2 ـ ايدىڭ 3 ـ كۇنى اۆتونوميالى رايوندىق پارتكومنىڭ شۋجيى ما شيڭرۇي، اۆتونوميالى رايوننىڭ ٴتوراعاسى ەركىن تۇنياز قاشقار ايماعى تاشقورعان تاجىك اۆتونوميالى اۋدانىنىڭ شەكارا ٴبىرىنشى شەبىنە بارىپ، شەكارا قورعانىس ليان ـ دۇيى، كەدەن مەملەكەت قاقپاسى سياقتىلاردى ىشكەرىلەي ارالاپ، تەكسەرۋ ـ زەرتتەۋ جۇرگىزىپ، ۇستىرتتەگى اسكەري بولىمدەردەگى وفيتسەر ـ اسكەرلەر، شەكارا كۇزەتۋشىلەر جانە نەگىزگى ساتى قىزمەتكەرلەرىنە امانداسا بارىپ جانە ولاردان حال سۇراپ، اۆتونوميالى رايوندىق پارتكوم مەن ۇكىمەت اتىنان شينجياڭداعى ٴار ۇلت كادر ـ بۇقاراسىنا كوكتەم مەرەكەسى بايلانىسىمەن تىلەك جولدادى. سۋرەتتە: ما شيڭرۇي، ەركىن تۇنياز شينجياڭ اسكەري رايونىنىڭ حونچيراپ شەكارا قورعانىسى ليانىندا وفيتسەر ـ اسكەرلەرگە ىقىلاسپەن امانداسۋدا.
□ سۋرەتتى انار بۇلت \ شينجياڭ گازەتىنىڭ ٴتىلشىسى سۇي جىجيان تۇسىرگەن
انار بۇلت \ شينجياڭ گازەتىنىڭ ءتىلشىسى ۋاڭ شيڭرۇي 2-ايدىڭ 3-كۇنى تاشقورعاننان حابارلايدى. حۇڭحۋا ۇلتىنىڭ ءداستۇرلى مەرەكەسى — كوكتەم مەرەكەسى كەلۋ قارساڭىندا، اۆتونوميالى رايوندىق پارتكومنىڭ شۋجيى ما شيڭرۇي، اۆتونوميالى رايوننىڭ ءتوراعاسى ەركىن تۇنياز 2-ايدىڭ 3-كۇنى قاشقار ايماعى تاشقورعان تاجىك اۆتونوميالى اۋدانىنىڭ شەكارا ءبىرىنشى شەبىنە بارىپ، شەكارا قورعانىس ليان-دۇيى، كەدەن مەملەكەت قاقپاسى ساقتى جەرلەردى ىشكەرىلەي ارالاپ، تەكسەرۋ-زەرتتەۋ جۇرگىزىپ، ۇستىرتتەگى اسكەري بولىمدەردەگى وفيتسەر-اسكەرلەر، شەكارا كۇزەتۋشىلەر جانە نەگىزگى ساتى قىزمەتكەرلەرىنە امانداسا بارىپ جانە ولاردان حال سۇراپ، اۆتونوميالى رايوندىق پارتكوم مەن ۇكىمەت اتىنان شينجياڭداعى ٴار ۇلت كادر ـ بۇقاراسىنا كوكتەم مەرەكەسى بايلانىسىمەن ىزگى تىلەك جولدادى.
