تيانشان تورى
تيانشان تورى   ›   جاڭالىقتار   ›   ماڭىزدى حابارلار

شي جينپيڭ سولومون ارالدارىنىڭ زۇڭليىمەن، رەسەي فەدەراتسيالىق كوميتەتىنىڭ توراعاسىمەن جەكە - جەكە كەزدەستى

  شينحۋا اگەنتتىگىنىڭ 7 - ايدىڭ 10 - كۇنى بەيجيڭنەن بەرگەن حابارى (ءتىلشى جىڭ ميڭدا). مەملەكەت ءتوراعاسى شي جينپيڭ 7 - ايدىڭ 10 - كۇنى تۇستەن كەيىن حالىق سارايىندا جۇڭگوعا رەسمي ساپارلاي كەلگەن سولومون ارالدارىنىڭ زۇڭليى سوگاۆارەمەن كەزدەستى. ەكى جاق جۇڭگو مەن سولومون ارالدارىنىڭ جاڭا داۋىردە ءوزارا قۇرمەت ەتىپ، بىرگە داميتىن جان - جاقتى ستراتەگيالىق سەرىكتەستىك قارىم - قاتىناسىن رەسمي ورناتقاندىعىن بىرگە جاريالادى.

  شي جينپيڭ بىلاي دەپ اتاپ كورسەتتى: جۇڭگو مەن سولومون ارالدارى ءوزارا سەنىم ارتۋعا تاتيتىن جاقسى دوس، ءبىر - بىرىنە سۇيەنىش بولا الاتىن جاقىن اعايىن. ديپلوماتيالىق قارىم - قاتىناس ورناتقاننان بەرى ەكى ەلدىڭ دوستىق سەلبەستىگى جاي باستالسا دا، قارىشتاي دامىپ جۇڭگونىڭ تىنىق مۇحيت ارال ەلدەرىمەن قارىم - قاتىناسىنىڭ الدىڭعى قاتارىنا ءوتىپ، تۇرلىشە ءىرى، شاعىن ەلدەر مەن وركەندەپ كەلە جاتقان ەلدەردىڭ ىنتىماقتاسا سەلبەسىپ، قول ۇستاسا دامۋىنىڭ ۇلگىسىنە اينالدى. اماليات جۇڭگو مەن سولومون ارالدارىنىڭ ديپلوماتيالىق قارىم - قاتىناس ورناتۋى ءداۋىر اعىمىنا سايكەسەتىن، حالىقارالىق ۇلكەن اۋقىمعا ساي كەلەتىن، ەكى ەل حالقىنىڭ ءتۇبىرلى مۇددەسىنە ۇيلەسەتىن دۇرىس تالعام ەكەندىگىن دالەلدەدى. جۇڭگو جاق سولومون ارالدارى جاقپەن ستراتەگيالىق بايلانىستى كۇشەيتىپ، ءار سالاداعى سەلبەستىكتى تەرەڭدەتىپ، ەكى ەلدىڭ جان - جاقتى ستراتەگيالىق سەرىكتەستىك قارىم - قاتىناسىنىڭ ورنىقتى قاداممەن الىستارعا جەتۋىن ىلگەرىلەتۋدى، جاقسى بولعاننىڭ ۇستىنە جاقسى بولا ءتۇسۋىن، ەكى ەل حالقىن اناعۇرلىم مول يگىلىككە كەنەلتۋدى قالايدى.

