تيانشان تورى
تيانشان تورى   ›   ۇيرەنۋ   ›   شولۋ

جاڭا مادەنيەت بورىشىن اناعۇرلىم ويداعىداي ارقالايىق

− باس شۋجي شي جينپيڭنىڭ مادەنيەتتى جالعاستىرۋ، دامىتۋ اڭگىمە ماجىلىسىندە سويلەگەن ماڭىزدى ءسوزىن ۇيرەنۋ، دايەكتىلەندىرۋ جونىندە

حالىق گازەتىنىڭ شولۋشىسى

  جاڭا ءداۋىر، جاڭا جورىق، جاڭا بورىش.

  ”مادەنيەت سەنىمىن بەكەمدەپ، بورىش ارقالاپ، قايراتتانا ءىس تىندىرىپ، ءبىزدىڭ وسى داۋىرگە ءتان جاڭا مادەنيەتتى بىرگە قۇلشىنا جاراتىپ، جۇڭحۋا ۇلتىنىڭ وسى زامانعى وركەنيەتىن كوركەيتۋىمىز كەرەك“. مادەنيەتتى جالعاستىرۋ، دامىتۋ اڭگىمە ماجىلىسىندە باس شۋجي شي جينپيڭ ءبىزدىڭ جاڭا داۋىردەگى جاڭا مادەنيەت بورىشىمىزدى تەرەڭ بايانداپ، جۇڭحۋا ۇلتىنىڭ وسى زامانعى وركەنيەتىن قۇلشىنا كوركەيتۋ جونىندە ايقىن تالاپ قويدى، ول جاڭا مادەنيەت بورىشىن اناعۇرلىم ويداعىداي ارقالاپ، پارتيا 20 - قۇرىلتايىنىڭ ۇگىت، يدەيا، مادەنيەت قىزمەتى جونىندەگى ءتۇرلى ستراتەگيالىق ورنالاستىرۋلارىن جاپپاي تياناقتاندىرىپ، جۇڭحۋا ۇلتىنىڭ وسى زامانعى وركەنيەتىن جانە سوتسياليستىك مادەنيەتتە قۋاتتى ەل قۇرىلىسىن تىڭعىلىقتى ىلگەرىلەتۋ جونىنەن كەلەلى جەتەكشىلىك ماڭىزعا يە.

  ”تەك تاريحتان جول الىپ كەلەشەككە بەتتەگەندە، ۇلتتىڭ مادەنيەت قان تامىرىن جالعاستىرۋ بارىسىندا ءورىس اشا العا ىلگەرىلەگەندە عانا، بۇگىنگى ىستەرىمىزدى جاقسى ىستەي الامىز“ دەپ باسا دارىپتەدى، ”ءبىر ەلدىڭ، ءبىر ۇلتتىڭ قۇدىرەتتەنۋى، گۇلدەنۋى قاي - قاشان دا مادەنيەتتىڭ كوركەيۋىن تىرەك ەتەدى، جۇڭحۋا ۇلتىنىڭ ۇلى گۇلدەنۋى جۇڭحۋا مادەنيەتىنىڭ دامۋىن، گۇلدەنۋىن شارت ەتۋى قاجەت“ دەپ اتاپ كورسەتتى، ”جاپپاي سوتسياليستىك وسىزاماندانعان مەملەكەت قۇرۋدا، ءسوز جوق، جۇڭگوشا سوتسياليستىك مادەنيەتتى دامىتۋ جولىنا تاباندى بولىپ، مادەنيەت سەنىمىن كۇشەيتۋ كەرەكتىگىن“ ايقىندادى... پارتيا 18 - قۇرىلتايىنان بەرى شي جينپيڭ جولداستى ۇيتقى ەتكەن پارتيا ورتالىق كوميتەتى پارتيا مەن حالىققا باسشىلىق ەتىپ، ەل باسقارۋدى ىلگەرىلەتۋ امالياتى بارىسىندا مادەنيەت قۇرىلىسىن جالپى جاعداي قىزمەتىندە ماڭىزدى ورىنعا قويىپ، ەلىمىزدىڭ مادەنيەت قۇرىلىسىندا تاريحي تابىسقا قول جەتكىزىلۋىن، تاريحي وزگەرىس تۋىلۋىن ىلگەرىلەتتى. باس شۋجي شي جينپيڭ دۇنيە ءجۇزى كولەمىندەگى يدەيا مەن مادەنيەتتىڭ ءبىر - بىرىنە اسەرىن، ەلىمىز قوعامىنداعى يدەيالىق كوزقاراستاردىڭ تەرەڭ وزگەرىس بەتالىسىن دالمە - ءدال يگەرىپ، مادەنيەت قۇرىلىسىنىڭ زاڭدىلىعى جونىندەگى تانىمدى ۇزدىكسىز تەرەڭدەتىپ، ءبىر قىدىرۋ جاڭا يدەيانى، جاڭا كوزقاراستى، جاڭا تۇجىرىمدى العا قويدى، بۇل جاڭا داۋىردەگى پارتيانىڭ مادەنيەت قۇرىلىسىنا باسشىلىق ەتۋدەگى امالياتتىق تاجىريبەسىنىڭ نازاريالىق قورىتىندىسى، ۇگىت، يدەيا، مادەنيەت قىزمەتىن ويداعىداي ىستەۋدىڭ ءتۇبىرلى بويسۇنۋ ولشەمى، ءسوز جوق، وعان ۇزاق ۋاقىت تاباندى بولۋ، ونى دايەكتىلەندىرۋ، ۇزدىكسىز بايىتۋ، دامىتۋ كەرەك. ءبىز ىشكەرىلەي ۇيرەنىپ، ءتۇسىنىپ، ۇيرەنگەندى قولدانا بىلۋگە تاباندى بولىپ، جاڭا مادەنيەت بورىشىن اناعۇرلىم ويداعىداي ارقالاپ، جاڭا تاريحي باستامادا مادەنيەتتى گۇلدەندىرۋدى، مادەنيەتتە قۋاتتى ەل قۇرۋدى، جۇڭحۋا ۇلتىنىڭ وسى زامانعى وركەنيەتىن كوركەيتۋدى ۇزدىكسىز ىلگەرىلەتۋىمىز كەرەك.

