تيانشان تورى
تيانشان تورى   ›   جاڭالىقتار   ›   شينجياڭ حابارلارى

جاڭا ارمان ارقالاپ نۇرلى كەلەشەككە ”سامعادى“

  جاڭا ارمان ارقالاپ نۇرلى كەلەشەككە ”سامعادى“

  يۋە يانيۇن

  12 - ايدىڭ 23 - كۇنى ەلىمىزدىڭ ەڭ باتىسىنداعى اۋەجاي، شينجياڭ بويىنشا تۇڭعىش بيىك ۇستىرتتىك اۋەجاي − تاشقورعان حونچيراپ اۋەجايىندا رەسمي ۇشاق قاتىنادى. بۇل تاشقورعان تاجىك اۆتونوميالى اۋدانىنىڭ جاپپاي سوتسياليستىك وسىزاماندانعان مەملەكەت قۇرۋدىڭ جاڭا جورىعىنا ”سامعاعان“ بەينەدە قادام تاستاپ، اناعۇرلىم كەڭ ءارى تاماشا دامۋ بولاشاعىن قارسى العاندىعىن مەڭزەيدى.

  تاشقورعان تاجىك اۆتونوميالى اۋدانى پامير ۇستىرتىنە ورنالاسقان، تاجىكستان، اۋعانستان، پاكيستان 3 ەلمەن شەكارالاساتىن شاعىن اۋدان، تەڭىز دەڭگەيىنەن ءبىرشاما بيىك بولعاندىقتان، جىل بويى بۇل جەردىڭ كليماتى سۇركەيلى، اۋاسى سيرەك بولادى. ەسەسىنە بۇل جەردە ءومىر سۇرەتىن حالىقتىڭ وتباسى - وتان سۇيىسپەنشىلىگى كۇشتى، ولار ۇرپاقتار بويى ماشاقاتتى شارت - جاعدايدا وتانىمىزدىڭ شەكارا ءوڭىرىن كۇزەتىپ، ەلىمىزدىڭ شەكارا قورعانىسى ىستەرى ءۇشىن وراسان زور ۇلەس قوسىپ، جىرلاۋعا، ماداقتاۋعا تۇرارلىق اسەرلى حيكايالار جازدى، سۋعا ءتۇسىپ كەتكەن بالانى قۇتقارۋ جولىندا ەرلىكپەن قازا بولعان لاچين بايەكە مەن ونىڭ وتباسىنداعىلار انە سولاردىڭ تيپتىك ۋاكىلى. وتاندى، تۋعان جەرىن قىزۋ سۇيەتىن بۇل جەردىڭ حالقى قاجىرلى ەڭبەكپەن اناعۇرلىم تاماشا تۇرمىس جاراتتى، ايتكەنىمەن، تاريحي، جاعراپيالىق، ت.ب فاكتورلاردىڭ ىقپالىندا، جول قاتىناسىنداعى توماعا - تۇيىقتىق بۇل جەردىڭ ەكونوميكالىق، قوعامدىق دامۋىنا تۇساۋ بوپ كەلگەن ۇلكەن ءبىر بوگەت بولاتىن. قازىرگى تاڭدا، اۋە لەنياسىنىڭ اشىلۋى وسى جەردىڭ ەكونوميكالىق، قوعامدىق دامۋى ءۇشىن كەڭ جاڭا ءورىس اشارى داۋسىز. بۇل تاريحي وزگەرىس، سونداي - اق تاريحي سەكىرىس، ول جەرگىلىكتى بۇقاراعا اناعۇرلىم نۇرلى بولاشاق سيلايدى.

  تاشقورعان تاجىك اۆتونوميالى اۋدانىنىڭ جان سانى كوپ ەمەس، 50 مىڭعا دا جەتپەيدى. جان سانى تىعىز ەمەس بۇل جەرگە مەملەكەت نە ءۇشىن اۋەجاي سالىپ وتىر؟

  اۋەجاي قاتىناس تورابى عانا ەمەس، ونان دا ماڭىزدىسى، وڭىرلىك ەكونوميكانى دامۋعا جەتەكتەيتىن قۋاتتى قوزعاۋشى بولىپ تابىلادى. تاشقورعان حونچيراپ اۋەجايىندا ۇشاق قاتىناۋ جۇڭگونىڭ اۆياتسيا تاسىمالى ىستەرى جونىنەن تەڭىز تولقىنىنداعى كىشكەنتاي كوپىرشىك سياقتى بولعانىمەن، تاشقورعانداعى ءار ۇلت كادر - بۇقاراسى ءۇشىن، ارىسى 25 ميلليوننان استام تيانشان پەرزەنتتەرى ءۇشىن توتەنشە ماڭىزدى ءمان الادى. اۋەجايدىڭ كاسىپ سالاسىن جەتەكتەۋ رولى ەرەكشە كۇشتى بولادى، مەجەگە نەگىزدەلگەندە، ءار ميلليون ساياحاتشى جەرگىلىكتى ورىنعا ءبىر ميلليارد 810 ميلليون يۋاندىق ەكونوميكالىق ونىمدىلىك اكەلىپ، سول جەردەن 5367 جاڭا جۇمىستانۋ ورنىن اشادى؛ اۋەجايدان تۇسكەن 100 ميلليون يۋاندىق تىكەلەي ەكونوميكالىق ونىمدىلىك جەرگىلىكتى ورىنعا 540 ميلليون يۋاندىق ەكونوميكالىق تيىمدىلىك الا كەلەدى ەكەن. دەمەك، 2 جىلدان اسا ۋاقىتتا الۋان - الۋان قيىندىقتى ەڭسەرە وتىرىپ سالىنعان بۇل اۋەجايدىڭ تاشقورعانداعى جانە ونىڭ ماڭىنداعى بۇقاراعا، ءسوزسىز، وراسان زور قۇت - ىرىس اكەلەتىنى مۇندا تۇر.

