□ انار بۇلت \ شينجياڭ گازەتىنىڭ تىلشىلەرى ۋاڭ جيڭجيڭ، حۋاڭ شيڭ، ٴابيباي
11 ـ ايدىڭ 14 ـ كۇنى ساعات 23تەن 50 مينۋت وتكەندە، 2024 ـ جىلعى ”قىستاق BA“ جارىسى بويىنشا 4 ولكە ـ اۆتونوميالى رايوننىڭ اۋىس ـ كۇيىس جارىسىنداعى شينجياڭ قۇراماسىنىڭ العاشقى بەلدەسۋىنە 10 ساعات قالدى. گۇيجوۋ ولكەسى تايجياڭ اۋدانى ورتالىعىنداعى ٴبىر دالالىق باسكەتبول الاڭىندا ٴبىر كۇن شاپقىلاعان ”شينجياڭ چۋانمينشيڭ“ باسكەتبول كومانداسىنىڭ بارلىق مۇشەلەرى شىراقتىڭ جارىعىمەن ٴالى ماشىقتانىپ جاتىر. ”باۋىرىم، ساعان بوگەتتەردى اشىپ بەرەمىن، ەرتەڭ دوپتى الاڭسىز تاستا!“ ” ٴبىزدىڭ بۇل شەبىمىزدە ايتار جوق، الاڭسىز ۇرا بەرسەڭدەر بولدى!“ ولاردىڭ ىركىلىسسىز دەمەۋى، مۇلتىكسىز سايكەسۋىنە قاراپ بۇل قۇرامانىڭ قۇرىلعانىنا ٴالى 24 ساعات بولماعان قوسىن ەكەندىگىن بايقاۋ قيىن.
”شينجياڭ چۋانمينشيڭ“ باسكەتبول كومانداسىن قۇرۋعا بۇرىنعى مەملەكەتتىك شەبەر قىرانبەك ماكەن باستاما كوتەرىپ جەتەكشىلىك ەتكەن، جۇڭگو ايەلدەر باسكەتبول كومانداسى جاتتىقتىرۋشىلار گرۋپپاسىنىڭ مۇشەسى مۇرات ادىلجان باس جاتتىقتىرۋشى بولدى، 12 كوماندا مۇشەسى 12 ۇلتتان قۇرام تاپتى، ولاردىڭ اراسىندا دەنە تاربيە وقىتۋشىسى، گەولوگيا قىزمەتكەرى، جوعارى قارقىندى تاس جولدا اقى الۋشى قىزمەتكەر، مەملەكەت مەنشىگىندەگى كاسىپورىن قىزمەتكەرى، جەكە كاسىپورىن جاۋاپتىسى بار... ٴبارى دە باسكەتبولدى ۇناتاتىندىقتان باستارى ٴبىر اراعا قوسىلعان، ولاردىڭ جۇرەگى اتا مەكەنى ٴۇشىن باسەكەلەسەتىن داڭق سەزىمىنە تولىپ، وتاننىڭ باتىس سولتۇستىگىنە شىعىس وڭتۇستىگىنە دەيىن اسەرلى ىنتىماق جىرىن شىرقادى.
جينالۋ: كونە، جاڭا دوستار جينالدى
”10 كۇننىڭ الدىندا، تايجياڭ اۋدانى مەنى اۋىلدان ٴبىر كوماندا باستاپ اۋىس ـ كۇيىس جارىسىنا قاتىناسۋعا ۇسىنىس ەتتى، 12 ۇلتتان قۇرالعان، ەر ـ ايەل ارالاس گرۋپپا قۇراماسىن قۇرساق بولار ما ەكەن دەگەن قىزىقتى ٴارى باتىل وي سول كەزدە پايدا بولدى“. قىرانبەك 11 ـ ايدىڭ 14 ـ كۇنى بىرنەشە دوسىنا وسى ويىن ايتقاننان كەيىن، كوپشىلىكتىڭ قۇپتاۋىنا يە بولعاندىعىن ايتتى. مۇنىڭ ىشىندە اۋىلىندا دەمالىپ جاتقان جۇڭگو ايەلدەر باسكەتبول كومانداسى جاتتىقتىرۋشىلار گرۋپپاسىنىڭ مۇشەسى مۇرات ىرىقتىلىقپەن سۇرانىپ شىعىپ، كوماندانىڭ باس جاتتىقتىرۋشىسى بولدى.
جاۋ چيڭرۇي قىرانبەكتىڭ شينجياڭ ٴوندىرىس ـ قۇرىلىس بيڭتۋانى 2 ـ ورتا مەكتەبى باسكەتبول كومانداسىنداعى ساپتاسى، بۇگىنگى كۇندە مەملەكەت مەنشىگىندەگى كاسىپورىندا قىزمەت ىستەيدى، وسىنداي ٴبىر كوماندا بار ەكەنىن ەستىگەندە، ول: ”سەندەرگە ٴبىر قورعاۋشى قاجەت، وعان مەنەن ارتىق لايىعى جوق“ دەپ ٴبىرىنشى بولىپ تىزىمدەلدى.