  شي جينپيڭ بىلاي دەپ باسا دارىپتەدى: جۇڭگو جاق سولومون ارالدارى جاقتىڭ ءبىر جۇڭگو پرينسيبىن بۇلجىماي باتىل اتقارعاندىعىن ايرىقشا القايدى، سولومون ارالدارى جاقتىڭ يەلىك ۇقىعىن، حاۋىپسىزدىگىن، دامۋ مۇددەسىن قورعاۋىنا قولداۋ كورسەتەدى، سولومون ارالدارى جاقتىڭ دەربەس تاڭداعان دامۋ جولىن قولدايدى. جۇڭگو جاق ءوز ءىسىن جاقسى ىستەۋگە تاباندى بولىپ، باستان - اياق دۇنيە ءجۇزى بەيبىتشىلىگىنىڭ قۇرۋشىسى، الەمدىك دامۋدىڭ ۇلەسكەرى، حالىقارالىق ءتارتىپتىڭ قورعاۋشىسى بولىپ، سولومون ارالدارى جاقپەن جۇڭگو ۇلگىسىندەگى وسىزامانداندىرۋ اكەلگەن دامۋ ورايىن بىرگە ءبولىسىپ، ”ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جولدى“ بىرگە قۇرۋدى سولومون ارالدارىنىڭ ”2035 دامۋ ستراتەگياسىمەن“ ءتۇيىلىستىرۋدى كۇشەيتىپ، ءار سالاداعى ناقتى سەلبەستىكتى كەڭەيتىپ، سولومون ارالدارى جاقتىڭ باسىمدىققا يە ونىمدەرىن يمپورت ەتۋدى مولايتىپ، سولومون ارالدارى جاقتىڭ دامۋدى، گۇلدەنۋدى جانە باياندى تىنىشتىقتى جۇزەگە اسىرۋىنا كومەك كورسەتۋدى قالايدى. جۇڭگو جاق اناعۇرلىم كوپ جۇڭگو كاسىپورىندارىنىڭ سولومون ارالدارىنا بارىپ قارجى قوسىپ، شارۋاشىلىقتى گۇلدەندىرۋىنە قولداۋ كورسەتىپ، سولومون ارالدارى جاقتى ساياسي شارت ۇستەمەلەمەي ەكونوميكالىق، تەحنيكالىق كومەكپەن ۇزدىكسىز قامدايدى. ەكى جاق ەمدەۋ، وقۋ - اعارتۋ سياقتى سالالارداعى دوستىق اۋىس - كۇيىستى كەڭەيتۋى كەرەك. جۇڭگو جاق سولومون ارالدارى جاقتىڭ 17 - كەزەكتى تىنىق مۇحيت سپورت جارىسىن وتكىزۋىنە قولداۋ كورسەتەدى.

  شي جينپيڭ بىلاي دەپ اتاپ كورسەتتى: جۇڭگو تىنىق مۇحيت ارال ەلدەرىنە قاراتا ”تورتكە تولىق قۇرمەت ەتۋ“ ساياساتىن ۇستانادى: ءبىرىنشى، ارال ەلدەرىنىڭ يەلىك ۇقىعى مەن دەربەستىگىنە تولىق قۇرمەت ەتىپ، ءىرى، شاعىن ەلدەردىڭ تۇگەلدەي تەرەزەسى تەپە - تەڭ بولۋىنا تاباندى بولادى؛ ەكىنشى، ارال ەلدەرىنىڭ ەركىنە تولىق قۇرمەت ەتىپ، بىرگە كەڭەسۋگە، بىرگە قۇرۋعا، بىرگە بولىسۋگە، تەڭ يگىلىككە كەنەلۋگە تاباندى بولادى؛ ءۇشىنشى، ارال ەلدەرىنىڭ ۇلتتىق مادەنيەت داستۇرىنە تولىق قۇرمەت ەتىپ، جاراسىمدى بولىپ، ءوز ەرەكشەلىگىن ساقتاۋعا، كوركەمدىكتى ورتاقتاسۋعا تاباندى بولادى؛ ءتورتىنشى، ارال ەلدەرىنىڭ بىرلەسىپ ءوزىن الۋەتتەندىرۋىنە تولىق قۇرمەت ەتىپ، ارال ەلدەرىنىڭ «كوگىلدىر تىنىق مۇحيت 2050 ستراتەگياسىن» تياناقتاندىرۋىنا قولداۋ كورسەتىپ، بەيبىت، جاراسىمدى، حاۋىپسىز، سيىسىمدى، گۇلدەنىپ - كوركەيگەن كوگىلدىر تىنىق مۇحيتتى قۇرۋعا ۇلەس قوسادى. جۇڭگو جاق تىنىق مۇحيت ارال ەلدەرىنىڭ كليمات وزگەرىسى قاتاڭ سايىسىنا ءدوپ كەلىپ وتىرعاندىعىن تۇسىنەدى، ارال ەلدەرىمەن بىرگە اۋا رايى جاعىندا قىزمەت وتەۋ، اپاتتان ساقتانۋ، اپات زيانىن ازايتۋ، تازا ەنەرگيا سياقتى سالالارداعى اۋىس - كۇيىستى، سەلبەستىكتى كۇشەيتىپ، ارال ەلدەرىنىڭ بىرلەسكەن مەملەكەتتەر ۇيىمىنىڭ 2030 - جىلعا دەيىنگى باياندى دامۋ كەڭەستىك ءتارتىبىن تياناقتاندىرۋىنا دەم بەرۋدى قالايدى. جۇڭگو جاق سولومون ارالدارى جاقپەن سەلبەسۋدى، سايكەسۋدى كۇشەيتىپ، ناعىز كوپ جاقتىلىققا تاباندى بولىپ، حالىقارالىق ادىلدىك پەن ادىلەتتىلىكتى قورعاپ، قىرعي قاباقتىق سوعىس ويى مەن زورەكەرلىككە بىرگە قارسى تۇرىپ، ازيا - تىنىق مۇحيت ءوڭىرىنىڭ بەيبىتشىلىگىن، ورنىقتىلىعىن قورعاۋدى قالايدى.

