بۇكىل دۇنيە جۇزىنە بارلىق گۇل شەشەك اتقان كورىكتى شينجياڭدى ايگىلەيىك
□ گازەتىمىزدىڭ شولۋشىسى
قىزىل ءتۇستىڭ كوركەمدىگى، اق ءتۇستىڭ كىرشىكسىزدىگى، كوك ءتۇستىڭ اسەمدىگى، كۇلگىن ءتۇستىڭ قىمباتتىلىعى، قىزىل سارى ءتۇستىڭ ومىرشەڭدىگى... ءۇش تاۋ، ەكى ويپات گۇلدەي قۇلپىرىپ، ءبىر ميلليون 660 مىڭ شارشى كيلومەتر كەلەتىن اعاش - شوپتەر جايناعان شينجياڭنىڭ بايتاق دالاسىندا گۇلدەردىڭ كوركى كوز تارتىپ، تىرشىلىك تىنىسى مەن ءۇمىت وتى جالىندادى.
جول بويى شەشەك اتقان گۇلدەردى قۋار بولساڭىز، جول بويى گۇلدەنىپ - كوركەيگەندىگىن كورەسىز! ورتالىق كوميتەت ۇگىت ءبولىمى ۇيىمداستىرىپ ورىستەتكەن ”ءتورت ماۋسىمداعى شينجياڭعا نازاردىڭ“ ”گۇل تاماشالاي ءجۇرىپ شينجياڭعا كوز جىبەرۋ“ كولەمدى نەگىزگى تاقىرىپتىق تىلشىلىك قيمىلىندا ورتالىقتىڭ، شينجياڭعا باعىتتامالى كومەكتەسەتىن ولكەلەردىڭ (قالا) جانە شينجياڭنىڭ 20دان استام مەدياسىنان كەلگەن 100دەن استام ءتىلشى ءجۇرۋ، كورۋ، ويلاۋ، جازۋ قابىلەتتەرىن امالياتتا ايگىلەپ، ىلەنى، تارباعاتايدى، حوتاندى ىشكەرىلەي ارالاپ، ساپارلاي حابارلاۋ ءتاسىلى ارقىلى بۇكىل دۇنيە جۇزىنە بارلىق گۇل شەشەك اتقان كورىكتى شينجياڭدى ايگىلەدى.
تيانشان الابىندا ەكولوگيالىق وركەنيەت گۇلى قۇلپىردى. قورعاس اۋدانىنداعى جۇڭحۋا فۋشوۋشان تاۋىنىڭ گۇلدەرى كوزدىڭ جاۋىن الادى، كەريا اۋدانىنداعى 10 مىڭ مۋلىق روزا گۇلى اتىزىندا حوش ءيىس اڭقيدى... ايتسەدە شينجياڭ سىندى وسى قۇنارلى توپىراقتا الۋان ءتۇرلى گۇلدەر عانا ەمەس، تىنىق كول، جوڭكىلگەن وزەن، جاسىل جايلاۋ، اپپاق قارلى شىڭ، كوك اسپان دا بار. عاجايىپ كوركەم تابيعات كورىنىسى − شينجياڭنىڭ باقىتى، ءار ۇلت بۇقاراسى قورشاعان ورتا − حالىق تۇرمىسى، جاسىل تاۋ − كوركەمدىك، اشىق اسپان − باقىت، تۇنىق سۋ، جاسىل تاۋ − باعالى بايلىق ەكەندىگىن ەستەرىندە بەرىك ساقتاپ، جاسىل ەكولوگيانى ەڭ ۇلكەن بايلىق، ەڭ ۇلكەن باسىمدىق، ەڭ ۇلكەن ماركا دەپ ءبىلىپ، ءىس جۇزىندىك ارەكەتتەرى ارقىلى ەكونوميكانىڭ دامۋى مەن ەكولوگيالىق وركەنيەت دەڭگەيىنىڭ جوعارىلاۋىنىڭ ءبىرىن - ءبىرى تولىقتاۋىن، ءبىر - بىرىنە ساي كەلۋىن جۇزەگە اسىردى.
