شينحۋا اگەنتتىگىنىڭ 12 - ايدىڭ 4 - كۇنى بەيجيڭنەن بەرگەن حابارى. جياڭ زىمين جولداس قايتىس بولعاننان كەيىن، شياڭگاڭ، اۋمىن، تايۋان قوعامىنىڭ ءار سالاسىنداعىلار ءتۇرلى فورمالارمەن ۇزدىكسىز ازا ءبىلدىرىپ، ونىڭ ۇلى، شۇعىلالى ءومىرىن تەرەڭ ساعىنىشپەن ەسكە الدى.
شياڭگاڭنىڭ ءار سالاسىنان كەلگەن 1200دەن استام قايراتكەر 3 كۇننەن بەرى ورتالىق حالىق ۇكىمەتىنىڭ شياڭگاڭ ەرەكشە اكىمشىلىك رايونىنداعى بايلانىس كەڭسەسى ورنالاستىرعان ازا ءبىلدىرۋ ورنىنا كەلىپ ازا ءبىلدىردى. ولاردىڭ اراسىندا شياڭگاڭداعى 8 الەۋمەتتىك داشۋەنىڭ مەكتەپ باستىقتارى جانە ۋاقىتشا باستىقتارى، شياڭگاڭداعى مەملەكەت قىزمەتكەرلەرى مەن ءتارتىپ قوسىندارىنىڭ ۋاكىلدەرى، جوعارى مەكتەپ وقۋشىلارى مەن جاستار ۋاكىلدەرى، عىلىم - تەحنيكادا جاڭالىق اشۋ، ينجەنەريا، دەنە تاربيە، ويىن - ساۋىق، مادەنيەت، باسپا، بۇعالتىرلىق، زاڭ سياقتى سالالاردان كەلگەن قايراتكەرلەر، سونداي - اق ساياسي توپ ۋاكىلدەرى، اۋىلداستار قوعامدىق ۇيىمىنىڭ ۋاكىلدەرى، جۇڭگو قارجىلاندىرعان كاسىپورىنداردىڭ ۋاكىلدەرى قاتارلىلار بار.
زور توپتاعى شياڭگاڭ قالا تۇرعىندارى اپتا سوڭىندا وزدىكتەرىنەن ورتالىق حالىق ۇكىمەتىنىڭ شياڭگاڭ ەرەكشە اكىمشىلىك رايونىنداعى بايلانىس كەڭسەسى عيماراتىنىڭ سىرتىنا كەلىپ، گۇل قويىپ، ازا ءبىلدىردى، كوپتەگەن قالا تۇرعىندارى كوڭىل ايتۋ كىتاپشاسىنا ساعىنىشتى لەبىزدەرىن جازدى. شياڭگاڭ قالا تۇرعىنى ۋاڭ حانىم جاقىندارىمەن بىرگە كەلىپ گۇل قويدى. ول بىلاي دەدى: ءتوراعا جياڭ زىميننىڭ قايتىس بولۋى قابىرعامىزدى قاباعات قايىستىردى. ءتوراعا جياڭ زىمين وتانىمىزعا جانە شياڭگاڭعا كوپتەگەن ماڭىزدى ۇلەس قوستى، كوپشىلىك ول كىسىنى ماڭگى ساعىنادى.
شياڭگاڭدا كەيبىر قالا تۇرعىندارى وزدىكتەرىنەن كوڭىل ايتۋ سايتىن قۇردى، كوپتەگەن قالا تۇرعىنى سايتتا گۇل ۇسىنىپ، لەبىز قالدىرىپ، قايعىلى ساعىنىشتارىن ءبىلدىردى.
مەملەكەتتىك حالىق قۇرىلتايى تۇراقتى كوميتەتىنىڭ مۇشەسى تان ياۋزۇڭ مىنالاردى ءبىلدىردى: ءتوراعا جياڭ زىمين جۇڭگو ۇكىمەتىنىڭ شياڭگاڭعا، اۋمىنعا يەلىك ۇقىق جۇرگىزۋىن قالپىنا كەلتىرۋدى ىلگەرىلەتۋدىڭ ءبىر قىدىرۋ دايىندىق قىزمەتىنە باسشىلىق ەتتى. 1997 - جىلى 7 - ايدىڭ 1 - كۇنى شياڭگاڭ وتان قۇشاعىنا ورالدى. سودان كەيىن ءتوراعا جياڭ زىمين شياڭگاڭعا تالاي رەت كەلىپ، شياڭگاڭنىڭ ءار سالاسىنداعىلارمەن كەڭ كولەمدى بايلانىس جاساپ، كوپشىلىككە تەرەڭ اسەر قالدىردى. جۇرت ءتوراعا جياڭ زىميننىڭ مەملەكەتكە قوسقان ۇلەسىن، سونداي - اق شياڭگاڭعا دەگەن ىقىلاستى قامقورلىعى مەن قولداۋىن، كومەگىن ماڭگى ساعىنادى.
