نەگىزگى تاقىرىپتىق تاربيەدە شينجياڭدى مادەنيەتپەن نارلەندىرۋ قىزمەتتەرىن تىڭعىلىقتى ىلگەرىلەتتى
شينجياڭ اناعۇرلىم كوپ سارا تۋىندى ارقىلى ءار ۇلت بۇقاراسىنىڭ ۇيىسۋ قۋاتىن كۇشەيتتى
انار بۇلت \ شينجياڭ گازەتىنىڭ ءتىلشىسى يىن لۋ
شينجياڭدى مادەنيەتپەن نارلەندىرۋ − شي جينپيڭ جولداستى ۇيتقى ەتكەن پارتيا ورتالىق كوميتەتىنىڭ شينجياڭ قىزمەتىن ستراتەگيالىق تۇرعىدان باعامداپ جانە جوسپارلاپ جاساعان كەلەلى ستراتەگيالىق ورنالاستىرۋى، جاڭا داۋىردەگى پارتيانىڭ شينجياڭدى باسقارۋ جالپى جوباسىنىڭ ماڭىزدى قۇرامداس بولىگى. شي جينپيڭ جاڭا ءداۋىر جۇڭگوشا سوتسياليزم يدەياسىن ۇيرەنۋ، دايەكتىلەندىرۋ نەگىزگى تاقىرىپتىق تاربيەسى ورىستەتىلگەننەن بەرى رايونىمىزدىڭ ۇگىت - مادەنيەت جۇيەسىنىڭ 1 - توپتا نەگىزگى تاقىرىپتىق تاربيە ورىستەتكەن ورىندارى پارتكومى (پارتيا باسشىلىق گرۋپپاسى) باس شۋجي شي جينپيڭنىڭ سوتسياليستىك مادەنيەت قۇرىلىسى جونىندەگى جاڭا يدەيالارىن، جاڭا كوزقاراستارىن، جاڭا تۇجىرىمدارىن ىشكەرىلەي ۇيرەنىپ، دايەكتىلەندىرىپ، جۇڭحۋانىڭ تاڭداۋلى ءداستۇرلى مادەنيەتىن جالعاستىرىپ، دامىتىپ، جاڭا داۋىردەگى شينجياڭ كەلبەتىن بەلسەنە ايگىلەيتىن ءبىر توپ سارا تۋىندىلاردى قۇلشىنا جاراتىپ، ءىس جۇزىندىك ارەكەتتەرى ارقىلى جاڭا مادەنيەت بورىشىن ارقالاپ، شينجياڭدى مادەنيەتپەن نارلەندىرۋدىڭ ءتۇرلى قىزمەتتەرىنىڭ تياناقتانىپ، ونىمدىلىك كورسەتۋىن ىلگەرىلەتتى.
ادەبيەت - كوركومونەر سارا تۋىندىلارى ارقىلى شينجياڭ حيكاياسىن ويداعىداي باياندادى
7 - ايدىڭ 9 -، 10 - كۇندەرى تاريحي تاقىرىپتاعى ءبي تەاترى «جاڭ چيان» ىشكى موڭعۇل اۆتونوميالى رايونىنىڭ وردوس قالاسىندا جۇرتپەن جۇزدەستى، 14 - كەزەكتى مەملەكەتتىك ءبي قويىلىمىنا قاتىناستى، 2 رەتكى كونسەرتتى كورگەندەر 2402 ادام (رەت) بولدى، باۋراۋ مولشەرى ％100كە تايادى، ينتەرنەت جەلىسىندەگى تۇعىردا كورۋ مولشەرى 6 ميلليون 878 مىڭ رەتكە جەتتى. 7 - ايدىڭ 20 - كۇنى «جاڭ چيان» تاعى 6 - كەزەكتى جۇڭگو شينجياڭ حالىقارالىق ۇلتتار ءبي فەستيۆالىنىڭ اشىلۋ تەاترى رەتىندە ساحناعا شىعادى.