تيانشان الابىندا ەكونوميكالىق ومىرشەڭدىك گۇلى قۇلپىردى. وڭدەۋ ارقىلى كىشكەنتاي ءتاتتى كۇرەڭكەي قىستاق تۇرعىندارىنىڭ كىرىسىن ارتتىراتىن ”التىن جاپىراققا“ اينالدى، مەملەكەتتىك ەلەكتر قۋاتى قارجى قوسۋ توبى شەكتى سەرىكتەستىگىنىڭ لوپ فوتوۆولتتىق ەلەكتر ستانسياسى كۇن نۇرىنان ”التىن“ ءوندىردى، حوتان كەشكى بازارىنداعى ءدامدى تاعامدار شار تاراپتان كەلگەن ”تابەتتىلەردى“ قاناعاتتاندىردى... ومىرشەڭدىك كۇش تەبىندى، قوزعاۋشى كۇش تۋىنداعان، كومەسكى كۇش جارىققا شىققان، دامۋ ارىنى كۇشتى، بولاشاعىنان ءۇمىت زور شينجياڭنىڭ بارلىق جەرىنەن ادامدار جوعارى ساپالى دامۋدىڭ تاسقىنداعان تىرشىلىك تىنىسىن سەزىنە الادى. جىبەك جولى ەكونوميكالىق بەلدەۋى وزەكتى رايونى قۇرىلىسىن جەدەلدەتۋدەن ەنەرگيا بايلىعىنىڭ دامۋ كومەسكى كۇشىن تولىق اشۋعا دەيىن، ونان كۇشتى شوعىرلاندىرا وتىرىپ ”8 ءىرى كاسىپ سالاسى شوعىرىن“ تىرەك ەتكەن وسىزاماندانعان كاسىپ سالاسى جۇيەسىن تۇلعالاۋعا دەيىن، شينجياڭ مەملەكەتتى قۇدىرەتتەندىرۋ قۇرىلىسىنداعى، ۇلتتى گۇلدەندىرۋدەگى ستراتەگيالىق ورنىن كوزدەپ، جۇڭگو ۇلگىسىندەگى وسىزامانداندىرۋدىڭ شينجياڭ تاراۋىن قۇلشىنا جازۋدا.
تيانشان الابىندا مادەنيەت گۇلى قۇلپىردى. يوتقان بايىرعى قالاسىنا كىرسەڭىز، جىبەك جولىنداعى بايىرعى ۇدۇننىڭ دۋمانعا بولەنگەن تاماشا كورىنىسىنەن اسەر الاسىز؛ مامىرلاعان مۋزيكا اۋەنى ىشىندە ماي بوياۋلى سۋرەتتەگىدەي قالانى ارالاپ شىعاسىز... شينجياڭ − بايىرعى جىبەك جولىنىڭ ماڭىزدى تۇيىنىنە ورنالاسقان، شىعىس پەن باتىس مادەنيەتىنىڭ توعىسقان جەرى، مەيلى مۇراجايدا ساقتالعان سيرەك كەزدەسەتىن مادەني ەسكەرتكىشتەر بولسىن، الدە جاندى كۇيدە ساقتالىپ وتىرعان ءتۇرلى بەيزاتتىق مادەني مۇرالارى بولسىن، نەمەسە مىڭ جىل مىزعىماي تۇرعان بۋددا عيباداتحانالارىنىڭ قابىرعا سۋرەتتەرى بولسىن، ءبارى دە شينجياڭدى مادەنيەتپەن نارلەندىرۋدى ورىستەتۋدىڭ تاماشا ماتەريالى بولىپ تابىلادى. شينجياڭ جاسامپازدىقپەن كادەگە جاراتۋعا، جاڭالىق اشا دامىتۋعا تاباندى بولىپ، جۇڭحۋا ۇلتىنىڭ گەنى مەن قان تامىرىن جالعاعان مادەنيەت، وركەنيەت گۇلدەرىن ايرىقشا ايالاپ، ءار ۇلت بۇقاراسىن ”بەستى شىنايى مويىنداۋدى“ كۇشەيتۋگە، جۇڭحۋا ۇلتى ورتاق تۇلعا تانىمىن بەرىك ورناتۋعا، جۇڭگولىق بولۋ ماقتانىش سەزىمىن كۇشەيتۋگە، جۇڭگو پەيىلىن، جۇڭحۋا رۋحىن ۇزدىكسىز بەكەمدەۋگە اناعۇرلىم ويداعىداي جەتەكتەدى.
