رايونىمىزدىڭ جەر - جەرى باي مازمۇندى، الۋان ءتۇرلى سالت - سانا مادەنيەت قيمىلىن ورىستەتتى −
بۇرىنعىلاردى ەستەن شىعارماي، كوكتەمگى سەيىلگە شىعىپ، سەرۋەن قۇردى
□ انار بۇلت \ شينجياڭ گازەتىنىڭ ءتىلشىسى لي لي، پراكتيكانت گۋ يۇنفي
كوكوراي شالعىن قاۋلاپ، مامىراجاي كوكتەم شۋاعى شاشىلدى. قابىر سىپىرىپ، اتا - بابالارعا ىزەت ءبىلدىردى، بۇرىنعى ءدانىشپانداردى ەسكە الدى، ولەڭ - جىرلاردى داۋىستاپ وقىدى، كوكتەمگى سەيىلگە شىعىپ جاياۋ ءجۇردى... چيڭميڭ قارساڭىندا رايونىمىزدىڭ جەر - جەرى باي مازمۇندى، الۋان ءتۇرلى سالت - سانا مادەنيەت قيمىلدارىن ورىستەتتى، ادامدار سالت - سانانى سەزىنىپ، بۇرىنعى ءدانىشپانداردى ساعىنا ەسكە الۋمەن بىرگە، تاڭداۋلى ءداستۇرلى مادەنيەتتى اسقاقتاتىپ، وتان - وتباسى سۇيىسپەنشىلىگىن تەرەڭدەتتى.
”كوركەم كورىنىس چيڭميڭنىڭ الدى - ارتىندا كوزگە ۇرىلار، شۇيكە بۇلتتار تاۋلاردى اراعا الار. بارشا گۇل باياعىداي شەشەك اتىپ، تىرشىلىكتىڭ تىڭ تىنىسى قاۋلاپ تۇرار...“. 4 - ايدىڭ 4 - كۇنى تۇستەن بۇرىن ”قاھارمان قۇرباندارعا ازا ءبىلدىرۋ، ولەڭ - جىرمەن جورىقتى جىرلاۋ“ اتىنداعى چيڭميڭ مەرەكەسى بايىرعى ولەڭدەردى مانەرلەپ وقۋ جينالىسى ءۇرىمجى قالالىق كىتاپحانادا وتكىزىلدى. اۆتونوميالى رايوندىق مادەنيەت بازارىن دامىتۋدى جەبەۋ قوعامى جياڭجىيۇن كوركەمونەر ۇيىرمەسىنىڭ مانەرلەپ وقۋشىلارى تەرەڭ سۇيىسپەنشىلىكپەن «چيڭميڭنان كەيىن قورعانعا شىعىپ، ۇزاققا كوز سالعاندا»، «چيڭميڭ»، «مانجياڭحۇڭ»، «يۋەياڭ سارايى ەستەلىگى»، «سۋمۋجى · وتكەندى ەسكە الۋ» سياقتى بايىرعى ولەڭ - جىرلاردى داۋىستاپ وقىدى.
وڭتۇستىك - سولتۇستىك جوتالارداعى قابىرلاردا چيڭميڭ كەزىندە ازا ءبىلدىرۋ قاربالاستىعى باستالدى. بۇرىنعىلاردى قاشاندا ەستە ساقتاۋ − چيڭميڭ مەرەكەسىندەگى مادەنيەت رۋحى. 3 - ايدىڭ 31 - كۇنى ءۇرىمجى قالاسى ەكونوميكالىق - تەحنيكالىق اشۋ رايونى (توۋتۇنحى رايونى) بازار باقىلاۋ - باسقارۋ مەكەمەسىنىڭ ”ۇعىسۋ، تيىمدىلىك جاساۋ، توعىستىرۋ“ بويىنشا جۇڭيا سولتۇستىك جولى ءمالىسى عىلىم - تەحنيكا باقشاسى الەۋمەتتىك اۋماعىندا تۇراتىن قىزمەت اترەتى تۇرعىنداردى ۇيىمداستىرىپ، جيۋلۇڭ ەكولوگيالىق باقشاسىنىڭ ارميا رۋحى باقشاسى تاقىرىپتىق الاڭىندا ”كوكتەم سامالى قاسات قارلاردى ەرىتتى، كەيىنگىلەر قۇربانداردىڭ ەڭبەگىن ۇمىتپايدى“ اتىندا چيڭميڭ مەرەكەسىندە ازا ءبىلدىرۋ قيمىلىن ورىستەتتى.
