شينجياڭداعى 1 - توپتا نەگىزگى تاقىرىپتىق تاربيە ورىستەتكەن ورىندار تەكسەرۋ - زەرتتەۋ ”ساباعىن“ ىشكەرىلەي، ناقتى ورىستەتتى
الدىڭعى شەپتى ىشكەرىلەي ارالاپ، ناقتى جاعدايدى تەكسەرىپ، قيىن ماسەلەلەردى شەشتى
انار بۇلت \ شينجياڭ گازەتىنىڭ تىلشىلەرى
”ءۇرىمجى − سانجى − شىحىزى ءوڭىرىنىڭ اتموسفەراسىنىڭ لاستانۋىن وڭاۋداعى تالاي جىلدان بەرگى قيىن تۇيىندەر قايدا؟ الداعى قىزمەتتەردىڭ كەزەڭدىك نىساناسى نە؟ قامال الۋ ءتۇيىنى قايدا“؟... شي جينپيڭ جاڭا ءداۋىر جۇڭگوشا سوتسياليزم يدەياسىن ۇيرەنۋ، دايەكتىلەندىرۋ نەگىزگى تاقىرىپتىق تاربيەسى بارىسىندا اۆتونوميالى رايوندىق ەكولوگيالىق ورتا مەڭگەرمەسى ”ءۇرىمجى − سانجى − شىحىزى“ وڭىرىنە ىشكەرىلەي كىرىپ، كاسىپورىندارعا، اۋىل - قىستاقتارعا بارىپ اڭگىمە وتكىزۋ، سول جەردە تەكسەرۋ - زەرتتەۋ جۇرگىزۋ، ۇلگى الىپ تەكسەرۋ سياقتى كوپ ءتۇرلى تاسىلدەرمەن جاي - جاپسارعا كوز جەتكىزىپ، تۇيىنشەكتى ءدال تاۋىپ، لاستانۋدى وڭاۋ نىساناسىن باعىتتامالى تۇردە تۇراقتاندىردى.
بۇكىل پارتيادا تەكسەرۋ - زەرتتەۋدى جاپپاي ورىستەتۋ − وسى رەتكى نەگىزگى تاقىرىپتىق تاربيەنىڭ ماڭىزدى مازمۇنى. تاياۋ كۇندەردەن بەرى شينجياڭداعى 1 - توپتا نەگىزگى تاقىرىپتىق تاربيە ورىستەتكەن ورىندار پارتيا ورتالىق كوميتەتىنىڭ «بۇكىل پارتيادا تەكسەرۋ - زەرتتەۋدى جاپپاي ورىستەتۋ جونىندەگى قىزمەت جوباسى» بويىنشا، اۆتونوميالى رايوندىق پارتكومنىڭ نەگىزگى تاقىرىپتىق تاربيەدە تەكسەرۋ - زەرتتەۋ ورىستەتۋ جونىندەگى قىزمەت تالاپتارىن تياناقتاندىرىپ، مەكەمە - ورىنداردىڭ فۋنكتسياسىمەن ۇشتاستىرىپ، تەكسەرۋ - زەرتتەۋ مازمۇنىن اشالاپ، تەكسەرۋ - زەرتتەۋ ”ساباعىن“ تەرەڭدەتىپ، ناقتىلاندىرىپ، قالىڭ پارتيا مۇشەلەرىن، كادرلاردى، اسىرەسە، ءار دارەجەلى باسشى كادرلاردى بەل شەشە كىرىسىپ، ءبىرىنشى شەپكە تەرەڭ بويلاپ، ماسەلەلەرگە جاپپاي اداقتاۋ جۇرگىزۋگە، قيىن ماسەلەلەرگە جاپپاي ءبىر - بىرلەپ تەكسەرۋ جۇرگىزۋگە ۇيىمداستىرىپ، نەگىزگى تاقىرىپتىق تاربيەنىڭ تەرەڭدەۋىنە، ناقتىلانۋىنا شىنايى كەپىلدىك ەتتى.
