ٴسوز جوق، رەفورمانى سانالى تۇردە ٴتىپتى دە كورنەكتى ورىنعا قويۋ كەرەك
_ پارتيا 20 ـ كەزەكتى ورتالىق كوميتەتى ٴۇشىنشى جالپى ٴماجىلىسىنىڭ ورنالاستىرۋلارىنان رەفورمانى اناعۇرلىم جاپپاي تەرەڭدەتۋدىڭ بەتالىسىنا كوز جىبەرگەندە
□ شينحۋا اگەنتتىگى ”شينحۋا نازارى“ تىلشىلەرى
7 ـ ايدىڭ 15 ـ كۇنىنەن 18 ـ كۇنىنە دەيىن، پارتيا 20 ـ كەزەكتى ورتالىق كوميتەتىنىڭ ٴۇشىنشى جالپى ٴماجىلىسى بەيجيڭدە وتكىزىلدى. جالپى ٴماجىلىس باس شۋجي شي جينپيڭنىڭ ورتالىق كوميتەت ساياسي بيۋروسىنىڭ تاپسىرۋىمەن جاساعان قىزمەت بايانداماسىن تىڭدادى جانە تالقىلادى، « جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى ورتالىق كوميتەتىنىڭ رەفورمانى اناعۇرلىم جاپپاي تەرەڭدەتۋ، جۇڭگو ۇلگىسىندەگى وسىزامانداندىرۋدى ىلگەرىلەتۋ تۋرالى قاۋلىسىن» قاراپ ماقۇلدادى. باس شۋجي شي جينپيڭ «قاۋلى (تالقى نۇسقا)» جونىندە جالپى ماجىلىسكە تۇسىنىك جاسادى.
جالپى ٴماجىلىس 2035 ـ جىلعا بارعاندا جوعارى دەڭگەيدەگى سوتسياليستىك بازار شارۋاشىلىعى ٴتۇزىلىسىن جاپپاي ورناتىپ، جۇڭگوشا سوتسياليستىك ٴتۇزىمدى اناعۇرلىم كەمەلدەندىرىپ، مەملەكەتتى باسقارۋ جۇيەسى مەن باسقارۋ قابىلەتىن وسىزامانداندىرۋدى نەگىزىنەن جۇزەگە اسىرىپ، سوتسياليستىك وسىزامانداندىرۋدى نەگىزىنەن جۇزەگە اسىرىپ، وسى عاسىردىڭ ورتا شەنىندە جاپپاي سوتسياليستىك وسىزاماندانعان قۇدىرەتتى مەملەكەت قۇرۋعا بەرىك نەگىز قالاۋدى تالاپ ەتتى.
جاڭا تاريحي باستامادا رەفورمانى اناعۇرلىم جاپپاي تەرەڭدەتىپ، جاڭا جورىقتا ەكپىندەي ىلگەرىلەۋ دابىلىن قاعۋ، ٴسوز جوق، جۇڭگو ۇلگىسىندەگى وسىزامانداندىرۋ ٴۇشىن قۇدىرەتتى قوزعاۋشى كۇش جانە تۇزىمدىك قامتاماسىزدىق ازىرلەيدى.
رەفورمانى باستان ـ اياق دايەكتى تەرەڭدەتۋ
”ٴداۋىر كوشىندە ارتتا قالۋدان“ ” ٴداۋىردى قۋىپ جەتۋگە“، ودان ”داۋىرگە جەتەكشىلىك ەتۋگە“ دەيىن، رەفورما جاساۋ، ەسىك اشۋ جۇڭگونىڭ بەت ـ بەينەسىن تۇبەگەيلى وزگەرتىپ، زامانىمىزداعى جۇڭگونىڭ ەڭ كورنەكتى ەرەكشەلىگىنە، ەڭ ايبىندى بەينەسىنە اينالدى.
پارتيا 18 ـ كەزەكتى ورتالىق كوميتەتىنىڭ ٴۇشىنشى جالپى ماجىلىسىنەن بەرى، شي جينپيڭ جولداستى ۇيتقى ەتكەن پارتيا ورتالىق كوميتەتى ايبىنى اسقاق، قۇلاشىن كەڭ جايعان رەفورمانى جاپپاي تەرەڭدەتۋ ٴۇردىسىن باستاپ، رەفورمانىڭ ٴىشىنارالىق ىزدەنىس جاساۋدان، سەڭ بۇزىپ، قورشاۋدى تالقانداۋدان جۇيەلى جيناقتاۋعا، جاپپاي تەرەڭدەتۋگە دەيىنگى بۇرىلىسىن جۇزەگە اسىردى.
