بەس قىستاقتىڭ 10 جىلداعى وزگەرىستەرى
− باس شۋجي شي جينپيڭنىڭ سانشيدىڭ اۋىل - قىستاقتارىندا قىزمەت تەكسەرگەندەگى ىزدەرىن بويلاي اۋىل - قىستاقتاردىڭ گۇلدەنۋىنە نازار
□ شينحۋا اگەنتتىگىنىڭ تىلشىلەرى جاۋ دۇڭحۇي، يان گوجىڭ، سۇن لياڭچۋان، لي زىۋي
مامىراجاي كوكتەم كەلىپ، كۇللى تىرشىلىك جانداندى. كوكتەمگى ەگىس دايىندىعى سانشيدە وڭتۇستىكتەن سولتۇستىككە قاراي رەتىمەن ورىستەتىلدى.
پارتيا 18 - قۇرىلتايىنان بەرى، باس شۋجي شي جينپيڭ سانشيگە 3 رەت كەلىپ، كوپتەگەن قىستاقتى ارالاپ، كەدەيلىكتەن ارىلتۋدان قامال الۋ، اۋىل - قىستاقتى گۇلدەندىرۋ سياقتى قىزمەتتەردى ىلگەرىلەتۋ جونىندە ماڭىزدى نۇسقاۋ بەردى.
جاڭا جورىققا قادام تاستاعاندا، ءبىز باس شۋجي شي جينپيڭنىڭ ءىزىن بويلاپ، تايحاڭعا تاعى شىعىپ، لۇيلياڭعا بارىپ، باس شۋجي بارعان بەس قىستاقتى ارالاپ، اۋىلداستاردىڭ وسى 10 جىلداعى وزگەرىس جونىندەگى اڭگىمەسىن تىڭداپ، اۋىل - قىستاقتى گۇلدەندىرۋدىڭ قاۋلاعان ومىرشەڭدىگىن سەزىندىك.
ءبىر جاۋاپكەرشىلىك: ”اۋىل شارۋاشىلىعىنىڭ، اۋىل - قىستاقتىڭ وسىزاماندانۋىن ىلگەرىلەتۋ بارىسىندا بۇقارانى بارعان سايىن تابىستى ەتە ءتۇسۋ “
تۇسكە تاياعان شاق، لۇيلياڭ تاۋلى ءوڭىرى جىلى شۋاققا شومدى. سانشي ولكەسى فىنشي اۋدانى سىڭنيان قالاشىعى دۋانسۇن قىستاعىندا جولدار تاسپاداي تارتىلعان، جاڭادان سالىنعان قارتتارعا كۇندىز قارايلاسۋ ورتالىعى سياقتى قۇرىلعىلار ەرەكشە كوزگە تۇسەدى. ساي ۋىنميڭگە كەزدەسكەندە ول ەشكىلەرىن ايداپ ۇيىنە قايتىپ بارا جاتقان ەدى، 120 نەشە ءتۇبىتتى ەشكى ونىڭ ءۇيىنىڭ ”اسىلى“. ”جازدا ءجۇنىن، قىستا ەتىن ساتامىن، ءبىر جىلدا نەشە ون مىڭ يۋان تابامىن“، - دەدى قازىرگى تۇرمىسىنا ايالداعاندا لاۋساي قۋانعانىنان كۇلىمسىرەي.
ءبىر جىلدىڭ الدىنداعى 1 - ايدىڭ 26 - كۇنى باس شۋجي شي جينپيڭ قارلى بورانعا، قاقاعان ايازعا قاراماستان دۋانسۇن قىستاعىنا كەلىپ، ساي ۋىنميڭنىڭ ۇيىنە بارىپ، ونىمەن اڭگىمەلەسىپ، كىرىسىن سۇراپ، پايداسىن ەسەپتەپ، كەدەيلىكتەن ارىلعاننان كەيىنگى تۇرمىسىن ەگجەي - تەگجەيلى سۇراعان بولاتىن. باس شۋجي قىستاق تۇرعىندارىنا بىلاي دەگەن ەدى: وسىزاماندانعان مەملەكەت قۇرۋ اۋىل شارۋاشىلىعىن، اۋىل - قىستاقتى وسىزامانداندىرۋدان ايرىلا المايدى، كەدەيلىكتەن ارىلتۋدان قامال الۋ جەتىستىكتەرىن ۇزدىكسىز بەكەمدەپ، اۋىل - قىستاقتى گۇلدەندىرۋدى تىڭعىلىقتى ىلگەرىلەتىپ، بۇقارانىڭ تۇرمىسىن ءتىپتى دە جاقسارتىپ، اۋىل شارۋاشىلىعىنىڭ، اۋىل - قىستاقتىڭ وسىزاماندانۋىن ىلگەرىلەتۋ بارىسىندا بۇقارانى بارعان سايىن تابىستى ەتە ءتۇسۋ كەرەك.
سانشي توڭكەرىستىك بايىرعى رايون، سونداي - اق كەزىندەگى كەدەي ءوڭىر. بايىرعى رايون حالقىنىڭ تۇرمىسىن بارعان سايىن جاقسارتۋ جۇمىسىن باس شۋجي شي جينپيڭ كوپ ويعا الاتىن.
