وقۋ ـ اعارتۋدى ورگە باستىرۋدىڭ نەگىزىن بەكەمدەپ، وقۋ ـ اعارتۋدى گۇلدەندىرۋدىڭ قاينارىن توپتادى
— رايونىمىزدىڭ جوعارى ساپالى، ماماندانعان وقىتۋشىلار قوسىنىن قۇرعاندىعى جونىندە جالپى شولۋ
□ انار بۇلت \ شينجياڭ گازەتىنىڭ ٴتىلشىسى جاۋ شييا
”حالىق وقىتۋشىسى شەكسىز داڭقتى! مەن وسى داڭقتى ارقالاپ، پارتيا ٴۇشىن ادام تاربيەلەۋ، مەملەكەت ٴۇشىن دارىندى تاربيەلەۋ بورىشىن ۇزدىكسىز ويداعىداي اتقارامىن “. 9 ـ ايدىڭ 8 ـ كۇنى بەيجيڭدە وتكىزىلگەن 40 ـ رەتكى وقىتۋشىلار مەرەكەسىن قۇتتىقتاۋ جانە بۇكىل ەلدەگى وقۋ ـ اعارتۋ جۇيەسىندەگى وزات كوللەكتيۆتەر مەن وزات جەكەلەردى ماداقتاۋ ـ سيلاۋ قيمىلىندا ”مەملەكەتتىك تاڭداۋلى وقىتۋشى“ اتاعىن العان لوپ اۋدانى دول قالاشىقتىق 1 ـ ورتا مەكتەپتىڭ وقىتۋشىسى ابليكىم ابىلەز تەبىرەنىسىن جاسىرا المادى.
وقىتۋشى _ وقۋ ـ اعارتۋدى ورگە باستىرۋدىڭ نەگىزى، وقۋ ـ اعارتۋدى گۇلدەندىرۋدىڭ قاينارى. پارتيا 18 ـ قۇرىلتايىنان بەرى شينجياڭ وقىتۋشىلار قوسىنى قۇرىلىسىن نەگىزدىك قىزمەت رەتىندە يگەرۋگە تاباندى بولىپ، اعارتۋشىلار رۋحىنىڭ تيانشان الابىندا تياناقتانىپ تامىر تارتۋىن ىلگەرىلەتتى، مەملەكەتتىك ٴبىلىم بەرىپ ادام تاربيەلەۋ ونەگەلەرى، مەملەكەتتىك ”ەڭ ارداقتى وقىتۋشى“ سياقتى ٴبىر توپ وزات تيپتەر جارىققا شىقتى. بۇكىل رايونىمىزداعى وقىتۋشىلار قوسىنىنىڭ جالپى سانى مەن ماعلۇمات قۇرىلىمى، كاسىپتىك اتاق قۇرىلىمى سياقتى جاقتاردىڭ بارلىعىندا قارىشتاپ دامۋ جارىققا شىعىپ، وقۋ ـ اعارتۋدىڭ جوعارى ساپالى دامۋىن ىلگەرىلەتۋگە بەرىك نەگىز قالاندى.
وقىتۋشىلار قوسىنى قۇرىلىسى ٴتۇزىلىس ـ مەحانيزمىندە جاڭالىق اشتى
اۆتونوميالى رايوندىق پارتكوم مەن ۇكىمەت وقۋ ـ اعارتۋدى الدىمەن دامىتۋ ستراتەگياسىن تياناقتاندىرۋعا تاباندى بولىپ، وقىتۋشىلار قوسىنى قۇرىلىسىن باستان ـ اياق نەگىزدىك قىزمەت رەتىندە يگەرىپ، ستراتەگيالىق تۇرعىدان جوعارى دەڭگەيدە جوبالاۋدى ۇزدىكسىز كۇشەيتىپ، جوعارى ساپالى، ماماندانعان وقىتۋشىلار قوسىنىن قۇلشىنا قۇردى.