جالپى ٴماجىلىس مىنالاردى اتاپ كورسەتتى: قىم ـ قۋىت، كۇردەلى حالىقارالىق جانە ەل ٴىشى جاعدايى الدىندا، جاڭا كەزەكتى عىلىم ـ تەحنيكا توڭكەرىسى مەن شارۋاشىلىق وزگەرىسى الدىندا، حالىق بۇقاراسىنىڭ تىڭ تىلەگى الدىندا، ٴسوز جوق، سانالىلىقپەن رەفورمانى اناعۇرلىم كورنەكتى ورىنعا قويىپ، جۇڭگو ۇلگىسىندەگى وسىزامانداندىرۋدى ىلگەرىلەتۋدى تىعىز ارقاۋ ەتىپ، رەفورمانى اناعۇرلىم جاپپاي تەرەڭدەتۋ كەرەك.
ورتالىق پارتيا مەكتەبى (مەملەكەتتىك اكىمشىلىك شۋەيۋانى) پارتيا قۇرىلىسى وقىتۋىن زەرتتەۋ ٴبولىمىنىڭ ورىنباسار مەڭگەرۋشىسى جۋ ليڭجۇن بىلاي دەپ قارادى: جۇڭگو ۇلگىسىندەگى وسىزامانداندىرۋدى ىلگەرىلەتۋ ٴتول جاسامپاز ٴىس، وندا تاعى كوپتەگەن بەلگىسىز سالالار بار، ۇزدىكسىز جۇرەكتىلىكپەن ىزدەنىس جاساۋدى، رەفورما جاساپ، جاڭالىق اشۋدى قاجەت ەتەدى. جۇڭگو ۇلگىسىندەگى وسىزامانداندىرۋ ۇزدىكسىز رەفورما جاساۋ، ەسىك اشۋ بارىسىندا جۇزەگە اسادى، رەفورمانى باستان ـ اياق دايەكتى تەرەڭدەتۋ جۇڭگو ۇلگىسىندەگى وسىزامانداندىرۋعا ۇزدىكسىز كەڭ ٴورىس اشادى.
ٴتۇزىم _ پارتيا مەن مەملەكەت ىستەرىنىڭ دامۋىنا ساياتىن ٴتۇبىرلى سيپاتتى، جالپى جاعداي سيپاتتى، ورنىقتىلىق سيپاتتى، ۇزاق ۋاقىتتىق سيپاتتى ماسەلە.
”جۇڭگوشا سوتسياليستىك ٴتۇزىمدى ۇزدىكسىز كەمەلدەندىرىپ جانە دامىتىپ، مەملەكەتتى باسقارۋ جۇيەسى مەن باسقارۋ قابىلەتىن وسىزامانداندىرۋدى ىلگەرىلەتۋ“. جالپى ٴماجىلىس رەفورمانى اناعۇرلىم جاپپاي تەرەڭدەتۋدىڭ باس نىساناسىن ايقىن العا قويىپ، ” 2029 ـ جىلى جۇڭحۋا حالىق رەسپۋبليكاسى قۇرىلعاندىعىنىڭ 80 جىلدىعى كەزىندە، وسى قاۋلىدا العا قويىلعان رەفورما مىندەتتەرىن ورىنداپ بولۋدى“ تالاپ ەتتى.
’”ۇزدىكسىز‘ دەگەن ٴسوز پارتيا 18 ـ كەزەكتى ورتالىق كوميتەتىنىڭ ٴۇشىنشى جالپى ماجىلىسىنەن بەرگى رەفورما ىستەرىندە قول جەتكىزگەن وراسان زور تابىستار نەگىزىندە ۇزدىكسىز ىشكەرىلەي ىلگەرىلەتۋدى، ونىڭ ۇستىنە قانشا قيىن بولعان سايىن سونشا تەرەڭدەي ىلگەرىلەتۋدى اڭعارتادى. باس نىسانانى باسا دارىپتەۋ العا ىلگەرىلەۋ بەتالىسىن ايقىنداپ، بۇكىل قوعامدا وڭ ەنەرگيانى جانە ورتاق تانىمدى اناعۇرلىم كوپ ۇيىستىرۋعا سەپتىگىن تيگىزەدى“. جۇڭگو ماكرولىق ەكونوميكا اكادەمياسى كاسىپ سالاسى ەكونوميكاسىن جانە تەحنيكالىق ەكونوميكانى زەرتتەۋ ورنىنىڭ باستىعى ليۋ چۋانحۇڭ مىنانى ٴبىلدىردى: بۇل رەفورمانى ساتىلى ىلگەرىلەتۋ قايسارلىعى مەن تاباندىلىعىن بەينەلەيدى، اناعۇرلىم جارامدى، سونداي ـ اق كەيىنگى رەفورما، دامۋ ٴۇشىن اناعۇرلىم بەرىك نەگىز قالايدى.
رەفورما امالياتىندا قول جەتكىزگەن قىمباتتى تاجىريبەلەر _ رەفورما، دامۋ، ورنىقتىلىق قيىن ماسەلەلەرىن شەشۋ جونىندەگى زاڭدىلىق سيپاتتى تانىم ٴارى ماڭىزدى تۇتقا.