تيانشان الابىندا باقىت پەن بەرەكە گۇلى قۇلپىردى. ۇلكەندى - كىشىلى كوشەلەردە جۇرگەندە، تىلشىلەردىڭ ەڭ تەرەڭ سەزىنگەنى ءبىر - بىرلەگەن جايدارى جۇزدەر، ال، شىنايى كۇلكى ىشكى جان دۇنيەدەگى باقىت پەن بەرەكەدەن باستاۋ الادى. باقىت پەن بەرەكە وقۋ - اعارتۋدىڭ، ەمدەۋدىڭ ادىلدىگىنەن قول جەتىمدى بولۋىنان كەلەدى، ”قالتانى قامپايتىپ، رۋحتى اسقاقتاتۋدان“ كەلەدى، قازىرگى تاماشا تۇرمىسقا قاناعات ەتۋدەن كەلەدى، تابىس سەزىمىنىڭ اناعۇرلىم تولىق بولۋىنان، باقىت سەزىمىنىڭ اناعۇرلىم باياندى بولۋىنان، حاۋىپسىزدىك سەزىمىنىڭ اناعۇرلىم قامتاماسىز ەتىلۋىنەن كەلەدى. باقىت پەن بەرەكە زاتتىق تۇرمىستىڭ مولشىلىعىنان بەينەلەنۋمەن بىرگە، ءار ۇلت بۇقاراسىنىڭ كۇندەلىكتى ارالاسۋ، ىشتەسۋ، توعىسۋ بارىسىندا دا ايگىلەنەدى. شينجياڭدا ۇلتتار ىنتىماعى − ەڭ اسەرلى حيكايا، ەڭ كوركەم كارتينا بولىپ تابىلادى. ۇلتتار ىنتىماعىنىڭ گۇلى ۇنەمى قۇلپىرسا، ءار ۇلت بۇقاراسى اناردىڭ دانىندەي تىعىز ۇيىسادى.
مەديالارداعى ادامداردىڭ نازارىندا شينجياڭ جاقسى حابارلار شىعاتىن ”كەنىشتى القاپ“. گۇل تاماشالاي ءجۇرىپ شينجياڭعا كوز جىبەرىپ، ىشكەرىلەي ارالاپ وزگەرىستەردى بارلاۋدا بۇقارامەن جاناسىپ، جۇرت تىلەگىن ۇيىستىرىپ، ىنتا - جىگەردى تاسقىنداتقاندا عانا تۇرمىس لەبىن، دامۋ تىنىسىن، ءداۋىر ريتىمىن جازۋعا بولادى، شينجياڭ حيكاياسىن كوپ ساتىلى، جان - جاقتى، ستەرەولدى تۇردە ويداعىداي بايانداپ، ىنتىماقتى، جاراسىمدى، گۇلدەنگەن، باي، وركەنيەتتى، العا باسقان، تىنىش ءومىر، شات - شادىمان تىرشىلىك كەشىرگەن، ەكولوگياسى تاماشا جاڭا داۋىردەگى جۇڭگوشا سوتسياليستىك شينجياڭدى دۇنيە جۇزىنە ايگىلەۋگە بولادى.
