4 - ايدىڭ 26 - كۇنى تەمىر جول قۇرىلىسى اۋىر ونەركاسىپ شينجياڭ شەكتى سەرىكتەستىگىنىڭ قىزمەتكەرلەرى ماقتا تەرۋ ماشيناسىن قۇراستىرۋدا.
□ سۋرەتتى انار بۇلت \ شينجياڭ گازەتىنىڭ ءتىلشىسى زوۋ ي تۇسىرگەن
رەداكتوردان
جوعارى ساپالى دامۋ ارقىلى جۇڭگو ۇلگىسىندەگى وسىزامانداندىرۋدى ىلگەرىلەتۋدىڭ جاڭا جورىعىندا اۆتونوميالى رايون شي جينپيڭ جاڭا ءداۋىر جۇڭگوشا سوتسياليزم يدەياسىن ۇيرەنۋ، دايەكتىلەندىرۋ نەگىزگى تاقىرىپتىق تاربيەسىمەن تىعىز بايلانىستىرىپ، تاياۋدا ءۇرىمجى − قارامايلى − سانجى، وڭتۇستىك شينجياڭ، شىعىس شينجياڭ، سولتۇستىك شينجياڭ اۋماقتارىنىڭ جوعارى ساپالى دامۋى جۇمىس باسى ءماجىلىسىن ىركەس - تىركەس اشىپ، ماسەلەنى باعدار ەتۋگە تاباندى بولىپ، جەرگىلىكتى جاعدايعا قاراي وڭىرلىك ەكونوميكانىڭ جوعارى ساپالى دامۋىن ىلگەرىلەتتى. بۇگىننەن باستاپ، گازەتىمىز ”جوعارى ساپالى دامۋ جونىندەگى تەكسەرۋ - زەرتتەۋ ساپارى“ ايدارىن اشىپ، 4 اۋماقتاعى الدىڭعى شەپكە بارىپ ىشكەرىلەي حابارلاۋ ارقىلى جەر - جەردىڭ، تاراۋلاردىڭ كورنەكتى ماسەلەلەردى جانە بوگەتتەردى، شەكتەمەلەردى اقىلداسىپ شەشىپ، جوعارى ساپالى دامۋ جولىمەن بار كۇشپەن ويداعىداي ءجۇرۋىنىڭ جاندى امالياتىن بەينەلەيدى.
انار بۇلت \ شينجياڭ گازەتىنىڭ ءتىلشىسى گو چيان
4 - ايدىڭ 27 - كۇنى ءتىلشى ”شينجياڭنىڭ جوعارى ساپالى دامۋى جونىندەگى تەكسەرۋ - زەرتتەۋ ساپارى“ اتىنداعى جالپىلىق مەديانىڭ كولەمدى نەگىزگى تاقىرىپتىق تىلشىلىك جاساۋ ۇيىرمەسىندەگىلەرگە ىلەسىپ، ءۇرىمجى حالىقارالىق قۇرلىقتىق پورت رايونىنىڭ كوپ فورمادا بىرلەسىپ تاسىمالداۋ ورتالىعىنا كەلدى، شينجياڭ ليانحۇي تۇڭدا حالىقارالىق زات تاسىمالى ۋاكىلدىك شەكتى سەرىكتەستىگىنىڭ باس ديرەكتورى كان جيانحۋا ورتا ازيا ەلدەرىنە شىعارىلاتىن جاڭا ەنەرگيالى اۆتوكولىكتەردى ورنالاستىرۋمەن قاربالاس بولىپ جاتىپتى. ”بيىل شەتەلدىك قاريدارلاردىڭ جاڭا ەنەرگيالى اۆتوكولىككە سۇرانىسى قاۋىرت ارتتى، كەزەكتە ءبىز ورتا ازياداعى قاريدارلارعا ەلىمىزدە وندىرىلگەن 300گە تاياۋ جاڭا ەنەرگيالى اۆتوكولىكتى جونەلتىپ بولدىق“، - دەدى كان جيانحۋا.