جالپى ٴماجىلىس مىنالاردى باسا دارىپتەدى: رەفورمانى اناعۇرلىم جاپپاي تەرەڭدەتۋدە رەفورما جاساپ، ەسىك اشقاننان بەرگى، اسىرەسە، جاڭا داۋىردەگى رەفورمانى جاپپاي تەرەڭدەتۋدەگى قۇندى تاجىريبەلەردى قورىتىندىلاپ جانە ونى قولدانىپ، پارتيانىڭ جالپى بەتتىك باسشىلىعىنا تاباندى بولۋ، حالىقتى وزەك ەتۋگە تاباندى بولۋ، تۋراشىلدىقتان اينىماي جاڭالىق اشۋعا تاباندى بولۋ، ٴتۇزىم قۇرىلىسىن نەگىزگى جەلى ەتۋگە تاباندى بولۋ، مەملەكەتتى جاپپاي زاڭمەن باسقارۋعا تاباندى بولۋ، جۇيە كوزقاراسىنا تاباندى بولۋ سىندى پرينسيپتەردى دايەكتىلەندىرۋ كەرەك.
’”التىعا تاباندى بولۋ‘ پارتيامىزدىڭ رەفورمانىڭ زاڭدىلىعى جونىندەگى تانىمىن ونان ارى تەرەڭدەتتى، ول جاڭا جورىقتا رەفورمانى اناعۇرلىم جاپپاي تەرەڭدەتۋدىڭ ماڭىزدى بويسۇنۋ ولشەمى بولىپ تابىلادى. ’التىعا تاباندى بولۋدىڭ‘ باعالى تاجىريبەلەرىنەن ويداعىداي پايدالانۋ، سونىمەن قاتار، وسى پرينسيپتەردى رەفورمانى اناعۇرلىم جاپپاي تەرەڭدەتۋ بارىسىندا ويداعىداي دايەكتىلەندىرۋ كەرەك“، ـ دەدى جۇڭگو عىلىم اكادەمياسى جۇڭگو ۇلگىسىندەگى وسىزامانداندىرۋدى زەرتتەۋ ورنىنىڭ باستىعى جاڭ ي.
عىلمي رەفورما تاسىلىنە تاباندى بولۋ
دامۋدىڭ شەگى جوق، رەفورمانىڭ قاعيدا ـ ەرەجەسى بولادى. باس شۋجي شي جينپيڭ بىلاي دەپ باسا دارىپتەدى: ”رەفورما جاساۋ، ەسىك اشۋ _ بۇرىنعىلار ىستەپ كورمەگەن شىت جاڭا ٴىس، ٴسوز جوق، دۇرىس ادىستەمەگە تاباندى بولىپ، ۇزدىكسىز امالياتتان وتكىزۋ، ىزدەنىس جاساۋ بارىسىندا ىلگەرىلەتۋ كەرەك“.
جالپى ٴماجىلىس جۇيەلى دە شوعىرلى بولۋعا اناعۇرلىم باسا ٴمان بەرۋدى، ٴتۇيىندى كورنەكتىلەندىرۋگە اناعۇرلىم باسا ٴمان بەرۋدى، رەفورمانىڭ ناقتى ونىمدىلىگىنە اناعۇرلىم باسا ٴمان بەرۋدى ايقىن العا قويدى.
جوعارى دەڭگەيدەگى سوتسياليستىك بازار شارۋاشىلىعى ٴتۇزىلىسىن قۇرۋ، ەكونوميكانىڭ جوعارى ساپالى دامۋىن جەبەيتىن ٴتۇزىلىس ـ مەحانيزمىن اقاۋسىزداندىرۋ، جالپى بەتتىك جاڭالىق اشۋدى قولدايتىن ٴتۇزىلىس ـ مەحانيزمىن ورناتۋ، ماكرولىق ەكونوميكانى باسقارۋ جۇيەسىن اقاۋسىزداندىرۋ، قالا مەن اۋىلدىڭ توعىسا دامۋ ٴتۇزىلىس ـ مەحانيزمىن كەمەلدەندىرۋ، جوعارى دەڭگەيدەگى سىرتقا ەسىك اشۋ ٴتۇزىلىس ـ مەحانيزمىن كەمەلدەندىرۋ، جالپى بارىستىق حالىق دەموكراتياسى ٴتۇزىمى جۇيەسىن اقاۋسىزداندىرۋ... جالپى ٴماجىلىس رەفورمانى اناعۇرلىم جاپپاي تەرەڭدەتۋ جونىندە جۇيەلى ورنالاستىرۋ جاسادى.
