دۇنيە ٴجۇزىن قارسى الامىز، شينجياڭدا كەزدەسەيىك
_ شينجياڭ ۋاكىلدەر ۇيىرمەسىنىڭ ۇيىرمە ـ گرۋپپالاردى اشىق ۇستاۋ قيمىلىنان ەستەلىك
□ انار بۇلت \ شينجياڭ گازەتىنىڭ تىلشىلەرى ياۋ تۇڭ، ۋاڭ شيڭرۇي
”جۇڭگونىڭ سىرتقا ەسىك اشۋىندا شينجياڭ تاعى قالاي كۇش سالادى“، ”شينجياڭنىڭ بولاشاق ەكونوميكالىق دامۋىنا ايرىقشا نازار اۋدارامىز“، ”شينجياڭنىڭ باسىمدىعىن قايتكەندە اناعۇرلىم ويداعىداي جارىققا شىعارۋعا بولادى“، ”شينجياڭنىڭ قار ـ مۇز ساياحاتىنىڭ دۇنيە جۇزىنە تانىمال بولۋىنىڭ استارىندا قانداي قىزىقتى حيكايالار بار“، ”بەيزاتتىق مادەنيەت مۇرالارىن جالعاستىرۋ، قورعاۋ مەنىڭ تىلشىلىك ىستەۋىمدەگى ماڭىزدى ٴتۇيىن“... 3 ـ ايدىڭ 7 ـ كۇنى تۇستەن بۇرىن ساعات 9دا جۇڭگولىق، شەتەلدىك تىلشىلەر حالىق سارايىنىڭ شينجياڭ زالىنا توپ ـ توبىمەن كەلدى، ولاردىڭ بارلىعى 14 ـ كەزەكتى مەملەكەتتىك حالىق قۇرىلتايى 2 ـ ماجىلىسىنە قاتىناسقان شينجياڭ ۋاكىلدەر ۇيىرمەسىنىڭ ۇيىرمە ـ گرۋپپالاردى اشىق ۇستاۋ قيمىلىنا قاتىناسۋعا كەلگەن، كوپشىلىك وزدەرى نازار اۋدارعان تاقىرىپ جونىندە ٴوزارا پىكىر اۋىستىرۋدا. بۇدان شينجياڭنىڭ دەن قويىپ ىلگەرىلەتكەن ٴتۇيىندى قىزمەتتەرىنىڭ سىرتقى دۇنيەنىڭ دە نازار اۋدارىپ وتىرعان ٴتۇيىن ەكەندىگىن كورۋگە بولادى.
اشىق ۇستاۋ كۇنى تاعى دا كەلدى، شينجياڭ اناعۇرلىم تارتىمدى بولا ٴتۇستى
كوپ وتپەي تىلشىلىك جابدىقتارى ورناتىلدى، شينجياڭ ۋاكىلدەر ۇيىرمەسىنىڭ باياندامانى قاراۋىنا تاعى جارتى ساعاتتان استام ۋاقىت بار، كۇتۋ بارىسىندا كوپتەگەن جۇڭگولىق، شەتەلدىك تىلشىلەردى شينجياڭ زالىنىڭ ەسىك كوزىندەگى ساياحات ەستەلىك بۇيىمى باۋراپ الدى. ”شينجياڭ ەلەمەنتى مەن وسى زامانعى كوركەمونەردى ۇشتاستىرىپ ەستەلىك بۇيىمىن جاساۋ توتەنشە ’وزىق‘ جاسامپازدىق سانالادى. بۇل ’كىشكەنە نارسەلەر‘ شينجياڭدى تۇسىنبەيتىن ادامداردى شينجياڭعا بىردەن قىزىقتىرادى“. تىلشىلەر شينجياڭ كورىنىسى + جيڭتايلان + مىس اينا كىتاپ قىستىرعىنى، تۇت قاعازىنان جاسالعان جازۋ ـ سىزۋ جابدىقتارىن، جاڭادان تۋىنداعان شينجياڭ اندەرى جيناعىن تاماشالادى. كوپشىلىك اراعا 4 جىل سالىپ، تاعى دا شينجياڭ ۋاكىلدەر ۇيىرمەسىنىڭ باياندامانى قاراۋىنا قاتىناسقاندا، اناعۇرلىم وسىزاماندىق، اناعۇرلىم سەنىمدى، اناعۇرلىم اشىق، اناعۇرلىم تارتىمدى شينجياڭدى سەزىنگەندىكتەرىن تەبىرەنە ايتتى.
