قازاقستان الماتى قالاسى
سيفرلى جىبەك جولى جۇڭگو − قازاقستان ىقپالداسا دامۋىنىڭ داڭعىل جولىن اشتى
□ انار بۇلت \ شينجياڭ گازەتىنىڭ تىلشىلەرى جاۋ چۇنحۋا، لي چۇنشيا
9 - ايدىڭ 13 - كۇنى. قازاقستان الماتى قالاسى ساپايەۆا كوشەسى 29 - ءنومىر. شاعىن قوس قاباتتى عيماراتتى قورشاي وسكەن فرانسيا شىنارى باياۋ سەبەزگىلەگەن جاڭبىرعا مالشىنىپ، قانىق جاسىل تۇسكە ەندى.
شاعىن عيماراتقا كىرگەندە، ءىش جاقتاعى تەلەفون شىرىلى، ءتىل تاقتاسىن باسقان داۋىس، جيىن زالىنداعى تالقى ۇندەرى بىرتىندەپ انىق ەستىلە باستادى.
ساپايەۆا كوشەسى 29 - نومىرگە ورنالاسقان شينجياڭ ەلەكتروندى شەكارا وتكەلى شەكتى جاۋاپكەرشىلىك سەرىكتەستىگىنىڭ قازاقستاندا تۇراتىن ءىس باسقارماسى 2022 - جىلى جۇمىس باستاعاننان بەرگى نەگىزگى مىندەتى − قازاقستاننىڭ كەدەن، تەمىر جول، سالىق سىندى تاراۋلارىمەن تىلدەسۋدى، سايكەستىرۋدى كۇشەيتىپ، سيفرلاندىرۋ تەحنيكاسى مەن سيفرلانعان كەشەندى قىزمەت وتەۋ تۇعىرىن تىرەك ەتىپ، جۇڭگونىڭ سىرتقى ساۋدا كاسىپورىندارى مەن قازاقستاننىڭ ءارقايسى قاتىستى ورىندارى اراسىندا سەنىمدىلىك مەحانيزمىن جانە تاماشا قاتىناس ورناتۋىنا بەرىك نەگىز قالاۋ.
300 كيلومەتردەن استام جەردەگى جۇڭگو − قازاقستان قورعاس حالىقارالىق شەكارا سەلبەستىك ورتالىعىندا شينجياڭ ەلەكتروندى شەكارا وتكەلى شەكتى جاۋاپكەرشىلىك سەرىكتەستىگى اشقان جۇڭگو − قازاقستان قورعاس حالىقارالىق شەكارا سەلبەستىك ورتالىعىندا ينتەرنەتكە جالعانعان باقىلاۋ - باسقارۋ تۇعىرى ينتەرنەتتە اينالىمعا تۇسكەننەن كەيىن، ۇلكەن ساندىق مالىمەتتەن پايدالانىپ شەكارالىق سەلبەستىك ورتالىعى ىشىندە ءوتىنىش ەتۋ، تۇرگە ءبولىپ شوعىرلى تاسىمالداۋ جانە كەدەننەن دەربەس وتكىزۋ سىندى يقۋاتتاردى كەمەلدەندىرۋدى جۇزەگە اسىردى. ءبىراق سەرىكتەستىكتىڭ باسالقاسى ۋاڭ شياۋجياننىڭ نازارىندا بۇل ءالى دە جەتكىلىكسىز ەدى.