ەسىنەن شىعارماعاننىڭ، ءسوزسىز، قارىمجىسى بولادى. اۋىر كەدەيلىكتەن قامال الۋدان تارتىپ، كەدەيلىكتەن ارىلتۋدان قامال الۋ جەتىستىكتەرىن بەكەمدەۋگە، كەڭەيتۋگە دەيىن، ودان اۋىل - قىستاقتى گۇلدەندىرۋدى ۇزدىكسىز ىلگەرىلەتۋگە دەيىن باس شۋجي شي جينپيڭ سانشيدە 3 رەت قىزمەت تەكسەرگەن كەزدە تۇرلىشە كەزەڭدەگى اۋىل شارۋاشىلىعى، اۋىل - قىستاق، شارۋالار قىزمەتىن ويداعىداي ىستەۋ جونىندە ماڭىزدى نۇسقاۋ بەرىپ، سانشيدىڭ اۋىل - قىستاقتارىندا وراسان زور وزگەرىس تۋىلۋىنا جەتەكشىلىك ەتتى.
شينجوۋ قالاسى كىلان اۋدانىنداعى ليۋ فۋيوۋدىڭ بۇل جونىندە اسەرى تەرەڭ بولدى. قازىر اۋدانداعى عيماراتتا تۇراتىن ليۋ فۋيوۋ جاڭا ءۇيىن تاپ - تازا ۇستاپ وتىر ەكەن، ول جەمىس - جيدەكتەن الا وتىرىڭىزدار دەي وتىرىپ، اڭگىمەنىڭ تيەگىن اعىتتى. ”قازىر قىزمەتىم دە، كىرىسىم دە بار، تۇرمىسىم ماقتانارلىقتاي“، - دەدى ول.
10 جىلدىڭ الدىندا ليۋ فۋيوۋدىڭ تۇرمىسى ءماز ەمەس ەدى. سول كەزدە ول جاۋجيا - ۋا قىستاعىنداعى ەرەكشە كەدەي وتباسى بولاتىن، جان باعۋدان باسقا شارۋانى ويلاۋعا مۇرساسى تيمەيتىن. جاۋجيا - ۋا قىستاعى تۇرعان لۇيلياڭ تاۋلى وڭىرىندە اۋىر كەدەيلىك پەن ءالسىز ەكولوگيا قاباتتاسقان، سانشي ولكەسىنىڭ كەدەيلىكتەن ارىلتۋدان قامال الۋداعى نەگىزگى شايقاس مايدانى ەدى.
كەدەيلىكتىڭ ىشىندەگى كەدەيلىكتى، قامالدىڭ ىشىندەگى قامالدى قالاي جويۋ كەرەك؟ 2017 - جىلى 6 - ايدىڭ 21 - كۇنى باس شۋجي شي جينپيڭ جاۋجياۋا قىستاعىنا كەلىپ، ەرەكشە كەدەي بۇقاراعا امانداسىپ، اۋىر كەدەيلىك قامالىن جويدى.
باس شۋجيدىڭ ساكىنىڭ شەتىندە وتىرىپ وزىمەن اڭگىمەلەسكەنى ليۋ فۋيوۋدىڭ كوكەيىندە الىگە دەيىن سايراپ تۇر، ”وتباسىمىزدىڭ كەدەيلىكتەن ارىلۋداعى قيىنشىلىعى مەن تالاپتارىن سۇرادى، كادرلاردىڭ كەدەيلىكتەن ارىلتۋ شارالارى مەن جوسپارىن سۇرادى“.
كەدەي وڭىرلەر مەن كەدەي بۇقارانى ارالاپ بولعاننان كەيىن، باس شۋجي شي جينپيڭ تاييۋاندا اۋىر كەدەي وڭىرلەردى كەدەيلىكتەن ارىلتۋدان قامال الۋ اڭگىمە ءماجىلىسىن باسقارىپ اشىپ، كەدەيلىكتەن ارىلتۋدان قامال الۋدى ىلگەرىلەتۋ جاعدايىنان مالىمەت تىڭدادى، اۋىر كەدەيلىكتى جويۋ شاراسىن شوعىرلى اقىلداسىپ، اۋىر كەدەيلىك سىندى قيىن ماسەلەنى شەشۋ بۇيرىعىن جاريالادى.
كوشىرىپ ورنالاستىرۋ شاعىن اۋماقتارىن باسقا جەردەن قۇرۋ، كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋ سايكەستى سەحتارىنا كوشىرىلگەن بۇقارانى جاقىن ماڭدا جۇمىستانۋعا ورنالاستىرۋ، وتباسى شيپاگەرى وتباسىلارىنا بارىپ قىزمەت وتەۋ كەلىسىمىن جاساسۋ... تالايلاعان پارمەندى ورنالاستىرۋلار، ءبىر - بىرلەگەن تىم ەرەكشە شارالار اۋىر كەدەي وڭىرلەرگە تۇس - تۇستان بەيىمدەلدى. بىرنەشە ايدان كەيىن، ليۋ فۋيوۋدى قامتىعان جاۋجيا - ۋا قىستاعىندا ەڭ سوڭىندا قالعان قىستاق تۇرعىندارى اۋدانداعى گۋاڭحۇييۋان كوشپەندىلەر جاڭا اۋماعىنداعى جابدىعى تولىق ۇيلەرگە كوشىپ كىرىپ، ”ءۇش ۇيىقتاسا دا تۇسىنە كىرمەگەن“ جاڭا تۇرمىستى باستادى.