  جاڭا مادەنيەت بورىشىن اناعۇرلىم ويداعىداي ارقالاۋ ءۇشىن مادەنيەت سەنىمىن بەكەمدەۋ كەرەك. باس شۋجي شي جينپيڭ بىلاي دەپ باسا دارىپتەدى: ”ءبىز مادەنيەت سەنىمىن بەكەمدەپ، جۇڭگولىق بولۋ سەنىمىمىز بەن ماقتانىش سەزىمىمىزدى كۇشەيتۋىمىز كەرەك“، قازىرگى تاڭداعى دۇنيە جۇزىندە قايسى ساياسي پارتيا، قايسى مەملەكەت، قايسى ۇلت وزىنە سەنىم ارتا الادى دەسەك، ول جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى، جۇڭحۋا حالىق رەسپۋبليكاسى، جۇڭحۋا ۇلتى وزىنە سەنىم ارتۋعا ەڭ قاقىلى. 9 ميلليون 600 مىڭ شارشى كيلومەتردەن استام كەڭ - بايتاق دالادا تۇرىپ، جۇڭحۋا ۇلتىنىڭ ۇزاق كۇرەسى بارىسىندا قوردالانعان مادەنيەت ءنارىن قابىلداعان، ءبىر ميلليارد 400 ميلليوننان استام جۇڭگو حالقى توپتاعان تەلەگەي كۇشكە يە ءبىزدىڭ ءوز جولىمىزبەن جۇرۋگە تاباندى بولۋىمىزدا شەكسىز كەڭ ساحنامىز بار، شەكسىز تەرەڭ تاريحي نەگىزىمىز بار، شەكسىز قۋاتتى العا باسۋ تاباندىلىعىمىز بار. جاڭا جورىقتا مادەنيەت سەنىمىن بەكەمدەپ، جۇڭگوشا سوتسياليستىك مادەنيەتتى دامىتۋ جولىنا تاباندى بولىپ، جۇڭحۋا ۇلتىنىڭ ۇلى تاريحي امالياتى مەن قازىرگى زامانعى امالياتىن تياناق ەتىپ، جۇڭگو قاعيداسىن قولدانىپ، جۇڭگو تاجىريبەسىن ويداعىداي قورىتىندىلاپ، جۇڭگو تاجىريبەسىن جۇڭگو نازارياسى دەڭگەيىنە كوتەرىپ، رۋحاني جاقتان دەربەس بولۋدى، وزىنە - ءوزى قوجايىن بولۋدى جۇزەگە اسىرىپ، ۇلتتى گۇلدەندىرۋ ءۇشىن نەگىز قالاپ، رۋح سومداپ، جۇڭحۋا ۇلتىنىڭ ۇلى گۇلدەنۋىن جۇزەگە اسىراتىن رۋحاني كۇشتى ۇزدىكسىز ارتتىرۋىمىز كەرەك.