”باقىلاۋ - تەكسەرۋ تۇعىرىنىڭ قۇرىلىپ ىسكە قوسىلۋى تەك ءبىزدىڭ ىرىقتىلىقپەن سىرتقا شىعارىپ، قازاقستاننىڭ ينفورماتسيالاندىرۋ جۇيەسى قابىلەتىن جوعارىلاتۋىنا دەم بەرىپ، اناعۇرلىم كەڭ كولەمدە ورتاق سەلبەسۋ، بىرگە يگىلىككە كەنەلۋدى جۇزەگە اسىرۋداعى ءبىر ۇمتىلىسىمىز عانا“. ۋاڭ شياۋجياننىڭ الداعى ۇزاق بولاشاقتىق ورنالاستىرۋى بولسا، ”جۇمساق بولشەكتەردى ۇلاستىرۋ“ ارقىلى ”قاتتى بولشەكتەردى ۇلاستىرۋعا“ دەم بەرىپ، جۇڭگو − قازاقستان ەكى ەلدىڭ سيفرلى جىبەك جولىنداعى سىرتقى ساۋدا كاسىبى جۇيەسىن ۇلاستىرۋ - تۇتاستىرۋدى جەبەپ، باقىلاۋ - باسقارۋدى ءوزارا مويىنداۋدى ىلگەرىلەتىپ، سىرتقى ساۋدا كاسىپورىندارىنىڭ جۇڭگو − قازاقستان ەكونوميكا - ساۋدا بارىس - كەلىسى بارىسىنىڭ ءتىپتى دە قولايلى بولۋىن ءارى وزىندىك قۇنىن تومەندەتىپ، ونىمدىلىگىن ارتتىرۋىنا دەم بەرۋ.
قايتكەندە ارنانى كەمەلدەندىرىپ، اينالىسقا ءتۇسىرىپ، ”ءبىر بەلدەۋ، ءبىر جولدى“ بىرگە قۇرۋدى ساپالى ورىنداۋعا بولادى؟ 2021 - جىلى ءتوراعا شي جينپيڭ جۇڭگو − ورتا، شىعىس ەۆروپا ەلدەرى باسشىلارىنىڭ كەزدەسۋىندە ارقاۋ ءسوز سويلەگەندە: كەدەن ساۋداسى حاۋىپسىزدىگىن جانە كەدەننەن ءوتۋدى قولايلىلاستىرۋ سەلبەستىگىن تەرەڭدەتىپ، ”زەردەلى كەدەن، زەردەلى شەكارا، زەردەلى بىرگە يگىلىكتەنىپ ۇلاستىرۋ“ سەلبەستىك ءتۇيىنىن ورىستەتۋ كەرەك، - دەپ اتاپ كورسەتكەن ەدى.
شينجياڭ ەلەكتروندى شەكارا وتكەلىنىڭ دامۋىنا ەرەكشە نازار اۋدارعان جۇڭگو شەكارا وتكەلى قوعامىنىڭ ەرەكشە ۇسىنىس ەتىلگەن مامانى دۋان لينشياۋ بۇل مەملەكەت دەڭگەيىندە نازاردى ۇلاستىرۋ - تۇتاستىرۋعا شوعىرلاندىرىپ، سيفرلى ەكونوميكانى دامىتۋ، ”جۇڭگو جوباسىن“ سىرتقا شىعارۋدى ىلگەرىلەتۋ ءۇشىن العا قويىلعان ءادىسىناما دەپ قارادى.
”كىم وسى ’ءادىسنامانى‘ الدىمەن ويداعىداي پايدالانا السا، سيفرلانعان شەكارا وتكەل قۇرىلىسى جاعىندا ورايعا الدىمەن يە بولادى“، - دەدى دۋان لينشياۋ.
شينجياڭ ەلەكتروندى شەكارا وتكەلى شەكتى جاۋاپكەرشىلىك سەرىكتەستىگىنىڭ قازاقستاندا تۇراتىن ءىس باسقارماسىنداعى بارلىق ادامنىڭ ورتاق قۇلشىنۋىندا، بيىل 3 - ايدا جۇڭگو شينجياڭ دوستىق اۋىس - كۇيىس ساپارلاۋ ۇيىرمەسى قازاقستانعا ساپارلاي بارعاندا، شينجياڭ ەلەكتروندى شەكارا وتكەلى شەكتى جاۋاپكەرشىلىك سەرىكتەستىگى قازاقستان مەملەكەتتىك تەمىر جول سەرىكتەستىگىمەن ”مەملەكەت اتتاعان تەمىر جول سيفرلى ساۋدا تالون - كۋالىكتەرىنە كەشەندى قىزمەت وتەۋ تۇعىرىن“ بىرلەسىپ قۇرۋ، شارۋاشىلىق جۇرگىزۋ جونىندە ستراتەگيالىق سەلبەستىك كەلسىمىنە قول قويدى. قازىر كوپشىلىك ءبىر نيەتپەن سەلبەسىپ، كەشەندى قىزمەت وتەۋ تۇعىرىنىڭ ينتەرنەت جەلىسىنە شىعارىلىپ، جۇمىس جۇرگىزۋىن ىلگەرىلەتۋدە.
