_ باس شۋجي شي جينپيڭنىڭ جاڭا داۋىردە باتىس بولىكتى قاۋىرت اشۋدى ىلگەرىلەتۋ اڭگىمە ماجىلىسىندە سويلەگەن ماڭىزدى ٴسوزى رايونىمىزدا قىزۋ اڭىس قوزعادى
□ انار بۇلت \ شينجياڭ گازەتىنىڭ تىلشىلەرى
4 ـ ايدىڭ 23 ـ كۇنى تۇستەن كەيىن باس شۋجي شي جينپيڭ چۇڭچيڭدە جاڭا داۋىردە باتىس بولىكتى قاۋىرت اشۋدى ىلگەرىلەتۋ اڭگىمە ٴماجىلىسىن باسقارىپ اشتى ٴارى ماڭىزدى ٴسوز سويلەپ، باتىس بولىك ٴوڭىرىنىڭ جوعارى ساپالى دامۋىن ىلگەرىلەتۋگە جوبا كەسكىندەدى، جول باستاپ رول ۇستادى.
باس شۋجي شي جينپيڭنىڭ ماڭىزدى ٴسوزى تيانشان الابىنداعى قالىڭ كادرلار مەن بۇقارا اراسىندا قىزۋ اڭىس قوزعادى. كوپشىلىك جابال مىنالاردى ٴبىلدىردى: باس شۋجي شي جينپيڭنىڭ ماڭىزدى ٴسوزىنىڭ رۋحىن مۇقيات ۇيرەنىپ، ٴتۇسىنىپ، ىشكەرىلەي دايەكتىلەندىرىپ، تياناقتاندىرىپ، باتىس بولىك ٴوڭىردىڭ بۇكىل ەلدىڭ رەفورما، دامۋ، ورنىقتىلىق كەلەلى جاعدايىنداعى ماڭىزدى ورنىن تەرەڭ تانىپ جانە يگەرىپ، جاپپاي قورعاۋ، جاپپاي اشىق ۇستاۋ، جوعارى ساپالى دامۋ جاڭا جاعدايىن ونان ارى قالىپتاستىرىپ، ٴوڭىردىڭ جالپى تۇلعالىق قۋاتى مەن باياندى دامۋ قابىلەتىن جوعارىلاتىپ، جاڭا ٴداۋىردىڭ جاڭا جورىعىندا باتىس بولىكتى قاۋىرت اشۋدىڭ جاڭا تاراۋىن قۇلشىنا جازامىز.
باس شۋجي شي جينپيڭ بىلاي دەپ باسا دارىپتەدى: ەرەكشەلىككە، باسىمدىققا يە كاسىپ سالالارىن دامىتۋدى نەگىزگى قامال الۋ بەتالىسى ەتۋگە تاباندى بولىپ، جاڭادان گۇلدەنگەن كاسىپ سالالارىن جەرگىلىكتى جاعدايعا قاراي دامىتىپ، باتىس بولىك وڭىرلەرى كاسىپ سالاسىنىڭ تيبىن وزگەرتىپ، دارەجەسىن جوعارىلاتۋدى جەدەلدەتۋ كەرەك. ”باس شۋجيدىڭ ماڭىزدى ٴسوزى ٴبىزدىڭ ەرەكشەلىككە، باسىمدىققا يە كاسىپ سالالارىنىڭ جەدەل دامۋىن ىلگەرىلەتۋدەگى سەنىمىمىزدى اناعۇرلىم بەكەمدەي ٴتۇستى“، ـ دەدى اۆتونوميالى رايوندىق ونەركاسىپ جانە ينفورماتسيالاندىرۋ مەڭگەرمەسى پارتيا باسشىلىق گرۋپپاسىنىڭ شۋجيى جاۋ شيفىڭ.