”’ءوزىن كورسەتۋ فورماسىنداعى‘، ’تۇبەكتىك كورىنىس فورماسىنداعى‘ تەكسەرۋ - زەرتتەۋ جۇرگىزبەدى“، ”ىشكەرىلەي تەكسەرۋ - زەرتتەۋ ارقىلى دامۋداعى قيىن ماسەلەلەردى شەشۋدى ىلگەرىلەتتى“... اۆتونوميالى رايوندىق ەكولوگيالىق قورشاعان ورتا مەڭگەرمەسى باس شۋجي شي جينپيڭنىڭ ماڭىزدى ءسوزىنىڭ رۋحىن مۇقيات ۇيرەنىپ، دايەكتىلەندىرىپ، تەكسەرۋ - زەرتتەۋ بارىسىندا فورماشىلدىقتى، تورەشىلدىكتى باتىل تيىپ، شىن مانىندە جاعدايعا كوز جەتكىزىپ، ماسەلەنى ءدال تاۋىپ، ناقتى شارانى العا قويدى. وسى مەڭگەرمەنىڭ پارتيا باسشىلىق گرۋپپاسىنىڭ شۋجيى داي ۋجۇن مىنالاردى ءبىلدىردى: ”ءۇرىمجى − سانجى − شىحىزى“ ءوڭىرى اتموسفەراسىنىڭ لاستانۋىن وڭاۋ اۆتونوميالى رايوندىق پارتكوم مەن ۇكىمەتتىڭ ءار ۇلت بۇقاراسىنا بەرگەن ايبىندى ۋادەسى، ءسوز جوق، قايشىلىققا باتىلدىقپەن تىكە قاراپ، باتىلدىقپەن قامال الىپ، قيىندىقتى جەڭۋىمىز كەرەك، جان - جاقتى تەكسەرۋ - زەرتتەۋ نەگىزىندە ماسەلەنى ءدال تاۋىپ، مىندەت ءتىزىمىن جاساپ، ءبىر مايدان قامال الۋ شايقاسىن جۇرگىزۋىمىز كەرەك.
”دۇرىس شەشىم تەكسەرۋ - زەرتتەۋدەن قول ۇزە المايدى“. اۆتونوميالى رايوندىق قاتىناس - تاسىمال مەڭگەرمەسى شينجياڭنىڭ قاتىناس - تاسىمالىنىڭ دامۋ ءىس جۇزىندىگىمەن ۇشتاستىرىپ، نازاردى جىبەك جولى ەكونوميكالىق بەلدەۋى وزەكتى رايونىنىڭ قاتىناس تورابى ورتالىعىن جەدەل قۇرۋعا شوعىرلاندىرىپ، ساۋالناما تەكسەرۋ، اڭگىمە ءماجىلىسىن اشۋ، بەتپە - بەت سۇحباتتاسۋ، ناقتى ورىنعا بارىپ جانە تۇيىندە تۇرىپ تەكسەرۋ - زەرتتەۋ، تاراۋلار اتتاپ بىرلەسىپ تەكسەرۋ - زەرتتەۋ سياقتى كوپ ءتۇرلى تاسىلدەردى جالپىلىق قولدانىپ، تەكسەرۋ - زەرتتەۋدىڭ ناقتى ونىمدىلىككە قول جەتكىزۋىنە شىنايى كەپىلدىك ەتتى.
اۆتونوميالى رايوندىق قاتىناس - تاسىمال مەڭگەرمەسى پارتكومىنىڭ ورىنباسار شۋجيى ليۋ پيڭ بىلاي دەدى: ”ءبىز تەكسەرۋ - زەرتتەۋ بارىسىندا جۇيە سيپاتتى، ستراتەگيالىق سيپاتتى جانە كورەگەندىك سيپاتتى وي جەلىسىن قولدانىپ، تۇرلىشە تاقىرىپتارعا قاراتا تۇرلىشە تەكسەرۋ - زەرتتەۋ ءادىسىن قولداندىق، ايتالىق، جالپى جاعدايعا ساياتىن مازمۇندار جونىندە ستراتەگيالىق سيپاتتى تەكسەرۋ - زەرتتەۋ جۇرگىزىپ، كۇردەلى، قيىن ماسەلەلەردى شەشۋ جونىندە شەشۋشى شارا سيپاتتى تەكسەرۋ - زەرتتەۋ جۇرگىزىپ، جاڭا داۋىردەگى جاڭا جاعدايلار جونىندە كورەگەندىك سيپاتتى تەكسەرۋ - زەرتتەۋ جۇرگىزىپ، كەلەلى قىزمەت نىساندارى جونىندە سوڭىنا ءتۇسۋ سيپاتتى تەكسەرۋ - زەرتتەۋ جۇرگىزىپ، تەكسەرۋ - زەرتتەۋ مەن شەشىم جاساۋ قاجەتىن تىعىز ۇشتاستىرۋعا شىنايى كەپىلدىك ەتتىك.
