ەسىك اشۋ بەينەسىمەن دۇنيە جۇزىمەن بىرگە بيگە باستى
گازەتىمىزدىڭ شولۋشىسى
ەسىك اشۋ بەينەسىمەن دۇنيە جۇزىمەن بىرگە بيگە باستى. 7 - ايدىڭ 20 - كۇنى كەشتە 6 - كەزەكتى جۇڭگو شينجياڭ حالىقارالىق ۇلتتار ءبي فەستيۆالى ءبي تەاترى «جاڭ چياندا» كورسەتىلگەن ”جول اشۋ ساپارىمەن“ شىمىلدىعىن اشتى. سارا تۋىندىلار شوعىرلانعان وسى كوركەمونەر سالتاناتتى جينالىسىن وتكىزۋ ءار ۇلت بۇقاراسىنىڭ مادەنيەت جاعىندا تابىس سەزىمىن، باقىت سەزىمىن جوعارىلاتۋدىڭ قاجەتى بولۋمەن بىرگە، جۇڭگو − شەتەل مادەنيەت اۋىس - كۇيىسىن جانە سەلبەستىگىن كۇشەيتىپ، دۇنيە جۇزىنە جۇڭگو شينجياڭىنىڭ حيكاياسىن ويداعىداي بايانداۋ، جۇڭگو شينجياڭىنىڭ وبرازىن ايگىلەۋ، جۇڭحۋا مادەنيەتىنىڭ تارالۋ كۇشىن، ىقپال قۋاتىن جوعارىلاتۋ جونىنەن دە اناعۇرلىم تەرەڭ ءمان الادى.
شينجياڭنىڭ ەجەلدەن ”ءان - ءبي مەكەنى“ دەگەن تاماشا اتى بار. پارتيا 18 - قۇرىلتايىنان بەرى اۆتونوميالى رايوننىڭ مادەنيەت ىستەرى مەن مادەنيەت كاسىپ سالاسى ۇزدىكسىز كوركەيدى، دامىدى، بۇكىل شينجياڭنىڭ جەر - جەرىندەگى ادەبيەت - كوركەمونەر قىزمەتكەرلەرى كوپتەگەن ساحنالىق كوركەمونەر تارتىمدى تۋىندىلارىن جاراتىپ، ويناقى ءان اۋەنىمەن، شيراقى ءبي قادامىمەن ءار ۇلت بۇقاراسىنىڭ تاماشا تۇرمىسقا دەگەن ماداعىن، جاراسىمدى مەكەنگە دەگەن قيماستىق سەزىمدەرىن ايگىلەپ، شينجياڭنىڭ ادەبيەت - كوركەمونەر گۇلزار باعىن گۇلدەندىرۋمەن بىرگە، وتانىمىزدىڭ مادەنيەت قويماسىن دا بايىتتى. 5 كەزەك جۇڭگو شينجياڭ حالىقارالىق ۇلتتار ءبي فەستيۆالىن تابىستى وتكىزۋ شينجياڭنىڭ ادەبيەت - كوركەمونەر جاسامپازدىعىن جەبەۋدەگى ماڭىزدى تۇعىر بولىپ، شينجياڭنىڭ مادەنيەت قۇرىلىسىن جانە ونى كوركەيتۋدى ىلگەرىلەتۋدە ماڭىزدى رول اتقاردى؛ سونىمەن ءبىر ۋاقىتتا ءبي فەستيۆالىن وتكىزۋ جاڭا داۋىردەگى پارتيانىڭ شينجياڭدى باسقارۋ جالپى جوباسىن تولىق، دالمە - ءدال دايەكتىلەندىرۋدەگى، اسىرەسە، شينجياڭدى مادەنيەتپەن نارلەندىرۋدى ىشكەرىلەي ىلگەرىلەتۋدەگى ماڭىزدى شارا، جۇڭحۋانىڭ تاڭداۋلى ءداستۇرلى مادەنيەتىن اسقاقتاتۋ، جۇڭحۋا ۇلتى ورتاق تۇلعا تانىمىن ناقتى، جاندى، ءونىمدى ورناتۋ جونىنەن كەلەلى مانگە يە.
