تيانشان تورى
تيانشان تورى   ›   جاڭالىقتار   ›   ماڭىزدى حابارلار

شي جينپيڭ گەرمانيا زۇڭليـى شولتسپەن كەزدەستى

  

   4 ـ ايدىڭ 16 ـ كۇنى تۇستەن بۇرىن مەملەكەت ٴتوراعاسى شي جينپيڭ بەيجيڭ دياۋيۇيتاي مەملەكەتتىك قوناق ۇيىندە گەرمانيا زۇڭليى شولتسپەن كەزدەستى.

سۋرەتتى شينحۋا اگەنتتىگىنىڭ ءتىلشىسى شيە حۋانچى تۇسىرگەن

  شينحۋا اگەنتتىگىنىڭ 4 ـ ايدىڭ 16 ـ كۇنى بەيجيڭنەن بەرگەن حابارى (ٴتىلشى ياڭ يجۇن). 4 ـ ايدىڭ 16 ـ كۇنى تۇستەن بۇرىن مەملەكەت ٴتوراعاسى شي جينپيڭ بەيجيڭ دياۋيۇيتاي مەملەكەتتىك قوناق ۇيىندە گەرمانيا زۇڭليى شولتسپەن كەزدەستى.

  شي جينپيڭ بىلاي دەپ اتاپ كورسەتتى: بيىل جۇڭگو مەن گەرمانيانىڭ جان ـ جاقتى ستراتەگيالىق سەرىكتەستىك قارىم ـ قاتىناس ورناتقاندىعىنىڭ 10 جىلدىعى. 10 جىلدان بەرى حالىقارالىق جاعدايدا اسا زور وزگەرىس بولسا دا، جۇڭگو _ گەرمانيا قارىم ـ قاتىناسى باستان ـ اياق ورنىقتى، اقاۋسىز دامىپ، ٴار سالاداعى سەلبەستىگى ۇزدىكسىز بەكەمدەلىپ جانە تەرەڭدەپ، ەكى ەلدىڭ وزدەرىنىڭ دامۋىنا قوزعاۋشى كۇش ازىرلەدى. قازىرگى كەزدە دۇنيە ٴجۇزىنىڭ 100 جىلدىق وزگەرىسى جەدەل قۇبىلىپ، ادامزات قوعامى ٴدوپ كەلگەن حاۋىپ ـ قاتەرلەر، سىن ـ سايىستار كوبەيدى، وسى ماسەلەلەردى شەشۋ ٴىرى ەلدەردىڭ سەلبەستىگىنەن ايرىلا المايدى. جۇڭگو مەن گەرمانيا دۇنيە جۇزىندەگى ەكىنشى، ٴۇشىنشى ٴىرى ەكونوميكالىق تۇلعالار، جۇڭگو _ گەرمانيا قارىم ـ قاتىناسىن بەكەمدەۋدىڭ جانە دامىتۋدىڭ ماڭىزى ەكى جاقتى قارىم ـ قاتىناس كاتەگورياسىنان اسىپ ٴوتىپ، ازيا _ ەۆروپا قۇرلىعى، اۋەلى، بۇكىل دۇنيە ٴجۇزى جونىنەن دە ماڭىزدى ىقپالعا يە بولىپ وتىر. ەكى ەل ەكى جاقتى قارىم ـ قاتىناسقا ۇزاق بولاشاقتىق جانە ستراتەگيالىق تۇرعىدان قاراپ جانە ونى دامىتىپ، قول ۇستاسا دۇنيە جۇزىنە اناعۇرلىم كوپ ورنىقتىلىق جانە ايقىندىق قوسۋى كەرەك.

