جاڭا ٴداۋىردىڭ تاۋ كوشىرەتىن جاقسى ”يۇيگۇڭى“ بولۋعا بەل بايلادى
□ انار بۇلت \ شينجياڭ گازەتىنىڭ ٴتىلشىسى ياڭ شۋحان
حى چياڭ اۆتونوميالى رايوندىق گەولوگيالىق ورتانى باقىلاۋ ـ تەكسەرۋ مەكەمەسىنىڭ گەولوگيالىق اپاتتاردى تەكسەرۋ، باعالاۋ كەڭسەسىنىڭ مەڭگەرۋشىسى، شينجياڭ گەولوگيالىق اپاتتاردان ساقتانۋ ينجەنەرياسى كاسىپتىك قوعامىنىڭ ورىنباسار باس حاتشىسى. تاياۋدا ول ٴبىرىنشى رەتكى مەملەكەتتىك جاراتىلىستىق اپاتتاردىڭ جالپىلىق حاۋىپ ـ قاتەرىن جاپپاي تەكسەرۋدەگى وزات جەكە بولىپ باعالاندى.
”بۇل كوپشىلىكتىڭ ورتاق قۇلشىنىسىنىڭ ناتيجەسى، مەن تەك سولاردىڭ ىشىندەگى كىشكەنتاي عانا بۇراندا شەگەمىن“، ـ دەدى 4 ـ ايدىڭ 8 ـ كۇنى قاربالاس قىزمەت ورنىندا وسى داڭقتى اۋىزعا العاندا حى چياڭ كىشى پەيىلدىكپەن.
جاڭا جۇڭگو قۇرىلعاننان بەرى ٴبىرىنشى رەت تۇتاس تىزبەكتى جالپىلىق حاۋىپ ـ قاتەردى جاپپاي تەكسەرۋ رەتىندە، ٴبىرىنشى رەتكى مەملەكەت بويىنشا جاراتىلىستىق اپاتتاردىڭ جالپىلىق حاۋىپ ـ قاتەرىن جاپپاي تەكسەرۋ قىزمەتى بىلتىر جاپپاي اياقتاعان بولاتىن.
بۇكىل ەل كولەمىندە جاراتىلىستىق اپاتتاردىڭ جالپىلىق حاۋىپ ـ قاتەرىن جاپپاي تەكسەرۋ قىزمەتىن ٴبىرىنشى رەت ورىستەتۋدىڭ ماڭىزدىلىعى مەن كۇردەلىلىگى ايتپاسا دا تۇسىنىكتى، مۇندا ٴاربىر قاتىسۋشىنىڭ وزىندىك رولى بار. حى چياڭ گەولوگيالىق اپات حاۋىپ ـ قاتەرىن جاپپاي تەكسەرۋدى اتقارۋ جوباسىن جازۋ، ۇگىتتەۋ، باۋلۋ، ساپا تەكسەرۋ، مالىمەت جاساۋ جانە جيناقتاپ تاپسىرۋ جالپى بارىستىق قىزمەت مىندەتىنە باستان ـ اياق قاتىناستى.
جاپپاي تەكسەرۋ قىزمەتى جالپى بەتتىك باستالعاننان كەيىن، ٴبىر تۇتاس جوسپارلاۋ، سايكەستىرۋ قىزمەتى ماڭىزدىنىڭ ماڭىزدىسى بولدى. قايتكەندە ەڭ قىسقا ۋاقىت ىشىندە بۇكىل شينجياڭداعى 14 ايماق، وبلىس، قالانىڭ، 100دەن استام اۋدان، قالا، رايوننىڭ جاپپاي تەكسەرۋ قىزمەتىن ٴبىر تورعا اينالدىرىپ، ٴبىر شاحمات جۇيەسىن قالىپتاستىرۋعا بولادى؟ بۇل حى چياڭنىڭ الدىن بوگەگەن ٴبىر ۇلكەن تاۋعا اينالدى.
حى چياڭ قىزمەتتەستەرىمەن بىرگە يۇيگۇڭنىڭ تاۋدى كوشىرۋ تەبىنىمەن، ”تابيعي بوگەتتەردى“ داڭعىل جولعا اينالدىرۋعا بەكيدى. سىناق ٴتۇيىنى ەتىلگەن 3 اۋدان مەن ٴۇرىمجى قالاسىنىڭ تۇيىندە سىناق ەتۋ قىزمەتىندە، ولار الدىمەن قاتىستى تەحنيكتەردى ۇيشيىن توبىن قۇرۋعا ۇيىمداستىرىپ، قايتا ـ قايتا پىكىرلەسىپ، جاراتىلىستىق بايلىق مينيسترلىگى مەن اۆتونوميالى رايوندىق جاپپاي تەكسەرۋ كەڭسەسىنىڭ ماماندارىمەن ۇشتاسىپ، ٴسات سايىن جەلىدە پىكىر اۋىستىرىپ، ىزدەنىس جاساپ، نەگىزگى ساتىداعى جاپپاي تەكسەرۋشى قىزمەتكەرلەردىڭ كۇدىك ـ كۇمانىنا دەر كەزىندە جاۋاپ قايتارىپ، ”ٴبىر ولكەدە ٴبىر اۋدان“ جانە ”ٴبىر ولكەدە ٴبىر قالا“ تۇيىندە سىناق ەتۋ قىزمەتىنىڭ مىندەتىن ٴساتتى ورىندايدى.