بۇل − ءۇرىمجى قالاسىنىڭ سىرتقى ساۋدادا تاماشا باستاما اشقاندىعىنىڭ ءبىر ىقشام كورىنىسى. باتىسقا ەسىك اشۋ وڭىرلىك ورىن ابزالدىلىعىنا سۇيەنگەن ءۇرىمجى جىبەك جولى ەكونوميكالىق بەلدەۋى بويىنداعى ەلدەرمەن، اسىرەسە، ورتا ازياداعى 5 ەلمەن ەكونوميكا - ساۋدا سەلبەستىگىن ءۇرتىس تەرەڭدەتىپ، سىرتقى ساۋدا كاسىپ كۇيىندە، قىزمەت وتەۋىندە، ۇلگىسىندە جاڭالىق اشۋدى ىلگەرىلەتىپ، حالىقارالىق بازاردى كەڭەيتىپ، سىرتقى ساۋدانىڭ دامۋ قوزعاۋشى قۋاتىن جەدەل جارىققا شىعارىپ، سىرتقى ساۋدانىڭ مولشەرىنىڭ جىلدام ارتۋى مەن ساپاسىنىڭ ءونىمدى جوعارىلاۋىن ىلگەرىلەتتى.ءبىرىنشى ماۋسىمدا ءۇرىمجىنىڭ سىرتقى ساۋدا يمپورت - ەكسپورت قۇنى 17 ميلليارد 600 ميلليون يۋان بولىپ، سايكەس مەزگىلدەگىدەن ％4. 61 ارتىپ، بۇكىل شينجياڭ بويىنشا ەڭ الدىڭعى ورىندا تۇردى.
كوز تارتاتىن سيفرلاردىڭ استارىندا ەكونوميكانىڭ جوعارى ساپالى دامۋىنىڭ بەلسەندى سيگنالى جاتىر.
شينجياڭ ليانحۇي تۇڭدا حالىقارالىق زات تاسىمالى ۋاكىلدىك شەكتى سەرىكتەستىگىنىڭ كاسىبى مولشەرىنىڭ بارىنشا ارتۋى ءۇرىمجى حالىقارالىق قۇرلىقتىق پورت رايونى كوپ فورمادا بىرلەسىپ تاسىمالداۋ ورتالىعى تۇعىرىنىڭ قۋاتتى بىرىكتىرىپ شوعىرلى تاسىمالداۋدى ۇيىمداستىرۋ يقۋاتىنىڭ ارقاسىندا كەلگەن. قۇرلىقتىق پورت رايونى كوپ فورمادا بىرلەسىپ تاسىمالداۋ ورتالىعىنىڭ زات جيناۋ اۋماعىندا جەر - جەردەن كەلگەن جۇك كونتينەرلەرى رەتىمەن نومىرلەپ قويىلعان، جۇك كونتينەرىن كوتەرەتىن اۋىر تۇرپاتتى كراندار جونەلتۋگە ءتيىستى جۇك كونتينەرىن كوتەرىپ، شوفەرسىز جۇك كونتينەرىن تاسيتىن جۇك اۆتوموبيلدەرىمەن بەلگىلەنگەن ورىنعا جىلدام جەتكىزىلىپ، ءبىر بەكەتتىك ۇلگىدە ”تاس جولدار مەن اۆياتسيا جولى اراسىندا“، ”تاس جول مەن تاس جول اراسىندا“، ”تاس جولدان تەمىر جولعا اۋىستىرۋ“ سياقتى كوپ ءتۇرلى تاسىمال اۋىس - كۇيىسىن، اۋىستىرۋىن ورىندايدى.
”بۇل ءبىزدىڭ زات جونەلتۋ ونىمدىلىگىمىزدى جوعارىلاتتى، وزىندىك قۇندى تومەندەتتى“. كان جيانحۋا: زاتتاردى جىلدام جيناۋ كاسىپورىننىڭ تۇتاس تۇلعالىق زات تاسىمال قۋاتىن بارىنشا جوعارىلاتتى، - دەدى.
”ءبىرىنشى ماۋسىمدا قۇرلىقتىق پورت رايونىنان ەكسپورت ەتىلگەن زات مولشەرىنىڭ ارتۋ شاماسى كورنەكتىلەنىپ، كەزەكشى پويەزدەردىڭ قاتىناۋ سانى بۇكىل شينجياڭدا الدىڭعى قاتارعا ءوتىپ، جۇڭگو − ەۆروپا (ورتا ازيا) كەزەكشى پويەزىنەن جالپى 285ى قاتىنادى؛ حالىقارالىق تاس جولمەن جالپى 1354 اۆتوموبيل جونەلتىلىپ، ءساتتى باستامانى جۇزەگە اسىردى“. ءۇرىمجى حالىقارالىق قۇرلىقتىق پورت رايونى دامۋ، قىزمەت وتەۋ ورتالىعىنىڭ مەڭگەرۋشىسى جۇڭ حىحۋا بىلاي دەپ تانىستىردى: قۇرلىقتىق پورت رايونى ”زات جيناۋ، باقشا قۇرۋ، كاسىپ سالاسىن شوعىرلاندىرۋ“ قۋاتىن ءۇرتىس جوعارىلاتىپ، كوپ فورمادا بىرلەسىپ تاسىمالداۋدى ۇيىمداستىرۋ ونىمدىلىگىن جوعارىلاتىپ، الاڭ - بەكەت قىزمەت وتەۋى قابىلەتىن ۇزدىكسىز ءوسىرىپ، جۇمىس ءتارتىبىن ساپالىلاندىرىپ، سىرتقى ساۋدانىڭ ارتۋى ءۇشىن قوزعالىس قۋاتىن ۇزدىكسىز جارىققا شىعارادى.
