”مۇنان دا باقىتتى كۇندەرىمىز ءالى الدىمىزدا“
□ شينحۋا اگەنتتىگىنىڭ تىلشىلەرى يۇي ۋىنجيڭ، سۇن چيڭچيڭ
حۋاڭحى وزەنىنىڭ سولتۇستىك جاعالاۋىنداعى شىعىس حىنان جازىعى، نارت قىزىل تاڭ شاپاعىنىڭ نۇرىنا بولەنگەن ءبيداي اتىزى ۇزىننان - ۇزاققا كوسىلىپ جاتىر. حىنان ولكەسى پۋياڭ قالاسى چيڭزۋ قالاشىعى شيشينجۋاڭ قىستاعىندا قاز - قاتار تىزىلگەن شاعىن عيماراتتار تازا دا رەتتى بوي كوتەرىپ تۇر. قاقپاسىنا قىزىل تۇمشالامالى شامدار ىلىنگەن اۋلا پارتيا ياچەيكاسىنىڭ شۋجيى لي ليانچىڭنىڭ ءۇيى ەدى.
”ءتىلشى دوستار، جىلدام ۇيگە كىرىڭىزدەر! ەرتە جەتكەن ەكەنسىزدەر، تاڭ اتا ءبيداي اتىزىن كورۋگە بارايىق“. 70 نەشە جاستاعى لي ليانچىڭ ولاردى جارقىلداي قارسى الدى. ارىقتاۋ كەلگەن ول پۋياڭنىڭ قويۋ جەرگىلىكتى اكسەنتىندە داۋىسىن كوتەرە سويلەدى. ءۇي ىشىندە ول بىزگە قايناعان سۋ قۇيىپ بەرىپ، سول رەتكى ەرەكشە مەيىرىمگە تولى كەشىرمەنى اڭگىمەلەي جونەلدى −
2019 - جىلى 3 - ايدا 13 - كەزەكتى مەملەكەتتىك حالىق قۇرىلتايىنىڭ ۋاكىلى بولعان لي ليانچىڭ بەيجيڭگە بارىپ ماجىلىسكە قاتىناسقان بولاتىن. باس شۋجي شي جينپيڭنىڭ حىنان ۋاكىلدەر ۇيىرمەسىنىڭ باياندامانى قاراۋىنا قاتىناساتىندىعىن، سونداي - اق ءوزىنىڭ لەبىز ءبىلدىرۋ ورايىنا يە بولاتىندىعىن بىلگەندە، لي ليانچىڭ ءارى تەبىرەنىپ، ءارى قوبالجىدى:”باس شۋجيگە جۇرەك ءسوزىن ايتا الاتىندىعىنا بولا تەبىرەنسە، اۋىل - قىستاققا قاتىستى ءىستى انىق ايتا الامىن با، جەرىنە جەتكىزىپ ايتا الامىن با دەپ قوبالجىدى“.
سول كۇنى ۋاكىلدەر ۇيىرمەسىنىڭ باياندامانى قاراۋىندا 8 ۋاكىل ىلگەرىندى - كەيىندى لەبىز ءبىلدىردى، لي ليانچىڭ بەسىنشى بولىپ ءسوز كەزەگىن الدى. ول باس شۋجيگە شارۋالاردىڭ 8 ارمانىن باياندادى.
”جۇڭگو شارۋالارىنىڭ 8 ارمانى بار. بالالاردىڭ جاقىن ماڭداعى جاقسى مەكتەپتەن ءبىلىم الۋىنا، جاقسى شيپاحانادا ەمدەلۋگە مۇمكىندىك جاسالۋ، سول جەردىڭ وزىندە جۇمىستانىپ، سىرتقا شىعىپ جۇمىس ىستەپ سابىلماۋ، قىستاقتىڭ وزىندە تاماشا ەكولوگيالىق ورتاسى بولۋ، اۋىل - قىستاقتى گۇلدەندىرۋدى جۇزەگە اسىرۋ“...