2018 ـ جىلى رايونىمىز جاڭا داۋىردەگى وقىتۋشىلار قوسىنى قۇرىلىسى رەفورماسىن جاپپاي تەرەڭدەتۋ جونىندەگى اتقارۋ پىكىرىن جاساپ، باسىپ تاراتىپ، وقىتۋشىلار قوسىنى قۇرىلىسىنداعى باستى قايشىلىقتى شەشۋدى، وقۋ ـ اعارتۋ رەفورماسىنىڭ قاجەتىنە بەلسەنە ۇيلەسۋدى ارقاۋ ەتىپ، بۇكىل اۆتونوميالى رايونىمىزدىڭ وقىتۋشىلار قوسىنى قۇرىلىسى رەفورماسى قىزمەتىن جاپپاي جۇيەلى ورنالاستىردى. سونىمەن بىرگە وقىتۋشىلار قوسىنى قۇرىلىسى ساياساتىنىڭ تياناقتانۋىن جەبەۋ ٴۇشىن، اۆتونوميالى رايون ىلگەرىندى ـ كەيىندى وقىتۋشىلار قوسىنى قۇرىلىسى جونىندە ٴبىر قىدىرۋ ساياساتتىق حۇجات شىعارىپ، نەگىزدىك وقۋ ـ اعارتۋ، كاسىپتىك وقۋ ـ اعارتۋ، جوعارى دارەجەلى وقۋ ـ اعارتۋدىڭ تۇرلىشە وقۋ مەرزىمىندەگى، سونداي ـ اق وقىتۋشىلىق ٴمورال، وقىتۋشىلىق ستيل قۇرىلىسى، وقىتۋشىلاردى باعالاۋ مەحانيزمىن كەمەلدەندىرۋ، اۋىل ـ قىستاق وقىتۋشىلار قوسىنى قۇرىلىسى سياقتى تۇرلىشە ولشەمدەردەن وقىتۋشىلار بايلىعىن ورنالاستىرۋدى ساپالىلاندىرىپ، وقىتۋشىلاردىڭ ساپاسىن جوعارىلاتۋدى ىلگەرىلەتىپ، وقىتۋشىلاردىڭ كاسىپتىك قامتاماسىزدىعىن كۇشەيتتى. قازىر اۆتونوميالى رايونىمىز وقىتۋشىلار قوسىنى قۇرىلىسىنىڭ عىلمي، ارناعا تۇسكەن، جۇيەسى كەمەلدى، جارامدى، ٴونىمدى ساياساتتىق جۇيەسىن نەگىزىنەن قالىپتاستىردى.
”وقۋ ـ اعارتۋ ىستەرىنىڭ جەدەل دامۋىنا ىلەسە، اۆتونوميالى رايونىمىز وقىتۋشىلار قوسىنىن باسقارۋ جالپىلىق رەفورماسىن ۇزدىكسىز تەرەڭدەتىپ، وقىتۋشىلار قوسىنى قۇرىلىسىنىڭ ٴتۇزىلىس ـ مەحانيزمىندە جاڭالىق اشىپ، سول ارقىلى جاڭا داۋىردەگى وقۋ ـ اعارتۋدىڭ دامۋ قاجەتىنە ۇيلەسىپ، وقۋ ـ اعارتۋ ساپاسىن جوعارىلاتىپ، وقۋ ـ اعارتۋدىڭ ادىلدىگىن جەبەپ، وقۋ ـ اعارتۋدىڭ وسىزاماندانۋىن ىلگەرىلەتتى“، ـ دەدى اۆتونوميالى رايوندىق حالىق ۇكىمەتىنىڭ باس مەكتەپ باقىلاۋشىسى، اۆتونوميالى رايوندىق وقۋ ـ اعارتۋ مەڭگەرمەسى پارتيا باسشىلىق گرۋپپاسىنىڭ مۇشەسى سۇن چاڭبو.
سىرتتان ەنگىزىپ، ىشكى جاقتان باۋلىدى، وقىتۋشىلار قوسىنىنىڭ سانى مەن ساپاسى بىردەي جوعارىلادى
كۇز سامالى ەسىپ، جۇزدەرگە كۇلكى ٴۇيىرىلدى. جاڭا وقۋ ماۋسىمى باستالىسىمەن، كەريا اۋدانى ارىش اۋىلى سەنترلى باستاۋىش مەكتەبى جاڭا ساباقتاستاردى قارسى الدى.
”مەكتەپتە قازىر 1258 وقۋشى بار، وقۋشى قاينارىنىڭ سانى تۇراقتى“. ارىش باستاۋىش مەكتەبى پارتيا ياچەيكاسىنىڭ شۋجيى لي رۇنشيا: مەكتەپتىڭ وقىتۋ ساپاسىنىڭ جوعارىلاۋى ساپالى، ىسىلعان وقىتۋشىلار قوسىنىنان ايرىلا المايدى، ـ دەپ قارادى.