12 - ايدىڭ 4 - كۇنى «داگۇڭ گازەتى»، شياڭگاڭ «ۋىنحۇي گازەتى» قاتارلى شياڭگاڭنىڭ نەگىزگى اقپارات مەديالارى قىرۋار ماقالانى جانە تۇرلىشە جىلدارداعى سۋرەتتەردى جالعاستى جاريالاپ، ءتوراعا جياڭ زىميننىڭ ۇلى ومىرىندەگى ماڭىزدى ساتتەردى ەسكە الدى.
ورتالىق حالىق ۇكىمەتىنىڭ اۋمىن ەرەكشە اكىمشىلىك رايونىنداعى بايلانىس كەڭسەسى عيماراتى ازا ءبىلدىرۋ ورنىن ورنالاستىرعاننان بەرى، ءار كۇنى دەرلىك مىڭنان استام حالىق كەلىپ ازا ءبىلدىردى. ”مەن قايعىلى كوڭىل كۇيمەن ءتوراعا جياڭ زىمينگە ازا بىلدىرەمىن“، ازا بىلدىرگەننەن كەيىن، جۋجياڭ - اۋمىن شەكارالىق ونەركاسىپ رايونى ساۋدا قوعامىنىڭ باستىعى چىن ۋيچى مىنالاردى ءبىلدىردى: ءتوراعا جياڭ زىميننىڭ قايتىس بولۋى ەلىمىز جونىنەن ولشەۋسىز جوعالتۋ. ول كىسى جاپپاي رەفورما جاساۋدىڭ، ەسىك اشۋدىڭ جاڭا جاعدايىن اشىپ، حالىقتىڭ تۇرمىسىن جاقسارتتى؛ شياڭگاڭنىڭ، اۋمىننىڭ ورنىقتى ءوتۋىن، وتان قۇشاعىنا ءساتتى ورالۋىن جۇزەگە اسىرىپ، ”ءبىر ەل، ەكى ءتۇزىم“ ىستەرىنىڭ ۇزدىكسىز دامۋىن ىلگەرىلەتتى.
”مەملەكەت جاقسى بولسا، اۋمىن جاقسى بولادى؛ مەملەكەت دامىسا، اۋمىن دا العا باسادى“. اۋمىن جۇڭشان شياۋلان اۋىلداستار قوعامىنىڭ باستىعى فىڭ شياۋلۇڭ بىلاي دەدى: اۋمىن وتان قۇشاعىنا ءساتتى ورالىپ، دامۋى تاريحي جاڭا داۋىرگە قادام تاستادى. اۋمىنداعى ءار سالا ”ءبىر ەل، ەكى ءتۇزىم“ ىستەرىن ۇزدىكسىز ىلگەرىلەتىپ، ءتوراعا جياڭ زىميندى ريزا ەتەدى.
اۋمىن ساۋدا - ونەركاسىپشىلەر بىرلەسكەن قوعامىنىڭ باستىعى حى جيڭلين مىنالاردى ءبىلدىردى: اۋمىننىڭ دامۋى مەن تابىسىن ءتوراعا جياڭ زىميننىڭ قامقورلىعىنان بولە قاراۋعا بولمايدى، اۋمىن قوعامى ول كىسىنىڭ مەملەكەتكە جانە حالىققا قوسقان ۇلەسىن ماڭگى ەستە بەرىك ساقتاپ، قايعىنى قايراتقا جەڭدىرىپ، مەملەكەتتىڭ دامۋ كەلەلى جاعدايىمەن توعىسىپ، ”ءبىر ەل، ەكى ءتۇزىم“ ىستەرىنىڭ نىق قاداممەن الىستارعا جالعاسۋىن ىلگەرىلەتىپ، جۇڭحۋا ۇلتىنىڭ ۇلى گۇلدەنۋىن جۇزەگە اسىرۋ ءۇشىن قاجىماي - تالماي كۇرەس جۇرگىزەدى.