تۇستەن بۇرىن ساعات 10دا شينجياڭ ۋاكىلدەر ۇيىرمەسىنىڭ باياندامانى قاراۋى رەسمي باستالدى، ۋاكىلدەر جوعارى ساپالى دامۋ، شينجياڭدى زاڭمەن باسقارۋ، شينجياڭدى مادەنيەتپەن نارلەندىرۋ، ۇلتتار ىنتىماعى سياقتى جاقتاردان ٴسوز سويلەدى. ”مەملەكەتتىڭ جالپى جاعدايىنداعى شينجياڭنىڭ ’5 ۇلكەن ستراتەگيالىق ورنىنىڭ‘ ٴۇشىنشىسى ەنەرگيا ما“؟ ”بىلتىر 400 شەتەل ۇيىرمەسى جۇڭگونىڭ شينجياڭىنا ساپارلاي كەلدى مە“؟ ”2023 ـ جىلى 265 ميلليون ادام (رەت) شينجياڭعا ساياحاتتاي كەلدى مە“؟ ”شينجياڭ تاعى جابايى جەمىس ورمانى جونىندە زاڭ شىعاردى ما“؟ ”ول الگىندە تۇتاس شينجياڭداعى ٴار دارەجەلى بەيزاتتىق مادەنيەت مۇراسىنىڭ ۋاكىلدىك جالعاستىرۋشىسى 5920 ادامعا كوبەيدى دەدى مە“؟... تىلشىلەر ۋاكىلدەر سوزىندەگى شينجياڭنىڭ ەكونوميكالىق، قوعامدىق دامۋ ناتيجەلەرىن ٴوزارا قايتالاي تۇراقتاندىرىپ، شينجياڭدى جابال القادى.
جۇڭگو، شەتەل مەديالارى شينجياڭنىڭ جوعارى ساپالى دامۋ ناتيجەلەرىنە نازار اۋداردى
باياندامانى جارتى ساعاتتان استام ۋاقىت قاراعاننان كەيىن جۇڭگولىق، شەتەلدىك تىلشىلەر ەڭ اسىعا كۇتكەن سۇراۋ سۇراۋ، جاۋاپ بەرۋ ساتىسى باستالدى. حالىق گازەتى، شينحۋا اگەنتتىگى، ورتالىق راديو ـ تەلەۆيزيا باس ستانسياسى، جۇڭگو گازەتى، جۇڭگو اقپارات اگەنتتىگى جانە فىڭحۋاڭ تەلەۆيزياسى، شياڭگاڭ تەلەۆيزياسى جانە امەريكا بىرىككەن اگەنتتىگى، رەيتەر اگەنتتىگى، فرانسيا اقپارات اگەنتتىگى، رەسەي _ ت ا س س اگەنتتىگى سياقتى 64 جۇڭگو، شەتەل مەدياسىنىڭ 125 ٴتىلشىسى نە تالاسا ـ تارماسا قول كوتەرىپ، نە سۋرەتكە ٴتۇسىرۋ، كەسىكىنگە ٴتۇسىرۋ جابدىقتارىنان كوز الماي كەسكىن ىزدەپ، سۇراۋ سۇراۋ ورايىنا يە بولۋدى ٴۇمىت ەتىپ، كوزايىم ٴساتتى قولدان جىبەرمەۋگە قۇلشىندى.
