جاستىق كوكتەمىن اسقىن ”زاريادتاعىش“ تۇلعالاۋ بارىسىندا جالىنداتتى
_ مەملەكەتتىك جۇمىسشىلار اۆانگاردى شينجياڭ فۋكاڭ سۋدى بيىككە شىعارىپ ەنەرگيا ساقتاۋ شەكتى سەرىكتەستىگىنىڭ جابدىق باسقارۋ ٴبولىمى (ماشينا ـ ەلەكتر ٴبولىمى) تۋرالى
□ انار بۇلت \ شينجياڭ گازەتىنىڭ ٴتىلشىسى جاڭ يۇنمەي
تيانشاننىڭ سولتۇستىك بوكتەرىنىڭ قويناۋىندا مىناداي ٴبىر توپ جاس بار، ولار 7 جىل تاپجىلماي، مەملەكەتتىك ەلەكتر تورى شينيۋان شينجياڭ فۋكاڭ سۋدى بيىككە شىعارىپ ەنەرگيا ساقتاۋ ەلەكتر ستانسياسىنىڭ قۇرىلىسى مەن قالىپتى اينالىمىن بار كۇشپەن قامتاماسىز ەتىپ كەلەدى.
بۇل جاستار مەملەكەتتىك ەلەكتر تورى شينيۋان شينجياڭ فۋكاڭ سۋدى بيىككە شىعارىپ ەنەرگيا ساقتاۋ شەكتى سەرىكتەستىگى جابدىق باسقارۋ ٴبولىمىنىڭ (ماشينا ـ ەلەكتر ٴبولىمى) كادرلارى، جۇمىسشى ـ قىزمەتكەرلەرى، ونداعى 20 قىزمەتكەردىڭ ورتاشا جاسى 28 جاسقا جەتپەيدى.
فۋكاڭ سۋدى بيىككە شىعارىپ ەنەرگيا ساقتاۋ ەلەكتر ستانسياسىن شينجياڭنىڭ، ٴتىپتى، باتىس سولتۇستىك ەلەكتر تورىنىڭ ورنىقتىرعىشى، رەتتەگىشى دەۋگە بولادى، ول جاڭا ەنەرگيانى قاۋىرت دامىتۋعا تىرەك بولىپ وتىرعان اسقىن ”زاريادتاعىش“، 2017 ـ جىلى قۇرىلىس باستاعان، ونىڭ 1 ـ ٴنومىرلى گەنەراتور اگراگاتى بىلتىر 11 ـ ايدىڭ 25 ـ كۇنى ٴساتتى وندىرىسكە قوسىلىپ ەلەكتر تاراتتى، ول ەلىمىزدىڭ باتىس سولتۇستىك وڭىرىندەگى تۇڭعىش رەت ىسكە قوسىلعان سۋدى بيىككە شىعارىپ ەنەرگيا ساقتاۋ ەلەكتر ستانسياسى. بيىل 4 ـ ايدىڭ 14 ـ كۇنى فۋكاڭ سۋدى بيىككە شىعارىپ ەنەرگيا ساقتاۋ ەلەكتر ستانسياسىنىڭ 3 ـ ٴنومىرلى اگراگاتى تۇڭعىش رەت ٴساتتى جەلىگە قوسىلدى، بۇل فۋكاڭ سۋدى بيىككە شىعارىپ ەنەرگيا ساقتاۋ ەلەكتر ستانسياسى قۇرىلىسىنداعى تاعى ٴبىر ماڭىزدى ٴتۇيىن.
وسى گەنەراتور اگراگاتتارىن ورناتۋ، سىناۋ جانە كۇتۋ قىزمەتىنىڭ بارلىعىن وسى جاستار ورىندايدى. مەملەكەتتىك ەلەكتر تورى شينيۋان شينجياڭ فۋكاڭ سۋدى بيىككە شىعارىپ ەنەرگيا ساقتاۋ شەكتى سەرىكتەستىگى پارتيا قۇرىلىسى ٴبولىمىنىڭ جاۋاپتىسى ما شياۋشيا: ولاردىڭ جاسى كىشى بولعانىمەن، جۇمىستى وتە ۇقىپتى ىستەيدى، ـ دەدى.