جۇڭنان قازىنا ـ ەكونوميكا، ساياسي ـ زاڭ داشۋەسى مەملەكەت باسقارۋ شۋەيۋانى قوعامدىق باسقارۋ زاڭ ٴىلىمى ٴپانىنىڭ جەتەكشىسى شۇي حانميڭ بىلاي دەدى: بۇل ورنالاستىرۋلار جالپى جاعداي كوزقاراسى مەن جۇيە وي جەلىسىن بەينەلەپ، ەل ٴىشى، حالىقارا سىندى ەكى كەلەلى جاعدايدى ٴبىر تۇتاس جوسپارلاپ، ”بەستى ٴبىر تۇلعالاندىرۋ“ جالپى تۇلعالىق ورنالاستىرۋىن ٴبىر تۇتاس جوسپارلاپ ىلگەرىلەتىپ، ”ٴتورتتى جاپپاي ورىنداۋ“ ستراتەگيالىق ورنالاستىرۋىن سايكەستى ىلگەرىلەتتى. بۇل، ٴسوز جوق، قوعامدىق وندىرگىش كۇشتەردى ونان ارى ازات ەتەدى جانە دامىتادى، قوعامدىق ومىرشەڭدىكتى قاۋلاتادى جانە كۇشەيتەدى.
”مەملەكەتتىڭ ستراتەگيالىق پلان جۇيەسى مەن ساياساتتى ٴبىر تۇتاس سايكەستىرۋ مەحانيزمىن كەمەلدەندىرۋ“، ”جاڭاشا ونەركاسىپتەندىرۋدى، جاڭاشا قالا ـ قالاشىقتاندىرۋدى جانە اۋىل ـ قىستاقتى جاپپاي كوركەيتۋدى ٴبىر تۇتاس جوسپارلاۋ“، ”كومىر قىشقىل گازىنىڭ شىعارىلۋىن ازايتۋدى، لاستانۋدى ازايتۋدى، جاسىلدانۋدى ۇلعايتۋدى، ەكونوميكانى ارتتىرۋدى سايكەستى ىلگەرىلەتۋ“...
”جالپى ٴماجىلىستىڭ ٴبىر قىدىرۋ ورنالاستىرۋلارى رەفورمانى اناعۇرلىم جاپپاي تەرەڭدەتۋدىڭ جۇيەلىلىگىن، جالپى تۇلعالىلىعىن، سايكەستىلىگىن كورنەكتىلەندىردى“. ليۋ چۋانحۇڭ بىلاي دەپ تالداۋ جاسادى: عىلمي رەفورما ادىسىنە تاباندى بولىپ، ەكونوميكا مەن قوعام، ۇكىمەت پەن بازار، ونىمدىلىك پەن ادىلدىك، ومىرشەڭدىك كۇش پەن ٴتارتىپ، دامۋ مەن حاۋىپسىزدىك سياقتى كەلەلى قاتىناستاردى ويداعىداي ٴبىر جاقتى ەتۋ ٴار سالاداعى، ٴار جاقتاعى رەفورما شارالارىنىڭ ٴبىر باعىتتا كۇش سالىپ، بىرىككەن كۇش قالىپتاستىرۋىن اناعۇرلىم ويداعىداي ىلگەرىلەتەدى.
رەفورمانى اناعۇرلىم جاپپاي تەرەڭدەتۋدە، ٴسوز جوق، ”تەتىكتى“ مىقتى يگەرۋ كەرەك. جالپى ٴماجىلىس ”ەكونوميكالىق ٴتۇزىلىس رەفورماسىن جەتەكشى ەتۋ“ سىندى رەفورمانى اناعۇرلىم جاپپاي تەرەڭدەتۋدىڭ ماڭىزدى بەتالىسىن ايقىندادى.
جوعارى دەڭگەيدەگى سوتسياليستىك بازار شارۋاشىلىعى ٴتۇزىلىسى _ جۇڭگو ۇلگىسىندەگى وسىزامانداندىرۋدىڭ ماڭىزدى قامتاماسىزدىعى. جالپى ٴماجىلىس ”بايلىقتى ىڭعايلاۋ ونىمدىلىگىنىڭ ەڭ ساپالى بولۋىن جانە تيىمدىلىگىنىڭ ەڭ زور بولۋىن جۇزەگە اسىرۋ“ سياقتىلاردى العا قويدى؛ جوعارى ساپالى دامۋ _ جاپپاي سوتسياليستىك وسىزاماندانعان مەملەكەت قۇرۋداعى ماڭداي الدى مىندەت. جالپى ٴماجىلىس ”جوعارى ساپالى دامۋدى ىلگەرىلەتۋدى ىنتالاندىرۋ ـ تەجەۋ مەحانيزمىن كەمەلدەندىرۋ“، ”جاڭا ساپالى وندىرگىش كۇشتەردى جەرگىلىكتى جاعدايعا قاراي دامىتۋ ٴتۇزىلىس ـ مەحانيزمىن اقاۋسىزداندىرۋ“ سياقتىلاردى ايقىندادى؛ ماكرولىق رەتتەۋ ـ مەڭگەرۋدىڭ عىلميلىعى، ۇكىمەتتىڭ ۇتىمدى باسقارۋى _ سوتسياليستىك بازار شارۋاشىلىعى ٴتۇزىلىسىنىڭ ارتىقشىلىعىن ساۋلەلەندىرۋدىڭ ىشكى تالابى. جالپى ٴماجىلىس ”ماكرولىق رەتتەۋ ـ مەڭگەرۋ ٴتۇزىمى جۇيەسىن كەمەلدەندىرۋ“، ”ماكرولىق ساياسات بەتالىسىنىڭ بىردەيلىگىن كۇشەيتۋ“ سياقتىلاردى باسا دارىپتەدى.