العاش قويىلعاننان قازىرگە دەيىن «جاڭ چيان» 2 جىلعا جۋىق ۋاقىتتا جان - جاقتىلى وڭدەلۋدەن ءوتتى، ءبي جاسامپازدىعى نازىك بۋىندارىنىڭ، نەگىزگى ورىنداۋشىلاردىڭ، توپتىق ورىنداۋشىلاردىڭ ورىنداۋ شەبەرلىگى زور دارەجەدە جوعارىلادى. ”ءبىر جاعىنان، ويىن قويىپ، ەندى ءبىر جاعىنان، ءبيدىڭ ساپاسىن ۇزدىكسىز جاقسارتتىق“، - دەدى شينجياڭ كوركەمونەر تەاترى ءان - ءبي ۇيىرمەسىنىڭ ورىنباسار باستىعى جاسۇر تۇرسۇن.
شينجياڭ كوركەمونەر تەاترحاناسىنىڭ ءارقايسى تەاتر ۇيىرمەلەرى نەگىزگى تاقىرىپتىق تاربيەنىڭ ۇيرەنۋ جەتىستىكتەرىن ادەبيەت - كوركەمونەر جاسامپازدىعىمەن توعىستىرىپ، نەگىزگى ساتىعا بارىپ تەكسەرۋ - زەرتتەۋ جۇرگىزىپ، حالىقتىڭ قاجەتىن سۇراستىرىپ، تۇرمىسقا ىشكەرىلەي ارالاسىپ، كوركەمونەر جاسامپازدىعىمەن شۇعىلدانىپ، سارا تەاتر نومىرلەرىن قايتا - قايتا وڭدەدى، «وردەن»، «قۇمدى شولدەگى جاسىل القاپ»، «گۇل بايشەشەكپەن كومكەرىلگەن قىستاق ارمانعا قانات قاقتى» سياقتى كوپ ءتۇرلى كوركەمدىك تاسىلدەگى ساحنالىق نومىرلەر ىركەس - تىركەس كورەرمەندەرمەن جۇزدەسەدى.
اۆتونوميالى رايوندىق ادەبيەت - كوركەمونەرشىلەر بىرلەستىگى كوپ ءتۇرلى قىزمەت ارقىلى شينجياڭنىڭ ادەبيەت - كوركەمونەرىنىڭ جوعارى ساپالى دامۋىن ىلگەرىلەتىپ، حالىقتىڭ رۋحاني كۇشىن نىعايتاتىن اناعۇرلىم كوپ تۋىندى جاراتتى، بۇل ءجۇز ادەبيەت - كوركەمونەر قايراتكەرىنىڭ سارا تۋىندىلارىن، مىڭ كوركەمونەرشىنىڭ كولەمدى تاربيەلەنۋىن، ون مىڭ ادەبيەت - كوركەمونەر ەرىكتىسىنىڭ نەگىزگى ساتىعا بارۋىن قامتيدى.
ادەبيەت - كوركەمونەر جاسامپازدىعىنىڭ ساپاسىن جوعارىلاتۋ ءۇشىن، بيىل اۆتونوميالى رايوندىق ادەبيەت - كوركەمونەرشىلەر بىرلەستىگىنىڭ ءارقايسى قوعامدارى ىركەس - تىركەس ىقپالعا يە ءارى ناتيجەسى كورنەكتى ادەبيەت، تەاتر، ءبي، مۋزيكا، فوتو سۋرەت سياقتى كوركەمونەر تۇرىندەگى جاسامپازدىقپەن اينالىساتىن 235 ايگىلى ادامدى كورسەتىپ، نازاردى رەال تاقىرىپتارعا شوعىرلاندىرىپ، ادەبيەت - كوركەمونەر تۋىندىلارىن جاراتۋ جوسپارىن جاسادى، قازىر 259 تۋىندى تىزىمگە الىنىپ، ارحيۆ تۇرعىزىلدى.