كەدەيلىكتەن ارىلعاننان كەيىن، تۇراقتىلىقتى ساقتاۋعا بولا ما، قايتكەندە ۇزدىكسىز كىرىستى ارتتىرىپ بايۋعا بولادى؟ 2020 - جىلى 5 - ايدا جاپپاي دوڭگەلەك داۋلەتتى قوعام ورناتۋدىڭ شەشۋشى جەڭىسىنە جەتۋ، كەدەيلىكتەن ارىلتۋدان قامال الۋدىڭ شەشۋشى شايقاسىن جۇرگىزۋ سىندى شەشۋشى ساتتە باس شۋجي شي جينپيڭ سانشيگە تاعى كەلدى. داتۇڭدا باس شۋجي اتىزداردى ارالاپ، كۇرەڭكەيدىڭ ءوسۋ جاعدايىن كوردى. ول قىستاق تۇرعىندارىنا بىلاي دەدى: اۋىلداستار كەدەيلىكتەن ارىلعاننان كەيىن، مەنىڭ ەڭ كوڭىل بولەتىن ءىسىم − كەدەيلىكتەن ارىلتۋ تابىستارىن قالاي بەكەمدەپ، قايتا كەدەيلەسۋدەن قالاي ساقتانىپ، اۋىلداستاردىڭ كىرىسىنىڭ ۇزدىكسىز ارتىپ اۋقاتتانۋىنا شىنايى كەپىلدىك ەتۋ.
قىزمەت تەكسەرۋ بارىسىندا باس شۋجي شي جينپيڭ ”باسقا جەرگە كوشىرگەننەن كەيىنگى سۇيەمەلدەۋدى كۇشەيتۋدى“، ”جەر جاعدايىنا قاراي اۋىل - قىستاق كاسىپ سالاسىن دامىتۋدى“، ”الەۋمەتتىك اۋماق قۇرىلىسى مەن باسقارۋدى كۇشەيتۋدى“... باسا دارىپتەدى. ءبىر - بىرلەگەن عىلمي، دالمە - ءدال ادىستەر كەدەيلىكتەن ارىلعان وتباسىلارىنىڭ كوڭىلىن ورنىقتىرىپ، كەدەيلىكتەن ارىلعان قىستاقتارعا دامۋ جولىن كورسەتتى.
”باس شۋجيدىڭ ءسوزى ماعان تەرەڭ وي سالدى“، كۇرەڭكەي ەگىمشىلىك بازاسىندا باس شۋجيمەن اڭگىمەلەسكەن ياڭ چي بىلاي دەدى: كۇرەڭكەي كاسىپ سالاسىنىڭ دەڭگەيىن جەدەل جوعارىلاتىپ، اناعۇرلىم كوپ ادامدى بايۋعا باستاۋ كەرەك.
كۇرەڭكەي دەلدالى، كۇرەڭكەي ەگىمشىلىك سەلبەستىك كووپەراتيۆىنىڭ جاۋاپتىسى كۇرەڭكەي مانەرلەۋ كاسىپ سالاسى سەرىكتەستىگىنىڭ جاۋاپتىسىنا اينالدى. ”كاسىپورىن توڭىرەكتەگى قىستاق تۇرعىندارىنان 200دەن استام ادامنىڭ جۇمىستانۋ ماسەلەسىن شەشتى، كوپشىلىك بىرگە كىرىستەرىن ارتتىردى“، - دەدى ول.
مىڭ جىلدىق كەدەيلىكتەن قامال الىپ، جاڭا جورىققا قادام تاستادى. كەدەيلىكتەن ارىلتۋدان قامال الۋ جەتىستىكتەرىن قالاي بەكەمدەۋ، كەڭەيتۋ، اۋىل - قىستاقتى گۇلدەندىرۋدى قالاي ۇزدىكسىز ىلگەرىلەتۋ كەرەك دەگەن ماسەلە دە باس شۋجي نازار اۋدارىپ وتىرعان ماڭىزدى تۇيىنگە اينالدى.
دۋانسۇن قىستاعى حالىققا قولايلى قىزمەت وتەۋ ورتالىعىنىڭ تام قابىرعاسىندا ”قايتا كەدەيلەسۋدەن ساقتانۋ جاعدايىن يكەمدى باقىلاۋ - ولشەۋ جانە كومەكتەسۋ - سۇيەمەلدەۋ شايقاس كارتاسى“ ەرەكشە كوز تارتادى، باقىلاۋ - ولشەۋ، پارىقتاۋ ۋاقىتى، حاۋىپ - قاتەردى تۇرگە ايىرۋ، كومەكتەسۋ - سۇيەمەلدەۋگە جاۋاپتى ادام، كومەكتەسۋ - سۇيەمەلدەۋ شاراسى سياقتىلار ايقىن كورسەتىلگەن.