وسى اۋىل ـ قىستاق مەكتەبىندە تولىق كۋرستان جوعارى وقۋ ماعلۇماتىنا يە وقىتۋشىلار تەڭ جارتىسىنان اسادى. سوڭعى 5 جىلدا بۇل مەكتەپ ”ەرەكشە قىزمەت ورنى جوسپارى“ سياقتى وقىتۋشى قابىلداۋ ارنالارى ارقىلى شانشي شىفان داشۋەسى، قاشقار داشۋەسى سياقتى جوعارى مەكتەپتەردەن 31 وقىتۋشى قابىلدادى، كوپتەگەن جاس وقىتۋشى وسى مەكتەپتە كاسىپتىك ٴومىرىن باستادى.
اۆتونوميالى رايوندىق وقۋ ـ اعارتۋ مەڭگەرمەسىنىڭ ساناق ساندى مالىمەتىندە كورسەتىلۋىنشە، 2023 ـ جىلعا دەيىن بۇكىل اۆتونوميالى رايونىمىزداعى (شينجياڭ ٴوندىرىس ـ قۇرىلىس بيڭتۋانىن قامتىمايدى) ٴار دارەجەلى، ٴار ٴتۇرلى مەكتەپتەردە ارناۋلى وقىتۋشىلار 369 مىڭ 800 بولىپ، 2018 ـ جىلداعىمەن سالىستىرعاندا 16 مىڭ 900 ارتىپ، وقىتۋشىلار قوسىنىنىڭ سانى مەن ساپاسى بىردەي جوعارىلاعان.
وقىتۋشىلار قوسىنىنىڭ سانى وقۋ ـ اعارتۋ ساپاسىنا كەپىلدىك ەتۋدىڭ نەگىزى. سوڭعى جىلدارى رايونىمىز وقىتۋشىلاردى قابىلداۋدى، تولىقتاۋدى كۇشەيتۋ، وقۋ ـ اعارتۋ ارقىلى شينجياڭعا كومەكتەسۋدى ىشكەرىلەي اتقارۋ، 60 جاس اينالاسىنداعى وقىتۋشىلاردى جانە جوعارى مەكتەپ وقۋشىلارىن وقۋ ـ اعارتۋعا كومەكتەسۋگە قابىلداۋ سياقتى تاسىلدەر ارقىلى وقىتۋشىلاردى كوپ ارنامەن ەنگىزىپ، وقىتۋشىلار قوسىنىن ۇزدىكسىز زورايتتى.
اۆتونوميالى رايون ايماقتاردىڭ (وبلىس، قالا) وقىتۋشى قابىلداۋ نەگىزگى تۇلعالىق جاۋاپكەرشىلىگىن جاپپاي تياناقتاندىرىپ، قابىلداۋ ٴتاسىلىن ساپالىلاندىرىپ، وقىتۋشى قابىلداۋ سەرپىنىن ارتتىرىپ، تاپشى پاندەردەگى وقىتۋشىلاردى الدىمەن تولىقتادى. 2021 ـ جىلدان بەرى ورتا، باستاۋىش مەكتەپكە، بالاباقشاعا 32 مىڭ 200 وقىتۋشى قابىلدادى، تولىقتادى. بيىل اۆتونوميالى رايون وقىتۋشى بايلىعىن ساپالى ورنالاستىرۋ بويىنشا ارناۋلى تەكسەرۋ ـ زەرتتەۋ ورىستەتىپ، جەر ـ جەردى وقۋ جاسىنداعى جان سانىنىڭ وزگەرىسىمەن ۇشتاستىرىپ ٴوز جەرىنىڭ جاعدايىنا ۇيلەسەتىن ساياسات شىعارۋعا جەتەكشىلىك ەتىپ، ورتا، باستاۋىش مەكتەپ وقىتۋشىلارىنىڭ وقۋ ساتىسى، پاندەر جانە ٴوڭىر ارا قۇرىلىمىنىڭ ۇزدىكسىز ساپالىلانۋىن ىشكەرىلەي ىلگەرىلەتتى.