  شي جينپيڭ بىلاي دەپ باسا دارىپتەدى: جۇڭگو مەن گەرمانيا ەكى ەل دە ادامزات وركەنيەتىنىڭ العا باسۋىنا ەلەۋلى ۇلەس قوسقان. جۇڭگو مەن گەرمانيانىڭ اراسىندا ٴتۇبىرلى مۇددە قاقتىعىسى جوق، ٴبىر ـ بىرىنە حاۋىپسىزدىك قاتەرىن توندىرمەيدى. جۇڭگو مەن گەرمانيانىڭ سەلبەستىگى ەكى جاققا پايدالى، دۇنيە جۇزىنە پايدالى. دۇنيە ٴجۇزى قانشالىق الاساپىران بولعان سايىن، ەكى جاق ەكى ەل قارىم ـ قاتىناسىنىڭ سەرپىمدىلىگى مەن ومىرشەڭدىگىن سونشالىق جوعارىلاتىپ، جۇڭگو _ گەرمانيا قارىم ـ قاتىناسىنىڭ سەلبەستىك نەگىزگى اۋەنىنە جانە دامۋ ۇلكەن بەتالىسىنا تاباندى بولىپ، جۇڭگو مەن گەرمانيانىڭ جان ـ جاقتى ستراتەگيالىق سەرىكتەر بولۋى سىندى ورىن تۇراقتاندىرۋدى مىقتى يگەرۋى كەرەك. جۇڭگونىڭ گەرمانياعا قاراتىلعان ساياساتى بارىنشا ورنىقتىلىقتى جانە ۇلاسپالىلىقتى ساقتاپ كەلەدى. ەكى جاق ۇزدىكسىز اشىق پەيىلمەن تىعىز بارىس ـ كەلىس جاساپ، ستراتەگيالىق ٴوزارا سەنىمدىلىكتى ارتتىرۋعا ٴتيىس. ەكى جاق ٴوزارا قۇرمەتتەۋگە، ورتاقتىققا ۇمتىلىپ، پارىقتاردى ساقتاۋعا، اۋىس ـ كۇيىس جاساپ، ٴوزارا ۇلگى الۋعا، سەلبەستىك جاساپ، بىرگە يگىلىككە كەنەلۋگە تاباندى بولسا بولعانى، ەكى ەل قارىم ـ قاتىناسىنىڭ ۇزدىكسىز ورنىقتى قاداممەن الىسقا جەتەتىندىگى داۋسىز.

