىعىن ەرەكشە ەسكە ءتۇسىرۋ ماجىلىسىندە «ءتىپتى دە تاماشا دۇنيەنى بىرگە قۇرىپ شىعايىق» دەگەن تاقىرىپتا ماڭىزدى ءسوز سويلەپ، ءار ەل ساياساتشىلارىن دۇنيە ءجۇزى حالقىنىڭ ءۇمىتىن اقتاپ، ءتىپتى دە تاماشا دۇنيەنى بىرگە قۇرۋعا ۇندەدى. بۇل ءسوز تەرەڭ ىقپال تۋدىردى.
نيدەرلاندتاعى نيدەرلاندقا قونىستانعان حۋاچياۋلار باس قوعامىنىڭ باستىعى حۋ ۋيگو بىلاي دەدى: ءتوراعا جياڭ زىمين − جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسىنىڭ ءۇشىنشى بۋىن ورتالىق كوميتەت باسشىلىق كوللەكتيۆىنىڭ ۇيتقىسى، ”ۇشكە ۋاكىلدىك ەتۋ“ ماڭىزدى يدەياسىنىڭ باستى جاراتۋشىسى، جۇڭگوشا سوتسياليستىك قۇرىلىس ىستەرىنە زور ۇلەس قوستى. نيدەرلاندتاعى حۋاچياۋلار، حۋارىندار قايعىنى قايراتقا جەڭدىرىپ، وتاننىڭ گۇلدەنىپ - كوركەيۋىنە ۇزدىكسىز كۇش قوسادى.
برازيلياداعى جۇڭگونىڭ بەيبىت بىرلىككە كەلۋىن جەبەۋ قوعامىنىڭ باستىعى ۋاڭ جۇنشياۋ مىنالاردى ءبىلدىردى: ءتوراعا جياڭ زىميننىڭ قايتىس بولعاندىعى جونىندە سۋىت حابار الىپ، قاتتى قايعىردىم. ءتوراعا جياڭ زىمين جۇڭگونىڭ دامۋىنا، الۋەتتەنۋىنە، حالىقتىڭ باقىتىنا، اماندىعىنا ءومىر بويى قاجىر - قايراتىن ارنادى. ول ”ۇشكە ۋاكىلدىك ەتۋ“ ماڭىزدى يدەياسىنىڭ باستى جاراتۋشىسى، جۇڭگوشا سوتسياليزم قۇرۋ ۇلى ىسىنە وراسان زور ۇلەس قوستى.
زيمبابۋەنىڭ جۇڭگودا تۇرعان بۇرىنعى باس ەلشىسى موتسۋانگۋا مالىمدەمە جاريالاپ بىلاي دەدى: ءتوراعا جياڭ زىميننىڭ قايتىس بولعاندىعىنا شىنايى ازا بىلدىرەمىن. ءتوراعا جياڭ زىمين زيمبابۋە - جۇڭگو قارىم - قاتىناسىنىڭ دامۋىنا ەلەۋلى ۇلەس قوستى، ول − زيمبابۋە حالقىنىڭ دوسى.
بيرما حالىقارالىق سەلبەستىك مينيسترلىگىنىڭ مينيسترى گىگىلاي مىنالاردى ءبىلدىردى: جياڭ زىمين مىرزا جۇڭگونىڭ مەملەكەت ءتوراعاسى مىندەتىن اتقارعان كەزىندە جۇڭگونىڭ ۇزدىكسىز دامۋىنا باستاماشىلدىق ىستەدى، ونىڭ قايتىس بولۋى جۇڭگو جونىنەن وراسان زور جوعالتۋ.
تايلاندتىڭ ورىنباسار زۇڭليى، قوسىمشا سىرتقى ىستەر مينيسترى دون كەزىندە تايلاندتىڭ جۇڭگودا تۇراتىن باس ەلشىسى بولعان ءارى 2001 - جىلى ءتوراعا جياڭ زىمينگە مەملەكەت حاتىن تاپسىرعان. دون ءتوراعا جياڭ زىميننىڭ قايتىس بولعاندىعىنا قايعىلى ازا ءبىلدىردى. ول بىلاي دەدى: ءتوراعا جياڭ زىميننىڭ جۇڭگونىڭ ەكونوميكالىق دامۋىن جەبەۋ جانە جۇڭگونىڭ حالىقارالىق قوعامداعى ورنىن جوعارىلاتۋ جاعىندا قوسقان ۇلەسى ماڭگى ۇمىتىلمايدى. تايلاند حالقى ونىڭ تايلاند − جۇڭگو قارىم - قاتىناسىن كۇشەيتۋ جاعىندا اتقارعان بەلسەندى رولىنا العىس ايتادى.