وقىتۋشىلاردى تولىقتاۋ ارناسىن كەڭەيتۋ جاعىندا، رايونىمىز ”زەينەتتەگى ۇزدىك وقىتۋشىلارعا ساباق سويلەتۋ“ جوسپارى، ”ٴۇش ٴوڭىر“ دارىندى وقىتۋشىلار ارناۋلى جوسپارى، جوعارى مەكتەپ وقۋشىلارىنىڭ پراكتيكا ىستەپ، وقۋ ـ اعارتۋعا كومەكتەسۋى سياقتىلاردى ۇزدىكسىز اتقارىپ، وقىتۋشىلار قوسىنىن ۇزدىكسىز مولىقتىردى. سوڭعى 3 جىلدا قۇلشىنۋ ارقىلى ”ۇيىرمە قۇراۋ ۇلگىسىندە “ 4000نان استام وقىتۋشى (رەت) شينجياڭعا كومەكتەستى، زەينەتتەگى 1900دەن استام ۇزدىك وقىتۋشى (رەت)، باتىس بولىك جوسپارى بويىنشا 500دەن استام ەرىكتى قابىلداندى، 60 مىڭ ادام (رەت) وقىتۋشى جانە جوعارى مەكتەپ وقۋشىسى پراكتيكا جاساپ، وقىتۋعا كومەكتەستى.
وقىتۋشىلاردىڭ ساپاسى، قابىلەتى دارىندىلاردى باۋلۋ ساپاسىنا تىكەلەي بايلانىستى، وندا ٴاربىر وتباسىنىڭ ٴۇمىتى جاتىر. اۆتونوميالى رايونىمىز وقىتۋشىلاردى كاسىپپەن اينالىسقاننان كەيىن باۋلۋ قىزمەتىنە بارىنشا ٴمان بەرىپ، وقىتۋشىلاردىڭ جەتىلۋ زاڭدىلىعىنا قۇرمەت ەتىپ، وقۋ ـ اعارتۋمەن اينالىسۋشىلاردىڭ الدىمەن تاربيە الۋىنا تاباندى بولدى. قازىر بۇكىل رايونىمىزدا اۆتونوميالى رايون، ايماق، اۋدان، مەكتەپ سىندى ٴتورت دارەجە بويىنشا باۋلۋ جۇيەسى قالىپتاسىپ، ”مەملەكەتتىڭ باۋلۋ جوسپارى“، ”اۆتونوميالى رايوننىڭ باۋلۋ جوسپارى“ سياقتى وقىتۋشىلاردى باۋلۋ نىساندارىن ساتىعا، تۇرگە ٴبولىپ ىشكەرىلەي اتقارۋ ارقىلى وقىتۋشىلاردى دالمە ـ ٴدال باۋلۋ رەفورماسىن بەلسەنە ىلگەرىلەتىپ، وقىتۋشىلاردىڭ كاسىپتىك دامۋىنا قۋات ۇستەدى. سوڭعى 3 جىلدا اۆتونوميالى رايون ”مەملەكەتتىڭ باۋلۋ جوسپارى“ بويىنشا ورتا، باستاۋىش مەكتەپتەرگە، بالاباقشاعا جيىنى 82 مىڭ وقىتۋشى (رەت)باۋلىپ، وقىتۋشىلار قوسىنىنىڭ جالپى ساپاسىن جانە ماماندىق قابىلەتىن جوعارىلاتۋعا بەرىك نەگىز قالادى.
وقىتۋشى دارىندىلار قوسىنى قۇرىلىسىندا ناقتى ونىمدىلىككە قول جەتتى
تاياۋدا ايگىلى مۇعالىم ديڭ جانجۇننىڭ فيزيكا ساباعىن تىڭداعان سوڭ، قاشقار ايماقتىق 6 ـ ورتا مەكتەپتىڭ وقىتۋشىسى: ”جاڭا وقىتۋ ٴادىسى مەن شەبەرلىگىن يگەرۋمەن بىرگە، جاڭا ساباق ۇستانىمىن ىشكەرىلەي تۇسىندىك، مۇنىڭ ٴبىزدىڭ وقىتۋ قىزمەتىمىزگە كومەگى زور“، ـ دەدى.
ديڭ جانجۇن ٴۇرىمجى 1 ـ تامىز ورتا مەكتەبىنىڭ فيزيكا ەرەكشە دارەجەلى وقىتۋشىسى، ورتا مەكتەپتىڭ فيزيكا ساباعىندا كوپ جىل ەڭبەك ەتىپ، تەرەڭ كاسىپتىك ٴبىلىم مەن وزىق وقۋ ـ اعارتۋ، وقىتۋ ۇستانىمىن توپتادى. بىلتىر ديڭ جانجۇن وقۋ ـ اعارتۋ مينيسترلىگىنىڭ جاڭا داۋىردەگى ورتا، باستاۋىش مەكتەپتەرگە ايگىلى ۇستاز، ايگىلى مەكتەپ باستىعىن باۋلۋ جوسپارىنا تاڭدالدى.
