انار بۇلت \ شينجياڭ گازەتىنىڭ ءتىلشىسى تويا
5 - ايدىڭ 31 - كۇنى 2023 - جىلعى حالىقتىق كاسىپورىنداردىڭ وڭتۇستىك شينجياڭنىڭ دامۋىن ىلگەرىلەتۋ جينالىسى قاشقار قالاسىندا وتكىزىلدى، بۇكىل ەلدىڭ جەر - جەرىنەن جانە شينجياڭ ىشىنەن كەلگەن 600دەن استام حالىقتىق كاسىپورىنشى جانە سيلى قوناق ءبىر ارادا باس قوسىپ، قارجى قوسىپ، شارۋاشىلىقتى گۇلدەندىرۋ ۇلى جوسپارىن بىرگە اقىلداستى.
جينالىس حالىقتىق شارۋاشىلىقتىڭ جالپىلىق ناقتى قۋاتىن بار كۇشپەن جوعارىلاتىپ، حالىقتىق شارۋاشىلىقتى جوعارى ساپالى دامىتۋ ارقىلى وڭتۇستىك شينجياڭنىڭ ەكونوميكاسىنىڭ، قوعامىنىڭ جوعارى ساپالى دامۋىنا كۇش ۇستەۋ جونىندە ەرەكشە ايقىن سيگنال تاراتتى.
حالىقتىق شارۋاشىلىقتى جوعارى ساپالى دامىتۋدىڭ تەتىگى حالىقتىق كاسىپورىندار مەن حالىقتىق كاسىپورىنشىلارعا سۇيەنۋدە. جينالىستان كەيىن جينالىس الاڭىنان شىققان كاسىپورىنشىلاردىڭ سەنىمى ەسەلەپ ارتىپ، اڭىسى كۇشتى بولدى. حالىقتىق كاسىپورىنداردىڭ ومىرشەڭدىك كۇشىنىڭ تولىق مازداتىلۋى وسىناۋ توپىراققا اناعۇرلىم زور دامۋ قوزعالىس ەنەرگياسىن توپتادى.
كورەگەن حالىقتىق كاسىپورىندار وڭتۇستىك شينجياڭ ورايىن مىقتاپ يگەردى
”وسى رەتكى جينالىس، حالىقتىق شارۋاشىلىقتىڭ دامۋى جونىنەن العاندا، ءبىر رەتكى سالتاناتتى جينالىس بولىپ، حالىقتىق كاسىپورىنداردىڭ ورتاق تىلەگىن يگەردى“. مەملەكەتتىك ساۋدا - ونەركاسىپشىلەر بىرلەستىگىنىڭ ورىنباسار ءتوراعاسى، ەرەكشە ترانسفورماتور جارنا شەكتى سەرىكتەستىگى پارتكومىنىڭ شۋجيى، القا باستىعى جاڭ شين مىنالاردى ءبىلدىردى: باتىسقا ەسىك اشۋ الدىڭعى شەبى رەتىندە، تاياۋ 2 جىلدا وڭتۇستىك شينجياڭنىڭ وڭىرلىك ورىن باسىمدىعى اناعۇرلىم كورنەكتىلەندى، حالىقتىق كاسىپورىندار وڭتۇستىك شينجياڭنىڭ ارنايىلانعان، كەمەلدەنگەن، ەرەكشەلەندىرىلگەن، ساپالىلاندىرىلعان بايلىق باسىمدىعىنان تولىق ويداعىداي پايدالانىپ، توڭىرەكتەگى ەلدەردىڭ بايلىق جانە بازارىمەن تىعىز ۇشتاستىرىپ، ءوزارا تولىقتاۋ ارقىلى ءوزارا پايدا جەتكىزۋ سەلبەستىگىنىڭ جوعارى ساپالى دامۋ ۇلگىسىن قالىپتاستىرۋ كەرەك.
6 - ايدىڭ 1 - كۇنى، ەرەكشە ترانسفورماتور جارنا شەكتى سەرىكتەستىگى قاشقار حالىقارالىق تەمىر جول تورابى زات اينالىمى باقشاسىنىڭ 75 مىڭ شارشى مەتر كەلەتىن بازاسىندا كەشەندى ساقتاۋ جانە تاسىمالداۋ قويمالارى قاتار - قاتار رەتتى كورىنەدى. بۇل ەرەكشە ترانسفورماتور جارنا شەكتى سەرىكتەستىگىنىڭ قاشقاردا قارجى قوسىپ جاڭادان سالعان تەمىر جول زات اينالىمى باقشاسى نىسانى.
