— باس شۋجي شي جينپيڭنىڭ ولكە، مينيسترلىك دارەجەلى نەگىزگى باسشى كادرلاردىڭ ارناۋلى تاقىرىپتىق زەرتتەۋ ـ تالقى كۋرسىنىڭ وقۋ باستاۋ سالتىندا سويلەگەن ماڭىزدى ٴسوزىن ۇيرەنۋ، دايەكتىلەندىرۋ جونىندە
حالىق گازەتىنىڭ شولۋشىسى
”رەفورما _ جۇيەلى ينجەنەريا، عىلمي ادىسكە ٴمان بەرۋدى قاجەت ەتەدى“. ولكە، مينيسترلىك دارەجەلى نەگىزگى باسشى كادرلاردىڭ پارتيا 20 ـ كەزەكتى ورتالىق كوميتەتى ٴۇشىنشى جالپى ٴماجىلىسىنىڭ رۋحىن ۇيرەنۋ، دايەكتىلەندىرۋ جونىندەگى ارناۋلى تاقىرىپتىق زەرتتەۋ ـ تالقى كۋرسىنىڭ وقۋ باستاۋ سالتىندا باس شۋجي شي جينپيڭ رەفورمانى ونان ارى تەرەڭدەتۋ ٴۇشىن ٴارقايسى جاقتاردىڭ قاتىناسىن ويداعىداي ٴبىر جاقتى ەتۋ كەرەكتىگى جونىندە ايقىن تالاپ قويىپ، ”رەفورما مەن زاڭمەن باسقارۋدىڭ بىرلىگىنە تاباندى بولۋ“، ”كۇشىنەن قالدىرۋ مەن ورناتۋدىڭ ديالەكتيكالىق بىرلىگىنە تاباندى بولۋ“، ”رەفورما جاساۋ مەن ەسىك اشۋدىڭ بىرلىگىنە تاباندى بولۋ“، ”ورنالاستىرۋ مەن تياناقتاندىرۋدىڭ قاتىناسىن ويداعىداي ٴبىر جاقتى ەتۋ“ سياقتىلار جونىندە تەرەڭ بايىمداۋ جاسادى.
رەفورمادا كۇشىنەن قالدىرۋ دا، ورناتۋ دا بولادى، ونىڭ زاڭدىلىعىن يگەرگەندە از كۇشپەن كوپ جۇمىس بىتىرۋگە بولادى. پارتيا 18 ـ قۇرىلتايىنان بەرى، باس شۋجي شي جينپيڭ رەفورمانى جاپپاي تەرەڭدەتۋدىڭ ىشكى زاڭدىلىعىن عىلمي يگەرىپ، رەفورمانى جاپپاي تەرەڭدەتۋدىڭ عىلمي ٴادىسى مەن ٴونىمدى جولىن جاسامپازدىقپەن العا قويىپ، رەفورما جاساعاننان، ەسىك اشقاننان بەرگى ەڭ باي، ەڭ جان ـ جاقتى، ەڭ جۇيەلى رەفورما ادىستەمەسىن قالىپتاستىردى. جاڭا داۋىردە رەفورمانى جاپپاي تەرەڭدەتۋدىڭ تاريحي ۇلى تابىستارعا قول جەتكىزۋىمىزدىڭ سەبەبى دۇرىس بەتالىستى ٴدال يگەرىپ، عىلمي ٴادىستى مەڭگەرگەندىگىمىزدە. پارتيا 20 ـ كەزەكتى ورتالىق كوميتەتى ٴۇشىنشى جالپى ٴماجىلىسىنىڭ «قاۋلىسىندا»: ”جۇيەلى دە شوعىرلى بولۋعا اناعۇرلىم باسا ٴمان بەرۋ، ٴتۇيىندى كورنەكتىلەندىرۋگە اناعۇرلىم باسا ٴمان بەرۋ، رەفورمانىڭ ناقتى ونىمدىلىگىنە اناعۇرلىم باسا ٴمان بەرۋ“، ”جوعارى دەڭگەيدە جوبالاۋدى، جالپى تۇلعالىق جوسپارلاۋدى كۇشەيتۋ، كۇشىنەن قالدىرۋ مەن ورناتۋدى قاتار اتقارىپ، الدىمەن ورناتىپ، ونان كەيىن كۇشىنەن قالدىرۋ“ سياقتى تالاپتار ورتاعا قويىلدى، ٴبىز جالپى ٴماجىلىستىڭ رۋحىن مۇقيات ۇيرەنىپ، دايەكتىلەندىرىپ، جالپى جاعداي كوزقاراسى جانە جۇيەلى وي جەلىسى ارقىلى جوسپارلاپ ىلگەرىلەتۋگە تاباندى بولىپ، شەگە قاعۋ رۋحىمەن رەفورمانى تياناقتاندىرۋدى ويداعىداي يگەرىپ، رەفورمانىڭ جۇيەلىلىگىن، تۇتاستىعىن، سايكەستىلىگىن شىن مانىندە كۇشەيتۋىمىز كەرەك.