بىرنەشە كۇننەن بەرى، تايۋاننىڭ ءار سالاسىنداعىلار جياڭ زىمين جولداستىڭ قايتىس بولعاندىعىنا ۇزدىكسىز ازا ءبىلدىردى. تايۋانداعى مايتالمان اقپاراتشى حۋاڭ جىشيان تىلشىلىكتى قابىلداعاندا مىنالاردى ءبىلدىردى: ءتوراعا جياڭ زىمين مىندەت وتەگەن مەزگىلدە ”بەيبىت بىرلىككە كەلۋ، ءبىر ەل، ەكى ءتۇزىم“ باعىتىنا تاباندى بولىپ، ”تايۋان دەربەستىگىن“ باتىل شاۋجايلادى. كەزەكتە ەكى جاعالاۋ قارىم - قاتىناسى كۇردەلى دە قاتاڭ بولعان جاعدايدا، ءبىز ءتىپتى دە بار كۇش - قايراتىمىزدى جۇمساپ، ەكى جاعالاۋدى ونان ارى توعىستىرىپ، مەملەكەتتىڭ ەرتەرەك بىرلىككە كەلۋىن جانە ۇلتتىڭ گۇلدەنۋىن جەبەۋىمىز كەرەك.
تايۋاندىق كاسىپكەر گو ياتاۋ: ءتوراعا جياڭ زىميننىڭ ەكى جاعالاۋدىڭ اۋىس - كۇيىسىنە جانە حالىقتىڭ قۇت - ىرىسىنا قاداعالاي نازار اۋدارعانى ادامدى سۇيىندىرەدى، - دەدى. تايۋاندىق كاسىپكەر جاڭ چيجىڭ بىلاي دەدى: ءتوراعا جياڭ زىميننىڭ اقىل - پاراساتى مەن كورەگەندىگى ادامدى ءتانتى ەتەدى. ول كىسى قازىرگى كەزەڭدە ەكى جاعالاۋ قارىم - قاتىناسىن دامىتۋدىڭ، وتاننىڭ بەيبىت بىرلىككە كەلۋ ءۇردىسىن ىلگەرىلەتۋدىڭ سەگىز قۋاتتاماسىن العا قويىپ، ەكى جاعالاۋ قارىم - قاتىناسىنىڭ دامۋىن پارمەندى تۇردە ىلگەرىلەتتى.
مەملەكەتتىك تايۋان كاسىپورىندارى بىرلەستىگىنىڭ ۇنەمىلىك ىستەرگە جاۋاپتى ورىنباسار باستىعى لي ۋىنشۇن مىنالاردى ءبىلدىردى: ءتوراعا جياڭ زىمين مىندەت وتەگەن مەزگىلدە رەفورما جاساۋعا، ەسىك اشۋعا، وسىزامانداندىرۋ قۇرىلىسىن ىلگەرىلەتۋگە تاباندى بولدى، تايۋاندىق ساۋداگەرلەردىڭ ۇلى قۇرلىقتا دامۋىنا تاماشا ورتا ازىرلەپ، تايۋاندىق باۋىرلاستاردى رەفورما جاساۋدىڭ، ەسىك اشۋدىڭ پايداسىنان يگىلىكتەندىردى، وتاننىڭ دامۋىمەن ۇندەس بولۋىنا، ۇلى قۇرلىقتا تىنىش ءومىر، شات - شادىمان تىرشىلىك كەشىرۋىنە مۇمكىندىك جاسادى، مەن ول كىسىنى ەرەكشە ساعىنامىن.
تايۋاندىق كاسىپورىنشى لي رۇيحى 1993 - جىلى ۇلى قۇرلىققا قايتىپ، توركىنىن ىزدەپ، شارۋاشىلىق قۇردى. ول بىلاي دەدى: ءتوراعا جياڭ زىمين مىندەت وتەگەن مەزگىلدە ەكى جاعالاۋ قارىم - قاتىناسىنىڭ دامۋىن بەلسەنە ىلگەرىلەتتى، بۇل مەنىڭ ۇلى قۇرلىققا تامىر تارتۋ سەنىمىمدى بەكەمدەدى. 30 جىلعا تاياۋ ۋاقىتتان بەرى، كاسىپورىن ۇزدىكسىز تولىسىپ، ارماندارىم ءبىر - بىردەن ورىندالدى. ءتوراعا جياڭ زىمينگە شىن جۇرەكتەن العىس ايتامىن.