  تاشقورعانعا اۋە لەنياسىنىڭ اشىلۋى − پارتيامىزدىڭ ”حالىقتى وزەك ەتكەن“ بيلىك جۇرگىزۋ ۇستانىمىنىڭ شينجياڭنىڭ بايتاق دالاسىنداعى ەڭ جاندى بەينەسى سانالادى، ول شي جينپيڭ جولداستى ۇيتقى ەتكەن پارتيا ورتالىق كوميتەتىنىڭ شينجياڭ قىزمەتىنە ايرىقشا كوڭىل بولەتىندىگىن جانە ءار ۇلت حالقىنا دەگەن تەرەڭ قامقورلىعىن ايگىلەپ، پارتيامىزدىڭ اۋەلگى ماقساتى مەن بورىشى − شينجياڭداعى ءار ۇلت حالقىن قامتىعان بۇكىل جۇڭگو حالقىنىڭ باقىتىن كوزدەۋ ءۇشىن ەكەندىگىن، شينجياڭداعى ءار ۇلتتى ءوز ىشىنە العان جۇڭحۋا ۇلتىنىڭ گۇلدەنۋى تۋرالى ايبىندى سەرت ەكەندىگىن دالەلدەپ بەردى.

  اۆياتسيا تاسىمالى ەكونوميكالىق، قوعامدىق دامۋدى جەبەيتىن ماڭىزدى قوزعالتقىش. تاشقورعان حونچيراپ اۋەجايىندا ۇشاق قاتىناۋ جەرگىلىكتى بۇقاراعا حاۋىپسىز، جايلى، قولايلى قاتىناس شارت - جاعدايىن ازىرلەپ قانا قويماي، جۇرتشىلىقتىڭ جۇمىستانۋىن جەبەپ، ساياحات، زات اينالىمى سياقتى كاسىپ سالالارىنىڭ دامۋىنا سەرپىن بەرەدى. تاشقورعاننىڭ جاراتىلىستىق كورىنىسى وزگەشە، اۋەجايعا ۇشاق قاتىناۋ − ءسوز جوق، جەرگىلىكتى ورىنداعى ساياحات كاسىبىنىڭ دامۋىنا تىڭ ومىرشەڭدىك ۇستەيدى. مۇنان دا ماڭىزدىسى، جىبەك جولى ەكونوميكالىق بەلدەۋىندەگى ماڭىزدى ءبىر ءتۇيىن رەتىندە، تاشقورعان وڭىرلىك باسىمدىعىن تياناق ەتىپ، مەملەكەتتىڭ باتىسقا ەسىك اشۋىنىڭ جالپى تۇلعالىق ورنالاستىرۋىمەن اناعۇرلىم ويداعىداي توعىسىپ، جىبەك جولى ەكونوميكالىق بەلدەۋى وزەكتى رايونى قۇرىلىسىندا جاڭا جاۋاپكەرشىلىك ارقالاپ، جاڭا ىسكەرلىك كورسەتەرى انىق.

  بولاشاققا كوز جىبەرسەك، وسىناۋ كيەلى توپىراقتا توقتاۋسىز ادام اعىنى، زات اينالىمى، قارجى اعىنى، ينفورماتسيا اعىنى اناعۇرلىم بەلسەندى وندىرگىش كۇش تۋىنداتىپ، جۇڭگو ۇلگىسىندەگى وسىزامانداندىرۋدىڭ وتانىمىزدىڭ شەكاراسىندا جالىندى تىرشىلىك تىنىسىن كورسەتەتىنىن مەجەلەۋگە بولادى.

جاۋاپتى رەداكتور : نۇربولات قابىل

ەسكەرتۋ:

تورابىمىزداعى مازمۇنداردى پايدالانۋعا تۋرا كەلگەندە، ءسوزسىز جازباشا رۇقساتقا يە بولۋ كەرەك. مازمۇنداردى رۇقساتسىز جالعاپ تاراتۋعا، كەسىپ رەداكسيالاۋعا، وزگەرتۋگە، قىسقارتىپ قۇراستىرۋعا، باسقا ورىنعا كوشىرۋگە نەمەسە باسقا تاسىلدەرمەن كوبەيتۋگە ءارى تاراتۋعا بولمايدى، قايشى كەلگەندەردىڭ زاڭدىق جاۋاپكەرشىلىگى زاڭ بويىنشا قۋزاستىرىلادى.