رەفورما مەن زاڭمەن باسقارۋدىڭ بىرلىگىنە تاباندى بولۋ _ رەفورمانى ونان ارى جاپپاي تەرەڭدەتۋدىڭ ماڭىزدى پرينسيبى. رەفورما مەن زاڭمەن باسقارۋ قۇستىڭ قوس قاناتى، اربانىڭ ەكى دوڭگەلەگى سياقتى، ٴبىر ـ بىرىنە سۇيەنەدى، بىرەۋى كەم بولسا بولمايدى. زاڭمەن باسقارۋدى رەفورما كۇشىمەن كەمەلدەندىرىپ، جۇڭگوشا سوتسياليستىك زاڭمەن باسقارۋ جۇيەسىن ۇزدىكسىز كەمەلدەندىرىپ، زاڭمەن باسقارۋدىڭ رەفورما كەدەرگىلەرىن الاستاۋداعى، رەفورما جەتىستىكتەرىن بەكەمدەۋدەگى بەلسەندى رولىن اناعۇرلىم ويداعىداي ساۋلەلەندىرىپ، زاڭمەن باسقارۋ وي جەلىسى مەن زاڭمەن باسقارۋ تاسىلىنەن پايدالانىپ رەفورمانى ىلگەرىلەتۋگە شەبەر بولعاندا عانا، رەفورمانىڭ زاڭمەن باسقارۋ ارناسىندا نىق قاداممەن الىسقا جەتۋىن ىلگەرىلەتۋگە بولادى“. ”زاڭ ـ جارلىقتى اتقاراتىنداردىڭ ادىلدىكتەن اۋىتقۋىنا بولمايدى“. ادىلدىك پەن ادىلەتتىلىك _ زاڭمەن باسقارۋدىڭ جان تامىرى، قوعامدىق ادىلدىك پەن ادىلەتتىلىكتى جەبەۋ _ رەفورمانى ونان ارى جاپپاي تەرەڭدەتۋدىڭ ماڭىزدى شىعار ٴتۇيىنى جانە تابان تىرەر تياناعى. زاڭ الدىندا بارلىق ادامنىڭ تەرەزەسى تەڭ بولۋعا تاباندى بولىپ، جالپى ازاماتتار مەن زاڭدىق يەلەردىڭ زاڭدى ۇقىق ـ مۇددەسىن تەڭ تۇرعىدا قورعاۋ كەرەك، زاڭدى تاڭداپ اتقارۋعا بولمايدى، زاڭعا قايشى تۇردە كەڭشىلىك جاساۋعا ٴتىپتى دە بولمايدى.