ۋاقىتتىڭ وتۋىنە بايلانىستى، بۇرىنعى سىناق تۇيىندەرىندە جيناقتالعان تاجىريبەلەرگە ساي، حى چياڭ مەن قىزمەتتەستەرى كەسكىن ٴارى قىرپۋلى جۇمىس ىستەي باستادى. ونىڭ باستاماشى بولىپ ۇيىمداستىرۋىندا، بۇكىل رايونداعى جاراتىلىستىق بايلىق تاراۋلارى مەن نىساندى ۇستىنە العان 20 ورىن، 110 نىسان گرۋپپاسىنىڭ قىزمەتكەرى ينتەرنەت جەلىسىندە، ينتەرنەت جەلىسىنەن تىس ٴتاسىل ارقىلى باۋلۋ، پىكىر اۋىستىرۋ جۇرگىزدى.
”تەك ٴوزىمىز ارا پىكىر اۋىستىرۋىمىز جەتكىلىكتى بولمايدى، مامانداردىڭ دا ات سالىسۋىنا مۇمكىندىك جاساۋىمىز كەرەك“. سونىمەن حى چياڭ ىلگەرىندى ـ كەيىندى 18 رەت مەملەكەتتىك جاپپاي تەكسەرۋ كەڭسەسىنىڭ ماماندارىن، حاۋىپ ـ قاتەردى تەكسەرۋ، باعالاۋ تەحنيكالىق ولشەمىن جاساۋ ماماندارىن، ەل ىشىندەگى باسقا ولكەدەگى جانە شينجياڭ ىشىندەگى بەدەلدى مامانداردى ۇسىنىس ەتىپ، تەحنيكالىق ولشەم، دالالىق تەكسەرۋ، مالىمەت جاساۋ سياقتى ٴارقايسى بارىستىق بۋىنداردان 2472 ادامدى (رەت) تەحنيكالىق جاقتان باۋلىپ، جاپپاي تەكسەرۋ قىزمەتىنىڭ ٴساتتى ىلگەرىلەۋىنە بەرىك نەگىز قالادى.
حى چياڭ تۇرعان اۆتونوميالى رايوندىق گەولوگيالىق ورتانى باقىلاۋ ـ ولشەۋ مەكەمەسى وسى رەتكى جاپپاي تەكسەرۋ قىزمەتىندەگى تەحنيكالىق تىرەكتى ورىنداردىڭ ٴبىرى. تەحنيكالىق جەتەكشىلىك ەتۋدى، قىزمەت وتەۋدى كۇشەيتۋ ٴۇشىن، حى چياڭ قىزمەتتەستەرىمەن تەحنيكالىق مالىمەت جانە ساندى مالىمەت ماماندار ۇجىمىن قۇردى ٴارى ۇجىم مۇشەلەرىنە قاراتا قاتىستى باۋلۋ ورىستەتىپ، ساپانى تەكسەرۋ ولشەمى مەن تالابىن بىرلىككە كەلتىرىپ، ٴار دارەجەلى جاپپاي تەكسەرۋ جەتىستىكتەرىنىڭ تەكسەرۋ ساپاسىن تولىق قامتاماسىز ەتتى.
جاپپاي تەكسەرۋ جەتىستىكتەرىن جاساۋعا قاتىناسۋ بارىسىندا حى چياڭ ماماندارمەن ەگجەي ـ تەگجەيلى پىكىرلەسىپ، دالمە ـ ٴدال كۇش سالدى. شينجياڭنىڭ ”ٴۇش تاۋ، ەكى ويپات“ وڭىرلىك ەرەكشەلىگى مەن گەولوگيالىق اپاتتىڭ تۋىلۋ، تارالۋ پارقى زور بولۋداي ٴىس جۇزىندىك جاعدايعا قاراتا، شينجياڭداعى قۇمدى ٴشول، قارلى تاۋ قاتارلى وڭىرلەردە ادام سيرەك بولۋ، جازىق وڭىرلەردە گەولوگيالىق اپات قالىپتاسپايتىن، وڭاي تۋىلمايتىن وڭىرلەردىڭ يەلەگەن جەر كولەمى زور بولۋداي ەرەكشەلىككە ۇشتاستىرىپ، اپات وڭاي تۋىلمايتىن وڭىرلەر سوڭعى مەزگىلدەگى حاۋىپ ـ قاتەردى باعالاۋعا قاتىناسپاۋ وي جەلىسىن بىرگە العا قويدى، وسى بايقاۋلار مەن زەرتتەۋلەر جاپپاي تەكسەرۋ جەتىستىكتەرىن ەسەپتەۋ دالدىگى مەن باعالاۋ قىزمەت ونىمدىلىگىن بارىنشا جوعارىلاتتى ٴارى بۇكىل رايوندا جالپىلاستىردى.
”كوكەيىندە كۇرەس جاساۋ ارمانى بار ٴاربىر ادام ’يۇيگۇڭ‘ رۋحىن ازىرلەۋى كەرەك“. حى چياڭ بىلاي دەدى: بۇدان بىلاي قىزمەت ورنىمدا مۇراتتى، جاۋاپكەرشىلىكتى باتىل ارقالايتىن، جاپا شەگۋگە پەيىل بەت ـ بەينەمەن جاڭا جورىقتا اناعۇرلىم كوپ جاڭا ىسكەرلىك كورسەتۋگە، اناعۇرلىم كوپ جاڭا ناتيجە جاراتۋعا قۇلشىنامىن.