قىستاقتاعىلاردىڭ ارمانى ءدال سانسىزداعان شارۋالاردىڭ ارمانى ەدى. لي ليانچىڭ ءاربىر ءسوزىن اسەرلى سويلەدى، باس شۋجي ءاربىر اۋىز ءسوزىن مۇقيات تىڭدادى.
”تۇپ - تۋرا 6 مينۋت سويلەدىم، باس شۋجي ماعان كۇلىمسىرەي قاراپ، مەنىڭ ءسوزىمدى ىجداعاتتىلىقپەن تىڭدادى“. لي ليانچىڭ: ”باستابىندا قوبالجىدىم، كەيىن سويلەگەن سايىن قايراتىم تاسقىنداپ، قوبالجۋدى ۇمىتىپ كەتىپپىن“، - دەدى ەسكە الىپ.
باس شۋجي كۇلىمسىرەپ بىلاي دەدى: ”ءسىزدىڭ بۇگىن تىلگە تيەك ەتكەندەرىڭىزدىڭ بارلىعى قالىڭ شارۋالاردىڭ باقىتتى تۇرمىسقا تالپىنۋ تالابى... ءبىزدىڭ باس ماقساتىمىز حالىق ءۇشىن قىزمەت ىستەۋ، بۇل حالىق بۇقاراسىنىڭ باقىتتى، تاماشا تۇرمىسقا تالپىنىسىن ارقاۋ ەتە وتىرىپ امالياتتا ايگىلەنەدى. ءبىزدىڭ وسى امالياتتا ايگىلەۋ بارىسىمىز قادام سايىن اياق ءىزىن قالدىرىپ، كۇش جالعاپ العا باسۋ بارىسى سانالادى“.
لي ليانچىڭ باس شۋجيدىڭ قارسى الدىندا وتىردى، ارالىعى 4 − 5 مەتر بولسا كەرەك، باس شۋجيدىڭ ءسوزىن اسا رياسىز تىڭداپ، بويىن ەرەكشە كۇش كەرنەگەندەي بولدى.
”ماجىلىستەن كەيىن، باس شۋجي شي جينپيڭ بىزبەن ىقىلاستى تۇردە قول الىستى، مەنى وتە اسەرلى سويلەدىڭ دەدى“. سول ءبىر كورىنىستى ەسكە العاندا، لي ليانچىڭ تەبىرەنە بىلاي دەدى: ”باس شۋجي لياڭجياحىدا قىستاق پارتيا ياچەيكاسىنىڭ شۋجيى بولعان، اۋىل - قىستاق ىستەرىنە ابدەن قانىق. ول ءبىز سياقتى شارۋالارمەن جۇرەگى توعىسقان، تىلەگى ءبىر“.
مەملەكەتتىك ەكى ءماجىلىس اياقتاپ، اۋىلىنا قايتىپ كەلگەننەن كەيىن، لي ليانچىڭ باس شۋجيدىڭ ءسوزىن اۋىلداستارىنا قاز - قالپىندا ايتىپ بەردى. بۇل كوپشىلىكتى ايرىقشا شابىتتاندىردى: باس شۋجي اۋىل - قىستاققا وسىنشاما ءمان بەرىپ، شارۋالارعا كوڭىل ءبولدى، كوپشىلىك بىرگە قايراتتانا ىستەسەك، تۇرمىسىمىز، ءسوز جوق، بارعان سايىن شالقي تۇسەدى!