”ءبىز جازۋشىلاردى، كوركەمونەرشىلەردى ’ومىرگە ىشكەرىلەي ارالاسۋ، حالىققا تامىر تارتۋ‘ سىندى جاسامپازدىق ستيل مەحانيزمىن كەمەلدەندىرۋگە جەدەل ۇيىمداستىرىپ، ادەبيەت - كوركەمونەردىڭ ساپاسىن باستان - اياق باستى ورىنعا قويىپ، تۋىندى ارقىلى جەتكىزەمىز“. اۆتونوميالى رايوندىق ادەبيەت - كوركەمونەرشىلەر بىرلەستىگى پارتيا باسشىلىق گرۋپپاسىنىڭ مۇشەسى، ورىنباسار ءتوراعاسى شيۇڭ حۇڭجيۋ بىلاي دەدى: ادەبيەت - كوركەمونەر قىزمەتكەرلەرى نەگىزگى تاقىرىپتىق تاربيەنىڭ ”يدەيانى ۇيرەنۋ، پارتيالىلىقتى كۇشەيتۋ، امالياتقا ءمان بەرۋ، جاڭا ۇلەس قوسۋ“ باس تالابىن مىقتاپ يگەرىپ، نازاريا ۇيرەنۋدى، تەكسەرىپ - زەرتتەۋدى، دامۋدى ىلگەرىلەتۋدى، قاداعالاۋدى، رەتتەۋ - تۇزەتۋدى ساباقتاستىرۋى كەرەك.
مادەنيەت قيمىلدارىمەن بۇقارانىڭ تۇرمىسىن نۇرلاندىردى
مادەنيەت جۇرت جۇرەگىن نارلەندىرەدى، مادەنيەتتى شىنايى مويىنداۋ − ەڭ تەرەڭ قاتپارلى شىنايى مويىنداۋ. نەگىزگى تاقىرىپتىق تاربيە ورىستەتىلگەننەن بەرى رايونىمىزدىڭ ۇگىت - مادەنيەت جۇيەسىنىڭ 1 - توپتا نەگىزگى تاقىرىپتىق تاربيە ورىستەتكەن ورىندارى مادەنيەت قىزمەتكەرلەرىنىڭ مىندەت جاۋاپكەرشىلىگى، بورىشى جونىندەگى تانىمىن ونان ارى تەرەڭدەتىپ، ناقتى، جاندى، ءونىمدى بولۋ جاعىنا كۇش سالىپ، نەگىزگى ساتىعا ىشكەرىلەي بارىپ، فورماسى الۋان ءتۇرلى ادەبيەت - كوركەمونەر كونسەرتتەرىن قويىپ، ءار ۇلت بۇقاراسىنىڭ مادەنيەت تۇرمىس قاجەتىن قاناعاتتاندىردى.
شىعىرىق اينالدىرۋ، اياقپەن بارابان ويناتۋ، بيىك ۆەلوسيپەدتەگى شىنى ويىنى سياقتى قيىندىق دارەجەسى جوعارى قىزعىلىقتى ونەر ويىندارىنا كورەرمەندەر تاڭداي قاعىپ، قىزۋ شاپالاق سوقتى. 7 - ايدىڭ 5 - كۇنىنەن باستاپ، شينجياڭ كوركەمونەر تەاترحاناسى سەرىك ويىنى ۇيىرمەسىنىڭ ادەبيەت - كوركەمونەر شاعىن اترەتى حوتان ايماعىنىڭ حوتان اۋدانىندا، لوپ اۋدانىندا، كەريا اۋدانىندا ”ۇعىسۋ، تيىمدىلىك جاساۋ، توعىستىرۋ“ بويىنشا مادەنيەتتىك ارالاپ قىزمەت وتەۋ كونسەرتىن قويىپ، سارا سەرىك كوركەمونەرىن نەگىزگى ساتىداعى اۋىل - قىستاقتارعا جەتكىزدى.