  جاڭا مادەنيەت بورىشىن اناعۇرلىم ويداعىداي ارقالاۋ ءۇشىن اشىق، سيىسىمدى بولۋدان جازباۋ كەرەك. باس شۋجي شي جينپيڭ بىلاي دەپ اتاپ كورسەتتى: ”جۇڭحۋا وركەنيەتى ەجەلدەن اشىقتىعىمەن، سيىسىمدىلىعىمەن الەمگە تانىمال بولىپ، وزگە وركەنيەتتەرمەن اۋىس - كۇيىس جاساۋ، ءوزارا ۇلگى الۋ بارىسىندا تولاسسىز تىڭ ومىرشەڭدىك كۇش قاۋلاتىپ كەلەدى“. جۇڭحۋا وركەنيەتى ۇزاق ۋاقىت بىرتەلەي دامۋ بارىسىندا كەنىشتى دە شۇرايلى تاڭداۋلى ءداستۇرلى مادەنيەتتى جاراتتى ءارى كوپتىڭ اقىل - پاراساتىن توپتاعان مادەنيەت سەنىمىن ورناتتى. جۇڭحۋا مادەنيەتى تاريحتىكى ءارى قازىرگى زاماندىكى، ۇلتتىكى ءارى الەمدىكى. بۇگىن ءبىز جۇڭحۋا مادەنيەتىنىڭ جاڭا شۇعىلاسىن جاراتۋدا اناعۇرلىم دارقان قۇشاقپەن ءار ەلمەن مادەنيەت اۋىس - كۇيىسىن اناعۇرلىم كەڭ كولەمدە ورىستەتىپ، دۇنيە جۇزىندەگى بارلىق تاڭداۋلى وركەنيەت جەتىستىكتەرىنەن اناعۇرلىم بەلسەندى دە ىرىقتى تۇردە ۇيرەنۋىمىز، ۇلگى الۋىمىز كەرەك. جاڭا جورىقتا اشىق، سيىسىمدى بولۋدان جازباي، ماركسيزمنىڭ جۇڭگوشالانۋىنا، زامانالانۋىنا تاباندى بولىپ، جۇڭحۋانىڭ تاڭداۋلى ءداستۇرلى مادەنيەتىن جالعاستىرىپ، دامىتىپ، اۋەلگى تەكتى ۇمىتپاۋعا، سىرتتان قابىلداۋعا، بولاشاققا جول الۋعا تاباندى بولىپ، مۇراگەرلىك ەتۋ بارىسىندا كادەگە جاراتىپ، ۇيرەنۋ بارىسىندا باسىپ وزىپ، سىرتتان كەلگەن مادەنيەتتى جەرگىلىكتەندىرۋدى جەبەپ، جاڭا داۋىردەگى جۇڭگوشا سوتسياليستىك مادەنيەتتى ۇزدىكسىز جەتىلدىرۋىمىز جانە جاراتۋىمىز كەرەك.

  جاڭا مادەنيەت بورىشىن اناعۇرلىم ويداعىداي ارقالاۋ ءۇشىن تۋراشىلدىقتان اينىماي جاڭالىق اشۋعا تاباندى بولۋ كەرەك. ”تۋراشىلدىقتان اينىماعاندا عانا، باعداردان اداسپاۋعا، اۋدارىپ تاستاۋ سيپاتتى قاتەلىك وتكىزبەۋگە بولادى، جاڭالىق اشقاندا عانا، ءداۋىردى يگەرۋگە، داۋىرگە جەتەكشىلىك ەتۋگە بولادى“. باس شۋجي شي جينپيڭ بىلاي دەپ باسا دارىپتەدى: ”ءاربىر وركەنيەت مەملەكەت پەن ۇلتتىڭ رۋحاني قان تامىرىن جالعاستىرۋدا، ول ۇرپاقتان - ۇرپاققا جالعاستىرۋدى، ۇرپاقتار بويى قورعاۋدى قاجەت ەتۋمەن بىرگە، ونان دا ماڭىزدىسى، داۋىرمەن بىرگە ىلگەرىلەۋدى، باتىل جاڭالىق اشۋدى قاجەت ەتەدى“. جاڭا داۋىردەن بەرى پارتيامىز ماركسيزمنىڭ نەگىزگى قاعيدالارىن جۇڭگونىڭ ناقتى ءىس جۇزىندىگىمەن، جۇڭحۋانىڭ تاڭداۋلى ءداستۇرلى مادەنيەتىمەن ۇشتاستىرۋعا تاباندى بولىپ، ماركسيزمنىڭ جۇڭگوشالانۋىن، زامانالانۋىن ۇزدىكسىز ىلگەرىلەتىپ، جۇڭحۋانىڭ تاڭداۋلى ءداستۇرلى مادەنيەتىن جاسامپازدىقپەن كادەگە جاراتتى، جاڭالىق اشا دامىتتى. جاڭا جورىقتا تۋراشىلدىقتان اينىماي جاڭالىق اشۋعا تاباندى بولىپ، ماركسيزمگە تاباندى بولۋ مەن ماركسيزمدى دامىتۋدى اناعۇرلىم ويداعىداي بىرلىككە كەلتىرىپ، ”ەكى ۇشتاستىرۋدى“ ۇزدىكسىز ىلگەرىلەتىپ، تۋراشىلدىقتان اينىماي جاڭالىق اشۋدىڭ ادىلدىگى مەن ارىنى ارقىلى تاريحي مادەنيەت تامىرلاستىعىن جالعاستىرىپ، قازىرگى زاماننىڭ تارتىمدى تاراۋىن جازۋ كەرەك.