  شي جينپيڭ بىلاي دەپ اتاپ كورسەتتى: جۇڭگو مەن گەرمانيانىڭ كاسىپ سالاسى تىزبەگى، قامداۋ تىزبەگى تەرەڭدەي كىرىككەن، ەكى ەل بازارى جوعارى دەڭگەيدە ٴبىر ـ بىرىنە سۇيەنەدى. جۇڭگو مەن گەرمانيانىڭ ٴوزارا تيىمدىلىك جەتكىزىپ، سەلبەسۋى ”حاۋىپ ـ قاتەر“ ەمەس، قايتا ەكى جاقتى قارىم ـ قاتىناستىڭ ورنىقتىلىعىنىڭ قامتاماسىزدىعى، بولاشاق اشۋدىڭ ورايى بولىپ تابىلادى. مەيلى ماشينا جاساۋ، اۆتوكولىك سياقتى ٴداستۇرلى سالالار بولسىن، الدە جاسىلعا ويىسۋ، سيفرلاندىرۋ، جاساندى زەردە سياقتى جاڭادان گۇلدەنگەن سالالار بولسىن، ەكى ەلدە دە سەلبەستىك جاساپ، بىرگە يگىلىككە كەنەلۋدىڭ وراسان زور كومەسكى كۇشى اشۋدى كۇتىپ تۇر. ەكى جاق ٴوزارا تيىمدىلىك جەتكىزىپ، بىرگە يگىلىككە كەنەلۋدىڭ ايقىن ەرەكشەلىگىن ساۋلەلەندىرىپ، ٴبىرىن ـ ٴبىرى تابىسقا كەنەلتۋگە ٴتيىس. جۇڭگونىڭ ەلەكترلى اۆتوكولىك، ليتيلى باتارەيا، فوتوۆولتتىق ونىمدەر سياقتىلاردى ەكسپورت ەتۋى الەمدىك قامداۋدى بايىتىپ قانا قويماي، الەمدەگى اقشانىڭ قۇنسىزدانۋ قىسىمىن باسەيتتى، سونداي ـ اق الەمنىڭ كليمات وزگەرىسىنە توتەپ بەرۋىنە جانە جاسىل، تومەن كومىر قىشقىل گازدى بولۋعا ويىسۋىنا دا وراسان زور ۇلەس قوستى. جۇڭگو مەن گەرمانيا ەكى ەل دە ناقتى شارۋاشىلىق ارقىلى مەملەكەتتى كوركەيتكەن، ەركىن ساۋدا مەن ەكونوميكانىڭ جاھاندانۋىن قولدايدى. ەكى جاق قورعامپازدىقتىڭ باس كوتەرۋىنەن قىراعى بولۋى، بازار تۇرعىسىنا جانە الەمدىك كوز اياعا تاباندى بولىپ، ەكونوميكا زاڭدىلىعىن نەگىز ەتىپ، ٴوندىرىس قۋاتى ماسەلەسىنە وبيەكتيۆ، ديالەكتيكالى تۇردە قاراپ، سەلبەستىككە كوبىرەك ٴۇڭىلۋى كەرەك. جۇڭگو سىرتقا ەسىك اشۋ نەگىزگى مەملەكەت ساياساتىنا تاباندى بولادى، گەرمانيا جاقتىڭ جۇڭگو كاسىپورىندارىنىڭ گەرمانياعا بارىپ دامۋىنا ٴادىل، جاريا، اشىق، كەمسىتپەيتىن شارۋاشىلىق ـ ساۋدا ورتاسىن ازىرلەۋىن ٴۇمىت ەتەدى. جۇڭگو مەن گەرمانيانىڭ دۇنيە ٴجۇزىنىڭ كوپ ۇيەكتەنۋ ماسەلەسىندە كوپتەگەن ورتاق تۇستارى بار. كوپ ۇيەكتەنۋ ماندىك جاقتان ايتقاندا، تۇرلىشە وركەنيەتتەگى، تۇرلىشە تۇزىمدەگى، تۇرلىشە جولداعى مەملەكەتتەر اراسىنداعى ٴوزارا قۇرمەت ەتۋ، بەيبىت قاتار تۇرۋ بولىپ تابىلادى. جۇڭگو مەن گەرمانيا كوپ جاقتى سالالارداعى ىستەستىكتى دەربەس، ٴوز كۇشىنە سۇيەنە وتىرىپ ورىستەتۋى، حالىقارالىق قوعامنىڭ كليمات وزگەرىسى، دامۋدىڭ بىركەلكى بولماۋى، وڭىرلىك قاقتىعىس سياقتى الەمدىك سىن ـ سايىستارعا ٴىس جۇزىندىك ارەكەتپەن اناعۇرلىم ويداعىداي توتەپ بەرۋىن ىلگەرىلەتىپ، دۇنيە ٴجۇزىنىڭ تەپە ـ تەڭدىگى، ورنىقتىلىعى ٴۇشىن اناعۇرلىم كوپ ۇلەس قوسۋعا ٴتيىس.

