تيانشان تورى
تيانشان تورى   ›   جاڭالىقتار   ›   شينجياڭ حابارلارى

ما شيڭرۇي، ەركىن تۇنياز دۇنيە جۇزىندەگى تانىمال ءىسلام ءدىنى قايراتكەرلەرى جانە وقىمىستىلار ۋاكىلدەر ۇيىرمەسىندەگىلەرمەن كەزدەستى

شاۋكەت يمىن، نۇرلان ءابىلماجىن، جاڭ چۇنلين كەزدەسۋگە قاتىناستى

  انار بۇلت \ شينجياڭ گازەتىنىڭ ءتىلشىسى ۋاڭ شيڭرۇي 1 - ايدىڭ 9 - كۇنى ۇرىمجىدەن حابارلايدى. اۆتونوميالى رايوندىق پارتكومنىڭ شۋجيى ما شيڭرۇي، اۆتونوميالى رايوننىڭ ءتوراعاسى ەركىن تۇنياز 1 - ايدىڭ 9 - كۇنى تۇستەن بۇرىن ۇرىمجىدە شينجياڭعا ەكسكۋرسيالاي، ساپارلاي كەلگەن دۇنيە جۇزىندەگى تانىمال ءىسلام ءدىنى قايراتكەرلەرى جانە وقىمىستىلار ۋاكىلدەر ۇيىرمەسىندەگىلەرمەن كەزدەستى.

  اۆتونوميالى رايوندىق حالىق قۇرىلتايى تۇراقتى كوميتەتىنىڭ مەڭگەرۋشىسى شاۋكەت يمىن، اۆتونوميالى رايوندىق ساياسي كەڭەستىڭ ءتوراعاسى نۇرلان ءابىلماجىن، اۆتونوميالى رايوندىق پارتكومنىڭ ورىنباسار شۋجيى جاڭ چۇنلين قاتارلىلار كەزدەسۋگە قاتىناستى.