”جالپى ٴماجىلىس ورنالاستىرعان ٴتۇيىندى مىندەتتەردىڭ ىشىندە ەكونوميكالىق ٴتۇزىلىس رەفورماسىنىڭ ورنىنىڭ الدىڭعى قاتاردا تۇرۋى، ۇلەس سالماعىنىڭ اۋىرلىعى ونىڭ ’جەتەكتەۋ‘ رولىن كورنەكتىلەندىردى“. ليۋ چۋانحۇڭ مىنانى ٴبىلدىردى: ٴبىر قىدىرۋ ورنالاستىرۋلار پارتيا ورتالىق كوميتەتىنىڭ رەال قاجەتتى نەگىزگە الا، ەڭ كوكەي تەستى ىستەردەن باستاپ يگەرە وتىرىپ، ەكونوميكالىق ٴتۇزىلىس رەفورماسىن ىلگەرىلەتۋ سىندى ماڭىزدى باعدارىن ايگىلەدى. ەكونوميكالىق ٴتۇزىلىس رەفورماسىن جەتەكشى ەتىپ، ساياسي، مادەنيەت، قوعام، ەكولوگيالىق وركەنيەت سياقتى سالالارداعى رەفورمادا سايكەستى كۇش سالىپ، رەفورمانىڭ ماڭىزدى ٴتۇيىندى كورنەكتىلەندىرۋىن، جاپپاي تەرەڭدەتىلۋىن ونان ارى ىلگەرىلەتەدى.
تۋراشىلدىقتان اينىماي جاڭالىق اشىپ، رەفورما تاباندىلىعىن ساقتاۋ
تۋراشىلدىقتان اينىماي جاڭالىق اشۋ _ رەفورمانى جاپپاي تەرەڭدەتۋدىڭ ايقىن ەرەكشەلىگى. باس شۋجي شي جينپيڭ بىلاي دەپ باسا دارىپتەدى: ”مەيلى رەفورمانى قالاي جۇرگىزۋدە بولسىن، پارتيانىڭ جاپپاي باسشىلىعىنا تاباندى بولۋ، ماركسيزمگە تاباندى بولۋ، جۇڭگوشا سوتسياليزم جولىنا تاباندى بولۋ، حالىق دەموكراتياسى ديكتاتۋراسىنا تاباندى بولۋ سياقتى ٴتۇبىرلى دۇنيەلەردەن مۇلدە اۋىتقۋعا بولمايدى“.
پارتيانىڭ باسشىلىعى _ رەفورمانى اناعۇرلىم جاپپاي تەرەڭدەتۋدىڭ، جۇڭگو ۇلگىسىندەگى وسىزامانداندىرۋدى ىلگەرىلەتۋدىڭ ٴتۇبىرلى كەپىلى. جالپى ٴماجىلىس پارتيانىڭ رەفورمانى اناعۇرلىم جاپپاي تەرەڭدەتۋدەگى، جۇڭگو ۇلگىسىندەگى وسىزامانداندىرۋدى ىلگەرىلەتۋدەگى باسشىلىق دەڭگەيىن جوعارىلاتۋدى ايقىن العا قويدى.
جۋ ليڭجۇن مىنانى ٴبىلدىردى: جالپى ٴماجىلىس ”پارتيانىڭ وزىنە ـ ٴوزى توڭكەرىس جاساۋ ٴتۇزىمىن ارناعا ٴتۇسىرۋ جۇيەسىن كەمەلدەندىرۋ“، ”پارتيا قۇرىلىسى ٴتۇزىمى رەفورماسىن تەرەڭدەتۋ“ سياقتى ٴبىر قىدىرۋ ورنالاستىرۋلار جاساپ، پارتيانىڭ جاپپاي باسشىلىعىنا تاباندى بولۋدىڭ جانە كۇشەيتۋدىڭ، اسىرەسە، پارتيا ورتالىق كوميتەتىنىڭ قۇزىرەتى مەن ورتالىقتانعان ٴبىر تۇتاس باسشىلىعىن باتىل قورعاۋدىڭ ەرەكشە، كەلەلى ماڭىزىن بەينەلەدى، پارتيانىڭ باستان ـ اياق جۇڭگوشا سوتسياليزم ىستەرىنىڭ پارمەندى باسشىلىق ۇيتقىسى بولۋىنا پارمەندى تۇردە شىنايى كەپىلدىك ەتەتىندىگى داۋسىز.