كۇشىنەن قالدىرۋ مەن ورناتۋدىڭ ديالەكتيكالىق بىرلىگىنە تاباندى بولۋ _ رەفورمانى ونان ارى جاپپاي تەرەڭدەتۋدىڭ ىشكى تالابى. رەفورما _ كونەنى جويىپ، جاڭانى ورناتۋ بارىسى، كۇشىنەن قالدىرۋ _ ٴتاسىل، ورناتۋ _ ماقسات. كۇشىنەن قالدىرۋ مەن ورناتۋدى قاتار اتقارۋعا، الدىمەن ورناتىپ، ونان كەيىن كۇشىنەن قالدىرۋعا، ورناتپاي تۇرىپ كۇشىنەن قالدىرماۋعا تاباندى بولۋ كەرەك، بۇل پارتيامىزدىڭ ۇزاق ۋاقىتتىق كۇرەس بارىسىندا قورىتىندىلاعان باعالى تاجىريبەسى، ول ورنىقتىلىق بارىسىندا ىلگەرىلەۋ قىزمەت جالپى ارناسى سىندى ەل باسقارۋدىڭ ماڭىزدى پرينسيبىن ايگىلەدى. رەفورمانى ونان ارى جاپپاي تەرەڭدەتۋدە ٴتۇزىم قۇرىلىسىن نەگىزگى جەلى ەتۋگە تاباندى بولىپ، كۇشىنەن قالدىرۋ مەن ورناتۋدى قاتار اتقارۋدى، الدىمەن ورناتىپ، ونان كەيىن كۇشىنەن قالدىرۋدى اناعۇرلىم كورنەكتىلەندىرىپ، ورناتۋعا تيىستىلەرىن بەلسەندى، ىرىقتى تۇردە ورناتۋ، ونىڭ ۇستىنە ورنىقتى بولۋىنا، تابان تىرەپ تۇرۋىنا، اتقارىلۋىنا، ناقتى كادەگە جاراۋىنا مۇمكىندىك جاساۋ؛ كۇشىنەن قالدىرۋعا تيىستىلەرىن ورناتۋ نەگىزىندە دەر كەزىندە كۇشىنەن قالدىرۋ، باتىل كۇشىنەن قالدىرۋ، تۇبەگەيلى كۇشىنەن قالدىرۋ كەرەك. اسىققان جولدا قالادى، دايىندىقسىز شايقاس جۇرگىزۋگە بولمايدى، ٴبىز ىزدەنە ٴجۇرىپ جول تابۋ مەن جوعارى دەڭگەيدە جوبالاۋدى كۇشەيتۋدى ٴوزارا ۇشتاستىرۋعا تاباندى بولۋىمىز، ۋاقىتپەن جارىساتىن جىگەر بولۋمەن بىرگە، تاريحي سابىرلىلىقتى دا ساقتاپ، كۇشىنەن قالدىرۋ مەن ورناتۋدىڭ بىرلىگى بارىسىندا رەفورمانىڭ تەز، ورنىقتى ٴجۇرىلۋىن جۇزەگە اسىرۋىمىز كەرەك.
رەفورما مەن ەسىك اشۋدىڭ بىرلىگىنە تاباندى بولۋ _ رەفورمانى ونان ارى جاپپاي تەرەڭدەتۋدىڭ تابيعي تاڭداۋى. رەفورمانى ونان ارى جاپپاي تەرەڭدەتۋ مەن جوعارى دەڭگەيدەگى سىرتقا ەسىك اشۋ ٴبىرىن ـ ٴبىرى تولىقتايدى، ٴبىرىن ـ ٴبىرى جەبەيدى. رەفورما نەعۇرلىم تەرەڭدەگەن سايىن، ەسىك اشۋ ورەسىنە قويىلاتىن تالاپ تا سولعۇرلىم جوعارى بولادى؛ ەسىك اشۋ دەڭگەيى جوعارى بولعان سايىن، رەفورمانى جەبەۋ رولى دا سولعۇرلىم زور بولادى. باس شۋجي شي جينپيڭ ”جۇڭگونىڭ ايقارا اشىلعان ەسىگى جابىلمايدى، بارعان سايىن ايقارا اشىلا تۇسەدى“ دەپ تالاي رەت باسا دارىپتەدى. جاڭا دامۋ ارناسىن ورناتۋدا استە توماعا ـ تۇيىق ەل ىشىندەگى جالاڭ اينالىمدى ەمەس، قايتا اشىق، ٴبىرىن ـ ٴبىرى جەبەيتىن ەل ٴىشى، حالىقارا قوس اينالىمدى قالىپتاستىرامىز. بولاشاقتى بەتكە الىپ، تۇزىمدىك ەسىك اشۋدى ورنىقتى كەڭەيتىپ، حالىقارالىق جوعارى ولشەمدى ەكونوميكا ـ ساۋدا ەرەجەسىمەن ىرىقتىلىقپەن ٴتۇيىلىسىپ، سىرتقى ساۋدا، شەتەل ساۋداگەرلەرى قارجى قوسۋ جانە سىرتقا قارجى قوسۋدى باسقارۋ ٴتۇزىلىس رەفورماسىن تەرەڭدەتىپ، بازارلانعان، زاڭمەن باسقارىلاتىن، حالىقارالانعان بىرەگەي شارۋاشىلىق ـ ساۋدا ورتاسىن قالىپتاستىرعاندا، ٴسوز جوق، ەسىك اشۋ ارقىلى رەفورمانى جەبەپ، دامۋدى جەبەپ، جاڭالىق اشۋدى جەبەپ، جۇڭگو ۇلگىسىندەگى وسىزامانداندىرۋدىڭ دامۋ كەڭىستىگىن ۇزدىكسىز كەڭەيتۋگە بولادى.