  ما شيڭرۇي اۆتونوميالى رايوندىق پارتكوم مەن ۇكىمەت اتىنان ۋاكىلدەر ۇيىرمەسىندەگىلەردىڭ كەلگەندىگىن قىزۋ قارسى الاتىندىعىن ءبىلدىردى ءارى جۇڭگو شينجياڭىنىڭ رەفورما، دامۋ، ورنىقتىلىق، ءدىننىڭ اقاۋسىز دامۋى، ادامدىق ۇقىقتى زاڭ بويىنشا قامتاماسىز ەتۋ سياقتى جاعدايلارىن تانىستىردى. ول بىلاي دەدى: شي جينپيڭ جولداستى ۇيتقى ەتكەن جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى ورتالىق كوميتەتىنىڭ پارمەندى باسشىلىعىندا، شينجياڭ جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى 20 - قۇرىلتايىنىڭ رۋحىن جاپپاي دايەكتىلەندىرىپ، تياناقتاندىرىپ، جاڭا داۋىردەگى پارتيانىڭ شينجياڭدى باسقارۋ جالپى جوباسىن تولىق، دالمە - ءدال دايەكتىلەندىرىپ، شينجياڭدى زاڭمەن باسقارىپ، شينجياڭدى ىنتىماقتاسا ورنىقتىرىپ، شينجياڭدى مادەنيەتپەن نارلەندىرىپ، حالىقتى بايىتىپ شينجياڭدى گۇلدەندىرىپ، شينجياڭدى باياندى كوركەيتىپ، لاڭكەستىككە قارسى تۇرۋ جانە ۇشقارىلىقتى الاستاۋ قىزمەتىن زاڭ بويىنشا ورىستەتىپ، حالىق تۇرمىسىمەن تىعىز جاناستىرا وتىرىپ، جوعارى ساپالى دامۋدى ىلگەرىلەتىپ، ۇلتتار ىنتىماعىن بەكەمدەپ، دامىتىپ، ءدىننىڭ اقاۋسىز دامۋىن جەبەپ، ادامدىق ۇقىقتى زاڭمەن باسقارۋدى قامتاماسىز ەتۋ دەڭگەيىن جاپپاي جوعارىلاتتى، تيانشان الابىندا تىنىش تا بەرەكەلى، قارىشتاپ دامىعان جاڭا بەينە جارىققا شىقتى. اسىرەسە، ءبىز ءدىني سەنىم ەركىندىگى ساياساتىن جاپپاي دايەكتىلەندىرىپ، قالىپتى ءدىني قيمىلداردى زاڭ بويىنشا قورعاپ، ءدىني قيمىل ورىندارىنىڭ شارت - جاعدايىن ۇزدىكسىز جاقسارتىپ، ءىسلام ءدىنى دارىندىلارىن تاربيەلەۋگە، باۋلۋعا ءمان بەرىپ، ءدىننىڭ ۇيلەسىمدى، قوعامنىڭ جاراسىمدى، ۇلتتاردىڭ تاتۋ بولۋىن بەلسەنە جەبەدىك. جۇڭگو شينجياڭىنىڭ قوعامى جاراسىمدى، ورنىقتى، ەكونوميكاسى گۇلدەنگەن، دامىعان، حالقى تىنىش ءومىر، شات - شادىمان تىرشىلىك كەشىرگەن شىندىقتى جۇرتتىڭ ءبارى كوزىمەن كورىپ وتىر، ول حالىقارالىق قوعامنىڭ جالپى بەتتىك مويىنداۋىنا يە بولدى. ايتسەدە امەريكا مەن باتىستاعى كەيبىر ەلدەر شىندىقتى ەلەمەي، جۇڭگونىڭ شينجياڭىنا قاتىستى وسەك - اياڭداردى، ساندىراقتاردى ۇزدىكسىز تاراتىپ، شينجياڭنىڭ ورنىقتى، دامىعان اسا تاماشا جاعدايىن بۇلدىرۋگە، جۇڭگونىڭ وبرازىنا كۇيە جاعۋعا ۇرىندى. وسەك - اياڭنىڭ بەتىن قايتارىپ، ەڭ جاقسى تويتارىس بەرۋشى − شىندىق. كوپشىلىكتىڭ وسى رەتكى ساپار ارقىلى شىنايى جۇڭگو شينجياڭىن اناعۇرلىم ىشكەرىلەي تۇسىنە الاتىندىعىنا، شينجياڭعا جات نيەتپەن شابۋىل جاساۋدىڭ جانە وسەك - اياڭ تاراتىپ، جالا جابۋدىڭ تويتارىسسىز - اق توزىپ جوعالاتىندىعىنا سەنەمىز. كوپشىلىكتىڭ شينجياڭدا ساپاردا بولعان كەزدە شىنايى كورگەن - بىلگەندەرىن اناعۇرلىم كوپ ادامعا تانىستىرىپ، حالىقارالىق قوعامنىڭ جۇڭگو شينجياڭىن جان - جاقتى، وبيەكتيۆ تانۋىنا، شينجياڭنىڭ دامۋ تابىستارىن جانە ءار ۇلت حالقىنىڭ باقىتتى تۇرمىسىن تۇسىنۋىنە مۇمكىندىك جاساۋىن شىن نيەتپەن ءۇمىت ەتەمىن. كوپشىلىكتىڭ بۇدان بىلاي شينجياڭعا ۇنەمى ساپارلاي كەلىپ، كوزدەن كەشىرىپ، اۋىس - كۇيىستى جەبەپ، دوستىقتى بىرگە تىلگە تيەك ەتۋلەرىن قارسى الامىز.

  ۋاكىلدەر ۇيىرمەسىنىڭ باستىعى، دۇنيە ءجۇزى مۇسىلماندار قاۋىمداستىعى القالار كەڭەسىنىڭ ءتوراعاسى ءالي راشيد نوۋمي جۇڭگو شينجياڭىنىڭ لاڭكەستىككە قارسى تۇرۋ جانە ۇشقارىلىقتى الاستاۋ، كەدەيلىكتى جالپى تۇلعالىق جاقتان جويۋ سياقتى جاقتاردا قول جەتكىزگەن وراسان زور تابىستارىن ايرىقشا القادى. ول بىلاي دەدى: جۇڭحۋا وركەنيەتى مەن ءىسلام وركەنيەتىنىڭ دوستىق بارىس - كەلىس جاساۋ ءداستۇرى بار، جۇڭگو مەن ءىسلام دۇنيەسىنىڭ سەلبەستىكتى تەرەڭدەتۋىن قۇلشىنا ىلگەرىلەتىپ، جۇڭگونىڭ وزەكتى مۇددەسىنە ساياتىن ماسەلەلەردە وبيەكتيۆ، ءادىل ءۇن قاتىپ، جۇڭگو وبرازىنىڭ حالىقارادا تارالۋىن بەلسەنە جەبەيمىز؛ ءدىن سالاسىنداعى اۋىس - كۇيىستى كۇشەيتىپ، دىنگە سەنەتىن بۇقارانىڭ مەملەكەتتى شىنايى مويىنداۋدى كۇشەيتۋىنە كومەكتەسىپ، جاستاردى تاربيەلەۋ مەن ءدىني وقىتۋشى - قىزمەتكەرلەردى باۋلۋدى كۇشەيتىپ، لاڭكەستىككە بىرگە سوققى بەرىپ، ۇشقارى يدەيانى جويامىز.