جالپى ٴماجىلىس مىنانى العا قويدى: ٴسوز جوق، جۇڭگوشا سوتسياليستىك ساياسي دامۋ جولىمەن اۋىتقىماي ٴجۇرىپ، ەلىمىزدىڭ ٴتۇبىرلى ساياسي تۇزىمىنە، نەگىزگى ساياسي تۇزىمىنە، ماڭىزدى ساياسي تۇزىمىنە تاباندى بولىپ جانە ونى كەمەلدەندىرىپ، ٴارقايسى جىكتەردەگى دەموكراتيا فورماسىن بايىتىپ، حالىقتىڭ وزىنە ـ ٴوزى قوجايىن بولۋىن مەملەكەتتىڭ ساياسي تۇرمىسى مەن قوعامدىق تۇرمىسىنىڭ ٴارقايسى جاقتارىندا ناقتى، شىنايى ايگىلەۋ كەرەك.
”جالپى بارىستىق حالىق دەموكراتياسىن دامىتۋدان مەملەكەت حاۋىپسىزدىگى جۇيەسى مەن قابىلەتىنىڭ وسىزاماندانۋىن ىلگەرىلەتۋگە دەيىن، ودان مەملەكەت قورعانىسى جانە ارميا رەفورماسىن ۇزدىكسىز تەرەڭدەتۋ سياقتىلارعا دەيىن، رەفورمانى اناعۇرلىم جاپپاي تەرەڭدەتۋدە بەتالىسى بولدى، تۇرعىسى بولدى، پرينسيبى بولدى، مۇراتتان اينىمادى، جولدى وزگەرتپەدى“. جۋ ليڭجۇن مىنانى ٴبىلدىردى: جالپى ٴماجىلىستىڭ رەفورمانى اناعۇرلىم جاپپاي تەرەڭدەتۋ جونىندەگى ورنالاستىرۋى جۇڭگوشا سوتسياليزم ٴتۇزىمىن ۇزدىكسىز كەمەلدەندىرۋ جانە دامىتۋ، مەملەكەتتى باسقارۋ جۇيەسى مەن باسقارۋ قابىلەتىنىڭ وسىزاماندانۋىن ىلگەرىلەتۋ سىندى وسى باس نىسانانى تىعىز ارقاۋ ەتىپ، رەفورمانىڭ دۇرىس جولمەن العا ىلگەرىلەۋىنە شىنايى كەپىلدىك ەتتى.
تۋراشىلدىقتان اينىماعاندا عانا، باعداردان اداسپاۋعا، اۋدارىپ تاستاۋ سيپاتتى قاتەلىك وتكىزبەۋگە بولادى، جاڭالىق اشقاندا عانا، ورايدان قاپى قالماۋعا، داۋىرگە جەتەكشىلىك ەتەتىن اعىمدى يگەرۋگە بولادى. رەفورمانى اناعۇرلىم جاپپاي تەرەڭدەتۋدە ٴداۋىر قادامىنا ٴجىتى ىلەسىپ، امالياتتىق دامۋعا ۇيلەسىپ، ماسەلەنى باعدار ەتۋدى كورنەكتىلەندىرىپ، جاڭا باستالۋ تۇيىنىندە نازاريادا جاڭالىق اشۋدى، امالياتتا جاڭالىق اشۋدى، تۇزىمدە جاڭالىق اشۋدى، مادەنيەتتە جاڭالىق اشۋدى جانە باسقا جاقتاردا جاڭالىق اشۋدى ىلگەرىلەتەدى.
”ماسەلەن، جالپى ٴماجىلىس وقۋ ـ اعارتۋ، عىلىم ـ تەحنيكا، دارىندىلار جاعىنداعى ٴتۇزىلىس ـ مەحانيزمدى ٴبىر تۇلعالاندىرۋ رەفورماسىن ٴبىر تۇتاس جوسپارلاپ ىلگەرىلەتىپ، بۇكىل مەملەكەت جۇمىلاتىن جاڭاشا ٴتۇزىلىستى اقاۋسىزداندىرىپ، مەملەكەتتىڭ جاڭالىق اشۋ جۇيەسىنىڭ جالپى تۇلعالىق ونىمدىلىگىن ارتتىرۋ كەرەكتىگىن ايقىن العا قويدى، بۇل دارىندىلاردى جەتىلدىرۋدىڭ تۇزىلىستىك، مەحانيزمدىك كەدەرگىلەرىن ٴونىمدى جويىپ، جاپپاي جاڭالىق اشۋدى قولدايتىن ٴتۇزىلىستىڭ، مەحانيزمنىڭ قالىپتاسۋىن ىلگەرىلەتەدى“، ـ دەدى جاڭ ي.