  وسكەلەڭ مادەنيەت سەنىمى بولماسا، مادەنيەتتىڭ گۇلدەنىپ - كوركەيۋى بولماسا، جۇڭحۋا ۇلتىنىڭ ۇلى گۇلدەنۋى بولماق ەمەس. باس شۋجي شي جينپيڭ بىلاي دەپ اتاپ كورسەتتى: ”جۇڭحۋا ۇلتى تاريحى ۇزاق جۇڭحۋا مادەنيەتىن جاراتتى، جۇڭحۋا ۇلتى، ءسوز جوق، جۇڭحۋا مادەنيەتىنىڭ جاڭا شۇعىلاسىن دا جاراتا الادى“. جاڭا جورىقتا ەكپىندەي ىلگەرىلەۋدە شي جينپيڭ جاڭا ءداۋىر جۇڭگوشا سوتسياليزم يدەياسىن جەتەكشى ەتۋگە تاباندى بولىپ، باس شۋجي شي جينپيڭنىڭ مادەنيەت قۇرىلىسى جونىندەگى جاڭا يدەياسىن، جاڭا كوزقاراسىن، جاڭا تۇجىرىمىن مۇقيات ۇيرەنىپ، دايەكتىلەندىرىپ، مادەنيەت سەنىمىن بەكەمدەپ، مادەنيەت سانالىلىعىن كۇشەيتىپ، مادەنيەت ارقىلى كاسىپتى وركەندەتىپ، مادەنيەت ارقىلى نەگىزدى جەتىلدىرىپ، مادەنيەت ارقىلى سەنىم ورناتىپ، مادەنيەت ارقىلى رۋحتى سومداپ، وزىنە سەنەتىن، ءوزىن الۋەتتەندىرەتىن رۋحاني كۇشتى مازداتىپ، اناعۇرلىم بەلسەندى تاريحي جاۋاپكەرشىلىك ارقالاۋدى ايگىلەيتىن بولساق، ءبىز، ءسوز جوق، جاڭا مادەنيەت بورىشىن اناعۇرلىم ويداعىداي ارقالاپ، ءوزىن تىنباي الۋەتتەندىرۋ، ءمورالدى دا كەڭ پەيىل بولۋ سىندى مادەنيەت جاسامپازدىعىنان پايدالانىپ، جۇڭحۋا مادەنيەتىنىڭ جاڭا شۇعىلاسىن جاراتىپ، مادەنيەتتىڭ گۇلدەنىپ - كوركەيۋى بارىسىندا جۇڭحۋا ۇلتىنىڭ ۇلى گۇلدەنۋىن جۇزەگە اسىرا الامىز.

(شينحۋا اگەنتتىگىنىڭ 6 - ايدىڭ 7 - كۇنى بەيجيڭنەن بەرگەن حابارى)

جاۋاپتى رەداكتور : ريزا حاميت

ەسكەرتۋ:

تورابىمىزداعى مازمۇنداردى پايدالانۋعا تۋرا كەلگەندە، ءسوزسىز جازباشا رۇقساتقا يە بولۋ كەرەك. مازمۇنداردى رۇقساتسىز جالعاپ تاراتۋعا، كەسىپ رەداكسيالاۋعا، وزگەرتۋگە، قىسقارتىپ قۇراستىرۋعا، باسقا ورىنعا كوشىرۋگە نەمەسە باسقا تاسىلدەرمەن كوبەيتۋگە ءارى تاراتۋعا بولمايدى، قايشى كەلگەندەردىڭ زاڭدىق جاۋاپكەرشىلىگى زاڭ بويىنشا قۋزاستىرىلادى.