جاۋ شيفىڭ مىنالاردى ٴبىلدىردى: كەلەسى قادامدا شينجياڭ ٴداستۇرلى كاسىپ سالاسىنىڭ جوعارى دەڭگەيلى، زەردەلى، جاسىل، توعىسپالى دامۋىن ىلگەرىلەتەدى. جاڭاشا ەنەرگيا جۇيەسىن قۇرۋدى تەزدەتىپ، جەل ەلەكتر، كۇن ەنەرگياسى، سۋ شىعارىپ ەنەرگيا ساقتاۋ، ەنەرگيا جيناۋ سياقتى جاڭا ەنەرگيا كاسىپ سالاسىنىڭ سايكەستى دامۋىن ٴبىر تۇتاس ىلگەرىلەتەدى، سۋتەگى ەنەرگياسى كاسىپ سالاسىنان ۇلگى كورسەتۋ رايونى قۇرىلىسىن جەدەلدەتەدى؛ جاساندى زەردە سياقتى بولاشاق كاسىپ سالاسى ونىمدەرى تەحنيكاسىنان ۇلگى كورسەتۋدى، قولدانۋدى ىلگەرىلەتىپ، سيفرلى نەگىزدىك قۇرىلعىلار قۇرىلىسىن كۇشەيتىپ، شينجياڭنىڭ ەرەكشەلىككە، باسىمدىققا يە كاسىپ سالالارىنىڭ دامۋىنا سيفرلاندىرۋ ارقىلى قانات بىتىرەدى.
عىلىم ـ تەحنيكادا جاڭالىق اشۋ مەن كاسىپ سالاسىندا جاڭالىق اشۋدىڭ ىشكەرىلەي توعىسۋىن كۇشەيتۋ _ كاسىپ سالاسىنىڭ باسەكەلىك قۋاتىن جوعارىلاتۋداعى ماڭىزدى ٴتاسىل. حوتان ايماقتىق اۋىل شارۋاشىلىق تەحنيكاسىن جالپىلاستىرۋ ورتالىعى پارتكومىنىڭ مۇشەسى، ورىنباسار مەڭگەرۋشىسى يە يۇڭفۋ بىلاي دەدى: حوتان ايماعى جۇڭگو اۋىل شارۋاشىلىق عىلىم اكادەمياسى سياقتى عىلمي زەرتتەۋ ـ اكادەميا ورىندارمەن جانە جوعارى مەكتەپتەرمەن سەلبەستىكتى ونان ارى نىعايتادى، ۇلگى كورسەتۋ بازاسىن جانە جالپىلاستىرۋ تۇعىرىن قۇرادى، سونىمەن بىرگە حالىقارالىق وزىق سيفرلى زەردەلى جابدىق جانە تەحنيكا ەنگىزەدى، جەرگىلىكتى جاعدايعا قاراي جاڭاشا وندىرگىش كۇشتەردى جەتىلدىرەدى، جوعارى ٴونىمدى، ساپالى، سارىپ بولۋى تومەن اۋىل شارۋاشىلىق ٴوندىرىس جۇيەسىن قۇلشىنا قالىپتاستىرادى.
”ساياحات سياقتى قىزمەت وتەۋ كاسىپتەرىن ٴوڭىردىڭ تىرەكتى كاسىپ سالاسىنا اينالدىرۋ كەرەك“. باس شۋجي شي جينپيڭ باتىس بولىك ٴوڭىردىڭ جوعارى ساپالى دامۋىنا نۇرلى جول كورسەتتى.
سوڭعى جىلدارى شينجياڭنىڭ مادەنيەت، ساياحات تاراۋلارى كاسىپ سالاسىنىڭ دامۋ نەگىزىن ۇزدىكسىز بەكەمدەپ، كاسىپ سالاسىنىڭ توعىسپالى دامۋىن ىلگەرىلەتىپ، قاريدار قاينارى بازارىنىڭ ارناسىن كەڭەيتىپ، قىزمەت وتەۋ ساپاسىن جوعارىلاتىپ، مادەنيەت، ساياحات كاسىپ سالاسىن كۇش سالا جەتىلدىردى، زورايتتى.
اۆتونوميالى رايوندىق مادەنيەت جانە ساياحات مەڭگەرمەسى كاسىپ سالاسىن دامىتۋ باسقارماسىنىڭ باستىعى تاڭ ۋىن بىلاي دەدى: بيىل شينجياڭ جارىس ٴىزىن قۋالاي ساياحاتتاۋ، كينو ـ تەلەۆيزيا فيلم ٴىزىن قۋالاي ساياحاتتاۋ، كونسەرت قويىلىم ٴىزىن قۋالاي ساياحاتتاۋ سياقتى ساياحاتتىڭ جاڭا كاسىپ كۇيىن جولعا قويىپ، ساياحاتتىڭ مازمۇنىن ۇزدىكسىز بايىتىپ، ٴتىپتى دە كوپ ساياحاتشىنى شينجياڭعا كەلۋگە باۋرايدى. ”ٴبىز مادەنيەت ـ ساياحات كاسىپ سالاسىنا قارجى قوسۋ، قارجى قۇراۋ نىساندارىن ىشكەرىلەي سالالاپ، مادەنيەت ـ ساياحات كورمە ـ جينالىسى سياقتى تۇعىرلارعا سۇيەنىپ، شينجياڭنىڭ ساپالى مادەنيەت ـ ساياحات بايلىعىن تانىستىرىپ، قارجى قوسۋ، قارجى قۇراۋدى ٴتۇيىلىستىرۋ سەرپىنىن ارتتىرىپ، كاسىپ سالاسىنىڭ دامۋىنا بەرىك نەگىز قالايمىز“، ـ دەدى تاڭ ۋىن.