وسى شايقاس كارتاسى الدىندا، باس شۋجي شي جينپيڭ قاتىستى جاعدايلاردى ەگجەي - تەگجەيلى سۇراستىرعان بولاتىن. وعان مالىمەت بەرگەن دۋانسۇن قىستاق پارتيا ياچەيكاسىنىڭ شۋجيى لي جياليدىڭ ايتۋىنشا، سول كەزدە تىزىمدىككە كىرگىزىلگەن كەدەيلىكتەن ارىلۋى ورنىقتى بولماعان، كەدەيلەسۋ جيەگىندە تۇرعان 16 وتباسىنىڭ قازىر تەك بىرەۋى عانا قالعان ەكەن. توسىن تۋىلعان جۇلىن قابىنۋىنان سالدانعان وسى جىگىت قازىر ۇكىمەت ءبىر تۇتاس قامسىزداندىرۋعا قاتىناسقان قايتا كەدەيلەسۋدەن ساقتانۋ جاۋاپكەرشىلىك قامسىزداندىرۋى، مۇگەدەكتەردى كۇتىمدەۋ قوسىمشا قاراجاتى جانە تۇرمىستىق قوسىمشا قاراجات سياقتى 7 ءتۇرلى كومەكتەسۋ - سۇيەمەلدەۋ ساياساتىنان يگىلىكتەنىپ، تۇرمىستا الاڭدامايتىن بولدى.
بورىش يىقتا، جاۋاپكەرشىلىك تاۋداي اۋىر. كەدەيلىكتەن ارىلتۋدان اۋىل - قىستاقتى گۇلدەندىرۋگە دەيىن، اۋىل شارۋاشىلىعىن، اۋىل - قىستاقتى وسىزامانداندىرۋدى ىلگەرىلەتۋدەن جاپپاي سوتسياليستىك وسىزاماندانعان مەملەكەت قۇرۋعا دەيىن حالىقتىڭ تاماشا تۇرمىسقا تالپىنىسى باستان - اياق پارتيامىزدىڭ كۇرەس نىساناسى بولىپ كەلەدى. اۋىل - قىستاقتى گۇلدەندىرۋدىڭ داڭعىل جولىندا ەكپىندەي ىلگەرىلەگەن ادامداردىڭ سەنىمى تاسقىندادى، ۇمىتكە تولى بولدى.
ءبىر جول: ”جەرگىلىكتى جاعدايعا قاراي اۋىل - قىستاقتاردىڭ كاسىپ سالاسىن دامىتۋ“
سانشيدىڭ سولتۇستىگىنە كوكتەم كەلىپ، جەر الەم جاسىل جەلەك جامىلدى. يانمىنگۋاننىڭ سىرتىنداعى داتۇڭ جانار تاۋلارىنىڭ بوكتەرىندەگى تاڭجياباۋ قىستاعىنان تىسقارعى وڭىرلەر الدەقاشان جاسىلدانىپ، تال اعاشىنان ەرتە بۇرلەيتىن وسىمدىكتەر بىرتە - بىرتە بۇرشىك جارا باستادى.
مۇنداي كوپ جىلدىق شوپتەسىن وسىمدىكتەر سول جەردەگى اتا - بابالارى ەگىپ كەلگەن جۇگەرىمەن جانە ۇساق قارا استىقپەن ۇقسامايدى. بۇل داقىلدار حالىقتىڭ اۋجال ەتۋىنە جاراپ قانا قالماستان، جەرگىلىكتى جۇرتشىلىقتىڭ تاعدىرىن دا وزگەرتتى. وسى كىشكەنە كۇرەڭكەي حالىقتى بايىتۋداعى ءىرى كاسىپ سالاسىن جەتىلدىردى.
اۋىل - قىستاقتى گۇلدەندىرۋدە كاسىپ سالاسىن گۇلدەندىرۋ ماڭىزدىنىڭ ماڭىزدىسى.
باس شۋجي شي جينپيڭ اۋىل - قىستاق كاسىپ سالاسىن دامىتۋعا باستان - اياق وسكەلەڭ ءمان بەرىپ كەلەدى، ”كاسىپ سالاسىنىڭ گۇلدەنۋى − اۋىل - قىستاقتاعى بارلىق ماسەلەنى شەشۋدىڭ العى شارتى“، ”’جەرگىلىكتى ەرەكشە ونىمدەردى‘ ويداعىداي ءوندىرۋ“، ”جەرگىلىكتى جاعدايعا قاراي اۋىل - قىستاق كاسىپ سالاسىن دامىتۋ“، ”وسى زامانعى اۋىل شارۋاشىلىعىن دامىتۋدى مىقتاپ ارقاۋ ەتىپ، اۋىل - قىستاقتاعى 1 -، 2 -، 3 - كاسىپتەردىڭ توعىسا دامۋىن ارقاۋ ەتىپ، اۋىل - قىستاقتىڭ كاسىپ سالاسى جۇيەسىن ورناتىپ، كاسىپ سالاسىنىڭ گۇلدەنۋىن جۇزەگە اسىرۋ كەرەك“ دەپ باسا دارىپتەدى.
بۇكىل ەلدىڭ جەر - جەرىندە قىزمەت تەكسەرىپ، تەكسەرۋ - زەرتتەۋ جۇرگىزگەندە، باس شۋجي شي جينپيڭ اۋىل - قىستاقتاردىڭ ەرەكشە كاسىپ سالاسىن تالاي رەت القادى، داتۇڭنىڭ كىشكەنە كۇرەڭكەيى سولاردىڭ ءبىرى.