”شينجياڭ جاڭا داۋىردەگى پارتيانىڭ شينجياڭدى باسقارۋ جالپى جوباسىن قالاي دايەكتىلەندىرىپ، تياناقتاندىرىپ، كورىكتى شينجياڭدى اناعۇرلىم ويداعىداي قۇرادى“؟ ”شينجياڭنىڭ التاي شاڭعى الاڭى تانىمال بولىپ، فرانسيانى قامتىعان تۇتاس دۇنيە ٴجۇزى شاڭعى اۋەسكەرلەرىنىڭ قىزعىندىلىعىن قوزعادى. قار ـ مۇز ساياحاتىنىڭ جەرگىلىكتى ورىنعا قانداي وزگەرىستەر الا كەلگەندىگىن تانىستىرا كەتسەڭىز“؟ ”شينجياڭنىڭ ’سەگىز ٴىرى كاسىپ سالاسى شوعىرى‘ قۇرىلىسىن ىلگەرىلەتكەندە قانداي ارەكەت قولدانعانىن تانىستىرا كەتسەڭىز“؟ ”’ٴبىر بەلدەۋ، ٴبىر جول‘ جاڭا 10 جىلعا قادام تاستادى، مەملەكەت شينجياڭنان باتىسقا ەسىك اشۋدىڭ الدىڭعى شەبىن تۇلعالاۋدى تالاپ ەتتى، كەلەسى قادامداعى ويلارىڭىزدى تانىستىرۋىڭىزعا بولا ما، جوق، پا“؟ ”بىلتىر شينجياڭ قازىنانىڭ %77ىن حالىق تۇرمىسىنا جۇمساپتى، حالىق تۇرمىسىن جاقسارتۋداعى ناقتى شارالار مەن تابىستاردى تانىستىرساڭىز“؟ ”بيىل شەتەلدىك قوناقتاردى شينجياڭعا بارۋعا ۇسىنىس ەتۋ كولەمى كەڭەيتىلە مە“؟ تىلشىلەر 9 سۇراۋدى ەگجەي ـ تەگجەيلى سۇراپ، ۋاكىلدەر دە بەلسەنە جاۋاپ بەردى.
ۋاكىلدەر ىرىقتىلىقپەن سۇراۋعا جاۋاپ بەردى، تىلشىلەر شينجياڭ سەنىمدىلىگىن القادى
”ۋاكىلدەر توتەنشە جاقسى جاۋاپ بەردى، ٴىشىنارا ماسەلەلەرگە ناقتى قىزمەتپەن شۇعىلداناتىن ۋاكىلدەر دە جاۋاپ بەردى ٴارى قاتىستى فۋنكتسيالىق تاراۋلاردان كەلگەن ۋاكىلدەر تولىقتادى، بۇل شينجياڭنىڭ جوعارىدان تومەنگە دەيىن ىنتىماقتاسىپ، ٴبىر نيەتپەن دامۋدى جوسپارلاعان ەڭ جاندى بەينەسى“. شيزاڭ راديو ـ تەلەۆيزيا ستانسياسىنىڭ ٴتىلشىسى ۋاڭ شان وسىلاي دەدى.
جۇڭگو گازەتىنىڭ شەتەلدىك ٴتىلشىسى نەيسىن شينجياڭنىڭ اۋىل ـ قىستاعىنان كەلگەن مەملەكەتتىك حالىق قۇرىلتايى ۋاكىلىنەن سۇراۋ سۇراپ، ناعىز ماقتا ەگەتىن شينجياڭدىقتاردىڭ امەريكانىڭ، باتىستىڭ قيسىنسىز جازعىرۋىنا قالاي قارايتىندىعىن بىلگىسى كەلدى. ۋاكىل اكىرام ٴمامتىمىن بايىنعولين موڭعۇل اۆتونوميالى وبلىسى بۇگۇر اۋدانى تەرەكبازار اۋىلى ساي ٴمالى قىستاعىنىڭ پارتيا ياچەيكا شۋجيى، ول ٴبىر جاعىنان، ماقتانىڭ قىستاقتاعى باستى ەگىمشىلىك داقىلى جانە قىستاق تۇرعىندارىنىڭ باستى كىرىس قاينارى ەكەندىگىن تانىستىرىپ، ەندى ٴبىر جاعىنان، ماشينامەن ماقتا ەگۋدىڭ، جيناۋدىڭ كىرىس ـ شىعىس ەسەبىن جاسادى. ”قارداي اپپاق ماقتا ٴبىزدىڭ التىن كەسەگىمىز، ٴبىز ماقتا ەگىپ اقشا تاۋىپ، ماشينا ساتىپ الدىق، عيماراتتان ٴۇي ساتىپ الدىق، جاقسى تۇرمىس كەشىرىپ جاتىرمىز. سىزشە، ٴبىز ٴوز جەرىمىزدى ەگىپ، ٴوز ماقتامىزدى جيناساق، ٴوز اقشامىزدى تاپساق، بۇعان تاعى دا زورلاۋ قاجەت پە“؟ ۋاكىل اكىرام ٴمامتىمىننىڭ جاۋابىنا نەيسىن ٴالسىن ـ ٴالى باس يزەپ مويىندايتىندىعىن ٴبىلدىردى.