ءۇرىمجى شيدامىن باجىسىز زاتتاردى تىكە ساتىپ الۋ ورتالىعىندا كوپتەگەن تۇتىنۋشى وسى اراعا كەلىپ، بۇكىل الەمنىڭ 30 نەشە ەلى مەن وڭىرىنەن شەكارا اتتاپ يمپورت ەتىلگەن مىڭنان استام ءتۇرلى ونىمدەردى ساتىپ الدى.
”مەن باجىسىز زاتتاردى بولشەك ساتۋ دۇكەنىنە تۇڭعىش كەلىپ ارالاپ ءجۇرمىن، قازىر شەتەلدىڭ تاۋارلارىن ساتىپ الۋدىڭ وسىنشاما قولايلى بولارىن ويلاماعان ەكەنمىن“. الارمان لي يان ەڭلىك بۇيىمدار مەن دەنساۋلىق ساقتاۋ ونىمدەرىن تاڭداپ ساتىپ الدى، سول ورىندا كوزىمەن كورىپ، شاعىن باعدارلامادا تاپسىرىس بەرۋ ارقىلى 2 − 3 كۇننەن كەيىن ول ۇيىندە جەدەل جەتكىزۋشىلەر جەتكىزىپ بەرگەن باجىسىز تاۋارلارىن تاپسىرىپ الاتىن بولادى.
جاڭا كاسىپ كۇيى، جاڭا ۇلگى − سىرتقى ساۋدانىڭ جوعارى ساپالى دامۋىن ىلگەرىلەتەتىن ماڭىزدى قوزعالتقىش. ءۇرىمجى كەشەندى قورعامالى باجى رايونىنا سۇيەنگەن شيدامىن باجىسىز زاتتاردى تىكە ساتىپ الۋ ورتالىعى بۇكىل شينجياڭ بويىنشا باجىسىز زاتتار قويماسى مەن ناقتى دۇكەندەردى ۇشتاستىرعان شەكارا اتتاعان ەلەكتروندى ساۋدانىڭ ”الدىڭعى جاعى دۇكەن، ارت جاعى قويما + كورمەلەۋ - ساتۋدى سەزىنۋ“ جاڭا جاعدايىن الدىمەن تۇلعالادى ءارى ”ينتەرنەت جەلىسىنەن تىسقارى دۇكەن + ينتەرنەت جەلىسى ساۋدا بازارى“ شەكارا اتتاعان ەلەكتروندى ساۋدا جاڭا بولشەك ساتۋ تيجاراتىن جۇزەگە اسىردى.
”بۇل شىت جاڭا ساۋدالىق تۇتىنۋ ۇلگىسى، بىلتىر 6 - ايدا ساۋدا باستاعاننان قازىرگە دەيىن جالپى ساۋدا سوماسى 6 ميلليون 200 مىڭ يۋان بولىپ، قاريدارلار اعىنى 120 مىڭ ادامنان (رەت) استى“. شينجياڭ جىبەك جولى شيدامىن عىلىم - تەحنيكا شەكتى سەرىكتەستىگىنىڭ باسالقاسى جاۋ جيڭ: سەرىكتەستىگىمىز الداعى جەردە شەتەلدىڭ ساپالى ونىمدەرىن تىكە ساتىپ الۋ جانە شينجياڭنىڭ جەرگىلىكتى ەرەكشە ونىمدەرىن ەكسپورت ەتۋدى ۇزدىكسىز جاقسى ىستەيدى، - دەدى.