5 - ايدان باستاپ، شينجياڭ كوركەمونەر تەاترحاناسىنىڭ تەاتر ۇيىرمەسى ”باقىت كەلىپ ەسىك قاققاندا“ اتتى پيەساسىمەن ءۇرىمجى، حوتان سياقتى جەرلەردە ”ءبىزدىڭ جۇڭگو ارمانىمىز · مادەنيەتتى ون مىڭ وتباسىنا جەتكىزۋ“، ”ۇعىسۋ، تيىمدىلىك جاساۋ، توعىستىرۋ“ اتىنداعى حالىققا يگىلىك جەتكىزۋ كونسەرتىن 150 رەتتەن استام قويىپ، نەشە ون مىڭ ءار ۇلت بۇقاراسىنا يگىلىك جەتكىزدى.
ساناققا قاراعاندا، بيىل جىل باسىنان قازىرگە دەيىن شينجياڭ كوركەمونەر تەاترحاناسىنىڭ تەاتر ۇيىرمەلەرى شىعارعان، ورىنداعان ساحنالىق ويىندارىن ينتەرنەت جەلىسىندە كورگەندەر 50 ميلليون ادامنان (رەت) اسقان.
”نەگىزگى تاقىرىپتىق تاربيەنى جۇرت جۇرەگىنە ۇيالاتۋ، مادەنيەتپەن حالىققا يگىلىك جەتكىزۋدە شىندىقتى ءىس جۇزىنەن ىزدەۋ، كورەرمەندەردىڭ ءۇمىتى مەن قولداۋى − ءبىزدىڭ تەاتردى اۋىل - قىستاقتارعا دەيىن ورىنداۋىمىزعا تاباندى بولۋىمىزداعى ەڭ ۇلكەن قوزعاۋشى كۇش“. ءبىرىنشى شەپتەگى كونسەرتكە قاتىناسقان شينجياڭ كوركەمونەر تەاترحاناسى تەاتر ۇيىرمەسىنىڭ ورىنباسار باستىعى تيە تيڭتيڭ اتىز - ارىق باسى ءاربىر كوركەمونەر قىزمەتكەرىنىڭ ەڭ تۇرۋعا ءتيىستى ساحناسى دەپ قارايدى.
شينجياڭ مادەنيەت سارايى مەن ما - انشان قالالىق كوركەمونەر تەاترحاناسىنىڭ قول ۇستاسىپ سەلبەستىك جاساسۋىندا ”مادەنيەتپەن شينجياڭدى نارلەندىرۋ، ءۇمىت اتىزىندا “ − بالالار تەاترىن نەگىزگى ساتىدا قويۋ قيمىلى 6 - ايدىڭ سوڭىندا شينجياڭعا جەتتى، «تەڭىز - مۇحيتتاعى اتتانىس − زەرەك سۋ تامشى»، «باقا حانزادا» اتتى 2 ساحنالىق تەاتر قورعاس قالاسىندا، اراسان اۋدانىندا، كۇيتۇن قالاسىندا، سانجى قالاسىندا، ءۇرىمجى قالاسىندا تارتىمدى قويىلىپ، ءار ۇلت كورەرمەندەرىنە مەيىرلى دە قۋانىشتى ساتتەردى سيلادى.
بيىل 4 - ايدان قازىرگە دەيىن اۆتونوميالى رايوندىق مادەنيەت جانە ساياحات مەڭگەرمەسى تۇڭعىش كەزەكتى شينجياڭ مادەنيەت - كوركەمونەر فەستيۆالىن، «مەرەكەدەگى شاتتىق جىرى» اتتى قۇربان ايتقا ارنالعان ادەبيەت - كوركەمونەر ساۋىق كەشىن ۇيىمداستىرىپ وتكىزدى، تاعى شينجياڭ بۇلدىرگەن مۋزيكا فەستيۆالى، سايرام كولى مۋزيكا فەستيۆالى، جياڭگو مۋزيكا فەستيۆالى سياقتى بازارلانعان كونسەرتتەردىڭ وتكىزىلۋىن قولداپ، شينجياڭنىڭ مادەنيەت كەڭىستىگىن نۇرلاندىردى.