ءار كۇنى قاربالاستىقتان مۇرىنعا سۋ جەتپەيدى، ءبىراق قازاقستاندىق قىزمەتكەر ءاليدا شارشاعانىن ۇمىتىپ كەتەدى.
”تۇعىر قازاقستاندا ينتەرنەت جەلىسىنە شىعارىلىپ، جۇمىس جۇرگىزگەننەن كەيىن، قازاقستاننىڭ تەمىر جول، پوچتا ىستەرى، تاس جول شەكارا وتكەلى جانە كەدەن ينفورماتسيالاندىرۋ دەڭگەيىن جوعارىلاتۋىنا سەپتىگى تيەدى، زات اينالىمى تەزدەپ، كەدەننەن ءوتۋ اناعۇرلىم ىركىلىسسىزدەنەدى“. ءاليدا بىلاي دەدى: جۇڭگودان كەلگەن زاتتار قازاقستانعا جەتكىزىلگەننەن كەيىن، جۇڭگو جاقپەن ساندى مالىمەتتەردى ۇشتاستىرۋ تەحنيكالىق تىرەگى جەتكىلىكسىز بولعاندىقتان، قازاقستان جاقتىڭ قىزمەتكەرلەرى كۋالىك سىندى بەلەت ينفورماتسيالارىن قولمەن تىزىمدەيدى، الايدا شەكارا اتتاعان ەلەكتروندى ساۋدا كاسىپتەرى ۇزدىكسىز كوبەيگەندىكتەن، بۇل قازاقستان تەمىر جولىنىڭ كەدەندە انىقتاۋىنا، كەدەننەن وتكەرۋىنە اۋىرتپاشىلىق تۋدىردى.
شينجياڭ ەلەكتروندى شەكارا وتكەلى شەكتى جاۋاپكەرشىلىك سەرىكتەستىگى ”جۇڭگو (شينجياڭ) حالىقارالىق ساۋدا ءبىر تەرەزەلى“ تۇعىرىن اشىپ پايدالانۋ نەگىزىندە، حالىقارالىق ساۋدادا ءبىر تەرەزەلى بولۋدى سيفرلاندىرا تيبىن وزگەرتىپ، دارەجەسىن جوعارىلاتۋدى ارقاۋ ەتىپ، B2B سيفرلانعان ورتاسىندا كوپ جاق سەلبەسۋ ارقىلى جۇڭگو − قازاقستان ەكى ەل قاريدارلارىن مەملەكەت اتتاعان سيفرلانعان تالون - كۋالىك قىزمەت وتەۋىمەن قامداپ، قازاقستان تەمىر جولىنىڭ كەدەندە انىقتاۋ جالپىلىق ۋاقىت ونىمدىلىگىن جوعارىلاتتى.