سىرتقا باعىتتالعان ەكونوميكالىق تەرەزە رەتىندە، شيدامىن باجىسىز زاتتاردى تىكە ساتىپ الۋ ورتالىعى سياقتى تۇعىرلار شەكارا اتتاعان ەلەكتروندى ساۋدا كاسىپ سالاسى جاعىنداعى شوعىرلاندىرۋ رولى مەن اسقىن اسەرى اناعۇرلىم كورنەكتىلەنە تۇسۋدە. ءبىرىنشى ماۋسىمدا ءۇرىمجى كەشەندى قورعامالى باجى رايونىنىڭ يمپورت - ەكسپورت كولەمى مەن ارتۋ قارقىنى بۇكىل شينجياڭداعى 4 كەشەندى قورعامالى باجى رايوندارى اراسىندا ەكى جاقتان دا ءبىرىنشى ورىندى يەلەدى، كەزەكتە جالپى 39 كاسىپورىن ءۇرىمجى كەشەندى قورعامالى باجى رايونىندا تىركەۋگە الدىردى، مۇنىڭ ىشىندە 15 كاسىپورىن شەكارا اتتاعان ەلەكتروندى ساۋدا كاسىبىن ورىستەتەدى.
كوپ نەگىزدەنگەن حالىقارالىق بازاردى كەڭەيتۋدى دارىپتەۋ − ءۇرىمجى سىرتقى ساۋداسىنىڭ دامۋداعى ءبىر ۇلكەن جارقىن ءتۇيىنى. بيىل ءبىرىنشى ماۋسىمدا ءۇرىمجىنىڭ ”ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جول“ بويىنداعى ەلدەر مەن وڭىرلەرگە يمپورت - ەكسپورتىنىڭ ارتۋى تەبىندى بولىپ، ورتا ازياداعى 5 ەلگە يمپورت - ەكسپورت قۇنى ％8. 71 ارتىپ، ءۇرىمجى سىرتقى ساۋداسى يمپورت - ەكسپورت قۇنىنىڭ ％9. 72ىن ۇستادى.
سىرتقى ەكونوميكانى، سىرتقى ساۋدانى وزەكتى كاسىپ ەتكەن يەما توبى شەكتى سەرىكتەستىگى كوز الدا بەلسەنە سىرتقا ءورىس اشىپ، ورتا ازيا ەلدەرى مەن رەسەيدە اناعۇرلىم كەڭ بازار قاراستىرۋدا.
”بيىل جىل باسىنان بەرى ءبىزدىڭ سىرتقى ساۋدامىزدىڭ ارتۋى كورنەكتى بولىپ، تاپسىرىس تولاستامادى، ءبىرىنشى ماۋسىمنىڭ وزىندە يمپورت ەتىلگەن اۆتوكولىك 10 مىڭنىڭ ۇستىنە جەتتى“. يەما توبى شەكتى سەرىكتەستىگىنىڭ ورىنباسار باس جوراسى جاڭ تاۋ بىلاي دەدى: تيەۋ ماشيناسى، جۇكتى ءوزى تۇسىرەتىن اۆتوموبيل جانە كران سياقتىلاردان سىرت، بيىلعى تاپسىرىستا ءىرى تۇرپاتتى ماشينا جابدىقتارى، جول جوندەۋ اسپاپتارى، ەلەكتروندى ونىمدەر جانە كيىم - كەشەك، ءتۇرلى - ءتۇستى بۇيىمدار سياقتىلاردىڭ قامداۋ مولشەرى دە ۇزدىكسىز جوعارىلادى، ەكسپورت سوماسى تۇرلىشە دەڭگەيدە ارتتى.
الەمدىك تاپسىرىسقا قول جەتكىزۋ ءۇشىن، يەما توبى بىلتىردان باستاپ ءتىل بىلەتىن، شەبەرلىككە قانىق سىرتقى ساۋدا شەبەرلەرىن ءۇرتىس، ۇزدىكسىز ”شەتەلگە“ جىبەرىپ، تور قۇرىپ، ءتۇيىن ورنالاستىردى. ”’ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جول‘ بويىنداعى ەلدەردىڭ سىرتقا ەسىك اشۋ تەبىنىنىڭ ۇزدىكسىز ارتۋىنا ىلەسە، يمپورت - ەكسپورت ساۋداسىنا ءتيىمدى ساياساتتاردىڭ پايداسى ءۇرتىس جارىققا شىقتى، ءبىز بيىلعى سىرتقى ساۋدانىڭ دامۋىنا كامىل سەنىمدەمىز“، - دەدى جاڭ تاۋ.