”ءاربىر قاھارمان قۇربان − رۋحاني ەسكەرتكىش؛ ءار رەتكى ولاردى ساعىنا ەسكە الۋ − ءبىر رەتكى يدەيالىق شىڭدالۋ؛ ءار رەتكى ولارعا دەگەن قۇرمەت − ءبىر رەتكى رۋحاني مۇراگەرلىك“. 68 جاستاعى ساقا پارتيا مۇشەسى ياڭ يۇييۋان بىلاي دەدى: تاريحقا ەڭ جاقسى قۇرمەت − ۇزدىكسىز جاڭا تاريحي ۇلى ىستەر جاراتۋ، قاھارمان قۇربانداردى ەڭ جاقسى ەسكە الۋ − اعا بۋىندار اشقان ىستەردى ۇزدىكسىز العا ىلگەرىلەتۋ.
چيڭميڭدا المۇرت گۇلدەپ، سامال ەسەر، كوكتەمدى ىزدەپ شىعادى سەرۋەنشىلەر. 3 - ايدىڭ 31 - كۇنى حوتان ايماقتىق پارتكومعا توتە قاراستى ورگاندار قىزمەت كوميتەتى ايماقتىق پارتكوم ۇيىمداستىرۋ ءبولىمى، ايماقتىق پارتكوم پارتيا مەكتەبى، ايماقتىق جۇمىسشى ۇيىمى سياقتى 15 ورىنمەن بىرگە تۇڭعىش كەزەكتى ايماققا توتە قاراستى ورگانداردا قاھارمان قۇربانداردى ساعىنا ەسكە الۋ، پارتيا مۇشەلەرىنىڭ چيڭميڭدا جاياۋ ءجۇرۋ قيمىلىن وتكىزدى.
”ءۇمىتتى ۇلتتا قاھارمان بولماسا بولمايدى، بولاشاعى بار مەملەكەتتە اتويشى بولماسا بولمايدى“. 4 - ايدىڭ 2 - كۇنى تۇستەن كەيىن تۇرپان قالالىق كىتاپحانا قالىڭ جاستار مەن ءوسپىرىم وقىرمانداردى ۇيىمداستىرىپ، ”ۇلتتىڭ جان دۇنيەسىن نارلەندىرىپ، مادەنيەت سەنىمىن جەتىلدىرۋ − جاڭا داۋىردەن ءلاززاتتانۋ، قاھارمان قۇربانداردى ساعىنىشپەن ەسكە الۋ، العىس ايتىپ، تەگىن ۇمىتپاۋ“ نەگىزگى تاقىرىبىندا بايانداما جاساۋ قيمىلىن ورىستەتتى. تۇرپان قالالىق كىتاپحانانىڭ تەتە اعا كىتاپحاناشىسى ليۋ لينجيە لەكسيا جاسادى، تۇرپان قالالىق 6 - باستاۋىش مەكتەپتەن كەلگەن 50 وقىتۋشى - وقۋشى لەكسيانى مۇقيات تىڭدادى ءارى ءوزارا اۋىس - كۇيىسكە بەلسەنە قاتىناستى.
وقۋدان قايتقان بالالار باتپىراۋىق ۇشىرىپ ءماز - ءمايرام بولدى. 4 - ايدىڭ 1 - كۇنى ءۇرىمجى قالالىق مادەنيەت جانە ساياحات مەكەمەسىنىڭ (قالالىق مادەني مۇرالار مەكەمەسى) ”ۇعىسۋ، تيىمدىلىك جاساۋ، توعىستىرۋ“ بويىنشا ءۇرىمجى جوعارى، جاڭا تەحنيكا كاسىپ سالاسىن اشۋ رايونى (جاڭا قالا رايونى) نانۋي جولى ءمالىسى بەيۋي 1 - جولى الەۋمەتتىك اۋماعىندا تۇراتىن قىزمەت اترەتى الەۋمەتتىك اۋماقپەن بىرلەسىپ، ”چيڭميڭدا سىرتقا شىعىپ سەيىلدەۋ، قول ۇستاسا باتپىراۋىق ۇشىرۋ سۋرەتىن بىرگە سالۋ“ قيمىلىن ورىستەتتى، بۇل رەتكى قيمىل وسى الەۋمەتتىك اۋماقتىڭ ”جۇڭحۋا مادەنيەتىن ساۋلەلەندىرىپ، چيڭميڭ سالت - ساناسىنا مۇراگەرلىك ەتۋ“ جەلىلەس قيمىلدارىنىڭ ءبىرى. بۇل الەۋمەتتىك اۋماق تاعى ”چيڭميڭ كەزىندەگى وزەن بويى سۋرەتىن“ تاماشالاۋ، ”مەرەكەمىز· چيڭميڭ − قۇربانداردىڭ مۇراتىنا مۇراگەرلىك ەتىپ، قىزىل رۋحتى جالعاستىرۋ“ نەگىزگى تاقىرىبىنداعى ولەڭ وقۋ جينالىسى سياقتىلاردى وتكىزدى.