  سوگاۆارە مىنالاردى ءبىلدىردى: جۇڭگومەن ديپلوماتيالىق قارىم - قاتىناس ورناتۋ − سولومون ارالدارى جاقتىڭ جاساعان دۇرىس تالعامى. ديپلوماتيالىق قارىم - قاتىناس ورناتقاننان بەرى ەكى ەلدىڭ قارىم - قاتىناسى سۇبەلى تابىستارعا قول جەتكىزدى. جۇڭگو الدەقاشان سولومون ارالدارىنىڭ ەڭ ۇلكەن نەگىزدىك قۇرىلعى جاعىنداعى سەلبەستىك سەرىگىنە جانە سەنىم ارتاتىن دامۋ سەرىگىنە اينالدى. ءتوراعا شي جينپيڭنىڭ الەمدىك دامۋ باستاماسىن، الەمدىك حاۋىپسىزدىك باستاماسىن جانە الەمدىك وركەنيەت باستاماسىن العا قويۋى ايرىقشا كورەگەندىگى مەن ەرەكشە باسشىلىق قابىلەتىن ايگىلەدى، سولومون ارالدارى جاق مۇنى ايرىقشا القايدى جانە قولدايدى. جۇڭگو جاق كەدەيلىكتى ازايتۋدا دۇنيە ءجۇزىن ءتانتى ەتەرلىك جانە ۇلگىلىك تابىسقا قول جەتكىزدى. سولومون ارالدارى جاق ءبىر جۇڭگو پرينسيبىن بۇلجىماي باتىل اتقارادى، جۇڭگو جاقتىڭ جوعارى جىكتەگىلەرىمەن بارىس - كەلىستى نىعايتىپ، ساۋدا، قارجى قوسۋ، گۋمانيتارلىق ىستەر، جەرگىلىكتى ورىن سياقتى سالالارداعى اۋىس - كۇيىستى، سەلبەستىكتى كۇشەيتىپ، كليمات وزگەرىسى سياقتى الەمدىك سىن - سايىستارعا بىرگە توتەپ بەرىپ، سولومون ارالدارى مەن جۇڭگونىڭ جان - جاقتى ستراتەگيالىق سەرىكتەستىك قارىم - قاتىناسىنىڭ ۇزدىكسىز العا قاراي دامۋىن ىلگەرىلەتۋدى قالايدى. سولومون ارالدارى جاق جۇڭگونىڭ دامۋىنا قاراتىلعان، شەكتەيتىن ءارقانداي ارەكەتكە قارسى تۇرادى.