2020 - جىلى 5 - ايدا باس شۋجي شي جينپيڭ داتۇڭ قالاسى يۇنجوۋ رايونىنا كەلىپ، اۆتوكولىكتەن تۇسە سالا اتىز باسىنا بارىپ، جەرگىلىكتى ورىننىڭ كۇرەڭكەي كاسىپ سالاسىنىڭ دامۋ جاعدايىن ىشكەرىلەي ۇعىستى. ول جەرگىلىكتى ورىنداعى كادرلارعا كۇرەڭكەي كاسىبىن، ءسوز جوق، ويداعىداي قورعاپ، دامىتىپ، ونى اۋىلداستاردىڭ بايۋىنىڭ جاقسى جولىنا، بۇقارانىڭ ”بايۋ گۇلىنە“ اينالدىرۋدى تاپسىردى. باس شۋجي كورگەن وسى ورگانيكالىق كۇرەڭكەيدى ولشەمدەندىرىپ ەگۋ بازاسىنىڭ ەگۋ جۇمىستارىن ياڭ چيدىڭ سەلبەستىك كووپەراتيۆى باسقارادى. ياڭ چي بىلاي دەدى: بىرنەشە رەت ”بۋىن جاڭالاپ، دارەجەسىن جوعارىلاتۋ“ ارقىلى كۇرەڭكەي ەگۋ ءداستۇرلى ەگۋ تاسىلىنەن ءبىر تۇتاس توپىراعىن بوساتىپ، ارام ءشوبىن وتاۋ، تىڭايتقىش پەن سۋدى ءبىر تۇتاس باپتاپ بەرۋ، دەرت - دەربەزدەن جانە زياندى جاندىكتەردەن ءبىر تۇتاس ساقتانۋ - تىزگىندەۋ، ورگانيكالىق تىڭايتقىشتى ۇستەمەلەپ بەرۋ سىندى وسىزاماندانعان ”ءۇش ءبىر تۇتاس، ءبىردى ۇستەمەلەۋ“ سياقتى ەگىمشىلىك باسقارۋ جۇيەسىنە ءوتتى.
يۇنجوۋ رايونى تاڭجياباۋ قىستاعىنىڭ تۇرعىنى ان چۇنشيا باس شۋجيدىڭ ىقىلاستى تاپسىرماسىن كوكەيىندە بەرىك ساقتاپ، تاياۋ جىلداردان بەرى، كۇرەڭكەي ەگىلگەن جەر كولەمىن 1100 مۋعا كەڭەيتىپ، ءوزىنىڭ كۇرەڭكەي ماركاسىن جاراتىپ، كاسىپ سالاسى تىزبەگىن ەگۋدەن مانەرلەۋگە جانە ساتۋعا دەيىن كەڭەيتتى.
داتۇڭ قالاسى كۇرەڭكەي كاسىپ سالاسىن دامىتۋعا قىزمەت وتەۋ ورتالىعىنىڭ مەڭگەرۋشىسى ان يپيڭ بىلاي دەدى: ”باس شۋجيدىڭ نۇسقاۋى بىزگە زور شابىت بەردى“. جەرگىلىكتى ورىنداعى كادرلار مەن بۇقارا 265 مىڭ مۋ جەرگە كۇرەڭكەي ەگۋ نەگىزىندە، 170 نەشە ءوندىرىس تيجارات نەگىزگى تۇلعاسىن جەتىلدىرىپ، 5 ءىرى 100دەن استام جەلىلەس كۇرەڭكەي ونىمدەرىن اشىپ، كۇرەڭكەيدىڭ تۇتاس كاسىپ سالاسى تىزبەگىنىڭ ءونىم قۇنىن ءبىر ميلليارد 800 ميلليون يۋاننان 4 ميلليارد يۋانعا جوعارىلاتتى. 3 كاسىپ بىرلەسە قيمىلداپ، كىشكەنە كۇرەڭكەي سىندى ”گۇلدەندىرۋ گۇلى“ اشىلعان سايىن قۇلپىردى.
سولتۇستىگىندە كۇرەڭكەي، وڭتۇستىگىندە مەرەكەلىك بۋنان. باس شۋجي شي جينپيڭ سانشيدە قىزمەت تەكسەرگەندە، سانشيدىڭ ”ەرەكشە“، ”ساپالى“ اۋىل شارۋاشىلىعىن دامىتۋ كەرەكتىگىن ايقىن العا قويدى. باس شۋجي نۇسقاعان باعىتتى بويلاپ، سانشيدىڭ بايتاق دالاسىنداعى ”جەرگىلىكتى ەرەكشە ونىمدەر“ اۋىل - قىستاقتى گۇلدەندىرۋدەگى ءىرى كاسىپ سالاسىنا بىرتىندەپ اينالدى.
بىلتىر كوكتەم مەرەكەسىنىڭ الدىندا، باس شۋجي شي جينپيڭ سانشيدىڭ وڭتۇستىگىندەگى حوجوۋ قالاسى شىجۋاڭ اۋىلى فىڭنانيۋان قىستاعىنا كەلدى. قىستاق تۇرعىنى شى حۇڭبيڭنىڭ ۇيىندە باس شۋجي قامىردان شىلان گۇلىن جاساپ، ۇستىنە شىلان جەمىسىن قويدى. شادىمان ءۇن، شات كۇلكىلەر ىشىندە ءار ءتۇرلى مەرەكەلىك بۋناندار جاسالىپ شىعىپ، مەرەكەنىڭ مەرەيىن اسىردى.
باس شۋجيدىڭ ءوز قولىمەن جاساعان كىشكەنتاي مەرەكەلىك بۋنان حوجوۋ قالاسىنداعى كادرلار مەن بۇقاراعا اناعۇرلىم كوپ وي سالدى: تەك بازار ءزارۋ بولادى ەكەن، كوكتەم مەرەكەسى كەزىندە عانا جاسالاتىن مەرەكەلىك بۋنان سىندى مەرەكەلىك وزگەشە تاعامنىڭ نەلىكتەن ءبىر جىلدىڭ ءتورت ماۋسىمىندا اتاعى شىقپاسقا.