ءۇندىستان بۇكىل ءۇندستان العا ىلگەرىلەۋ وداعى ورتالىق كوميتەتىنىڭ شۋجيى دەۆاراجان ءتوراعا جياڭ زىميننىڭ قايتىس بولعاندىعىنا قايعىلى ازا ءبىلدىردى، ءتوراعا جياڭ زىميننىڭ جۇڭگونىڭ ەكونوميكالىق دامۋى جانە جۇڭگونى گۇلدەنگەن مەملەكەت ەتىپ قۇرىپ شىعۋ جولىندا قوسقان ۇلەسىن جوعارى باعالادى.
ىلگەرى دۇنيە جۇزىندەگى ءارقايسى ەلدىڭ بەلدى ساياسي قايراتكەرلەرىمەن جانە ايگىلى قايراتكەرلەرىمەن تالاي رەت سۇحباتتا بولعان ت ا س س اگەنتتىگىنىڭ ءبىرىنشى ورىنباسار باستىعى گۋسمان 2001 - جىلعى ءتوراعا جياڭ زىميننىڭ رەسەيدە ساپاردا بولعان كەزىندە ونىڭ سۇحباتتى قابىلداعان ۇمىتىلماس كەشىرمەلەرىن ەسكە الدى. ول بىلاي دەدى: سۇحبات بارىسىندا ءتوراعا جياڭ زىميننىڭ جۇڭگونىڭ فيلوسوفياسىن بايانداۋى جانە ولەڭ تۋرالى تالقىسى، تۇگەلدەي ادامدارعا تەرەڭ اسەر قالدىردى. ”ول ماڭگى ۇمىتىلمايدى“.
رەسەي - جۇڭگو دوستىق قوعامىنىڭ ورىنباسار ءتوراعاسى، رەسەي ازيا - تىنىق مۇحيت ءوڭىرى زەرتتەۋ ورتالىعىنىڭ مەڭگەرۋشىسى، ايگىلى جۇڭگو تانۋشى جانە جۇڭگومەن دوس قايراتكەر سەرگەي ساناكويەۆ مىنالاردى ءبىلدىردى: جياڭ زىمين مىرزا رەسەي - جۇڭگو ەكى ەلدىڭ سەلبەستىگىنە، دامۋىنا وراسان زور ۇلەس قوستى. ول رەسەي جاقتىڭ باسشىلارىمەن بىرگە رەسەي - جۇڭگو سەلبەستىگىنىڭ قاتىستى قىزمەتتەرىن ىلگەرىلەتىپ، رەسەي - جۇڭگو ەكى ەلدىڭ تاماشا قارىم - قاتىناسىنىڭ دامۋىنا بەرىك نەگىز قالادى.
بەلورۋسسيا كوممۋنيستىك پارتياسى ورتالىق كوميتەتىنىڭ ءبىرىنشى شۋجيى سوكول مىنالاردى ءبىلدىردى: بەلورۋسسيا كوممۋنيستىك پارتياسى ورتالىق كوميتەتى جياڭ زىمين جولداستىڭ قايتىس بولعاندىعىنا قايعىلى ازا بىلدىرەدى، جياڭ زىمين جولداستىڭ تاماشا ەستەمەلەرى بۇكىل دۇنيە جۇزىندەگى كوممۋنيستەردىڭ جۇرەگىندە ماڭگى ساقتالادى.
بەلورۋسسيا كوممۋنيستىك پارتياسى ورتالىق كوميتەتىنىڭ ەكىنشى شۋجيى، بەلورۋسسيا ورتالىق سايلاۋ كوميتەتىنىڭ ءتوراعاسى، بەلورۋسسيانىڭ بۇرىنعى وقۋ - اعارتۋ مينيسترى كارپەنكو مىنالاردى ءبىلدىردى: جياڭ زىمين جولداستىڭ قايتىس بولعاندىعىنان سۋىت حابار تاۋىپ، ەرەكشە قايعىردىم. جياڭ زىمين جولداس بەلورۋسسيا -جۇڭگو ەكى ەلدىڭ باۋىرلاستىق قارىم - قاتىناسىن دامىتۋعا وراسان زور ۇلەس قوستى." مەن بەلورۋسسيا رەسپۋبليكاسى ورتالىق سايلاۋ كوميتەتى اتىنان ءارى ءوز اتىمنان جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى ورتالىق كوميتەتىنەن، جۇڭگو حالقىنان، قايتىس بولۋشىنىڭ تۋىس - تۋعاندارىنان، دوس - جاراندارىنان حال سۇرايمىن، جياڭ زىمين جولداستىڭ ءومىر بويى كۇرەس جاساعان ۇلى جۇڭگو قۇرۋ، جۇڭگو حالقىنىڭ قۇت - ىرىسىن ارتتىرۋ ىستەرىنە باتىل قولداۋ بىلدىرەمىن.