ايگىلى ۇستاز قىزمەت كەڭسەسىنىڭ جۇرگىزۋشىسى رەتىندە، ٴبىر جىلدان استام ۋاقىتتان بەرى ديڭ جانجۇن وقۋ ـ اعارتۋدى اۋىل ـ قىستاققا جەتكىزۋ، وقىتۋدى زەرتتەۋ قيمىلىن ورىستەتۋ سياقتىلار ارقىلى فيزيكانىڭ وزىق وقۋ ـ اعارتۋ، وقىتۋ ۇستانىمىن وڭتۇستىك شينجياڭداعى نەگىزگى ساتى مەكتەپتەرىنە تاراتتى ٴارى ايگىلى ۇستاز قىزمەت كەڭسەسىنىڭ مۇشەلەرىن جەتىلدىردى، 1000نان استام وقىتۋشى جاتتىعۋعا قاتىناستى.
ايگىلى ۇستاز قىزمەت كەڭسەسى وقىتۋشىلار قوسىنىنىڭ ساپاسىن جوعارىلاتىپ، وقۋ ـ اعارتۋ، وقىتۋ ساپاسىن جوعارىلاتۋداعى ٴتيىمدى ىزدەنىس. 2022 ـ جىلى اۆتونوميالى رايون ”تيانشان دارىندىلارى“ وقۋ ـ اعارتۋدا جەتەكشى دارىندىلاردى باۋلۋ جوسپارىن اتقاردى، بۇعان 120 وقىتۋشى تاڭدالدى. 2 جىلدان استام ۋاقىتتان بەرى رايونىمىز ساياسات جانە قاراجات جاعىندا تولىق قامتاماسىز ەتتى، جەر ـ جەر تىرەكتى ايگىلى ۇستازداردى جەتەكشى ەتىپ، وقۋ ـ اعارتۋ، وقىتۋ امالياتىن جانە ساباقحانا وقىتۋ رەفورماسىن تياناق ەتىپ، وقىتۋدى زەرتتەۋدى كۇشەيتىپ، وقىتۋدى اۋىل ـ قىستاققا جەتكىزۋ، تاقىرىپتىق زەرتتەۋ سياقتى ٴتۇرلى وقىتۋدى زەرتتەۋ قيمىلدارىن ۇدايى ورىستەتىپ، ناقتى ونىمدىلىككە قول جەتكىزدى.
”ٴبىز ٴتۇرلى نىسانداردى جەتەكشى ەتىپ، دارىندىلاردى ەنگىزۋ، باۋلۋ تەبىنىن ارتتىرىپ، جاسامپاز، ىقپالدى اعارتۋشى تيبىندەگى ايگىلى ۇستازداردى، ايگىلى مەكتەپ باستىقتارىن باۋلىپ جەتىلدىرۋدەمىز“، ـ دەدى اۆتونوميالى رايوندىق وقۋ ـ اعارتۋ مەڭگەرمەسىنىڭ قاتىستى جاۋاپتىسى تانىستىرىپ.
ٴىس تىندىرىپ ناتيجە شىعارۋ ساحناسىن ويداعىداي قۇرىپ، دارىندىلاردىڭ ٴوز قۇنىن جۇزەگە اسىرۋىنا كومەكتەسكەندە عانا، دارىندىلاردى اناعۇرلىم ويداعىداي باۋراۋعا بولادى. رايونىمىز اعارتۋشى رۋحىن جەتەكشى ەتىپ، وقىتۋشىلىق ٴمورال، وقىتۋشىلىق ستيل قۇرىلىسىن كۇشەيتىپ، وقىتۋشىلاردى قۇرمەتتەپ، وقۋ ـ اعارتۋعا ٴمان بەرەتىن قوعامدىق سالتتى اسقاقتاتىپ، تۇتاس رايونىمىزداعى ورتا، باستاۋىش مەكتەپ وقىتۋشىلارى ەڭبەكاقىسىنىڭ ۇزاق ٴونىمدى بىرلەسىپ قيمىلداۋ مەحانيزمىن ورناتىپ، وقىتۋشىلاردى داڭق ارقىلى ماداقتاۋ ـ سيلاۋ جۇيەسىن اقاۋسىزداندىرىپ، كەمەلدەندىرىپ، ٴتىپتى دە كوپ ۇزدىك دارىندىلاردىڭ شينجياڭنىڭ وقۋ ـ اعارتۋ ىستەرىنە ات سالىسۋىنا مۇمكىندىك جاساپ، وقۋ ـ اعارتۋدا قۋاتتى رايون قۇرۋعا بەرىك نەگىز قالادى.