  ساۋد ارابياسى وقۋ - اعارتۋ مينيسترلىگىنىڭ بۇرىنعى مينيسترى ابدوللا ساليح وۋبايد بىلاي دەدى: جۇڭگونىڭ شينجياڭى كوپ نەگىزدى مادەنيەت توعىسقان ءوڭىر، ەكونوميكالىق، قوعامدىق دامۋدا وراسان زور ىلگەرىلەۋشىلىككە قول جەتكىزدى. جۇڭگونىڭ ءىسلام دۇنيەسىمەن بارىس - كەلىسىن كۇشەيتۋدى ىشكەرىلەي جەبەپ، اۋىس - كۇيىس، سەلبەستىك مەحانيزمىن كەمەلدەندىرىپ، ۇلت، ءدىن ماسەلەسىن اناعۇرلىم ويداعىداي ءبىر جايلى ەتىپ، ”ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جول“ باستاماسىن بەلسەنە ىلگەرىلەتىپ، ەكى جاقتىڭ دامۋىنىڭ اناعۇرلىم كەسەك تابىستارعا قول جەتكىزۋىن ىلگەرىلەتۋدى ءۇمىت ەتەمىن.

  ەگيپەت زۇڭتۇڭىنىڭ ءدىن ىستەرى اقىلشىسى وساما ەلسايەد مۇحاممەت سااد بىلاي دەدى: شىنايى جۇڭگو شينجياڭىندا ەكسكۋرسيادا، ساپاردا بولعاندىعىما، ونى تۇسىنگەندىگىمە ايرىقشا قۋانىشتىمىن، جۇڭگو ۇكىمەتىنىڭ لاڭكەستىككە، ۇشقارىلىققا سوققى بەرۋ ءۇشىن جاساعان وراسان زور قۇلشىنىستارىن جانە ”ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جول“ قۇرىلىسىندا قول جەتكىزگەن بەلسەندى ونىمدىلىكتەرىن القايمىن. ەگيپەتتىڭ جۇڭگو جاقپەن بىرگە لاڭكەستىك جانە ۇشقارىلىق يدەياسىنا بىرگە سوققى بەرۋىن جەبەۋدى، وركەنيەت، مادەنيەت اۋىس - كۇيىسىن اناعۇرلىم ويداعىداي جەبەۋدى قالايمىن.

  سەربيانىڭ مۇفتيى دۋديچ ماۋلۋد بىلاي دەدى: جۇڭگوعا تۇڭعىش رەت كەلىپ، گۇلدەنگەن، دامىعان، ورنىقتى كورىكتى شينجياڭدى كوردىم. جۇڭگو مەن سەربيا ەجەلدەن وتە تاماشا ەكى جاقتى قارىم - قاتىناستى ساقتاپ كەلەدى، ەكى جاقتىڭ اۋىس - كۇيىستى، سەلبەستىكتى اناعۇرلىم تەرەڭدەتۋىن ىلگەرىلەتۋدى ءۇمىت ەتەمىن.

  چىن ۋيجۇن، ءزۇمىرات وبۇل، لي شۋەجۇن، ابدۇرىقىپ ءتومۇرنياز، نۇرىم سىمايىلقان، سىرتقى ىستەر مينيسترلىگىندەگى قاتىستى جولداستار، اراب بىرىككەن امىرلىگى، ەگيپەت، سيريا، باحرەين، بوسنيا - گەرتسەگوۆينا، تۋنيس، وڭتۇستىك سۋدان، ماۆريتانيا، يندونەزيا، كۆەيت، يوردانيا، ومان قاتارلى ەلدەردىڭ ءدىني قايراتكەرلەرى مەن مامان - وقىمىستىلارى قاتارلىلار كەزدەسۋگە قاتىناستى.

جاۋاپتى رەداكتور : ريزا حاميت

ەسكەرتۋ:

تورابىمىزداعى مازمۇنداردى پايدالانۋعا تۋرا كەلگەندە، ءسوزسىز جازباشا رۇقساتقا يە بولۋ كەرەك. مازمۇنداردى رۇقساتسىز جالعاپ تاراتۋعا، كەسىپ رەداكسيالاۋعا، وزگەرتۋگە، قىسقارتىپ قۇراستىرۋعا، باسقا ورىنعا كوشىرۋگە نەمەسە باسقا تاسىلدەرمەن كوبەيتۋگە ءارى تاراتۋعا بولمايدى، قايشى كەلگەندەردىڭ زاڭدىق جاۋاپكەرشىلىگى زاڭ بويىنشا قۋزاستىرىلادى.