  كەزدەسۋدەن كەيىن ەكى جاق «جۇڭحۋا حالىق رەسپۋبليكاسى مەن سولومون ارالدارىنىڭ جاڭا داۋىردە ءوزارا قۇرمەت ەتىپ، بىرگە داميتىن جان - جاقتى ستراتەگيالىق سەرىكتەستىك قارىم - قاتىناس ورناتۋ جونىندەگى بىرلەسكەن مالىمدەمەسىن» جاريالادى.

  ۋاڭ ي، ۋاڭ شياۋحۇڭ كەزدەسۋگە قاتىناستى.

  شينحۋا اگەنتتىگىنىڭ 7 - ايدىڭ 10 - كۇنى بەيجيڭنەن بەرگەن حابارى (ءتىلشى جىڭ ميڭدا). مەملەكەت ءتوراعاسى شي جينپيڭ 7 - ايدىڭ 10 - كۇنى تۇستەن كەيىن حالىق سارايىندا رەسەي فەدەراتسيالىق كوميتەتىنىڭ ءتوراعاسى ماتۆيەنكومەن كەزدەستى.

  شي جينپيڭ بىلاي دەپ اتاپ كورسەتتى: ەكى جاقتىڭ بىرگە قۇلشىنۋىنىڭ ارقاسىندا، جۇڭگو − رەسەي قارىم - قاتىناسى باستان - اياق اقاۋسىز، ورنىقتى دامۋ بەتالىسىن ساقتاپ، ءارقايسى سالاداعى سەلبەستىگى ورنىقتى ىلگەرىلەپ، ەكى ەلدىڭ ۇرپاقتان - ۇرپاققا جالعاسقان دوستىعىنىڭ قوعامدىق نەگىزى مەن حالىق تىلەگى نەگىزى بارعان سايىن بەكەمدەلدى. بيىل 3 - ايدا مەن رەسەيگە مەملەكەتتىك ساپارمەن بارعانىمدا، پۋتين زۇڭتۇڭمەن ەكى ەلدىڭ جان - جاقتى ستراتەگيالىق ىستەستىگى مەن ءارقايسى سالاداعى ناقتى سەلبەستىكتەرىن تەرەڭدەتۋ جونىندە تىڭ دا ماڭىزدى ورتاق تانىمعا كەلدىم. جۇڭگو − رەسەي قارىم - قاتىناسىن دامىتۋ − ەكى ەلدىڭ ءوز ەلى مەن حالقىنىڭ ءتۇبىرلى مۇددەسىن نەگىز ەتە وتىرىپ جاساعان ستراتەگيالىق تالعامى. جۇڭگو جاق رەسەي جاقپەن ءوزارا قارايلاسىپ، ءبىر - بىرىنە كومەك كورسەتەتىن، تەرەڭ توعىساتىن، ءورىس اشا جاڭالىق جاسايتىن، جالپىعا ءتيىمدى، تەڭ يگىلىككە كەنەلەتىن جاڭا داۋىردەگى جان - جاقتى ستراتەگيالىق ىستەستىك سەرىكتەستىك قارىم - قاتىناستى ۇزدىكسىز دامىتىپ، ەكى ەلدىڭ دامۋىنا، گۇلدەنۋىنە كۇش ۇستەپ، گۇلدەنىپ - كوركەيگەن، ورنىقتى، ءادىل دە ادىلەتتى دۇنيە ءجۇزىن قۇرۋدى ىلگەرىلەتۋدى قالايدى.