جۇڭگو مەن لاتىن امەريكاسى ەلدەرىنىڭ قارىم - قاتىناسىنا ۇزاق ۋاقىتتان بەرى ءمان بەرىپ كەلە جاتقان ۇلى بريتانيالىق مامان كارلوس مارتينە ءتوراعا جياڭ زىميننىڭ جۇڭگونىڭ باسقا دا سوتسياليستىك ەلدەرمەن ىنتىماعىن، دوستىعىن بار كۇشپەن دامىتقاندىعىن القادى. ول ەسكە الىپ بىلاي دەدى: 1993 - جىلى جياڭ زىمين مىرزا كۋبانىڭ توڭكەرىس جەڭىسكە جەتكەننەن كەيىنگى ەڭ قيىن - قىستاۋ مەزگىلىندە كۋباعا ساپارلاي باردى، ونىڭ بۇل ارەكەتى ەكى ەلدىڭ قازىرگە دەيىن جالعاسقان دوستىق قارىم - قاتىناسىن دامىتۋعا ەلەۋلى ۇلەس قوستى.
جۇڭگونىڭ رەفورما، دوستىق مەدالىنىڭ يەگەرى، فرانسيا مەريەر قور قوعامىنىڭ ءتوراعاسى الان مەريەر بىلاي دەدى: ”مەن ءتوراعا جياڭ زىميننىڭ قايتىس بولعاندىعى بايلانىسىمەن جۇڭگو حالقىنان حال سۇرايمىن. مىنا ءىس مەنىڭ ءالى ەسىمدە، 1986 - جىلى مەنىڭ رونە الپس ۇلكەن رايونى پارلامەنتىنىڭ ءبىرىنشى ورىنباسار ءتوراعاسى مىندەتىن اتقارعان كەزىم بولاتىن، سول كەزدە ۇلكەن رايون پارلامەنتتىنىڭ ءتوراعاسى بەلوديەر مىرزامەن سول كەزدە شاڭحاي قالاسىنىڭ باستىعى مىندەتىن اتقاراتىن جياڭ زىمين مىرزا ۋاكىلدىك سيپاتقا يە سەلبەستىك، سەرىكتەستىك كەلىسىمىنە قول قويدى، بۇل كەلىسىم قازىرگە دەيىن كۇشىنە يە.
برازيليا كوممۋنيستىك پارتياسىنىڭ ءتوراعاسى لۋسيانا سانتوس مىنالاردى ءبىلدىردى: جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسىنىڭ ءۇشىنشى بۋىن ورتالىق باسشىلىق كوللەكتيۆىنىڭ ۇيتقىسى رەتىندە، جياڭ زىمين جولداس جۇڭگوشا سوتسياليزم ىستەرىن دامىتۋعا وراسان زور ۇلەس قوستى، ول ”ۇشكە ۋاكىلدىك ەتۋ“ ماڭىزدى يدەياسىنىڭ نەگىزگى جاراتۋشىسى، برازيليا كوممۋنيستىك پارتياسى جياڭ زىمين جولداستىڭ قايتىس بولعاندىعىنا ازا بىلدىرەدى.
يراق كۇردستان كوممۋنيستىك پارتياسىنىڭ باس شۋجيى كاۋا ماحامود بىلاي دەدى: جياڭ زىمين جولداس جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى مەن مەملەكەتىنىڭ كورنەكتى باسشىسى، رەفورما جاساۋ، ەسىك اشۋ ساياساتىن بۇلجىتپاي اتقارىپ، دەربەس، وزىنە - ءوزى قوجا بولاتىن بەيبىت ديپلوماتيالىق ساياساتقا تاباندى بولىپ، وڭىرلەردىڭ جانە دۇنيە ءجۇزىنىڭ بەيبىتشىلىگىن، ورنىقتىلىعىن قورعاۋعا وراسان زور ۇلەس قوستى. ”مەن جياڭ زىمين جولداستىڭ قايتىس بولعاندىعىنا قايعىلى ازا بىلدىرەمىن“.
