انار بۇلت \ شينجياڭ گازەتىنىڭ ءتىلشىسى ليۋ ي 9 - ايدىڭ 3 - كۇنى لوپنۇردان حابارلايدى. تاياۋ جىلداردان بەرى شينجياڭنىڭ ماقتا ەگىمشىلىگىندەگى ءىرى اۋدان − لوپنۇر اۋدانى جوعارى ولشەمدى ەگىنجاي قۇرىلىسىن سۇيەنىش ەتىپ، ەگىنجايلاردى سۋارۋ شارت - جاعدايىن ۇزدىكسىز جاقسارتىپ، اۋىل شارۋاشىلىعىنا پايدالانىلاتىن سۋدى، اسىرەسە، ماقتاعا پايدالانىلاتىن سۋدى بىتىراندى سۋارۋ ۇلگىسىنەن ەگجەي - تەگجەيلى، عىلمي بولۋعا ويىسترۋدى ىلگەرىلەتتى. كەزەكتە تۇتاس اۋدانداعى ميلليون مۋلىق ماقتا اتىزىندا جوعارى ءونىمدى سۋ ۇنەمدەۋمەن جاپپاي قامتۋ جۇزەگە اسىرىلىپ، ماقتا وندىرىسىندە مۋ باسىنا 100 تەكشەمەتر سۋ ۇنەمدەۋ جۇزەگە اسىرىلدى، ءىشىنارا ماقتا اتىزىنىڭ سۋدان پايدالانۋ مولشەرى اۆتونوميالى رايون تۇسىرگەن ماقتاعا پايدالانىلاتىن بەلگىلەنگەن نورما ولشەمىنەن كورنەكتى تومەن بولدى.
لوپنۇر اۋدانىندا ماقتا ەگىلگەن جەر اۋدانى ءبىر ميلليون 30 مىڭ 900 مۋعا جەتىپ، ماقتاعا پايدالانىلاتىن سۋ وسى اۋداننىڭ قوعامدىق پايدالانىلاتىن سۋ جالپى مولشەرىنىڭ ％80تەن استامىن يەلەيدى، ماقتادا سۋ ۇنەمدەۋ لوپنۇر اۋدانىنىڭ سۋ بايلىعىن جوعارى ونىمدىلىكپەن سەپتەپ، ءار جاقتىڭ دامۋ كومەسكى كۇشىن تولىق قاۋلاتۋ جونىنەن توتەنشە ماڭىزدى مانگە يە. جۋىق جىلداردان بەرى لوپنۇر اۋدانى سۋ يگىلىگى نەگىزدىك قۇرىلعى قۇرىلىسىن ۇزدىكسىز كەمەلدەندىرىپ، تۇتاس اۋدانداعى 500 سۋ شىعارۋ كومەيىندە دالمە - ءدال ولشەۋدى بۇكىلدەي جۇزەگە اسىردى، بەل توعان جانە تارماق توعان سىندى ەكى دارەجەلى سۋارۋ توعانىندا ولشەۋ قۇرىلعىسىمەن تولىق قامتۋدى جۇزەگە اسىرىپ، سۋ يگىلىگى تاراۋلارى سۋدان پايدالانۋدىڭ ناقتى ساندى مالىمەتىنە نەگىزدەلىپ اۋىل شارۋاشىلىعىنا پايدالانىلاتىن سۋدى دالمە - ءدال ورنالاستىرۋدى ويداعىداي ىستەپ، شارۋالاردىڭ سۋارۋ اياق الىسىن ۇيلەسىمدى ورنالاستىرۋىنا كومەكتەسىپ، سۋارۋعا ءتيىستى جەرلەردى مۇمكىندىكتىڭ بارىنشا سۋارۋعا كەپىلدىك ەتىپ، جەر بەتى سۋىنان پايدالانىلۋ مولشەرىن ەڭ جوعارى شەكتە جوعارىلاتتى.
سونىمەن بىرگە لوپنۇر اۋدانى اۋىل شارۋاشىلىعىندا سۋدى اناعۇرلىم ۇنەمدەۋدى جاپپاي ىلگەرىلەتىپ، جارعاق استىندا تامشىلاتىپ سۋارۋ، ”تۇقىمنىڭ قۇرعاق كۇيدە ءسىڭىرىلىپ، دىمقىل كۇيدە ءونىپ شىعۋى“ سياقتى جوعارى ونىمدىلىكپەن سۋ ۇنەمدەپ سۋارۋ تەحنيكاسىن بەلسەنە جالپىلاستىرىپ، اۋىل شارۋاشىلىعىنداعى سۋ باعاسى كەشەندى رەفورماسىن ۇزدىكسىز ىلگەرىلەتىپ، شارۋالاردىڭ سۋ ۇنەمدەۋ تانىمىن ۇزدىكسىز جوعارىلاتتى.