  شي جينپيڭ بىلاي دەپ باسا دارىپتەدى: زاڭ شىعارۋ قۇرىلىمدارىنىڭ سەلبەستىگى − جۇڭگو − رەسەي قارىم - قاتىناسىنىڭ ماڭىزدى قۇرامداس بولىگى. ەكى جاقتىڭ بىرگە قۇلشىنىپ، پۋتين زۇڭتۇڭ ەكەۋىمىز كەلىسكەن ماڭىزدى ورتاق تانىمدى ويداعىداي تياناقتاندىرىپ، ەكى ەلدىڭ ءار سالاداعى سەلبەستىكتەرىنىڭ ءۇرتىس، اقاۋسىز دامۋىن زاڭ شىعارۋ دەڭگەيىنەن جەبەپ جانە قامتاماسىز ەتىپ، زاڭ شىعارۋ جانە ەل باسقارۋ تاجىريبەلەرى اۋىس - كۇيىسىن كۇشەيتىپ، ەكى ەلدىڭ زاڭ شىعارۋ قۇرىلىمدارى سەلبەستىگىنىڭ تاعى دا تىڭ ساتىعا كوتەرىلۋىن ىلگەرىلەتۋىن ءۇمىت ەتەمىن. ەكى جاق تاعى شاڭحاي سەلبەستىك ۇيىمى، بريكس ەلدەرى سياقتى كوپ جاقتى مەحانيزم جۇلگەسىندەگى بايلانىستى، ىستەستىكتى كۇشەيتىپ، الەمدىك باسقارۋ رەفورماسىنىڭ دۇرىس بەتالىسىنا جەتەكشىلىك ەتىپ، بازارى جاڭادان گۇلدەنگەن مەملەكەتتەر مەن وركەندەپ كەلە جاتقان مەملەكەتتەردىڭ ورتاق مۇددەسىن ويداعىداي قورعاۋى كەرەك.

  ماتۆيەنكو مىنالاردى ءبىلدىردى: رەسەي مەن جۇڭگونىڭ جان - جاقتى ستراتەگيالىق ىستەستىك سەرىكتەستىك قارىم - قاتىناسى − ەكى ەلدىڭ مۇددەسىنە جانە ەكى ەل حالقىنىڭ تىلەگىنە ۇيلەسىپ، تاريحتاعى ەڭ جوعارى دەڭگەيگە جەتتى ءارى ۇزدىكسىز ورنىقتى دامۋدا. ءتوراعا شي جينپيڭنىڭ بيىل 3 - ايدا رەسەيدەگى تابىستى مەملەكەتتىك ساپارى رەسەي مەن جۇڭگونىڭ قارىم - قاتىناسىنىڭ ونان ارى دامۋىنا قۋاتتى قوزعاۋشى كۇش ۇستەدى. رەسەي پارلامەنتى رەسەي − جۇڭگو سەلبەستىگىن تەرەڭدەتۋگە كەڭ كولەمدى قولداۋ كورسەتەدى، جۇڭگونىڭ مەملەكەتتىك حالىق قۇرىلتايىمەن اۋىس - كۇيىستى، تىلدەسۋدى ونان ارى كۇشەيتىپ، ەكى ەلدىڭ مەملەكەت باسشىلارىنىڭ ورتاق تانىمىن تياناقتاندىرۋعا زاڭدىق قامتاماسىزدىق ازىرلەۋدى قالايدى.

  ۋاڭ ي، ۋاڭ دۇڭميڭ كەزدەسۋگە قاتىناستى.

جاۋاپتى رەداكتور : ريزا حاميت

ەسكەرتۋ:

تورابىمىزداعى مازمۇنداردى پايدالانۋعا تۋرا كەلگەندە، ءسوزسىز جازباشا رۇقساتقا يە بولۋ كەرەك. مازمۇنداردى رۇقساتسىز جالعاپ تاراتۋعا، كەسىپ رەداكسيالاۋعا، وزگەرتۋگە، قىسقارتىپ قۇراستىرۋعا، باسقا ورىنعا كوشىرۋگە نەمەسە باسقا تاسىلدەرمەن كوبەيتۋگە ءارى تاراتۋعا بولمايدى، قايشى كەلگەندەردىڭ زاڭدىق جاۋاپكەرشىلىگى زاڭ بويىنشا قۋزاستىرىلادى.