باتىس بولىكتەگى وڭىرلەر مەملەكەتتىڭ ەكولوگيالىق حاۋىپسىزدىك قالتقىسىن بەكەمدەۋ اۋىر مىندەتىن ارقالاپ وتىر. باس شۋجي شي جينپيڭ ٴتۇيىندى وڭىرلەردە، ٴتۇيىندى سالالاردا لاستانۋدان ساقتانۋ جانە ونى وڭاۋدى تەرەڭدەتۋ جونىندە تالاپ قويدى. سانجى حۇيزۋ اۆتونوميالى وبلىستىق ەكولوگيالىق ورتا مەكەمەسى پارتيا باسشىلىق گرۋپپاسىنىڭ شۋجيى، ورىنباسار مەكەمە باستىعى ما حۇڭميڭ مىنالاردى ٴبىلدىردى: بيىل سانجى وبلىستىق پارتكوم ”ەكولوگيالىق ورتانى قورعاۋدان قامال الۋ ارەكەتىن اتقارۋدى“ بۇكىل وبلىستاعى حالىققا ٴتيىمدى 10 ناقتى ٴىستىڭ ٴبىرى ەتتى. سانجى وبلىستىق ەكولوگيالىق ورتا مەكەمەسى كاسىپ سالاسى قۇرىلىمىن رەتتەۋ، ەنەرگيا قۇرىلىمىن رەتتەۋ، قاتىناس ـ تاسىمال قۇرىلىمىن رەتتەۋ، سۋ ەكولوگياسىن قالپىنا كەلتىرۋ جانە ونى قورعاۋ، قاتتى كۇيدەگى جاراقسىز زاتتاردى بايلىققا اينالدىرىپ پايدالانۋ، ەكولوگيانى قالپىنا كەلتىرۋ، وڭاۋ سىندى ”6 ۇلكەن قامال الۋ ارەكەتىن“ ٴبىر تۇتاس جوسپارلاپ اتقارىپ، اسپانى اشىق، جەرى جاسىل، سۋى تۇنىق كورىكتى سانجى قۇرىلىسىن جاپپاي ىلگەرىلەتەدى.
باس شۋجي شي جينپيڭ بىلاي دەپ باسا دارىپتەدى: ”مىڭ قىستاق ۇلگى كورسەتۋ، 10 مىڭ قىستاقتى رەتتەۋ ـ وڭاۋ ينجەنەرياسىنىڭ“ تاجىريبەلەرىن ۇيرەنىپ جانە قولدانىپ، وڭىرلىك ەرەكشەلىككە يە اۋىل ـ قىستاق قۇرىلىسى ۇلگىسىن قالىپتاستىرۋ كەرەك.
قاشقار قالاسى پاقتاكلا اۋىلدىق پارتكومنىڭ شۋجيى لي دۋمين: باس شۋجي شي جينپيڭنىڭ ماڭىزدى سوزىندە اۋىل ـ قىستاقتى گۇلدەندىرۋ ستراتەگياسىن ىشكەرىلەي اتقارۋداعى ماڭىزدى ٴتۇيىن ايقىندالدى دەپ قارادى.
لي دۋمين بىلاي دەدى: پاقتاكلا اۋىلىندا قولايلى قاتىناس شارت ـ جاعدايى، تاماشا ەكولوگيالىق ورتا بار، الداعى جەردە 10 مىڭ مۋلىق سورتاڭعا ٴتوزىمدى تەڭىز سۋى كۇرىش اتىزى، 100 جىلدىق قاشقار سارايى، ەرەكشەلىككە يە حالىقتىق تۇسەلحانا سياقتى بايلىقتارعا سۇيەنە وتىرىپ، اۋىل ـ قىستاق ورتاسىنىڭ دەڭگەيىن جوعارىلاتۋ مەن ەكونوميكالىق دامۋدى ۇشتاستىرىپ، ەكولوگيالىق ىستەردى ويداعىداي ىستەپ، قىزىل مادەنيەتتى كۇشەيتىپ، اۋىل ـ قىستاق ساياحاتىن زورايتىپ، بۇقارانىڭ ەسىگىنىڭ الدىندا ـ اق ”ساياحات اسىن“ جاقسى جەپ، قالتاسىن قامپايتۋىنا مۇمكىندىك جاسايدى.