”مەملەكەتتىڭ جۇڭگو − قىرعىزستان − وزبەكستان تەمىر جولى قۇرىلىس نىسانىن بار كۇشپەن ىلگەرىلەتۋىنە ىلەسە، وسى بازاعا سۇيەنە وتىرىپ، ءبىز توڭىرەكتەگى ەلدەردىڭ بايلىق باسىمدىعىن ءبىزدىڭ جاسىل ەنەرگيا باسىمدىعىمىزبەن، قاشقاردىڭ باتىسقا ەسىك اشۋداعى قولايلى قاتىناس باسىمدىعىمەن ءوزارا ۇشتاستىرىپ، كاسىپورىننىڭ جوعارى ساپالى دامۋ تاعانىن اناعۇرلىم بەكەمدەيمىز“، - دەدى جاڭ شين.
5 - ايدىڭ 31 - كۇنى كەشتە قاشقار قالاسىنىڭ يۋەشيڭ جولىنا ورنالاسقان وڭتۇستىك شينجياڭ حۋانچيۋگاڭ قاشقار سۋ قالاشىعىندا ريتىمدى قوزعالىستاعى مۋزيكالىق فونتان، الۋان ءتۇستى شام ساۋلەسى كوپتەگەن قالا تۇرعىندارىن وسىندا كەلىپ سەيىلدەپ، سەرۋەندەۋگە باۋرادى. قاشقار سۋ قالاشىعى يۋەشيڭ توبى شەكتى سەرىكتەستىگى تۇلعالاعان وڭتۇستىك شينجياڭ حۋانچيۋگاڭ 3 - مەرزىمدىك كەشەندى ساۋدا نىسانى اشىلعاننان بەرى جەرگىلىكتى ورىننىڭ ينتەرنەتتە تانىمالى ات بايلار جەرىنە اينالدى.
جۇڭگو مەرەيلى ىستەردى جەبەۋ قوعامىنىڭ ورىنباسار باستىعى، يۋەشيڭ توبىنىڭ القالار كەڭەسىنىڭ ءتوراعاسى ديڭ زوحۇڭ بىلاي دەدى: قاشقار ”بەس شەكارا وتكەلى سەگىز ەلگە تۇتاساتىن“ ەرەكشە وڭىرلىك ورىن باسىمدىعىنا يە، اسا زور بازار كەڭىستىگى مەن سيىمدىلىعىنا يە، كاسىپورنىمىز ءوزىنىڭ نەگىزگى كاسىبىن تياناق ەتىپ، وڭتۇستىك شينجياڭعا تەرەڭ تامىر تارتىپ، وڭتۇستىك شينجياڭنىڭ جوعارى ساپالى دامۋىن ىلگەرىلەتۋگە كۇش قوسادى.
باسىمدىقتار كوبەيدى، قارجى قوسىپ، شارۋاشىلىقتى گۇلدەندىرۋ سەنىمى ەسەلەپ ارتتى
”بۇل ارادا تاماشا قارجى قوسۋ ورتاسى بار، ادام كۇشى بايلىعى، جەر، سۋ، ەلەكتر، گاز سياقتى فاكتورلاردىڭ وزىندىك قۇنىنىڭ تومەن بولۋى كاسىپورىننىڭ تيجارات وزىندىك قۇنىن ءونىمدى تومەندەتتى، ونىمدەردىڭ بازارداعى باسەكەلىك قۋاتىن جوعارىلاتتى، ءبىز بولاشاق دامۋعا نىق سەنىمدىمىز“، - دەدى تۇمسىق قالاسىنا ورنالاسقان شينجياڭ تاڭجين توقىماشىلىق شەكتى سەرىكتەستىگىنىڭ القا باستىعى جاڭ ۋىنماۋ.
تاياۋ 3 جىلعى دامۋ ارقىلى شينجياڭ تاڭجين توقىماشىلىق شەكتى سەرىكتەستىگىندە قازىر 5960 دانا بايپاق وندىرەتىن ماشينا جابدىعى وندىرىسكە قوسىلىپ، جەرگىلىكتى ورىنداعى 1200 نەشە ادامدى جۇمىستاندىردى. بىلتىر كاسىپورىننىڭ جالپى ءونىم قۇنى 300 ميلليون يۋاننان استى.