تەكسەرۋ - زەرتتەۋدە، ءسوز جوق، ماسەلەنى باعدار ەتۋ مەن نىسانانى باعدار ەتۋگە تاباندى بولۋ كەرەك. نەگىزگى تاقىرىپتىق تاربيەدە اۆتونوميالى رايوندىق عىلىم - تەحنيكا مەڭگەرمەسى ماسەلەنى باعدار ەتۋگە تاباندى بولىپ، تەكسەرۋ - زەرتتەۋ ءتاسىلىن جاقسارتىپ، تەكسەرۋ - زەرتتەۋ جەتىستىگىن ماسەلەنى شەشۋدىڭ، قىزمەتتى جاقسارتۋدىڭ ءىس جۇزىندىك شاراسىنا شىن مانىندە اينالدىرۋدى العا قويدى. مەڭگەرمە باسشىلارى اترەتتى باستاپ حوتان ايماعى، قاشقار ايماعى، ىلە قازاق اۆتونوميالى وبلىسى سياقتى جەرلەرگە بارىپ، ىشكەرىلەي تەكسەرۋ - زەرتتەۋ جۇرگىزىپ، تۇرلىشە وڭىرلەردىڭ دامۋ ءىس جۇزىندىگىنە باعىتتاي وتىرىپ ناقتى ۇسىنىس بەرىپ، تەكسەرۋ - زەرتتەۋ جەتىستىگىنىڭ جەرگىلىكتى ورىننىڭ دامۋىنا شىن مانىندە قىزمەت وتەۋىنە شىنايى كەپىلدىك ەتتى.
شينجياڭ حالىق باسپاسى (شينجياڭ از ۇلتتار باسپا بازاسى) پارتكوم القاسى شي جينپيڭ جاڭا ءداۋىر جۇڭگوشا سوتسياليزم يدەياسىن ۇيرەنۋ، دايەكتىلەندىرۋ نەگىزگى تاقىرىپتىق تاربيەسىمەن ۇشتاستىرىپ، بۇقارادان الىپ، بۇقاراعا قايتارىپ، تەكسەرۋ - زەرتتەۋدى تىڭعىلىقتى ورىستەتتى. بيىل جىل باسىنان بەرى، باسپا كاسىبى ءدوپ كەلگەن جاڭا جاعدايعا، جاڭا مىندەتكە، جاڭا تالاپقا مەڭزەس، شينجياڭ حالىق باسپاسى (شينجياڭ از ۇلتتار باسپا بازاسى) ”باسپانى جوعارى ساپالى دامىتۋ 3 جىلدىق ارەكەتىن“ جاپپاي باستاپ اتقاردى، اسىرەسە، كەزەكتەگى باسپا كاسىبىنىڭ جوعارى ساپالى دامۋىنا تۇساۋ بولىپ وتىرعان كورنەكتى ماسەلەلەرگە باعىتتاي وتىرىپ ارناۋلى تاقىرىپ بەلگىلەپ، باسپا پارتكوم باسشىلىق القاسى باستاماشىلدىقپەن كەڭ كولەمدە ىشكەرىلەي تەكسەرۋ - زەرتتەۋ ورىستەتىپ، پارىقتاردى شىنايى تاپتى، ولقىلىقتاردى شىنايى تولىقتادى، ءالسىز تۇستاردى شىنايى كۇشەيتتى، قابىلەتتى شىنايى جوعارىلاتتى. 4 - ايدىڭ ورتا شەنىنەن بەرى باسپا پارتكوم القاسى اترەت باستاپ ءبىرىنشى شەپتى ىشكەرىلەي ارالاپ، باسپانىڭ ءبىرىنشى شەبىندەگى رەداكتورلارمەن، قاراپ بەكىتۋ قىزمەتكەرلەرىمەن، اۆتورلارمەن، اۋدارماشىلارمەن، وقىرماندارمەن بەتپە - بەت پىكىر اۋىستىرىپ، پىكىر - ۇسىنىستارىن تىڭداپ، تەكسەرۋ - زەرتتەۋ ارقىلى شىن مانىندە جاعدايعا كوز جەتكىزىپ، وي جەلىنى ايقىندادى، شارانى ناقتىلاندىردى.
(ءتىلشى شيە حۇيبيان، قاتىناسقان تىلشىلەر ياۋ تۇڭ، لۋ فىڭباۋ، لي شيڭ، ەرىكتى ءتىلشى ليۋ شانشان)