كەزىندە باس شۋجيگە قىستاقتىڭ جاعدايىنان مالىمەت بەرگەن شىجۋاڭ اۋىلدىق پارتكومنىڭ شۋجيى جۋ رۇيحۋانىڭ تانىستىرۋىنشا، وتكەن ءبىر جىلدا فىڭنانيۋان قىستاعى بازار قاجەتىنە قاراي، قىستاقتاعى بوس تۇرعان ۇيلەردى پايدالانىپ، ولشەمدەنگەن مەرەكەلىك بۋنان مانەرلەۋ كاسىپورنىن قۇرادى. مەرەكەلىك بۋنان بۋلاۋدىڭ ”اتادان جالعاسقان ونەرىن“ جالعاستىرىپ كەلە جاتقان شى حۇڭبيڭ وتباسى دا ارتتا قالعىسى كەلمەدى. شى حۇڭبيڭنىڭ ەكىنشى ۇلى شى يالۇڭ ءوزىنىڭ مەرەكەلىك بۋنان زاۆودىن قۇرۋدى، قىستاققا قايتىپ قارمانىپ قالۋدى جوسپارلادى.
مەرەكەلىك بۋنان حوجوۋلىقتاردىڭ ”قالتاسىن قامپايتۋداعى“ ۇلكەن كاسىپ سالاسىنا اينالدى. بىلتىر حوجوۋدىڭ مەرەكەلىك بۋنانىنىڭ ءونىم قۇنى 100 ميلليون يۋاننان اسقان، تۇتاس قالاداعى 108 مەرەكەلىك بۋنانحانا تالايلاعان اۋىل ايەلدەرىنىڭ جۇمىستانۋ ماسەلەسىن شەشكەن. بازار قاجەتىنىڭ ارتۋىنا ىلەسە، مەرەكەلىك بۋنان جاسايتىن ايەلدەردىڭ كىرىسى وتكەن جىلدارداعىدان 2 ەسە ارتقان.
ءبىر شوق گۇلدەن ءبىر بۋنانعا دەيىن، ءبىر قورا قويدان ءبىر كوشەگە دەيىن باس شۋجي شي جينپيڭ قىزمەت تەكسەرگەن داتۇڭ يۇنجوۋ رايونى تاڭجياباۋ قىستاعى، فاڭچىڭ جاڭا قىستاعى، شينجوۋ وبلىسى كىلان اۋدانى سۇڭجياگوۋ جاڭا قىستاعى، لينفىن حوجوۋ قالاسى فىڭنانيۋان قىستاعى، فىنشي اۋدانى دۋانسۇن قىستاعى، بارلىعى ءبىر - بىرلەگەن ەرەكشە كاسىپ سالاسىنا سۇيەنىپ، حالىقتى بايىتىپ، قىستاقتى گۇلدەندىرۋدىڭ اۋىل - قىستاقتى گۇلدەندىرۋ جولى جۇرگەن سايىن تياناقتى، جۇرگەن سايىن كەڭەيە ءتۇستى.
ءبىر ءتۇرلى سۇيىسپەنشىلىك: ” قاجىماي - تالماي كۇرەس جۇرگىزۋ ارقىلى باقىتتى تۇرمىس جاراتۋ“
كەڭ دە تازا، رەتتى اۋلا، بەرىك، شىدامدى ۇيلەر، نوسەرلى جاڭبىردان كەيىنگى قايتادان سالىنعان جاڭا ۇيدە شى حۇڭبيڭ ەكى كوكتەم مەرەكەسىن وتكىزدى. بيىل كوكتەم مەرەكەسىندە ول تاعى ”كوڭىل كۇيىن بەينەلەيتىن“ بوساعالىق جاپسىردى: مەكەندى قايتا قۇرۋدا جول باستادى، پارتيا گۇلدەندىرىپ ۇلى ءىستى، باقىت سيلاپ حالقىنا.
2021 - جىلى 10 - ايدا سانشيدە توسىننان نوسەر جاۋىپ، شى حۇڭبيڭ وتباسىنىڭ 4 بولمەلى جەر كەپەسى تۇگەلدەي قۇلاپ كەتەدى. جەرگىلىكتى ۇكىمەتتىڭ كومەگىندە ول تەز ارادا اۋەلگى ورىننان قايتا سالىنعان جاڭا ۇيگە كوشىپ كىرەدى. بىلتىر كوكتەم مەرەكەسىنىڭ الدىندا باس شۋجي شي جينپيڭ فىڭنانيۋان قىستاعىنا كەلىپ سول جەردە اپاتتان كەيىنگى قالپىنا كەلتىرۋ، قايتا قۇرۋ جاعدايىن تەكسەرىپ كوردى. باس شۋجي بىلاي دەپ اتاپ كورسەتتى: ”حالىق بۇقاراسىن ەڭبەكشىل قوس قولدارىمەن كورىكتى مەكەندەرىن قايتا قۇرۋعا، قاجىماي - تالماي كۇرەس جۇرگىزۋ ارقىلى باقىتتى تۇرمىس جاراتۋعا جەتەكتەۋ“ كەرەك.
