”ءتورت بولماۋ، ەكىگە توتە بارۋدى“ تەكسەرۋ - زەرتتەۋدىڭ قالىپتى كۇيىنە اينالدىرۋ كەرەك
− نەگىزگى تاقىرىپتىق تاربيەنى تىڭعىلىقتى ىلگەرىلەتۋ جونىندە جەلىلەس سۇحبات ⑥
□ شين شىجيان
تەكسەرۋ - زەرتتەۋ − پارتيامىزدىڭ اسىلى، ءتۇرلى قىزمەتتەردى جاقسى ىستەۋدەگى نەگىزگى شەبەرلىگى. وسى رەتكى نەگىزگى تاقىرىپتىق تاربيەنىڭ ماڭىزدى مازمۇنى رەتىندە، تەكسەرۋ - زەرتتەۋ ءالى دە ۇيرەنۋدى، وي جۇگىرتۋدى، قولدانۋدى ساباقتاستىرۋدىڭ، تانىمدى، سەنىمدى، ارەكەتتى بىرلىككە كەلتىرۋدىڭ ماڭىزدى امالياتتىق جولى. نەگىزگى تاقىرىپتىق تاربيە ورىستەتىلگەننەن بەرى رايونىمىزداعى 1 - توپتا نەگىزگى تاقىرىپتىق تاربيە ورىستەتكەن ورىندار قاتاڭ تۇردە ”ءتورت بولماۋ، ەكىگە توتە بارۋ“ تالابى بويىنشا فۋنكتسيالىق قىزمەت جاۋاپكەرشىلىگىمەن تىعىز بايلانىستىرىپ، قىزمەت ءىس جۇزىندىگىمەن ۇشتاستىرىپ، ءبىرىنشى شەپكە بارىپ تەكسەرۋ - زەرتتەۋ جۇرگىزدى، بۇل نەگىزگى تاقىرىپتىق تاربيەنى ويداعىداي ورىستەتۋدىڭ قاجەتتى تالابى بولىپ قانا قويماي، ونان دا ماڭىزدىسى، كۇندەلىكتى قىزمەتتىڭ قالىپتى كۇيىنە اينالۋى كەرەك.
”ءتورت بولماۋ، ەكىگە توتە بارۋ“ دەگەنىمىز حابارلاندىرۋ شىعارماۋ، قۇلاق قاعىس ەتپەۋ، مالىمەت تىڭداماۋ، جول سەرىك ەرتپەۋ جانە كۇتىپ الۋعا قاراماۋ، نەگىزگى ساتىعا، جۇمىس باسىنا توتە بارۋ سىندى تەكسەرۋ - زەرتتەۋ ءتاسىلىن مەڭزەيدى. بۇل ءارى بۇكپەسىز، ءارى تەز، ءارى نەگىزگى تاقىرىپقا تىكە تارتاتىن جوعارى ءونىمدى قىزمەت ءادىسى، ونان دا ماڭىزدىسى، فورماشىلدىقتى، تورەشىلدىكتى جويىپ، بۇقارالىق لۋشيانمەن ويداعىداي ءجۇرۋدىڭ ءونىمدى جولى. تاياۋدا جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى ورتالىق كوميتەتى كەڭسەسى باسىپ تاراتقان «بۇكىل پارتيادا تەكسەرۋ - زەرتتەۋدى بارىنشا ورىستەتۋ جونىندەگى قىزمەت جوباسىندا» مىنالار ايقىن باسا دارىپتەلدى: ”ءتورت بولماۋ، ەكىگە توتە بارۋ“ ءتاسىلىن قولدانىپ، قيىنشىلىق كوپ، بۇقارانىڭ پىكىرى شوعىرلى، قىزمەتتە باستاما اشىلماعان جەرلەر مەن ورىندارعا كوبىرەك بارىپ تەكسەرۋ - زەرتتەۋ جۇرگىزۋ كەرەك، بۇل پارتيامىزدىڭ كادرلار ستيلىن مىقتى يگەرىپ، تورەشىلدىكتەن، فورماشىلدىقتان قاتاڭ ساقتانۋداعى بەرىك بەكىمىن ايگىلەدى. بۇكىل رايونداعى ءار دارەجەلى، ءارقايسى جەردەگى پارتيالى باسشى كادرلاردىڭ تەكسەرۋ - زەرتتەۋ جۇرگىزۋىنە ايقىن بەتالىس كورسەتىپ، ءتۇبىرلى بويسۇنۋ ولشەمىن ازىرلەدى.