پامير ٴۇستىرتىنىڭ كەڭ ـ بايتاق دالاسى اق قارمەن قىمتانعان. شينجياڭ اسكەري رايونى حونچيراپ شەكارا قورعانىس ليانى تەڭىز دەڭگەيىنەن 4700 مەتر بيىكتىكتەگى جۇڭگو _ پاكيستان شەكاراسىن ۇزاق جىل بويى كۇزەتىپ، وتانىمىزدىڭ شەكارا قورعانىس شەبى مەن دۇنيە جۇزىندەگى تەڭىز دەڭگەيىنەن ەڭ بيىك مەملەكەت قاقپاسى _ حونچيراپ مەملەكەت قاقپاسىن قورعاۋدا. ما شيڭرۇي، ەركىن تۇنياز ليان ـ دۇيگە كەلىپ، وفيتسەر ـ اسكەرلەرگە ىقىلاسپەن امانداستى. ما شيڭرۇي جاۋىنگەرلەرگە بىلاي دەدى: سىزدەر جىل بويى ٴۇستىرتتى، سۋىق، وتتەگى تاپشى قارلى القاپتا شەكارا كۇزەتىپ، وتاندى قورعادىڭىزدار، شەكارا قورعانىسىن قورعادىڭىزدار، حالىقتى قورعادىڭىزدار، مەن اۆتونوميالى رايوندىق پارتكوم مەن ۇكىمەت اتىنان سىزدەرگە العىس ايتامىن ٴارى كوكتەم مەرەكەسى بايلانىسىمەن سالەم جولدايمىن، سىزدەردى ٴۇنسىز قولداپ كەلە جاتقان اسكەري بولىمدەگىلەردىڭ وتباسىنداعىلاردان حال سۇرايمىن. ما شيڭرۇي، ەركىن تۇنياز ليان ـ دۇيدىڭ قىزمەت مالىمەتىن تىڭدادى، الدىڭعى قاراۋىل بانىندەگىلەرگە جانە مەملەكەت قاقپاسىن كۇزەتىپ جاتقان جاۋىنگەرلەرگە امانداسا باردى. ول بىلاي دەپ باسا دارىپتەدى: ٴتوراعا شي جينپيڭنىڭ حونچيراپ شەكارا قورعانىس ليانىندەگى مىندەت اتقارىپ جاتقان قاراۋىلحاناسىمەن بەينە ەكراندا سويلەسكەندەگى شىنايى تاپسىرماسىن ەستە بەرىك ساقتاپ، كۇش ۇستىنە كۇش قوسا وتىرىپ، وتانىمىزدىڭ باتىس ۇلكەن قاقپاسىن ويداعىداي قورعاۋ، كورىكتى شينجياڭدى ويداعىداي قۇرۋ كەرەك. ما شيڭرۇي قاتىستى جاۋاپتى جولداستارعا اسكەري ٴبولىمنىڭ دامۋ قۇرىلىسىن بار كۇشپەن قولداپ، قيىن ماسەلەلەرىن شەشۋىنە بەلسەنە كومەكتەسىپ، ارميا مەن ۇكىمەتتىڭ، ارميا مەن حالىقتىڭ قۇرىشتاي بەرىك قاتىناسىن ۇزدىكسىز بەكەمدەۋدى قاداعالاي تاپسىردى.
ونان كەيىن ما شيڭرۇي، ەركىن تۇنياز حونچيراپ شەكارادان شىعۋ ـ كىرۋ شەكارا قورعانىس تەكسەرۋ پۋنكتىنىڭ قاراۋىل ٴبانى مەن حونچيراپ شەكارا وتكەلى كەشەندى تەكسەرۋ پۋنكتىنە كەلىپ، شەكارالىق تەكسەرۋ، كەدەن ٴبىرىنشى شەبىندەگى قىزمەتكەرلەرگە امانداسىپ جانە ولاردان حال سۇراپ، ولاردىڭ قاجىرلى ەڭبەكتەرىنە العىس ايتتى. ما شيڭرۇي قاتىستى جاۋاپتى جولداستاردان شەكارا وتكەلى ساۋداسى، كەدەننەن ٴوتۋدى تەكسەرۋ سياقتى قىزمەت جاعدايىن ىشكەرىلەي ۇعىسىپ، بىلاي دەپ باسا دارىپتەدى: باس شۋجي شي جينپيڭنىڭ حونچيراپ كەدەنىندەگى جالپى كەدەن قىزمەتكەرلەرىنە جازعان جاۋاپ حاتىنىڭ رۋحىن جانە شينجياڭنىڭ جوعارى دەڭگەيدەگى ەسىك اشۋىن ىلگەرىلەتۋ جونىندەگى ورنالاستىرۋىن، تالابىن مۇقيات دايەكتىلەندىرىپ، شەكارادان ٴوتۋ تەكسەرۋىنىڭ ساپاسىن، ونىمدىلىگىن جوعارىلاتۋعا قۇلشىنىپ، سىرتقى ساۋدا كولەمىن ۇزدىكسىز كەڭەيتىپ، جۇڭگو _ پاكيستان ەكونوميكالىق ٴدالىزىن قۇرۋعا بەلسەنە كۇش ۇستەپ، شينجياڭنىڭ ەركىن ساۋدا سىناق رايونى قۇرىلىسىنىڭ دامۋىنا قىزمەت وتەۋ جانە ونى قامتاماسىز ەتۋ كەرەك.