حالىقارالىق سيپاتتى مادەنيەت اۋىس - كۇيىس تۇعىرى رەتىندە، جۇڭگو شينجياڭ حالىقارالىق ۇلتتار ءبي فەستيۆالى ءان - ءبي تەاتر كوركەمونەرىن ايگىلەيتىن ۇلكەن ساحنا بولىپ قانا قويماي، ونان دا ماڭىزدىسى، جۇڭگونىڭ سىرتقا باعىتتالعان مادەنيەت اۋىس - كۇيىسىندەگى ماڭىزدى ماركا نىسانى، جۇڭحۋا مادەنيەتىن ءتىپتى دە ويداعىداي دۇنيە جۇزىنە بەت الدىرۋدى ىلگەرىلەتۋدەگى، جۇڭگو - شەتەل وركەنيەتى اۋىس - كۇيىسىن، ءوزارا ۇلگى الۋىن كۇشەيتۋدەگى ۇلكەن ساحنا. 17 كۇنگە جالعاساتىن وسى كەزەكتى ءبي فەستيۆالى سالتاتتى جينالىسىندا «بەس جۇلدىز شىعىستان كوتەرىلدى» سياقتى شينجياڭنىڭ ءتول تەاتر نومىرلەرى كەرەمەتىمەن بوي كورسەتەدى. «ماڭگى جوعالمايتىن ەلەكتر تولقىنى» سياقتى قىزىل كلاسسيك تۋىندىلار جۇرەكتى تەبىرەنتسە، «قىزىل ساراي ءتۇسى»، «جاپ - جاسىل تاۋ - سۋلار» سياقتىلارداعى وتاندىق ەرەكشەلىك، وتاندىق اعىم ادامدى ءتانتى ەتەدى... ەلىمىزدىڭ جەر - جەرىنەن كەلگەن كوركەمونەرپازدار بىرلىكتە تيانشان باۋرايىندا جۇڭحۋا مادەنيەتىنىڭ كەلبەتى مەن تارتىمدىلىعىن ايگىلەپ، ەل ءىشى - سىرتىنا جۇڭحۋا ۇلتى ۇلى شاڭىراعىنىڭ ۇيىسۋ قۋاتىن، سەنترگە تارتۋ قۋاتىن ايگىلەيدى؛ دۇنيە ءجۇزىنىڭ جەر - جەرىنەن كەلگەن تاڭداۋلى كوركەمونەر ۇيىرمەلەرى دە كەمەلدى ءبي ونەرىن، كوپ نەگىزدى مادەنيەت تىنىسىن، باي مازمۇندى گۋمانيتارلىق حيكايالاردى شينجياڭنىڭ بايتاق دالاسىنا جەتكىزەدى. ەجەلگى مەن بۇگىنگىنى قامتىعان، شىعىس پەن باتىستى ساباقتاستىرعان وسى ساحنادا مەيلى حالىقارالىق ۇلگى بولسىن، الدە جۇڭگو اعىمى بولسىن، ءبار - ءبارى دە وسى دۋماندى جاز كەشىندە ءبي سىندى ادامزاتتىڭ ورتاق ءتىلى ارقىلى اشىق، سيىسىمدى، اۋىس - كۇيىس جاساپ ءوزارا ۇلگى الاتىن، ءوز كوركەمدىكتەرىن ايگىلەيتىن، كوركەمدىكتەن ورتاق يگىلىكتەنەتىن تاماشا داستاندى جازادى.
سۇيىسپەنشىلىكپەن ءان شىرقاپ، ءبي بيلەدى. «كۇن شۋاعىنا شومعان ماكىتتەن» تارتىپ «جەلەگىڭدى اشقا» دەيىن، «جاڭ چياننان» تارتىپ «بەس جۇلدىز شىعىستان كوتەرىلدىگە» دەيىن، سوڭعى جىلدارى شينجياڭنىڭ ءبي كوركەمونەرىندە سارا تۋىندىلار كوپتەپ شىقتى ءارى اسا تارتىمدى بولدى، ءان - ءبي مەكەنىندەگى ادامدار ءان - بيمەن ارالاسۋعا، ىشتەسۋگە، توعىسۋعا ادەتتەنگەن، ءوز حيكايالارىن ءان - بيمەن بايانداۋعا، ءوز وبرازىن ايگىلەۋگە دە شەبەر. جۇڭگو شينجياڭ حالىقارالىق ۇلتتار ءبي فەستيۆالى − دۇنيە ءجۇزىنىڭ شينجياڭدى باقىلايتىن تەرەزەسى، ادامدار بۇل ارادان گۋمانيتارلىق شينجياڭنىڭ مايەكتىلىگى مەن الۋان تۇرلىلىگىن، تابيعي شينجياڭنىڭ سالتاناتى مەن كوركەمدىگىن ءتۇسىنىپ قانا قويماي، وسى ساحنادان شينجياڭنىڭ ىنتىماقتى، ورنىقتى، دامىعان، العا باسقان، جاراسىمدى، باقىتتى ەكەندىگىن جانە شينجياڭداعى ءار ۇلت حالقىنىڭ ىستىق ىقىلاستى، مەيماندوس، قاجىرلى، اق پەيىلدىلىگىن ءتىپتى دە ايقىن كورە الادى. وسى ساحنادا جۇڭگونىڭ شينجياڭى ءوز - وزىنە سەنىمدى، بايسالدى كۇلىمسىرەگەن بەينەسىمەن ءبي ارقىلى دۇنيە جۇزىمەن قاۋىشقان، ەسىك اشقان بەينەسىن كورسەتەدى؛ جۇڭگونىڭ شينجياڭى بەيبىت، دوستىق قۇشاعىن ايقارا اشىپ، دۇنيە جۇزىنە ”بەرەكەلى جىبەك جولىن“ بىرگە قۇرۋدىڭ ايقىن سيگنالىن تاراتادى.
وركەنيەتتەر ارالاسۋ ارقىلى الۋان بوياۋمەن ايشىقتالادى، وركەنيەتتەر ءبىر - بىرىنەن ۇلگى الۋ ارقىلى مايەكتەنەدى. ءبىز 6 - كەزەكتى جۇڭگو شينجياڭ حالىقارالىق ۇلتتار ءبي فەستيۆالىنىڭ شينجياڭنىڭ قوعام ورنىقتىلىعى مەن باياندى تىنىشتىعىنا قۋاتتى مادەنيەتتىك قوزعاۋشى كۇش، رۋحاني قوزعاۋشى كۇش قوسۋىن كۇتەمىز، ءبيدى دانەكەر ەتىپ، جۇڭگو شينجياڭىنىڭ دۇنيە جۇزىمەن تىلدەسۋ، اۋىس - كۇيىس جاساۋ كوپىرىن سالىپ، اسقاق بارابان داۋىسىنىڭ دەم بەرۋىندە، بۇرالا بيگە باسۋ ارقىلى جاندى دا سۇيىكتى شينجياڭنىڭ، شىنايى دا سەنىمدى شينجياڭنىڭ، بولاشاعى نۇرلى شينجياڭنىڭ دۇنيە ءجۇزى ساحناسىندا شۇعىلا شاشىپ تۇرۋىن اناعۇرلىم ءۇمىت ەتەمىز.