مەرەكەلىك ءساندى كيىمدەرىن كيدى، ءداستۇرلى ءدامدى تاعامداردى ءتىزدى، بايىرعى ولەڭ - جىرلاردى وقىدى... 6 - ايدىڭ 9 - كۇنى ”شينجياڭدى مادەنيەتپەن نارلەندىرۋ · ءبىزدىڭ مەرەكەمىز − شينجياڭ داعۇر ۇلتىنىڭ وچيبي مەرەكەسى“ شاۋەشەك قالاسىندا قالىڭ بۇقارا مەن ساياحاتشىلاردى قاتىناسۋعا باۋراپ، جۇڭحۋا ۇلتىنىڭ ءداستۇرلى تاڭداۋلى مادەنيەتىنىڭ باۋرامدىلىعىن سەزىندىرۋمەن بىرگە، شينجياڭداعى ءار ۇلت بۇقاراسىنىڭ ىنتىماقتى، دوستىق سۇيىسپەنشىلىككە تولى رۋحاني بەينەسىن بارىنشا ايگىلەدى.
”داعۇر ۇلتىنىڭ وچيبي مەرەكەسى مەملەكەت دەڭگەيىندەگى بەيزاتتىق مادەنيەت مۇرالارىنىڭ ۋاكىلدىك سيپاتتى نىسانى، مول مادەنيەت مايەگىنە يە، ءبىز جۇڭگونىڭ حالىق اراسىنداعى مادەنيەت مۇرالارىن جالعاستىرۋ، قورعاۋ قىزمەتىنىڭ ءىس جۇزىندىگىن شىعار ءتۇيىن ەتىپ، وسى ايتۋلى مادەنيەت قيمىلىن وتكىزدىك“. شينجياڭ حالىقتىق ادەبيەت - كوركەمونەرشىلەر قوعامىنىڭ ءتوراعاسى ليۋ ۋىنشي بىلاي دەدى: ءداستۇرلى مەرەكەنى وسى زامانعى تۇرمىسپەن ۇشتاستىرۋدى، بۇقارانىڭ سۇرانىسىمەن توعىستىرۋدى جەبەۋ شينجياڭنىڭ حالىقتىق ادەبيەت - كوركەمونەر ىستەرىن دامىتۋ جونىنەن وتە ماڭىزدى.
تاياۋدا اۆتونوميالى رايوندىق ادەبيەت - كوركەمونەرشىلەر بىرلەستىگى تاعى ”بايتاق تا كورىكتى شەكارا − مەملەكەتتىك ۇلتتار اسەمونەر تۋىندىسى قوس جىلدىق كورمەسى“، ”’جاڭا انمەن شينجياڭدى جىرلاۋ‘ تاڭداۋلى ءتول ءان - كۇيمەن شينجياڭدى ارالاپ ويىن قويۋ“ سياقتى مادەنيەت قيمىلدارىن ىلگەرىندى - كەيىندى وتكىزىپ، ءار ۇلت بۇقاراسىنىڭ رۋحاني مادەنيەت تۇرمىسىن بايىتىپ، مادەنيەتپەن شينجياڭدى نارلەندىرۋ قىزمەتىن ناقتى تياناقتاندىردى.
سونىمەن بىرگە اۆتونوميالى رايوندىق ادەبيەت - كوركەمونەرشىلەر بىرلەستىگىنىڭ ”ون مىڭ ادەبيەت - كوركەمونەر ەرىكتىسىنىڭ نەگىزگى ساتىعا ءتۇسۋى“ قيمىلى تۇتاس شينجياڭداعى 14 ايماق، وبلىس، قالانى قامتىدى، بيىل 100دەن استام ادەبيەت - كوركەمونەر شاعىن اترەتى ۇيىمداسىپ، جەر - جەردە 450 نەشە رەت ويىن قويدى.
مادەنيەت مۇرالارى ارقىلى جالعاستىرۋدى، دامىتۋدى ىلگەرىلەتتى
پارتيا 20 - قۇرىلتايى بايانداماسىندا ”مادەني ەسكەرتكىشتەر مەن مادەني مۇراعاتتاردى قورعاۋ تەبىنىن ارتتىرىپ، قالا، اۋىل قۇرىلىسىندا تاريحي مادەنيەتتى قورعاۋدى، وعان مۇراگەرلىك ەتۋدى كۇشەيتىپ، مەملەكەتتىك مادەنيەت باقشالارىن ويداعىداي سالۋ جانە ودان ويداعىداي پايدالانۋ“ العا قويىلدى.