فۋكاڭ سۋدى بيىككە شىعارىپ ەنەرگيا ساقتاۋ ەلەكتر ستانسياسى ورنالاسقان جەردىڭ تەڭىز دەڭگەيىنەن بيىكتىگى 2200 مەتردەن اسادى، قىستا قاسات قاردىڭ قالىڭدىعى 40 سانتيمەتردەن اسادى، جارتى جىل قار ـ مۇز قۇرسانىپ جاتادى. ”باسىم كوبىمىز داشۋەنى بىتىرە سالا وسى اراعا كەلىپ قىزمەت ىستەدىك، جۇمىس باستاعان العاشقى جىلى بۇل ارادا سۋ، توك جوق ەدى، الايدا كوپشىلىك تاباندىلىق تانىتتى“. مەملەكەتتىك ەلەكتر تورى شينيۋان شينجياڭ فۋكاڭ سۋدى بيىككە شىعارىپ ەنەرگيا ساقتاۋ شەكتى سەرىكتەستىگى جابدىق باسقارۋ ٴبولىمى (ماشينا ـ ەلەكتر ٴبولىمى) مەحانيكا ٴبانىنىڭ بانجاڭى حى ۋىنبو بىلاي دەدى: كوپشىلىك تەڭىز دەڭگەيىنەن بيىك، سۋىق، قۋاڭ وڭىردە ينجەنەريا قۇرىلىسىن جۇرگىزۋ شارت ـ جاعدايى جاپالى بولۋ سىندى قيىنشىلىقتاردى جەڭىپ، سۋ ساقتاۋدى تەكسەرىپ وتكىزىپ الۋ، تۇڭعىش گەنەراتور اگراگاتىن ٴبولىپ سىناقتان وتكىزۋ، ەلەكتر جۇيەسىندە ەلەكتردى كەرى باعىتتا جەتكىزۋ سياقتى شۇعىل، قيىن، قاتەرلى، اۋىر مىندەتتەردىڭ ٴساتتى ورىندالۋىن بار كۇشپەن قامتاماسىز ەتتى. ”ەلەكتر ستانسياسىنىڭ سالىنۋىنا ىلەسە، كوپشىلىك تە ٴوز كاسىبىنىڭ شەبەرلەرىنە اينالدى“، ـ دەدى حى ۋىنبو.
بۇل اسقىن ”زاريادتاعىشتىڭ“ جابدىقتارىن ورناتۋ، سىناۋ قىزمەتى كۇردەلى دە اۋىر. 2023 ـ جىلى 1 ـ ٴنومىرلى گەنەراتور اگراگاتىن جەلىگە قوسىپ ەلەكتر تاراتۋ نىسانا ـ مىندەتىن ورىنداۋ ٴۇشىن، وسى جاستار ىستەۋدەن باسقانى ويلامادى. ولار كۇندىز قۇرىلىس ورنىندا بولدى، كەشتە ۇيرەنۋدى جالعاستىردى، ٴبىرتالاي قيىن ماسەلەلەر اقىل ـ پاراسات پەن امالياتتىڭ ۇشتاسۋى بارىسىندا وڭاي شەشىلدى، ٴبىرتالاي كەرەمەتتەر نىق قاداممەن العا باسۋ بارىسىندا جارىققا شىقتى: وسى كاسىپتە تۇڭعىش رەت سيفرلاندىرىپ ورناتۋ ـ قۇراستىرۋ تەحنيكاسىن قولدانىپ، ورناتۋ ـ قۇراستىرۋدى جوعارى ونىممەن، اقاۋسىز ورىنداپ، ونىمدىلىگىن 4 ەسە جوعارىلاتتى؛ ٴۇرتىس 2 كۇن شايقاس جاساپ، 2 نەگىزگى كەرنەۋ وزگەرتكىشتىڭ ەلەكتردى كەرى جەتكىزۋىن ورىنداپ، كاسىپتە رەكورد جاراتتى؛ 32 كۇندە 1 ـ ٴنومىرلى گەنەراتور اگراگاتىن تۇتاسىمەن سىناپ، جۇمىس مەرزىمىن تەڭ جارىمىنا جۋىق قىسقارتتى؛ گەنەراتور اگراگاتى تولىق كوتەرىمدىلىكپەن ىسكە قوسىلعاندا، ٴارقايسى بولىكتەرىنىڭ ەڭ ۇلكەن تەربەلىس ٴمانى شاش ديامەترىنىڭ تورتتەن بىرىنە دە جەتپەدى، ەڭ ۇلكەن تەربەلىس دارەجەسى 0.056 ميلليمەتر بولىپ، مەملەكەتتىڭ تاڭداۋلى ولشەمىنەن الدەقايدا جاقسى بولدى.
اسىرەسە، ەڭ سوڭعى قامال الۋ مەزگىلىندە بۇل جاستار قىزمەت ورىندارىندا كۇنىنە 10 نەشە ساعات تاپجىلماي تۇرىپ، ەڭ سوڭىندا سىناق جۇرگىزۋدەگى 137 ٴتۇرلى ولقىلىقتى جويدى. وسى مەزگىلدە ايىرىپ ـ قوسقىش تيەكتەن اجىرامادى، جابدىق بۇلىنبەدى، بارلىق سىناق ٴبىر رەتتە ٴساتتى بولىپ، تۇڭعىش گەنەراتور اگراگاتىنىڭ ەلەكتر تاراتۋ نىساناسى كۇنى بۇرىن ورىندالدى.