  شولتس مىنالاردى ٴبىلدىردى: قازىرگى ۋاقىتتا گەرمانيا _ جۇڭگو قارىم ـ قاتىناسىنىڭ دامۋى جاقسى، ەكى جاقتىڭ ٴارقايسى جىكتەگى، ٴارقايسى سالاداعى بارىس ـ كەلىسى قويۋ. ەكى جاق ەكى ەل ۇكىمەتتەرىنىڭ كەڭەسىن جانە ستراتەگيا، قازىنا ـ فينانس سياقتى سالالارداعى جوعارى دارەجەلىلەر تىلدەسۋىن ٴساتتى وتكىزدى، تاعى كليمات وزگەرىسى جانە جاسىلعا ويىسۋ تىلدەسۋىن وتكىزەدى. وتكەن ەكى كۇندە، مەن جانە گەرمانيا كاسىپورىن سالاسىنىڭ ۋاكىلدەرى چۇڭچيڭ، شاڭحاي سياقتى جەرلەردە ەكسكۋرسيادا، ساپاردا بولىپ، جۇڭگو ەكونوميكاسى دامۋىنىڭ سوڭعى جىلدارى قول جەتكىزگەن وراسان زور تابىستارىن تىكەلەي سەزىنىپ، گەرمانيا _ جۇڭگو ەكى ەل كاسىپورىن سالاسىنىڭ تىعىز، جاقسى سەلبەستىگىنەن تەرەڭ اسەر الدىق. گەرمانيا جاق جۇڭگو جاقپەن ەكى ەلدىڭ قارىم ـ قاتىناسىن ۇزدىكسىز كۇشەيتىپ، ٴار سالاداعى ەكى جاقتى تىلدەسۋدى جانە سەلبەستىكتى تەرەڭدەتىپ، وقۋ ـ اعارتۋ، مادەنيەت سياقتى سالالارداعى گۋمانيتارلىق اۋىس ـ كۇيىستى ىلگەرىلەتۋدى قالايدى، بۇل گەرمانيا _ جۇڭگو ەكى ەل جانە دۇنيە ٴجۇزى جونىنەن ايرىقشا ماڭىزدى. گەرمانيا جاق جۇڭگو جاقپەن بايلانىستى، سايكەسۋدى كۇشەيتىپ، كليمات وزگەرىسى سياقتى الەمدىك سىن ـ سايىستارعا بىرگە توتەپ بەرىپ، كوپ جاقتى حالىقارالىق ٴتارتىپتى قورعاۋعا كۇش سالىپ، دۇنيە ٴجۇزىنىڭ بەيبىتشىلىگى مەن دامۋىن جەبەۋدى قالايدى، قاراما ـ قارسىلىقتى، قارسىلاسۋدى قۇپتامايدى. گەرمانيا جاق قورعامپازدىققا قارسى تۇرادى، ەركىن ساۋدانى قولدايدى. ەۆروپا وداعىنىڭ ماڭىزدى مۇشەسى رەتىندە، گەرمانيا ەۆروپا وداعىنىڭ جۇڭگومەن قارىم ـ قاتىناسىنىڭ جاقسى دامۋىن جەبەۋدە بەلسەندى رول اتقارۋدى قالايدى.

  ەكى ەل باسشىلارى تاعى ۋكراينا داعدارىسى جونىندە ىشكەرىلەي پىكىر اۋىستىرىپ، جۇڭگو مەن گەرمانيانىڭ بىرلەسكەن مەملەكەتتەر ۇيىمى ۋستاۆىنىڭ باس ماقساتىنا جانە پرينسيبىنە بويسۇنۋعا كۇش سالىپ، يادرولىق قارۋ قولدانۋعا جانە بەيبىت يادرو قۇرىلعىلارىنا شابۋىلداۋعا قارسى تۇرىپ، حالىقارالىق استىق حاۋىپسىزدىگى ماسەلەسىن ۇيلەسىمدى شەشىپ، حالىقارالىق ادامگەرشىلىك زاڭىنا بويسۇناتىندىعىن ٴبىلدىردى.