ىلە ـ شالا ۋاكىل جين جىجىننىڭ تولىقتاپ قايتارعان جاۋابى نەيسىنگە ايرىقشا توسىن سەزىلدى، ول بىلاي دەدى: ”شينجياڭدىقتاردىڭ ٴوز مەكەندەرىن قىزۋ سۇيەتىندىگىن، قانداي ٴىس بولسا دا كوپشىلىك بىرگە قورعايتىندىعىن سەزىندىم، ولاردىڭ بىرلىكتە شينجياڭدى ويداعىداي كوركەيتەتىندىگىنە سەنەمىن“.
تەك وسى ٴبىر سۇراۋ ەمەس، قار ـ مۇز ساياحاتى تۋرالى ٴسوز بولعاندا، التاي ايماعىنان كەلگەن ۋاكىل جاۋاپ بەرگەننەن كەيىن ۋاكىل چىن ۋيجۇن تولىقتادى؛ ”سەگىز ٴىرى كاسىپ سالاسى شوعىرى“ تۋرالى ٴسوز بولعاندا، ۋاكىل ۋاڭ كۇيران تۇتاس شينجياڭداعى ورنالاسۋى تۇرعىسىنان جاۋاپ بەردى، ۋاكىل جاڭ شين ناقتى كاسىپ سالاسىن ىلگەرىلەتۋ جاعدايى جونىندە تولىقتادى.
بولاشاقتاعى شينجياڭنان ٴۇمىت كۇتەمىز
2 ساعاتقا تاياۋ جالعاسقان سۇراۋعا جاۋاپ بەرۋ اياقتالعاننان كەيىن، تىلشىلەر جۇڭگونىڭ شينجياڭىن قيا الماي تاراستى، ولاردىڭ سۇراي الماعان تاعى دا كوپ سۇراۋلارى بار ەدى.
”جۇڭگو ەكونوميكاسىنىڭ دامۋى توتەنشە جاقسى، ۇلت ساياساتى دا توتەنشە جاقسى، جۇڭگونىڭ دامۋى جانە جاقسى ساياساتى بولعاندىقتان عانا، شينجياڭ قارىشتاپ دامۋعا، ىلگەرىلەۋشىلىككە يە بولدى، بولاشاقتاعى شينجياڭنىڭ اناعۇرلىم جاقسى بولاتىندىعىنا سەنەمىز“. ماۋريتانيا اقپارات اگەنتتىگىنىڭ ٴتىلشىسى مۇحاممەد اتيك ٴاربىر ۋاكىلدىڭ بەرگەن جاۋابىنىڭ ەڭ سوڭىندا جۇڭگولىق، شەتەلدىك تىلشىلەردى شينجياڭعا بارىپ كورۋگە ۇسىنىس ەتكەندىگىن، ٴوزىنىڭ ايرىقشا ٴۇمىت ەتەتىندىگىن ايتتى.
”ۇيىرمە ـ گرۋپپالاردى اشىق ۇستاۋ قيمىلىن وتكىزۋ سىرتقى دۇنيەنىڭ شينجياڭدى تۇسىنۋىندە بەلسەندى رول اتقارادى. حالىقارالىق قوعامدىق پىكىر شينجياڭعا ايرىقشا نازار اۋدارادى، مەن ناقتى، وبيەكتيۆ شينجياڭدى وقىرماندار مەن كورەرمەندەرگە حابارلايمىن“. شياڭگاڭ جاساندى سەرىك تەلەۆيزياسىنىڭ ٴتىلشىسى ياڭ شياۋچىن وسىلاي دەدى.
”ساندى مالىمەتتەرگە قاراعاندا، شينجياڭ ەكونوميكاسىنىڭ دامۋى توتەنشە جاقسى، وراي بولسا شينجياڭعا بارىپ تىلشىلىك ىستەپ، شينجياڭدىقتاردىڭ مەكەندەرىنىڭ بولاشاعىنان تاعى قانداي ٴۇمىت كۇتەتىندىگىن تىڭداۋدى ٴۇمىت ەتەمىن“. رەسەي _ ت ا س س اگەنتتىگىنىڭ ٴتىلشىسى نيكولاي شەريشەۆ وسىلاي دەدى.
شينجياڭ زالىنان اتتانعاندا، ٴبىر شەتەلدىك ٴتىلشى قول بۇلعاپ: شينجياڭدا كەزدەسەيىك، ـ دەدى. شينجياڭدىق كاسىپتەسى: ”دۇنيە ٴجۇزىن قارسى الامىز“، ـ دەپ جاۋاپ بەردى.