”جۇڭگو − قىرعىزستان − وزبەكستان تەمىر جولىنىڭ باستاپ سالىنۋىنا ىلەسە، الداعى جەردە ءبىز جاڭا تۇتىنۋ بازارىن كوبەيتەمىز، تاسىمال وزىندىك قۇنى دا اناعۇرلىم تومەندەيتىن بولادى“. جاڭ ۋىنماۋدىڭ قاراۋىنشا، ”ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جول“ قۇرىلىسىنىڭ نىق قاداممەن ىلگەرىلەۋىنە ىلەسە، وڭتۇستىك شينجياڭ قازىر اناعۇرلىم جاقسى سىرتقى ورتا مەن ساياسات تيىمدىلىگىن قارسى الىپ وتىر، ”حالىقتىق كاسىپورىنشىلاردا ستراتەگيالىق كوز ايا بولىپ، وڭتۇستىك شينجياڭنىڭ دامۋداعى تاريحي سيپاتتى ورايىن يگەرىپ، وڭتۇستىك شينجياڭنىڭ دامۋ اعىنىنا بەلسەنە قوسىلىپ، دارىنىن ايگىلەپ، ءورىس اشا شارۋاشىلىق قۇرۋ كەرەك“.
شينجياڭ شىڭشى حۋاچياڭ اۋىل شارۋاشىلىق عىلىم - تەحنيكا شەكتى سەرىكتەستىگى وڭتۇستىك شينجياڭنىڭ حوتان اۋدانىنداعى ەكونوميكالىق جاڭا رايونعا ءبىر ميلليارد 100 ميلليون يۋان قارجى قوسىپ، قۇبا ءتۇز، قۇمدى شولدە 10 مىڭ مۋلىق قۇرىلعىلى اۋىل شارۋاشىلىق كوكونىس بازاسىن قۇرىپ شىقتى. 2022 - جىلى جالپى 46 مىڭ 700 توننادان استام ءتۇرلى كوكونىس ساتىپ، وڭتۇستىك شينجياڭنىڭ جەر - جەرىندەگى بۇقارانىڭ ”كوجە - قاتىعىن“ قامتاماسىز ەتىپ قانا قويماي، تاعى سولتۇستىك شينجياڭ وڭىرىنە ساتتى.
”شينجياڭنىڭ جەرى كەڭ، جارىق - جىلۋ بايلىعى مول، سونداي - اق ۇلان - بايتاق قۇمدى ءشولى بار، قۇمدى ءشول كاسىپ سالاسى شەكسىز دامۋ كەڭىستىگىنە يە“. شينجياڭ شىڭشى حۋاچياڭ اۋىل شارۋاشىلىق عىلىم - تەحنيكا شەكتى سەرىكتەستىگىنىڭ القا باستىعى سۇڭ يىنچياڭ: وسى رەتكى جينالىستى وراي ەتكەن كاسىپورنىمىز بيىل 250 ميلليون يۋان قارجى قوسىپ، جاڭاشا جوعارى ونىمدىلىكپەن ەنەرگيا ۇنەمدەيتىن 400 قۇمدى ءشول جىلىجايىن سالىپ، قۇمدى ءشول قۇرىلعى اۋىل شارۋاشىلىعىن ونان ارى زورايتۋدى جوسپارلاپ وتىر، - دەدى.
قۇشاعىن كەڭ اشىپ، دۇنيە جۇزىندەگى ساۋداگەرلەردى كەڭىنەن قابىلدادى
”وسى رەتكى جينالىستىڭ قاشقاردا وتكىزىلۋى ءبىزدى قاتتى جىگەرلەندىردى، بارىنشا جەلپىندىردى“. قاشقار ايماقتىق پارتكومنىڭ ورىنباسار شۋجيى، اكىمشىلىك مەكەمەسىنىڭ ءۋاليى ءانۋار تۇرسىن بىلاي دەدى: تاياۋدا اشىلعان اۆتونوميالى رايوندىق 10 - كەزەكتى پارتكومنىڭ سەگىزىنشى جالپى ءماجىلىسى وڭتۇستىك شينجياڭنىڭ جوعارى ساپالى دامۋىن جەبەۋ جونىندەگى ءبىرقانشا ساياسات - شارانى قاراپ ماقۇلدادى. وسى ساياساتتاردىڭ قۋاتتى تىرەك بولۋى حالىقتىق كاسىپورىنداردىڭ وڭتۇستىك شينجياڭدا دامۋىنا شەكسىز ساۋدا ورايىن اكەلدى.
قاشقار ايماعى ”كەزدەسپەي“ قاراپ بەكىتۋ جانە كاسىپورىن اشۋدا ”اقى الماۋ“ سياقتى رەفورمالاردى جۇرگىزىپ، بازارلانعان، زاڭمەن باسقارىلاتىن، حالىقارالانعان شارۋاشىلىق - ساۋدا ورتاسىن تۇلعالاۋعا كۇش سالدى. ”ءبىزدىڭ ماقساتىمىز ءتۇزىلىسى ەڭ ىركىلىسسىز، مەحانيزمى ەڭ جاندى، تەكسەرىپ بەكىتۋى ەڭ از شارۋاشىلىق - ساۋدا ورتاسىن تۇلعالاۋعا كۇش سالىپ، كاسىپورىنشىلاردىڭ قاشقاردا قامسىز، ۋايىمسىز، الاڭسىز تۇردە قارجى قوسىپ، شارۋاشىلىعىن گۇلدەندىرۋىنە مۇمكىندىك جاساۋ“، - دەدى ءانۋار تۇرسىن.