جۇڭگو ۇلگىسىندەگى وسىزامانداندىرۋ _ ماتەريالدىق وركەنيەت پەن رۋحاني وركەنيەتتى ٴوزارا سايكەستىرەتىن وسىزامانداندىرۋ. جالپى ٴماجىلىس مىنانى العا قويدى: ٴسوز جوق، مادەنيەت سەنىمىن كۇشەيتىپ، سوتسياليستىك وزىق مادەنيەتتى دامىتىپ، توڭكەرىستىك مادەنيەتتى ساۋلەلەندىرىپ، جۇڭحۋانىڭ تاڭداۋلى ٴداستۇرلى مادەنيەتىن جالعاستىرىپ، ينفورماتسيا تەحنيكاسىنىڭ قارىشتاپ دامۋ جاڭا جاعدايىنا جەدەل ۇيلەسىپ، زور كولەمدەگى تاڭداۋلى مادەنيەت دارىندىلار قوسىنىن جەتىلدىرىپ جانە قالىپتاستىرىپ، تۇتاس ۇلتتىڭ مادەنيەتتە جاڭالىق اشۋ، جاسامپازدىق جاراتۋ ومىرشەڭدىك كۇشىن تاسقىنداتۋ كەرەك.
”مادەنيەتتە قۋاتتى ەل قۇرۋ تۋراشىلدىقتان اينىماي جاڭالىق اشۋ سىندى تۋراشىلدىق پەن ارىننان ايىرىلا المايدى“. جاڭ ي مىنانى ٴبىلدىردى: رەفورمانى اناعۇرلىم جاپپاي تەرەڭدەتۋ ماسەلەنى باعدار ەتۋدى كورنەكتىلەندىرىپ، داۋىرمەن تەڭ ىلگەرىلەۋدى اناعۇرلىم ايگىلەدى، توسقاۋىلداردى تالقانداپ، قيىندىقتاردى جەڭۋ بارىسىندا جۇڭگو ۇلگىسىندەگى وسىزامانداندىرۋدىڭ ورنىقتى قاداممەن الىسقا جەتۋىن ىلگەرىلەتەتىندىگى داۋسىز.
رەفورمانىڭ قۇن بەتالىسىن مىقتى يگەرۋ
حالىق ٴۇشىن رەفورما جاساعاندا عانا، رەفورمانىڭ ٴمانى بولادى؛ حالىققا سۇيەنىپ رەفورما جاساعاندا عانا، رەفورمانىڭ قوزعاۋشى كۇشى بولادى.
جالپى ٴماجىلىس مىنانى العا قويدى: دامۋ بارىسىندا حالىق تۇرمىسىن قامتاماسىز ەتۋ جانە ونى جاقسارتۋ _ جۇڭگو ۇلگىسىندەگى وسىزامانداندىرۋدىڭ كەلەلى مىندەتى. ٴسوز جوق، بار كۇشىمىزدى سالىپ ٴىس تىندىرۋعا، شاماعا قاراي ٴىس ىستەۋگە تاباندى بولىپ، نەگىزگى الەۋمەتتىك قىزمەت وتەۋ ٴتۇزىمى جۇيەسىن كەمەلدەندىرىپ، جالپىعا ٴتيىمدى، نەگىزدىك، تۇبەسەلى حالىق تۇرمىسى قۇرىلىسىن كۇشەيتىپ، حالىق ەڭ كوڭىل بولەتىن، ەڭ تىكە، ەڭ رەال مۇددە ماسەلەسىن ويداعىداي شەشىپ، حالىقتىڭ تاماشا تۇرمىسقا تالپىنىسىن ۇزدىكسىز قاناعاتتاندىرۋ كەرەك.
جاڭ ي مىنانى ٴبىلدىردى: دامۋ بارىسىندا حالىق تۇرمىسىن قامتاماسىز ەتۋ جانە جاقسارتۋ ۇكىمەتتىڭ جاۋاپكەرشىلىك ارقالاۋىن جانە ىرىقتىلىقپەن ىسكەرلىك كورسەتۋىن قاجەت ەتەدى، بەلگىلى دامۋ كەزەڭىندەگى رەال شارت ـ جاعدايدى تولىق ويلاستىرىپ، بۇقارانىڭ نەگىزگى ۇقىق ـ مۇددەسىن قامتاماسىز ەتۋدى نەگىزگە الىپ، ورنىقتىلىق بارىسىندا ىلگەرىلەپ، بىرتىندەپ ىلگەرىلەتىپ، تىنباي قۇلشىنىپ، ۇزدىكسىز كۇش سالۋدى قاجەت ەتەدى.
ادىلدىك، تۋراشىلدىق _ حالىق قالاۋى، ەل تىلەگى.