نەگىزگى تاقىرىپتىق تاربيە ورىستەتىلگەننەن بەرى اۆتونوميالى رايوندىق مادەنيەت جانە ساياحات مەڭگەرمەسى پارتيا باسشىلىق گرۋپپاسى تەكسەرۋ - زەرتتەۋ ورىستەتۋمەن ۇشتاستىرىپ، مادەني ەسكەرتكىشتەردى قورعاۋ، بەيزاتتىق مادەنيەت مۇرالارىن قورعاۋ، ت . ب جاعدايلارىن جاپپاي ۇعىسىپ، ماسەلەلەردى سالالاپ، وعان تالداۋ جاساپ، رەتتەۋ - وڭاۋدى، رەتتەۋ - تۇزەتۋدى ىلگەرىلەتىپ، «شينجياڭ ارحەولوگيا قىزمەتى جوباسىن 2030 − 2023 جىل»، «تاس ۇڭگىر بۋدحانالارىن قورعاۋ، پايدالانۋ جالپى تۇلعالىق جوباسىن»، «شينجياڭنىڭ توڭكەرىستىك مادەني ەسكەرتكىشتەرىن قورعاۋ، ودان پايدالانۋ اۋماعى قىزمەت جوباسىن» جاساپ، تارىمدى اينالعان مادەني ەسكەرتكىشتەر ەسكى جۇرتتارى، تاس ۇڭگىر بۋدحاناسى سياقتى مادەني ەسكەرتكىشتەردى قورعاۋ، ودان پايدالانۋ ينجەنەرياسىن بار كۇشپەن اتقاردى.
بيىل 6 - ايدا شينجياڭ مۇراجايى مەملەكەتتىك مۇراجايمەن سەلبەسىپ اشقان ”مەملەكەتتىك مۇراجاي زالى“ سىرتقا اشىق ۇستالىپ، تۇڭعىش كەزەكتى كورمە ”قولا بۇيىمدارمەن سومدالعان تاريح − قولا بۇيىمدارداعى بايىرعى جۇڭگو“ ەكسكۋرسيالاۋشىلاردىڭ جاقسى باعاسىن الدى، ىلە - شالا ”توعىسۋ - توپتالۋ − شينجياڭنىڭ سارا تاريحي مادەني ەسكەرتكىشتەر كورمەسى“ دە مەملەكەتتىك مۇراجايعا ىرگە تەپتى.
”وسى كورمەلەر نەگىزگى تاقىرىپتىق تاربيەدەگى مۇراجايىمىزدىڭ حالىق ءۇشىن ناقتى ىستەر ىستەۋدەگى ناقتى شاراسى، سونىمەن بىرگە مۇراجايدىڭ كورمە وتكىزۋىندەگى’سىرتتان ەنگىزۋىن، سىرتقا شىعارۋىن‘ ىلگەرىلەتىپ، مادەني ەسكەرتكىشتەردىڭ شينجياڭدى مادەنيەتپەن نارلەندىرۋ قىزمەتىن ىلگەرىلەتۋدەگى ماڭىزدى رولىن ساۋلەلەندىردى“، - دەدى شينجياڭ مۇراجايى پارتكومىنىڭ شۋجيى حى جيا.
بيىل 1 - ايدان قازىرگە دەيىن شينجياڭ مۇراجايى 600 مىڭ ەكسكۋرسيالاۋشى (رەت) قابىلدادى، جازعى دەمالىستىڭ كەلۋىنە بايلانىستى مۇراجايدى كۇنىنە ورتا ەسەپپەن 10 مىڭ ادام (رەت) تاماشالادى، ەڭ كوپ بولعاندا، 13 مىڭ ادام (رەت) تاماشالادى.