ينجەنەريا قۇرىلىسىن اناعۇرلىم ويداعىداي ىلگەرىلەتۋ ٴۇشىن، بۇل ۇجىم ”جىڭۋي“ جاڭالىق اشۋ قىزمەت كەڭسەسىن قۇردى، ولار عىلمي زەرتتەۋ، جوبالاۋ، قۇرىلىس جۇرگىزۋ ورىندارىمەن تىعىز سايكەسىپ، بىرلەسىپ قامال الىپ، مەحانيكالىق اۆتوماتتى دانەكەرلەۋ، تۇتىك يگىش ماشينانى الدىن الا ٴيىپ جاساۋ سياقتى تەحنولوگيالاردى قولدانىپ، بولات تاقتادان پايدالانۋ مولشەرىن %70تەن %90تەن استامعا جوعارىلاتتى؛ ”جاپىراق بولگىش تاباقشاسى“ جاساۋ تەحنولوگياسىن قولدانىپ، وعان 3D باسپا تەحنيكاسىن قوسىمشا ەتىپ، 4 گەنەراتور اگراگاتى تىزگىن دوڭگەلەگىن تۇگەلدەي ”ەشقانداي قالدىقسىز“ زاۆودتان شىعاردى...
عىلىم ـ تەحنيكادا جاڭالىق اشۋ ارقىلى جەتەكشىلىك ەتۋگە تاباندى بولىپ، ولار جاڭا تەحنولوگيانى، جاڭا ماتەريالداردى، جاڭا جابدىقتاردى ۇزدىكسىز قولدانىپ، قات ـ قابات قيىنشىلىقتى ەڭسەردى.
ۇجىمداعى 2000 ـ جىلدىڭ تۇلەگى يۇي يحىنىڭ قىزمەتكە قاتىناسقانىنا 3 جىل عانا بولعانىمەن، ول بەرىلە زەرتتەپ، جاپاعا شىدادى، ونىڭ جەڭىلىسكە مويىنسال بولمايتىن جىگەرى بار. بيىل 1 ـ ايدا گەنەراتور اگراگاتىنىڭ ماگنيتسىزدەندىرۋ ايىرىپ ـ قوسقىشى تىرەۋىشىن اۋىستىرۋ بارىسىندا ول ٴبىر جۇپ تۇيىندە ماسەلە بار ەكەندىگىن بايقاپ، قايتا ـ قايتا تەكسەرۋ، سىناۋ ارقىلى حاۋىپسىزدىك كومەسكى قاتەرىن تاۋىپ جانە جويىپ، تۋىلۋى مۇمكىن بولعان اۋىر شىرعالاڭنان ساقتاندى.
قاجىرلى ەڭبەك تابىسقا جەتەلەيدى. وسى جاس ۇجىم ىلگەرىندى ـ كەيىندى بولىپ اۆتونوميالى رايوندىق جۇمىسشىلار اۆانگاردى، مەملەكەتتىك ەلەكتر تورى شينيۋان توبى وزات كوللەكتيۆى جانە عىلىم ـ تەحنيكا العاباسارلىعى سيلىعى سياقتى داڭقتارعا يە بولدى. 2024 ـ جىلعى ”1 ـ مامىر“ حالىقارالىق ەڭبەكشىلەر مەرەكەسىن قۇتتىقتاۋ جانە مەملەكەتتىك ”1 ـ مامىر“ ەڭبەك سيلىعى مەن مەملەكەتتىك جۇمىسشىلار اۆانگاردى ماداقتاۋ ـ سيلاۋ جينالىسىندا مەملەكەتتىك ەلەكتر تورى شينيۋان شينجياڭ فۋكاڭ سۋدى بيىككە شىعارىپ ەنەرگيا ساقتاۋ شەكتى سەرىكتەستىگىنىڭ جابدىق باسقارۋ ٴبولىمى (ماشينا ـ ەلەكتر ٴبولىمى) مەملەكەتتىك جۇمىسشىلار اۆانگاردى داڭقىنا يە بولدى.
”ٴبىز وسى داڭقتى العا باسۋدىڭ قوزعاۋشى كۇشىنە اينالدىرىپ، اۋىر مىندەتتى باتىلدىقپەن ارقالاپ، ٴوز مىندەتىمىزدى ورىنداپ، سارقىراي اققان تۇنىق سۋدى تاسقىنداعان جاسىل ەلەكتر قۋاتىنا اينالدىرىپ، وتانىمىزدىڭ كوركەم تاۋ ـ وزەندەرىنە ونان ارى كورىك قوسامىز“، ـ دەدى مەملەكەتتىك ەلەكتر تورى شينيۋان شينجياڭ فۋكاڭ سۋدى بيىككە شىعارىپ ەنەرگيا ساقتاۋ شەكتى سەرىكتەستىگى جابدىق باسقارۋ ٴبولىمىنىڭ (ماشينا ـ ەلەكتر ٴبولىمى) ورىنباسار مەڭگەرۋشىسى زو جيان.