تەكسەرۋ - زەرتتەۋ − نازاريا ۇيرەنۋدىڭ امالياتتا پايدالانۋعا قاراي بۇرىلىس جاساۋ بارىسى، جازباشا ماتەريالمەن جانە قىزمەت مالىمەتىمەن شەكتەلىپ قالۋعا بولمايدى، ات ءۇستى ىستەۋگە ءتىپتى دە بولمايدى، ءسوز جوق، شىنايى كۇش سالىپ، ناقتى ونىمدىلىككە ۇمتىلۋ كەرەك. ماۋ زىدۇڭ جولداس قالاي جازىلسا، سولاي وقىپ بەرگەن مالىمەتكە مەڭزەس: ”كىم جازبانى وقىسا، مەن قالعىپ، قارسى تۇراتىندىعىمدى بىلدىرەمىن“، - دەپ ايقىن پوزيتسيا بىلدىرگەن بولاتىن. باسشى كادرلاردىڭ تەكسەرۋ - زەرتتەۋ جۇرگىزگەندە حابارلاندىرۋ شىعارماۋى، قۇلاق قاعىس ەتپەۋى، مالىمەت تىڭداماۋى، جول سەرىك ەرتپەۋى جانە كۇتىپ الۋعا قاراماۋى ينفورماتسيا سۇزۋدەن ساقتانۋمەن بىرگە، ناقتى جاعدايدى يگەرۋگە، ءبىرىنشى قول ماتەريالعا يە بولۋعا، سول ارقىلى عىلمي شەشىم جاساپ، ءوز رايونىنىڭ، ءوز تاراۋىنىڭ قىزمەتىن ءونىمدى ىلگەرىلەتۋگە سەپتىگىن تيگىزەدى؛ سونداي - اق نەگىزگى ساتى ورىندارىنىڭ قىزمەت ءتۇيىنىن مالىمەت ماتەريالدارىن قايتا - قايتا وڭدەۋ، تەكسەرۋ - زەرتتەۋ جولىن دەن قويا جاساۋ، قارسى الۋ، اتتاندىرىپ قويۋ سىندى تۇتاس بارىستاعى سەرىك بولۋ جاقتارىنا قويۋدان ساقتانىپ، نەگىزگى ساتى كادرلارىنىڭ زەيىن - زەردەسىن ءىس تىندىرىپ، ناتيجە شىعارۋعا شوعىرلاندىرىپ، نازار اۋدارۋ ءتۇيىنىن جوعارى دارەجەلى ورىنداردىڭ تەكسەرۋىن قارسى الۋدان كۇندەلىكتى قىزمەتتى جاقسى ىستەۋگە ويىستىرۋىنا مۇمكىندىك جاسايدى.
تەكسەرۋ - زەرتتەۋدىڭ ماقساتى ماسەلەنى بايقاۋ ءارى پارتيانىڭ جاسامپاز نازارياسىنان پايدالانىپ ماسەلەنى شەشۋ. باسشى كادرلار شىن ءسوزدى تىڭداۋ، ناقتى جاعدايدى يگەرۋ، ناقتى ىستەردى ىستەۋ ءۇشىن نازاردى تومەنگە اۋدارۋ، تومەنگە بارۋ، جۇمىس باسىنا، نەگىزگى ساتىعا توتە بارۋ كەرەك، كورىنىس تۇرىندەگى تەكسەرۋ - زەرتتەۋ جۇرگىزۋگە، سىرتتاي شولا تەكسەرۋ - زەرتتەۋ جۇرگىزۋگە استە بولمايدى. اتىز باسىنا، زاۆود - كەن كاسىپورىندارىنا، الەۋمەتتىك اۋماق الاڭدارىنا بارعاندا، ساتىلار بويىنشا سۇزبەۋ، بۇركەمەلەمەۋ، بۇقارانىڭ جۇرەك ءسوزىن بەتپە - بەت تىڭداۋ، نەگىزگى ساتىداعى ماسەلەلەردى شىنايى ۇعىسۋ، ۇزدىك جەتىستىكتەرگە جولىققاندا تاجىريبەلەردى قورىتىندىلاۋ، ماسەلە، قيىن تۇيىندەر بايقالا قالسا، كۇش سالا شەشۋ، نەگىزگى قىزمەت جاعدايىن سول جەردىڭ وزىندە احۋال ۇعىسۋ ارقىلى يگەرۋگە، ماسەلەنى شەشۋ قىزمەت وي جەلىسىن بۇقارانىڭ ۇنىنەن تۋىنداتۋعا كەپىلدىك ەتىپ، تەكسەرۋ - زەرتتەۋدىڭ بۇقارامەن تىعىز بايلانىس جاساۋدىڭ، قيىنشىلىقتى، ماسەلەلەردى شەشۋدىڭ اسىلىنا شىن مانىندە اينالدىرۋ كەرەك.
”ءتورت بولماۋ، ەكىگە توتە بارۋدى“ ناقتى تياناقتاندىرساق، نەگىزگى تاقىرىپتىق تاربيەدە، ءسوز جوق، تىڭعىلىقتى ناتيجەگە قول جەتكىزەمىز، سونداي - اق الداعى جەردە شينجياڭنىڭ رەفورما، دامۋ، ورنىقتىلىق جاعىنداعى ءتۇرلى قيىن ماسەلەلەرىن تەكسەرۋ - زەرتتەۋ ارقىلى شەشۋدە ۇلگى كورسەتەمىز. پارتيالى باسشى كادرلار وسى رەتكى نەگىزگى تاقىرىپتىق تاربيەدە قالىپتاسقان تاماشا ستيلگە تاباندى بولىپ، قول جەتكىزگەن تابىستى تاجىريبەلەردى قورىتىندىلاپ، ءونىمدى قىزمەت مەحانيزمىن قالىپتاستىرىپ، تەكسەرۋ - زەرتتەۋدىڭ ماسەلەنى بايقاۋدىڭ، شارا بەلگىلەۋدىڭ، قىزمەتتى ىلگەرىلەتۋدىڭ ءارقايسى بۋىندارىنداعى ”اسىل مۇرا“ رولىن ساۋلەلەندىرۋىنە شىنايى كەپىلدىك ەتىپ، قىزمەت ستيلىنە تۇبىرىنەن بۇرىلىس جاساپ، حالىقتى وزەك ەتكەن ءتۇبىرلى تۇرعىنى بەكەمدەپ، اناعۇرلىم جوعارى مىندەت وتەۋ قابىلەتى، اناعۇرلىم كۇشتى جاۋاپكەرشىلىك ارقالاۋ ارقىلى حالىقتىڭ تاماشا تۇرمىسقا تالپىنىسىن ۇزدىكسىز جۇزەگە اسىرۋى كەرەك.