وسى رەتكى جينالىستا وڭتۇستىك شينجياڭداعى 5 ايماق، وبلىس پەن حالىقتىق كاسىپورىنداردىڭ قول قويۋ تابىسى قوماقتى بولدى، جالپى 64 ءتۇيىندى نىسانعا قول قويىلدى، ونىڭ جالپى سوماسى 44 ميلليارد 100 ميلليون يۋانعا جەتتى.
اۆتونوميالى رايوندىق پارتكوم بىرلىكساپ ءبولىمىنىڭ ورىنباسار باستىعى، اۆتونوميالى رايوندىق ساۋدا - ونەركاسىپشىلەر بىرلەستىگى پارتيا باسشىلىق گرۋپپاسىنىڭ شۋجيى ليۋ بين بىلاي دەدى: نىسانداردىڭ تياناقتانۋىن ىلگەرىلەتۋ ءۇشىن، اۆتونوميالى رايوندىق ساۋدا - ونەركاسىپشىلەر بىرلەستىگى جۇيەسى كوپىرلىك، دانەكەرلىك رولدارىن بەلسەنە ساۋلەلەندىرىپ، تۇعىر ورناتىپ، حالىقتىق كاسىپورىنداردىڭ قارجى قوسۋى، دامۋى ءۇشىن الدىڭعى مەرزىمدە ساياسات جاعىنان جەتەكتەۋ، سوڭعى مەرزىمدە نىسانداردى تياناقتاندىرۋ سياقتى قىزمەت وتەۋدى ويداعىداي ىستەدى ءارى جەر - جەردىڭ شارۋاشىلىق - ساۋدا ورتاسىن ونان ارى ساپالىلاندىردى، دارەجەسىن جوعارىلاتتى. سونىمەن بىرگە اۆتونوميالى رايوندىق ساۋدا - ونەركاسىپشىلەر بىرلەستىگى جۇيەسى تاعى حالىقتىق كاسىپورىندارعا تالاپ - تىلەك جەتكىزۋ ارناسىن ازىرلەپ، كاسىپورىنداردىڭ ءىس جۇزىندىك قيىنشىلىعىن شەشۋىنە كومەكتەستى.
”ءبىز الداعى جەردە جالپى بارىستىق قىزمەت وتەۋدى كۇشەيتىپ، فاكتور قامتاماسىزدىعىن ساپالىلاندىرىپ، اناعۇرلىم تاماشا ورتا، اناعۇرلىم ءونىمدى ساياسات، اناعۇرلىم دالمە - ءدال شارا ارقىلى قول قويىلعان نىسانداردىڭ تەزىرەك تياناقتانىپ، سالىنۋىن جەبەپ، وڭتۇستىك شينجياڭنىڭ ەكونوميكاسىنىڭ، قوعامىنىڭ جوعارى ساپالى دامۋىنا جاڭا قوزعاۋشى كۇش ۇستەيمىز“، - دەدى اۆتونوميالى رايوندىق ساۋدا ىستەرى مەڭگەرمەسى ساۋداگەر شاقىرۋ باسقارماسىنىڭ باستىعى جۋ شىڭ.
”وڭتۇستىك شينجياڭدى قارجى قوسىپ، شارۋاشىلىقتى گۇلدەندىرۋدىڭ قۇتتى مەكەنىنە اينالدىرامىز“. ليۋ بين مىنالاردى ءبىلدىردى: بۇدان كەيىن اۆتونوميالى رايون ءار جىلى حالىقتىق كاسىپورىنداردىڭ وڭتۇستىك شينجياڭنىڭ دامۋىن ىلگەرىلەتۋ جينالىسىن وتكىزەدى، بۇكىل ەلدىڭ جەر - جەرىندەگى اناعۇرلىم كوپ حالىقتىق كاسىپورىنشىلاردىڭ نازاردى ”8 ءىرى كاسىپ سالاسى شوعىرىنا“ جانە جىبەك جولى ەكونوميكالىق بەلدەۋى وزەكتى رايونى قۇرىلىسىنا شوعىرلاندىرىپ، وڭتۇستىك شينجياڭعا كەلىپ، قارجى قوسىپ، شارۋاشىلىقتارىن گۇلدەندىرۋىن ىقىلاسپەن قارسى الادى.