ءاليدا ءتىنتۋىردى اقىرىن ءتۇرتىپ، ”جۇڭگو (شينجياڭ) حالىقارالىق ساۋدا ءبىر تەرەزەلى“ تۇعىرىنا كونتينەردىڭ كۋالىك تالونى سىندى نەگىزگى ينفورماتسيالاردى كىرگىزدى، سيستەما زاتتىڭ سانى، ءتۇرى، سالماعى قاتارلىلاردى قامتىعان نەگىزگى ينفورماتسيالاردى دەرەۋ كورسەتتى. تاسىمالداۋ ءنومىرىن توراپقا جولداعاننان كەيىن، سيستەما زاتتى ىڭعايىنا قاراي بىرىكتىرىپ، قاريداردىڭ قاجەتىنە ساي اعىلشىنشا، ورىسشا، قازاقشا سياقتى كوپ تىلگە اينالدىرىپ، كەدەنگە مالىمدەۋ كۋالىگىن جاساپ شىعاردى. قازاقستان كەدەنگە مالىمدەۋ كۋالىگىن تاپسىرىپ العاننان كەيىن، جولاقتى كودتى جايمالاسا بولعانى، كۋالىك بەلەتىن شىعارا الادى. بۇل زات جۇڭگودا كەدەننەن شىعارىلىپ، كەدەنگە مالىمدەلگەننەن كەيىن، قازاقستان جاق ءبىر ۋاقىتتا شەكارادان كىرۋ (شەكارادان ءوتۋ) كەدەنگە مالىمدەۋ كۋالىگىن تاپسىرىپ الادى، زات قازاقستانعا جەتىپ بارماي تۇرىپ، زاتتىڭ انىق - قانىعىنا جەتىپ بولادى. ادام كۇشىمەن بەلەت - كۋالىك تولتىرۋدىڭ قاجەتى جوق، ءبىر ۆاگون زاتتى كەدەنگە مالىمدەۋ بارىسىنا نەبارى 45 سەكۋند قاجەت، كەدەندە انىقتاۋ، كەدەننەن وتكىزۋ ونىمدىلىگى بارىنشا جوعارىلايدى.
”تۇعىردى اشۋ بارىسىنداعى ەڭ ۇلكەن قيىندىق زاتقا قازاقستان جاقتىڭ تاۋار ءنومىرىن بەلگىلەگەندە، جۇڭگو ولشەمى مەن قازاقستاننىڭ ولشەمىن ىركىلىسسىز اينالدىرۋدى جۇزەگە اسىرۋ بولدى، قازىر تۇعىردا 260 مىڭ تاۋار ءنومىرى ساقتاۋلى“. ۋاڭ شياۋجيان بىلاي دەدى: سيفرلى ەكونوميكانىڭ ”جۇڭگو جوباسى“ سىرتقا شىعارۋدىڭ يگىلىكتى ۇمتىلىسى رەتىندە، قازىر جۇلگەلىك كەلىسىمگە ساياتىن سيفرلاندىرۋ جۇيەسى تۇعىرىنىڭ 0. 1 نۇسقاسىن تولىق اشىپ بولدى ءارى ينتەرنەت جەلىسىندە سىناق ەتتى. قازاقستان جاقپەن ينتەرنەت جەلىسىندە اينالىمعا سالۋ ۋاقىتىن ويداعىداي اقىلداسقاننان كەيىن، ءىس جۇزىندە قولدانۋعا بولادى.
”قورعاس (جۇڭگو) − نۇرجول (قازاقستان) تاس جول شەكارا اتتاعان سيفرلانعان كەشەندى قىزمەت وتەۋ تۇعىرى“، ”قازاقستان پوچتا ىستەرى ەلەكتروندى ساۋدا تۇعىرىن قۇرۋ، جۇمىس جۇرگىزۋ جانە سايكەستى سيفرلى زات تاسىمالى كەدەندە انىقتاۋ جۇيەسى“... شينجياڭ ەلەكتروندى شەكارا وتكەلى شەكتى جاۋاپكەرشىلىك سەرىكتەستىگىنىڭ سىرتقا شىعۋ قادامىنىڭ جەدەلدەۋىنە ىلەسە، ساندى مالىمەتتىڭ دەمەۋىندەگى ەكونوميكالىق قۇن اناعۇرلىم كادەگە جاراتىلىپ، بارعان سايىن داڭعىلدانا تۇسكەن سيفرلى جىبەك جولى جۇڭگو مەن قازاقستاننىڭ بولاشاقتا اناعۇرلىم جوعارى دەڭگەيدە بىرلەسىپ ارەكەتتەنىپ دامۋىنا قوزعاۋشى كۇش ۇستەيتىن بولادى.
”ءبىز قازاقستان جاقتىڭ قاتىستى تاراۋلارىمەن ءتۇيىلىسۋدى جەدەلدەتىپ جاتىرمىز، وسى شەكارا اتتاعان سيفرلانعان تالون - كۋالىك كەشەندى قىزمەت وتەۋ تۇعىرى تەز ارادا پايدالانىلۋعا بەرىلەدى“، - دەدى ءاليدا.