ورنالاستىرۋ مەن تياناقتاندىرۋدىڭ قاتىناسىن ويداعىداي ٴبىر جاقتى ەتۋ _ رەفورمانى ونان ارى جاپپاي تەرەڭدەتۋدىڭ تەتىگى. ”ٴبىر ۇلەس ورنالاستىرۋدا، توعىز ۇلەس تياناقتاندىرۋدا“، رەفورما جاساۋدا جوسپارلاۋعا ٴمان بەرۋ، ونان دا ماڭىزدىسى، تياناقتاندىرۋدى مىقتى يگەرۋ كەرەك. جالپى ٴماجىلىس «قاۋلىسىندا» جاسالعان رەفورما ورنالاستىرۋى، باستىسى، ستراتەگيالىق، كورەگەندىك، بەتالىستىق سيپاتقا يە، جان ـ جاقتى، جارامدى رەفورما جوباسىن جاساۋعا تۋرا كەلەدى. رەفورما جوباسىن جاساۋدا، ٴسوز جوق، وبيەكتيۆ زاڭدىلىقتى يگەرىپ، ٴتۇرلى رەفورما شارالارىن سايكەستىرۋگە، جۇيەلىلەندىرۋگە باسا ٴمان بەرىپ، رەفورما باعدارىنىڭ بىركەلكىلىگىن كۇشەيتۋ كەرەك. جاۋاپكەرشىلىك ايقىن، تىزبەك تولىق، ٴار بۋىن قابىسقان قىزمەت مەحانيزمىن ورناتىپ، اقاۋسىزداندىرىپ، سوڭىنا ٴتۇسىپ ونىمدىلىگىن قۋزاستىرۋدى كۇشەيتىپ، رەفورما شارالارىنىڭ ناقتى، ەگجەي ـ تەگجەيلى، تىڭعىلىقتى تياناقتانۋىن ىلگەرىلەتۋ كەرەك. حۇجات جاساۋعا ٴمان بەرىپ، تياناقتاندىرۋدى قۋزاۋعا جەڭىل ـ جەلپى قاراۋ سياقتى جايتتەردەن ساقتانىپ، ٴبىر ٴىستى اياعىنا شىعارماۋدان ساقتانىپ، رەفورمانىڭ ”ەڭ العاشقى ٴبىر كيلومەترى“ مەن ”ەڭ سوڭعى ٴبىر كيلومەترىنىڭ“ قاتىناسىن ويداعىداي ٴبىر جاقتى ەتىپ، تۇبەگەيلى تياناقتاندىرىپ، ناقتى ونىمدىلىككە قول جەتكىزۋگە ۇمتىلۋ كەرەك.
باس شۋجي شي جينپيڭ ”ساياسي جاۋاپكەرشىلىك سەزىمدى، تاريحي بورىشتىلىق سەزىمدى كۇشەيتىپ، قامال الىپ قيىندىقتاردى جەڭەتىن، قيىندىقتارعا قارسى اتتاناتىن ساياسي باتىلدىقپەن، قايشىلىققا، ماسەلەلەرگە ٴدوپ كەلگەندە تايساقتاماۋ، ٴسىڭىستى كىناراتتار مەن قاساڭ دەرتتەردى الاستاۋدا جاسقانباۋ، حاۋىپ ـ قاتەرگە، سىن ـ سايىستارعا توتەپ بەرۋدە شەگىنشەكتەمەۋ كەرەك“ دەپ باسا دارىپتەدى. يدەيا مەن ارەكەتتى باس شۋجي شي جينپيڭنىڭ ماڭىزدى ٴسوزىنىڭ رۋحىمەن بىرلىككە كەلتىرىپ، رەفورمادا قاعىس قالاتىن ادام، سىرتتاي قاراپ تۇراتىن ادام بولمايدى دەگەن كوزقاراستى بەرىك ورناتىپ، عىلمي ادىستەن پايدالانىپ رەفورمانى ىلگەرىلەتۋگە شەبەر بولىپ، قايراتتانا العا ۇمتىلىپ، ەرلىكپەن العا باسقاندا، رەفورما مەن دامۋدىڭ جاڭا ٴورىسىن، ٴسوز جوق، ۇزدىكسىز اشىپ، تاريح پەن حالىقتىڭ سىنىنان وتە الاتىن ناقتى ناتيجە جاراتۋعا بولادى.
(شينحۋا اگەنتتىگىنىڭ 10 ـ ايدىڭ 31 ـ كۇنى بەيجيڭنەن بەرگەن حابارى)