جۋىق جىلداردان بەرى، شيشينجۋاڭ قىستاعىنىڭ وزگەرىسى ەرەكشە زور بولدى. ”ءبىر - بىرلەگەن ارماندار دەرلىك ورىندالدى“. لي ليانچىڭ ساۋساعىن ساناي وتىرىپ، قۋانىشى قوينىنا سيماي بىزگە مىنالاردى تاپتىشتەي ايتىپ بەردى:
وقۋ ارمانى − قىستاقتا بالاباقشا، باستاۋىش مەكتەپ سالىندى، ول ماڭىنداعى 1300دەن استام وقۋشىنى وقۋعا باۋرادى؛
دەنساۋلىق ساقتاۋ ارمانى − بيىل قىستاقتا 500دەن استام توسەك ورنى بار شيپاحانا سالىنىپ ءبىتىپ، پايدالانۋعا بەرىلمەكشى؛
جۇمىستانۋ ارمانى − قىستاقتا قۇرىلعىلى اۋىل شارۋاشىلىعى، باعىمشىلىق جانە ونەركاسىپ كاسىپورىندارى شوعىرلانىپ، وسى قىستاقتاعى جانە توڭىرەكتەگى قىستاق تۇرعىندارىنان 2000نان استام ادامدى جۇمىستانۋعا جەتەكتەدى؛
قورشاعان ورتا ارمانى، جول ىركىلىسسىزدەندى، قۇستار سايراپ، گۇلدەر جايناپ، ءۇيدىڭ الدى - ارتى تازا دا رەتتى بولدى، ورتا جاسىلدانىپ، اۋىلداستاردىڭ كوڭىلى جادىرادى؛
...
لي ليانچىڭ 14 - كەزەكتى مەملەكەتتىك حالىق قۇرىلتايىنىڭ ۋاكىلى بولىپ سايلانىپ، بەيجيڭگە بارىپ ماجىلىسكە قاتىناسۋعا دايىندالۋدا ەكەن. ول قۋانىشتى تۇردە بىزگە بيىلعى مەملەكەتتىك ەكى ماجىلىستە اۋىل - قىستاقتى گۇلدەندىرۋگە اۋەلگىدەي ەڭ كوڭىل بولىنەتىندىگىن، كوپشىلىكتىڭ بىرگە قۇلشىنىپ، اۋىل - قىستاقتى بارعان سايىن ءتىپتى دە ويداعىداي قۇرىپ شىعۋىن ءۇمىت ەتەتىندىگىن ايتتى.
شۋاقتى كۇن ساۋلەسىنەن نۇر - شۇعىلا توگىلدى. جەرگىلىكتى ورىننىڭ قازىر جوعارى ولشەمدى ەگىنجاي قۇرىلىسىن جەدەلدەتىپ، كاسىپ سالاسىن دامىتۋعا نەگىز قالاۋعا قۇلشىنىپ جاتقاندىعىن بىلگەننەن كەيىن، ءبىز وندا بارىپ كورۋدى ايتتىق.
كەڭ كوسىلگەن جاپ - جاسىل اتىز ادامدارعا شەكسىز ءۇمىت سيلادى. وندا توعان جاسالىپ بولعان، ماشينالى قۇدىققا ەلەكتر جەتكىزىلگەن، جاڭا سورتتى ءبيداي تۇقىمى سىناق رەتىندە ەگىلۋ ۇستىندە. ”ءبيدايلار جاقسى وسكەن ەكەن! لي ليانچىڭ ءبيدايعا جۇرە ءجۇرىپ كوز جىبەردى، ءبيداي جونىندە ونىڭ اڭگىمەسى ايتىپ تاۋىسقىسىز ەدى.
”ەندىگى جەردە قانداي ويلارىڭىز بار“، - دەپ سۇرادىق ءبىز.
” تەك ىستەسەك قانا بولعانى“! لي ليانچىڭنىڭ جۇزىنەن رياسىز كۇلكى ەستى: ”مەن باس شۋجيگە شارۋالاردىڭ ارمانىن جەتكىزدىم، بۇلار ءبىر - بىردەن جۇزەگە اسۋدا، كەلەسى قادامدا اۋىلداستاردى باستاپ قۇلشىنا ىستەيمىن، مۇنان دا باقىتتى كۇندەرىمىز ءالى الدىمىزدا“!
(شينحۋا اگەنتتىگىنىڭ 2 - ايدىڭ 28 - كۇنى جىڭجوۋدان بەرگەن حابارى)