باس شۋجي شي جينپيڭ بىلاي دەپ اتاپ كورسەتتى: حالىق تۇرمىسىنا تىعىز جاناسا وتىرىپ، ەكونوميكانىڭ، قوعامنىڭ دامۋىن ىلگەرىلەتىپ، قوعامدىق قامتاماسىزداندىرۋ جۇيەسىن اقاۋسىزداندىرىپ، حالىق تۇرمىسىنىڭ تومەنگى شەگىن بەكەمدەپ، بۇقارانىڭ شۇعىل، قيىن، ۋايىمداعان، ٴزارۋ ماسەلەلەرىن كۇش سالا شەشۋ كەرەك. شونجى اۋداندىق حالىق ىستەرى مەكەمەسى پارتيا باسشىلىق گرۋپپاسىنىڭ شۋجيى ۋاڭ دۇڭ مىنالاردى ٴبىلدىردى: باس شۋجيدىڭ ماڭىزدى تاپسىرماسىن ەستە بەرىك ساقتاپ، ساتىعا ٴبولىپ، تۇرگە ٴبولىپ قوعامدىق قۇتقارۋ ـ كومەكتەسۋ جۇيەسىن اقاۋسىزداندىرۋدىڭ ٴتۇيىندى مىندەتتەرىن ٴداپ باسىپ يگەرىپ، يكەمدى باقىلاۋ ـ ولشەۋ سياقتىلار ارقىلى ”ادامنىڭ ساياسات ىزدەۋىن“ ”ساياساتتىڭ ادام ىزدەۋىنە“ قاراي وزگەرتىپ، ”ىرىقسىز قۇتقارۋ ـ كومەكتەسۋدى“ ”ىرىقتى قىزمەت وتەۋگە“ قاراي تيبىن جاڭالاپ، دارەجەسىن جوعارىلاتۋدى جۇزەگە اسىرىپ، بۇقارانى اناعۇرلىم كوپ تابىس سەزىمىنە، باقىت سەزىمىنە، حاۋىپسىزدىك سەزىمىنە كەنەلتۋگە قۇلشىنامىز.
”شىعىس، باتىس بولىكتەردىڭ ىستەستىك مەحانيزمىن كەمەلدەندىرىپ، باعىتتامالى كومەكتەسۋدى، تۇيىندە كومەكتەسۋ ـ سۇيەمەلدەۋدى تەرەڭدەتۋ كەرەك“. باس شۋجي شي جينپيڭنىڭ ماڭىزدى ٴسوزى شىنجىن قالاسىنىڭ شينجياڭعا باعىتتامالى كومەكتەسۋ قىزمەتى الدىڭعى شەپ قولباسشىلىق شتابىنىڭ باس قولباسشىسى شيە حايشىڭنىڭ جىگەرىن تاسقىنداتتى. ”ٴبىز جۇڭحۋا ۇلتى ورتاق تۇلعا تانىمىن بەرىك ورناتۋعا تاباندى بولىپ، شىنجىننىڭ وزىندىك باسىمدىعىن تولىق ساۋلەلەندىرىپ، شىنجىن _ قاشقار باسىمدىعىنىڭ قوس قابات دامۋ قوزعاۋشى قۋاتىن كۇش سالا قاۋلاتۋىمىز، كومەك قابىلداۋشى جەردىڭ شەكارا ساياحاتى سياقتى كاسىپ سالالارىن دامىتۋىنا زور كۇشپەن قولداۋ كورسەتىپ، شەكارا حالقىنىڭ بايۋىن، شەكارا وتكەلدەرىنىڭ كوركەم بولۋىن، شەكارانىڭ ورنىقتىلىعىن، شەكارا قورعانىسىنىڭ بەرىك بولۋىن جۇزەگە اسىرۋعا قۇلشىنۋىمىز كەرەك“، ـ دەدى شيە حايشىڭ.
(ٴتىلشى لي ياڭ، جازۋعا قاتىناسقان تىلشىلەر ما ينيڭ، ٴپاريزات ابدۇل، ياۋ گاڭ، گى يوۋجۇن، لي لين، ٴجازيرا نەسىپبەك)