شى حۇڭبيڭ ساۋساقتارىن ساناپ بىلاي دەدى: وسى ءبىر جىلدا قىستاقتا وسىزاماندانعان تۇرمىستىق قۇرىلعىلار كوبەيدى. جاڭادان توسەلگەن اسفالت جول جازىقتا كەڭ، كوشە شىراقتارى قاز - قاتار تىزىلگەن، لاس سۋ قۇبىر تورابى شارۋالار وتباسىنا دەيىن جەتكىزىلگەن، ءداستۇرلى قۇرعاق دارەتحانا سۋمەن شايىلاتىن دارەتحاناعا اينالعان، اۋا ەنەرگياسى قىستاق تۇرعىندارىنىڭ قىس ماۋسىمىنداعى جىلىنۋ ماسەلەسىن شەشكەن، ” قىستاقتا تۇرۋ بارعان سايىن جانعا جايلى بولا تۇسۋدە“.
اۋىل شارۋاشىلىعىن، اۋىل - قىستاقتى وسىزامانداندىرۋدى ىلگەرىلەتۋدە، اۋىل شارۋاشىلىعىن كەلەشەگى بار كاسىپ سالاسىنا اينالدىرىپ قانا قالماستان، ديقان بولۋدى باۋراۋ قۋاتى بار كاسىپكە دە اينالدىرۋ، سونداي - اق اۋىل - قىستاقتى قونىسقا جايلى، كاسىپكە ىڭعايلى جاراسىمدى، كورىكتى اۋىل - قىستاققا اينالدىرۋ كەرەك. باس شۋجي شي جينپيڭنىڭ تالابى بويىنشا، سانشيدەگى كادرلار مەن بۇقارا بىلەكتى سىبانىپ قۇلشىنا ىستەپ، قاجىماي - تالماي كۇرەس جۇرگىزىپ، ءبىر - بىرلەگەن تاماشا جوسپارلاردى رەالدىققا اينالدىرا باستادى.
لۇيلياڭشان تاۋىنىڭ قويناۋىنا ورنالاسقان كىلان اۋدانى سۇڭجياگوۋ جاڭا قىستاعى كەدەيلەردى سۇيەمەلدەۋ بويىنشا حالىقتى جاڭا قونىسقا ورنالاستىرۋ قىستاعى. قىستاقتىڭ باس جاعىنداعى ءۇش اعاش الاڭىندا، باس شۋجي شي جينپيڭ كەزىندە قىستاق تۇرعىندارىنا بىلاي دەگەن ەدى: پارتيا ورتالىق كوميتەتى − كوپشىلىكتى بار ىقىلاسىمەن كەدەيلىكتەن ارىلتىپ، بايۋعا باستايدى، حالىقتىڭ تۇرمىس جاعدايىنىڭ جاقسارا تۇسۋىنە مۇمكىندىك جاسايدى، اۋىلداستاردىڭ پارتيا ورتالىق كوميتەتىمەن بىرگە، بىلەكتەرىن سىبانىپ قۇلشىنا ىستەۋىن ءۇمىت ەتەمىن!
ليۋ لينتاۋ وتباسى الاڭنىڭ قاسىندا عانا ەدى. وسى بىرنەشە جىلداعى ءوز وتباسىنىڭ تۇرمىسىنداعى وزگەرىستى تىلگە العاندا، ول ايرىقشا تەبىرەندى. ”تاس ۇيدەن جاڭا ۇيگە كوشىپ بارعاننان كەيىن، قۇبىر سۋىن ءىشىپ، سۋمەن شايىلاتىن دارەتحانا ىستەتتى، قىستا تاعى جىلۋ جۇيەسى بار، بۇل وزگەرىستەردى بۇرىن ويلاۋعا دا باتىلدىق ەتپەيتىنبىز“. ليۋ لينتاۋ بىلاي دەدى: وسى 2 جىلدا ۇيدەگى وسىزاماندانعان قۇرىلعىلاردىڭ بارعان سايىن مولايارىن ويلاماعان ەكەنمىن، مۇزداتقىش، قول تەلەفون سياقتى جاڭا ءۇي جابدىقتارىن الدىم.
”بىلەك سىبانىپ قۇلشىنا ىستەۋ“! بۇل ءسوز سۇڭجياگوۋلىقتاردىڭ جۇرەك تۇكپىرىنە تەرەڭ ۇيالادى. وسى جىلدارى سۇڭجياگوۋ كورىكتى اۋىل - قىستاق قۇرىلىسى ينجەنەرياسىن اتقارىپ، قىستاقتىڭ تۇتاس تۇلعاسى جوسپارىن ساپالىلاندىرىپ، الەۋمەتتىك قۇرىلعىلاردىڭ دەڭگەيىن جوعارىلاتىپ، قازىر جاۋىن سۋى مەن لاس سۋلار ايىرىم ءبىر جاقتى ەتىلەتىن بولدى، سىم جولدارى جەرگە جاتقىزىلدى، 5G تورى تۇتاس قامتىلدى. جىلدان - جىلعا كورىكتەنە تۇسكەن سۇڭجياگوۋ كىلان اۋدانىنداعى 3A دارەجەلى ساياحات كورىنىس وڭىرىنە اينالدى، الاڭعا تۇتاسقان سول ءبىر توزىعى جەتكەن ەسكى كوشە سۋى سىڭعىرلاي اققان، ساياحاتشىلار قايشالىسقان بايۋ جولىنا اينالدى.