شەكارا كۇزەتۋشىلەر _ شينجياڭنىڭ شەكارانى كۇشەيتىپ، قورعانىستى بەكەمدەۋىندەگى ماڭىزدى كۇش. ما شيڭرۇي، ەركىن تۇنياز ٴمالىم بىرلەسكەن قىزمەت پۋنكتىنە بارىپ شەكارا كۇزەتۋشى بۇقاراعا امانداستى جانە ولاردان حال سۇرادى، شەكارا شارلاۋ قىزمەتىنىڭ ورىستەتىلۋ احۋالىن ۇعىستى. ما شيڭرۇي بىلاي دەپ باسا دارىپتەدى: شەكاراداعى قىستاق ـ قالاشىق قۇرىلىسىن ۇزدىكسىز كۇشەيتىپ،ٴار ۇلت بۇقاراسىنىڭ ٴوندىرىس، تۇرمىس شارت ـ جاعدايىن ٴۇرتىس جاقسارتىپ، شەكارا كۇزەتۋشىلەر قوسىنىن جەرگىلىكتى جاعدايعا قاراي تولىقتىرىپ، شەكارانى باسقارۋ ـ مەڭگەرۋ قۋاتىن ۇزدىكسىز جوعارىلاتۋ كەرەك. ما شيڭرۇي نەگىزگى ساتى كادرلارىنىڭ قىزمەت، تۇرمىس احۋالىن دەن قويا سۇراپ ۇعىسىپ، ولارعا وتانىمىزدىڭ شەكارا قورعانىس شەبىن ويداعىداي قورعاۋدى، ٴار ۇلت بۇقاراسىن بايۋ تاجىريبەسىن ويداعىداي ۇيرەنۋگە، تاماشا تۇرمىس كەشىرۋگە باستاۋدى تاپسىردى. ول بىلاي دەدى: ۇستىرتتە قىزمەت ىستەپ، ۇلەس قوسۋ وڭاي شارۋا ەمەس، پارتكوم، ۇكىمەت نەگىزگى ساتى كادرلارىنا كوڭىل ٴبولۋى جانە ولاردى ايالاۋى، ولاردىڭ مامىلەسى مەن تۇرمىسىن ويداعىداي قامتاماسىز ەتۋلەرى كەرەك، سونىمەن بىرگە ٴونىمدى شارا قولدانىپ، اناعۇرلىم كوپ تاڭداۋلى كادرلاردىڭ نەگىزگى ساتىعا تامىر تارتۋىن، نەگىزگى ساتىعا قىزمەت وتەۋىن ىلگەرىلەتىپ، حالىق تۇرمىسىن اناعۇرلىم ويداعىداي جاقسارتۋ، جۇرت تىلەگىن توعىستىرۋ كەرەك.
ما شيڭرۇي، ەركىن تۇنياز تاعى قارۋلى ساقشى شينجياڭ باس اترەتى ٴمالىم بولىمشە اترەتىنە بارىپ احۋال ۇعىسىپ، حال سۇراپ، بىلاي دەپ باسا دارىپتەدى: سايلاۋىت قوسىن، جاۋىنگەر جاساق شىڭداپ، سوعىسقا دايىندالۋ، شايقاس جۇرگىزۋ قۋاتىن جوعارىلاتىپ، مەملەكەتتىڭ ساياسي حاۋىپسىزدىگى مەن شينجياڭنىڭ قوعام ورنىقتىلىعىن قورعاۋدىڭ بەرىك قالتقىسىن بەكەمدەۋ كەرەك.