  شي جينپيڭ بىلاي دەپ باسا دارىپتەدى: كەزەكتەگى جاعدايدا، قاقتىعىستىڭ بۇراندا فورماسىندا ۋشىعۋىنان، ٴتىپتى، مەڭگەرۋسىز كەتۋىنەن ساقتانۋ ٴۇشىن، ٴارقايسى جاقتار بەيبىتشىلىكتى ەرتەرەك قالپىنا كەلتىرۋگە بىرگە كۇش سالۋى كەرەك. بۇل ٴۇشىن تومەندەگى بىرنەشە پرينسيپتى يگەرۋ قاجەت: ٴبىرىنشى، بەيبىتشىلىك، ورنىقتىلىق كەلەلى جاعدايىن ماڭىزدى ورىنعا قويۋ، جەكە مۇددەنى كوزدەمەۋ كەرەك. ەكىنشى، جاعدايدى باسەيتۋ، وت ۇستىنە ماي قۇيماۋ كەرەك. ٴۇشىنشى، بەيبىتشىلىكتى قالپىنا كەلتىرۋگە شارت ـ جاعداي توپتاۋ، قايشىلىقتى ونان ارى ۋشىقتىرماۋ كەرەك. ٴتورتىنشى، دۇنيە ٴجۇزى ەكونوميكاسىنا كەرى ىقپالدى ازايتۋ، الەمدىك كاسىپ سالاسى تىزبەگىنىڭ، قامداۋ تىزبەگىنىڭ ورنىقتىلىعىن بۇلدىرمەۋ كەرەك. جۇڭگو جاق ۋكراينا داعدارىسىنىڭ قاتىستى جاعى ەمەس، قاتىناسۋشى جاق تا ەمەس، ايتسەدە باستان ـ اياق ٴوز تاسىلىمەن بەيبىتشىلىككە ٴناسيحاتتاپ، كەلىسسوزدى جەبەپ كەلەدى. جۇڭگو جاق داعدارىستى بەيبىت جولمەن شەشۋگە پايدالى بارلىق قۇلشىنىسقا ىنتالاندىرادى جانە ونى قولدايدى، ۇيلەسىمدى ۋاقىتتا رەسەي _ ۋكراينا ەكى جاق مويىندايتىن، ٴارقايسى جاقتار تەپە ـ تەڭ قاتىناساتىن، بارلىق بەيبىتشىلىك جوباسى جونىندە ٴادىل تالقى جۇرگىزەتىن حالىقارالىق بەيبىتشىلىك ٴماجىلىسىن اشۋدى قولدايدى، وسى جونىندە گەرمانيانى قامتىعان قاتىستى جاقتارمەن تىعىز بايلانىستى ساقتاۋدى قالايدى.

  ەكى جاق تاعى پالەستينا _ يزرايل قاقتىعىسى سياقتى بىرگە كوڭىل ٴبولىپ وتىرعان حالىقارالىق جانە وڭىرلىك ماسەلەلەر جونىندە پىكىر اۋىستىردى. ەكى جاق تا بىلاي دەپ قارادى: بىرلەسكەن مەملەكەتتەر ۇيىمى حاۋىپسىزدىك القالار كەڭەسىنىڭ 2728 ـ ٴنومىرلى قارارىن تياناقتاندىرىپ، جاڭجالدىڭ ۇلعايۋىن تەجەپ، جاعدايدىڭ ونان ارى ۋشىعۋىنان ساقتانىپ، گازا وڭىرىندە كەدەرگىسىز، باياندى ادامگەرشىلىككە رۇقسات ەتۋگە كەپىلدىك ەتىپ، پالەستينا ماسەلەسىنىڭ ”ەكى ەل جوباسى“ نەگىزىندە ەرتەرەك كەلىسسوز ارقىلى شەشىلۋىن قولداپ، ىقپالدى ەلدەردى ٴوڭىردىڭ بەيبىتشىلىگىن، ورنىقتىلىعىن قورعاۋ جاعىندا سىندارلى رولىن ساۋلەلەندىرۋگە ۇندەپ، پالەستينا ماسەلەسىنىڭ ەرتەرەك جان ـ جاقتى، ٴادىل، باياندى شەشىلۋىن ىلگەرىلەتۋ كەرەك.

  كەزدەسۋدەن كەيىن، شي جينپيڭ شولتسپەن بىرگە سەيىلدەپ ٴارى بىرگە تۇسكى استا بولىپ، كەڭ كولەمدى كەڭەستىك تاقىرىپتار جونىندە ونان ارى ىشكەرىلەي پىكىر اۋىستىردى.

  ۋاڭ ي كەزدەسۋگە قاتىناستى.

جاۋاپتى رەداكتور : نۇربولات قابىل

ەسكەرتۋ:

تورابىمىزداعى مازمۇنداردى پايدالانۋعا تۋرا كەلگەندە، ءسوزسىز جازباشا رۇقساتقا يە بولۋ كەرەك. مازمۇنداردى رۇقساتسىز جالعاپ تاراتۋعا، كەسىپ رەداكسيالاۋعا، وزگەرتۋگە، قىسقارتىپ قۇراستىرۋعا، باسقا ورىنعا كوشىرۋگە نەمەسە باسقا تاسىلدەرمەن كوبەيتۋگە ءارى تاراتۋعا بولمايدى، قايشى كەلگەندەردىڭ زاڭدىق جاۋاپكەرشىلىگى زاڭ بويىنشا قۋزاستىرىلادى.