جالپى ٴماجىلىس مىنانى العا قويدى: نەگىزگى زاڭنىڭ اتقارىلۋىن، ٴسوز جوق، جاپپاي دايەكتىلەندىرىپ، نەگىزگى زاڭنىڭ بەدەلىن قورعاپ، زاڭ شىعارۋ، زاڭ اتقارۋ، ٴادىليا، زاڭعا بويسۇنۋ بۋىندارىنداعى رەفورمانى سايكەستى ىلگەرىلەتىپ، زاڭ الدىندا بارلىق ادامنىڭ تەرەزەسىنىڭ تەڭ بولۋىن قامتاماسىز ەتۋ مەحانيزمىن اقاۋسىزداندىرىپ، سوتسياليستىك زاڭمەن باسقارۋ رۋحىن اسقاقتاتىپ، قوعامنىڭ ادىلدىگىن، تۋراشىلدىعىن قورعاپ، مەملەكەتتىڭ ٴارقايسى جاقتاعى قىزمەتىن زاڭمەن باسقارۋدى جاپپاي ىلگەرىلەتۋ كەرەك.
”حالىقتى بارىنەن جوعارى قويۋعا تاباندى بولىپ، قوعامنىڭ ادىلدىگىن، تۋراشىلدىعىن قورعاۋ توتەنشە ماڭىزدى“. شۇي حانميڭ بىلاي دەپ قارادى: رەفورمانى زاڭ ارناسىندا تەرەڭدەتۋگە تاباندى بولىپ، حالىق بۇقاراسىنا ٴاربىر زاڭ ـ تۇزىمنەن، ٴاربىر زاڭ اتقارۋ ۇيعارىمىنان، ٴاربىر ٴادىليالىق دەلولاردان ادىلدىكتى، تۋراشىلدىقتى سەزىندىرۋگە قۇلشىنۋ كەرەك. زاڭمەن باسقارۋدىڭ رەفورمانى اناعۇرلىم جاپپاي تەرەڭدەتۋدەگى ٴتۇبىردى بەكەمدەۋ، مەجەنى ورنىقتىرۋ، ۇزاق بولاشاققا پايدالى بولۋ سىندى قامتاماسىزداندىرۋ رولىن اناعۇرلىم ويداعىداي ساۋلەلەندىرۋ كەرەك. رەفورما قانشالىق تەرەڭدەتىلسە، زاڭمەن باسقارۋدى سونشالىق دارىپتەۋ، اناعۇرلىم اشىق تا جاريا، جۇيەلى دە ٴتارتىپتى، ٴادىل دە جوعارى ٴونىمدى زاڭمەن باسقارۋ ورتاسىن سونشالىق قالىپتاستىرۋ كەرەك.
قوعامنىڭ ادىلدىگىن، تۋراشىلدىعىن جەبەۋدى، حالىقتىڭ قۇت ـ ىرىسىن ارتتىرۋدى شىعار ٴتۇيىن جانە تابان تىرەر تياناق ەتۋ حالىقتى وزەك ەتكەن رەفورماسىنىڭ قۇن بەتالىسىن بەينەلەدى.
جالپى ٴماجىلىس مىنانى العا قويدى: ٴسوز جوق، جاڭاشا ونەركاسىپتەندىرۋدى، جاڭاشا قالا ـ قالاشىقتاندىرۋدى جانە اۋىل ـ قىستاقتى جاپپاي كوركەيتۋدى ٴبىر تۇتاس جوسپارلاپ، قالا ـ اۋىل پلانىن، قۇرىلىسىن، باسقارۋدى توعىستىرۋ دەڭگەيىن جاپپاي جوعارىلاتىپ، قالا، اۋىل فاكتورلارىنىڭ تەڭ تۇرعىدا ايىرباسقا ٴتۇسۋىن، قوس باعىتتا اۋىسۋىن جەبەپ، قالا مەن اۋىل پارقىن ازايتىپ، قالا مەن اۋىلدىڭ بىرگە گۇلدەنۋىن، دامۋىن جەبەۋ كەرەك.
”ادام _ قالا مەن اۋىلدىڭ توعىسپالى دامۋىنداعى ەڭ وزەكتى فاكتور، مەيلى جاڭاشا قالا ـ قالاشىقتاندىرۋدى ىلگەرىلەتۋ بولسىن، الدە اۋىل ـ قىستاقتى جاپپاي گۇلدەندىرۋ بولسىن، بارلىعى دا قالا، اۋىل تۇرعىندارىن رەفورمانىڭ، دامۋدىڭ جەتىستىكتەرىنەن اناعۇرلىم ٴادىل يگىلىكتەندىرىپ، قالا، اۋىل فاكتورلارىنىڭ تەڭ اۋىسۋىن جانە الەۋمەتتىك بايلىقتىڭ بىركەلكى ورنالاسۋىن جەبەپ، قالا مەن اۋىل اراسىندا ٴوزارا تيىمدىلىك جاسايتىن، ٴوزارا پايدا جەتكىزەتىن ۇتىمدى اينالىم قالىپتاستىرۋعا دەن قويادى“، ـ دەدى جاڭ ي.
(تىلشىلەر ياڭ ۋيحان، لۋ شا، چىن ۋيۋي، سۇن شاۋلۇڭ، ۋاڭ چي)
(شينحۋا اگەنتتىگىنىڭ 7 ـ ايدىڭ 19 ـ كۇنى بەيجيڭنەن بەرگەن حابارى)