ما شيڭرۇي تەكسەرۋ ـ زەرتتەۋ، حال سۇراۋ بارىسىندا بىلاي دەپ باسا دارىپتەدى: باس شۋجي شي جينپيڭنىڭ شينجياڭدى كوزدەن كەشىرگەندە، اۆتونوميالى رايوننىڭ جانە بيڭتۋاننىڭ قىزمەت مالىمەتىن تىڭداعاندا سويلەگەن ماڭىزدى سوزدەرىنىڭ رۋحىن ىشكەرىلەي ۇيرەنىپ، دايەكتىلەندىرىپ، ماڭىزدى تاپسىرمانى ەستە بەرىك ساقتاپ، العىس ايتا ەكپىندەي ىلگەرىلەپ، مەملەكەتتىڭ جالپى جاعدايىنداعى شينجياڭنىڭ ستراتەگيالىق ورنىن ىشكەرىلەي يگەرىپ، دامۋ مەن حاۋىپسىزدىكتى، ەسىك اشۋ مەن ورنىقتىلىقتى اناعۇرلىم ويداعىداي ٴبىر تۇتاس جوسپارلاپ، كورىكتى شينجياڭ قۇرىلىسىندا تىڭ قادام تاستاۋدى زەيىن ـ زەردە مەن كۇش ـ قۋاتتى ۇيىستىرا وتىرىپ ىلگەرىلەتىپ، قوعامدىق جالپى جاعداي ورنىقتىلىعىن باتىل قورعاپ، ەلەۋلى حاۋىپ ـ قاتەرلەردەن، كومەسكى كىناراتتاردان ٴونىمدى ساقتانىپ جانە ونى جويىپ، جوعارى ساپالى دامۋعا حاۋىپسىز، ورنىقتى ورتا جاراتۋ كەرەك. جوعارى دەڭگەيدەگى سىرتقا ەسىك اشۋدى ٴۇرتىس كەڭەيتىپ، شينجياڭنىڭ وزگەشە وڭىرلىك ورىن باسىمدىعىن ساۋلەلەندىرىپ، جۇڭگو (ايجنيشڭ) ەركىن ساۋدا سىناق رايونى قۇرىلىسىن جوعارى ولشەممەن ىلگەرىلەتىپ، حونچيراپ شەكارا وتكەلىن جىل بويى اشىق ۇستاۋدى جەدەل ىلگەرىلەتىپ، ورتا ازيا سياقتى توڭىرەكتەگى ەلدەرمەن تەرەڭ قاتپارلى ٴوزارا پايدا جەتكىزۋ سەلبەستىگىن ارتتىرىپ، ازيا _ ەۆروپا التىن ارناسى مەن باتىسقا ەسىك اشۋدىڭ الدىڭعى شەبىن تۇلعالاۋ كەرەك. جاڭا داۋىردەگى ارميا مەن ۇكىمەت، ارميا مەن حالىق ىنتىماعىن ۇزدىكسىز بەكەمدەپ، دامىتىپ، قوس قولداۋ قىزمەتىن تىڭعىلىقتى ويداعىداي ىستەپ، ارميا مەن جەرگىلىكتى ورىن قول ۇستاسا ورنىقتىلىقتى قورعاپ، دامۋدى جەبەپ، حالىق تۇرمىسىن قامتاماسىز ەتىپ، قۋاتتى بىرىككەن كۇش ۇيىستىرىپ، جۇڭگو ۇلگىسىندەگى وسىزامانداندىرۋدىڭ شينجياڭ امالياتىن تىڭعىلىقتى ىلگەرىلەتۋ كەرەك.
ياڭ چىڭ، چىن ۋيجۇن تەكسەرۋ ـ زەرتتەۋگە، حال سۇراۋعا قاتىناستى.