قاراستى اۋماقتاعى تۇرعىندار بۇقاراسىنىڭ چيڭميڭ مادەنيەتى سالت - ساناسىن اناعۇرلىم ىشكەرىلەي تۇسىنۋىنە مۇمكىندىك جاساۋ ءۇشىن، التاي قالاسى بەيتۇن قالاشىعى ىنتىماق الەۋمەتتىك اۋماعى چيڭميڭ مەرەكەسى مادەنيەتىن ۇيرەنۋ قيمىلىن ۇيىمداستىرىپ ورىستەتتى. ىنتىماق الەۋمەتتىك اۋماعى پارتيا باس ياچەيكاسىنىڭ شۋجيى تان شياۋشۋە كوپشىلىككە چيڭميڭ مەرەكەسىنىڭ كەلىپ شىعۋى جانە ءداستۇرلى سالت - ساناسى، چيڭميڭ مەرەكەسىندەگى بايىرعى ولەڭ - جىرلار، توڭكەرىستىك قۇربانداردىڭ قاھارماندىق ىزگى ىستەرى سياقتىلاردى تانىستىرىپ، بالالاردىڭ وتانشىلدىق سۇيىسپەنشىلىگىن جەتىلدىردى. سوڭىنان تاعى وتباسىلىق رەڭدى جۇمىرتقا سىزۋ جارىسىن ۇيىمداستىردى. اتا - انالار مەن بالالار چيڭميڭ مەرەكەسى جونىندەگى تۇسىنىگى مەن سۇيىسپەنشىلىگىن قالامدارىمەن بەينەلەپ، ءتۇستى جۇمىرتقا سۋرەتىن سالدى.
4 - ايدىڭ 1 - كۇنىنەن 10 - كۇنىنە دەيىن شينجياڭ كىتاپحاناسى ”ولەڭ ۇيقاستارىنداعى چيڭميڭ، بۇلتتا جاۋاپ قايتارۋ“ نەگىزگى تاقىرىبىندا بايىرعى ولەڭ - جىرلار بويىنشا ينتەرنەت جەلىسىندە سۇراۋعا جاۋاپ بەرۋ قيمىلىن وتكىزدى.
4 - ايدىڭ 5 - كۇنى شينجياڭ اسەمونەر سارايى ءۇرىمجى قالالىق بەيجيڭ تەاترى ۇيىرمەسىمەن (شينجياڭ بەيجيڭ تەاترى ۇيىرمەسى) بىرلەسىپ ”شىعىس پەن باتىستى كەزدەستىرۋ · چيڭميڭدا بەيجيڭ تەاترىن تاماشالاۋ“ قيمىلىن وتكىزدى، ءۇرىمجى قالالىق بەيجيڭ تەاتر ۇيىرمەسىنىڭ (شينجياڭ بەيجيڭ تەاترى ۇيىرمەسى) ونەرپازدارى سول جەردە كلاسسيكالىق بەيجيڭ تەاترىن ورىندادى، تارتىمدى ويىن قىرۋار كورەرمەندى باۋرادى.
چيڭميڭ مەرەكەسى كۇنى بايىنعولين موڭعۇل اۆتونوميالى وبلىستىق كىتاپحانا ”مەرەكەمىز· چيڭميڭ ەستەمەسى“ قيمىلىن وتكىزدى، بۇل گۋچين ورىنداۋ، قۇممەن سۋرەت سالۋ ويىنى، شاي ونەرى ويىنى، جۇڭگوشا گۇل قىستىرۋ، قورشاما دويبى سايىسى، ءمور ويۋ ونەرى سياقتى ءداستۇرلى سالت - سانانى سەزىنۋدى قامتىدى؛ قۇمىل قالالىق كىتاپحانا ”چيڭميڭدا جولىعۋ قۇربانداردى ساعىنا ەسكە الۋ“ اتتى مانەرلەپ ولەڭ وقۋ جينالىسىن وتكىزدى؛ ءۇرىمجى شيانلاي شاعىن قالاشىعى ۋىنلۇي ءمالىسى ”كوكتەمدەگى ەل جاۋھارى، ’شيانلايدا‘ كوكتەمگى سەيىل قۇرۋ“ قيمىلىن وتكىزدى، وندا مەملەكەتتىڭ سالت - ساناسى كورمەلىك قويىلىمى، حانفۋ كيىپ باقشانى سەيىلدەۋ سياقتى قيمىلدار بولدى. باي مازمۇندى سالت - سانا مادەنيەت قيمىلدارى ءار ۇلت بۇقاراسىن كوكتەم شۋاعىنا بولەۋمەن بىرگە، ولارعا باي مازمۇندى جۇڭحۋا مادەنيەتىن تەرەڭ سەزىندىردى.