ماقتادا سۋ ۇنەمدەۋدىڭ ناقتى ونىمدىلىگىن اناعۇرلىم جوعارىلاتۋ ءۇشىن لوپنۇر اۋدانى تاعى ماقتا ءوندىرىسىن زەردەلىلەندىرە وتىرىپ تيبىن جاڭالاپ، دارەجەسىن جوعارىلاتۋدى بەلسەنە ىلگەرىلەتىپ، بەيدوۋ جاساندى سەرىك جول نۇسقاۋ جۇيەسىن نەگىز ەتىپ، RTK جول نۇسقاۋ بازاسىنان 9ىن قۇرىپ، 250 مىڭ مۋ ماقتا اتىزىن قامتىپ، ماقتانىڭ ”ءسىڭىرۋ، ەگۋ، باپتاۋ، جيناۋ“ سىندى تۇتاس ءوندىرىس پەريودىن ارقاۋ ەتىپ، ”سۋارۋ مەن تىڭايتقىش بەرۋدى ءبىر تۇلعالاندىرۋ“ سياقتى قۇرىلعىلاردى سايكەستىرىپ سالىپ، اتىزداعى سۋ شىعاراتىن قازىق، توسپا سياقتى قۇرىلعىلاردى وزگەرتىپ سالىپ، سۋارۋدى، تىڭايتقىش بەرۋدى اۆتوماتتاندىرۋدى جانە زەردەلىلەندىرۋدى جۇزەگە اسىردى.
جيفەي عىلىم - تەحنيكاسى شينجياڭ لوپنۇر اۋدانىنداعى اسقىن ماقتا اتىزى بولىپ، ەلىمىزدەگى تۇڭعىش ادامسىز ماقتا ەگىلەتىن ەگىس الاڭى سىناق نىسانى، قۇلتەمىر، جاساندى زەردە سياقتى عىلىم - تەحنيكا تاسىلدەرىنەن پايدالانىپ، ماقتانىڭ ءداستۇرلى ەگىمشىلىگىن باسقارۋ ءتاسىلىن وزگەرتتى. اتىزعا ورنالاستىرىلعان 100دەن استام توپىراق سەنزورى توپىراقتىڭ دىمقىلدىعىنا قاراي اۆتوماتتى سۋارىپ، تىڭايتقىش بەرىپ، سۋ مەن تىڭايتقىشتان پايدالانىلۋ مولشەرىن بارىنشا جوعارىلاتتى. اسقىن ماقتا اتىزى نىسانىنىڭ جاۋاپتىسى اي حايپىڭ بىلاي دەدى: 2022 - جىلى اسقىن ماقتا اتىزىن توڭىرەكتەگى ءداستۇرلى شارۋا وتباسىلارىمەن سالىستىرعاندا، سۋارۋعا پايدالانىلاتىن سۋ ％3. 47 ازايىپ، تىڭايتقىش ％2. 18 ازايىپ، ەگىس دارىلەرى ％2. 33 ازايدى، ءار مۋ جەرگە ەگۋدىڭ وزىندىك قۇنى 420 يۋانعا جۋىق تومەندەپ، ورتاشا مۋ باسىندىق ءونىم 6. 403 كيلوگرامعا جەتىپ، وزىندىك قۇندى ۇنەمدەپ، ونىمدىلىكتى ارتتىرۋدى شىن مانىندە جۇزەگە اسىردى.
”سۋ ۇنەمدەۋ قۋاتىن ۇزدىكسىز جوعارىلاتۋمەن بىرگە، ءبىز تاعى سۋدان پايدالانۋدى قامتاماسىز ەتۋ قۋاتىن ۇزدىكسىز جوعارىلاتامىز“. لوپنۇر اۋدانى سۋ يگىلىگى جالپىلىق قىزمەت وتەۋ ورتالىعى پارتيا ياچەيكاسىنىڭ شۋجيى ياڭ فاڭحۇي بىلاي دەپ تانىستىردى: لوپنۇر اۋدانىنىڭ سۋ يگىلىگى تاراۋلارى جانە قاتىستى ورىندار تارىم سۋ قويماسىنىڭ دەڭگەيىن جوعارىلاتۋ ينجەنەرياسىن اتقارۋ جوباسىن جەدەل كەمەلدەندىرىپ، لوپنۇر اۋدانى ىشىندەگى ماڭىزدى سۋ يگىلىگىن تىزگىندەۋ قۇرىلعىسى − تارىم سۋ قويماسىن جاڭالاپ، سۋ قويماسىنىڭ سيىمدىلىعىن جوبالانعان العاشقى كەزدەگى 24 ميلليون 700 مىڭ تەكشەمەتردەن 96 ميلليون 600 مىڭ تەكشەمەترگە ارتتىرۋدى جوسپارلاپ وتىر. سول كەزدە سۋ قويمالارىنىڭ سۋارۋ اۋماعى قازىرگى 76 مىڭ 400 مۋدان 263 مىڭ 200 مۋعا ارتادى، سۋارۋ وڭىرلەرىنىڭ سۋارۋعا كەپىلدىك ەتۋ سالىستىرماسى ％50تەن ％75كە جەتەدى، 11 - ايدان 12 - ايعا دەيىنگى قىسقى سۋارۋعا قامتاماسىز ەتىلگەن رەت سانى قىسقى سۋارۋعا جانە كەلەسى جىلى 4 - ايدان 5 - ايعا دەيىنگى جازعى سۋارۋعا بىردەي كەپىلدىك ەتۋگە وزگەرتىلەدى، بۇل كوكتەمدە سۋ تاپشىلىعى ماسەلەسىن پارمەندى شەشىپ، تۇتاس اۋداننىڭ ەكونوميكاسىنىڭ، قوعامىنىڭ دامۋىنا اناعۇرلىم ويداعىداي قىزمەت وتەيدى.