قىستاقتىڭ وزگەرىسى ”80 - جىلداردىڭ تۇلەگى“، قىستاق تۇرعىنى ۋاڭ حۇڭبيننىڭ نازارىن اۋداردى. قايتا - قايتا وي جۇگىرتكەننەن كەيىن، ول قىستاققا قايتىپ اتا - اناسىمەن بىرگە شارۋالار شاتتىعى ساياجايىن اشۋعا بەكىدى. وسى بىرنەشە جىلدا ۋاڭ حۇڭبين عانا ەمەس، ىلگەرىندى - كەيىندى 5 سىرتتا جۇمىس ىستەپ جۇرگەن ”جاس بۋىن“ سۇڭجياگوۋعا قايتىپ شارۋاشىلىق قۇردى.
حالىقتىڭ باقىتتى تۇرمىسقا تالپىنىسى ماڭگى توقتاماق ەمەس، حالىققا باقىت جاراتۋ قىزمەتى دە ماڭگى توقتامايدى. بىلتىر جىل سوڭىندا اشىلعان ورتالىقتىڭ اۋىل - قىستاق قىزمەتى ماجىلىسىندە باس شۋجي شي جينپيڭ بىلاي دەپ اتاپ كورسەتتى: ”اۋىل - قىستاقتىڭ وسى زامانعى تۇرمىس شارت - جاعدايىن نەگىزىنەن ازىرلەۋى“ نىساناسىن كوزدەۋ، ”اۋىل - قىستاق قۇرىلىسى ارەكەتىن ويداعىداي ۇيىمداستىرىپ اتقارۋ“، ”اۋىل - قىستاق نەگىزدىك قۇرىلعىلارىنىڭ كەمەلدىلىگىن، الەۋمەتتىك قىزمەت وتەۋدىڭ قولايلىلىعىن، قونىس ورتاسىنىڭ جايلىلىعىن جوعارىلاتىپ، شارۋالاردىڭ ءوز جەرىندە - اق وسى زامانعى وركەنيەتتى تۇرمىس كەشىرۋىنە مۇمكىندىك جاساۋ“ كەرەك.
حاباردان وسى سوزدەردى ەستىگەن داتۇڭ قالاسى يۇنجوۋ رايونى فاڭچىڭ جاڭا قىستاعىنىڭ تۇرعىنى باي گاۋشان قاتتى تەبىرەندى، ءالى ەسىندە، باس شۋجي شي جينپيڭ 2020 - جىلى 5 - ايدا ۇيىنە كەلگەن كەزدە، كىشكەنە نەمەرەسى قۇشاعىندا بولاتىن. قازىر نەمەرەسى 3 جاسقا كەلدى، باي گاۋشان قايدان وقىتامىن دەپ باسى قاتىپ جۇرەتىن، ول جاڭا جىلدان بۇرىن قىستاقتا بالاباقشاسىنىڭ سالىنىپ، كىشكەنە نەمەرەسىنىڭ بالاباقشاعا ءتۇسۋ ماسەلەسى شەشىلەرىن ويلاماعان ەدى.
”بىلتىر قىستاقتا ’قارتتار، بالالار‘ ماسەلەسى شەشىلدى، جاڭادان سالىنعان قارتتاردى كۇتىمدەۋ قىزمەت وتەۋ ورتالىعى جانە بالاباقشاسى ىركەس - تىركەس پايدالانۋعا بەرىلدى“. باي گاۋشان بىلاي دەدى: بالاباقشاداعى بالالاردىڭ اتا - اناسىنىڭ كوبى قىستاقتاعى كاسىپ سالاسى باقشاسىندا جۇمىس ىستەيدى. بالالاردىڭ بالاباقشاعا ءتۇسۋ ماسەلەسى شەشىلدى، جاستاردىڭ قىستاققا قايتىپ جۇمىس ىستەۋ كوڭىلى ءتىپتى دە ورنىعا ءتۇستى.
كوكتەم لەبى ەسىپ، گۇلدەر جايقالا اشىلىپ، لۇيلياڭ جاسىل جەلەك جامىلدى. دۋانسۇن قىستاعىنىڭ تۇرعىنى ساي ۋىنميڭ ۇيدەگى جۋىنۋ بولمەسىنە ەلەكترلى سۋ جىلىتقىش ورناتۋدى ويلاپ ءجۇر، بۇلاي بولعاندا، ۇيدەگىلەردىڭ جۋىنۋى اناعۇرلىم قولايلى بولادى. ۇيدەگى تۇرمىسىندا تاعى دا وزگەرىستەر بولاتىنىن ويلاعان ساي ۋىنميڭنىڭ ساناسىندا، باس شۋجي شي جينپيڭنىڭ مادەنيەت الاڭىندا سويلەگەن سوزدەرى جاڭعىرىپ تۇر −
”جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسىنىڭ بيلىك جۇرگىزۋدەگى بىردەن - ءبىر تاڭداۋى حالىق بۇقاراسى ءۇشىن يگى ءىس ىستەۋ، حالىق بۇقاراسىنىڭ باقىتتى تۇرمىسى ءۇشىن جان قيارلىقپەن سايىسۋ، ۇلەس قوسۋ، قىزمەت وتەۋ بولىپ تابىلادى“.
(شينحۋا اگەنتتىگىنىڭ 3 - ايدىڭ 26 - كۇنى تاييۋاننان بەرگەن حابارى)