اقشي اۋدانىنان كەلگەن جاناربەك باشباي قىرانبەكتىڭ جارىسىن كورىپ ەرجەتكەن، ونىڭ ارمانى قىرانبەك سياقتى CBA دوپشىسى بولۋ ەدى. قازىر NBL كومانداسىنىڭ حىفي كۋاڭفىڭ باسكەتبول كلۋبىندا ەڭبەك ەتەتىن ول ارمانىن ىسكە اسىرۋعا ٴبىر تابان جاقىندادى. قازىر جارىستىڭ جابىق كەزىندەگى ول تەلەفون العاننان كەيىن تيتتەي دە ٴارى ـ ٴسارى بولماستان شاقىرۋدى قابىلدادى. ”اۋىلىمىزعا ۋاكىلدىك ەتىپ ’قىستاق BA‘ جارىس الاڭىنا بارامىز، بۇل ٴبىر داڭق، ونان دا ماڭىزدىسى، ٴبىر ٴتۇرلى جاۋاپكەرشىلىك“، ـ دەدى جاناربەك.
قىسقا ۋاقىت ىشىندە 12 ۇلتتان 12 دوپشى جيناۋدا جالعىز قىرانبەككە سۇيەنىپ ۇلگىرۋ قيىن، قايتۋ كەرەك؟ جاقىن دوسى امۋ گىلۇڭ بۇنى ٴوز ۇستىنە الدى، ونىڭ وزمەدياسىندا كوپ جان كۇيەر بار. توپ قۇرىپ، ادام تارتىپ، كەسكىن ٴتۇسىرىپ، حابار جاريالادى... ول بەينەجازبا ارقىلى بۇكىل شينجياڭداعى باسكەتبولدى قىزۋ سۇيەتىن ادامدارعا ۇسىنىس تاستاپ ەدى، وعان كوپ ادام تەگىس ٴۇن قوستى.
داعۇر ۇلتىنان اي شين مەن باۋ ـ ان ۇلتىنان شان شۋەيان قىسقا بەينەجازبا ارقىلى بۇل ىستەن حابار تاپتى. اي شين شاۋەشەك قالاسىندا دۇنيەگە كەلگەن، قارشادايىنان باسكەتبولعا اۋەس، جينالۋعا ۇگىتتەگەن بەينەجازبانى كورىپ، دەرەۋ تىزىمدەلەدى، كەلەسى كۇنى امۋ گىلۇڭنىڭ تەلەفونىن قابىلداپ، ٴساتتى تۇردە تاڭدالادى. تەبىرەنگەننەن سىرت، ول تاعى ساۋدا سەرىگى بولعان ايەل كوماندا مۇشەسى شان شۋەياندى تانىستىرادى.
بۇل حابار شان شۋەياندى ەلەڭ ەتكىزەدى. ”سوڭعى جىلدارى كاسىپپەن جانە وتباسى كۇيبىڭىمەن ابىگەر بولىپ جۇرگەنىمدە، اندا ـ ساندا بالاما ٴوزىمنىڭ ورتا مەكتەپتە ٴۇرتىس 3 جىل 100 مەترلىك جارىستىڭ اعا جۇلدەگەرى بولعاندىعىمدى ايتسام دا، الايدا 20 جىلدان بەرى دەنە تاربيە الاڭىنا ٴبىر رەت شىن مانىندە قايتىپ بارمادىم. بۇل جولى مەن جۇرەكتىلىكپەن تىزىمدەلىپ ەدىم، تەز ارادا ماقۇلداۋدان ٴوتىپ كومانداعا قوسىلدىم، وسى بىرنەشە كۇندە قۋانىشىمدا شەك جوق“، ـ دەدى شان شۋەيان.
ارمانىم: باسكەتبولمەن سەرىك بولۋ
12 ادام تەز ارادا جينالىپ بولدى، كوماندا باستىعىن سايلايتىن كەزدە، بيىل 7 ـ ايدا شينجياڭ قاعىلىق كومانداسىن باستاپ تايجياڭ اۋدانى تايپان قىستاعىندا از ۇلتتاردىڭ مەملەكەتتىك 12 ـ كەزەكتى ٴداستۇرلى سپورت جارىسىنىڭ ”ٴبىر نيەتتە ٴلاززاتقا بولەنۋ“ جەلىلەس قيمىلى _ ۇلتتار ىنتىماعى ”قىستاق BA“ باسكەتبول ۇسىنىس جارىسى جالپى شەشۋشى جارىسىنىڭ اعا جۇلدەگەرى ٴانقار ەركىن ەڭ لايىقتى ادامعا اينالدى.
”داشۋەدەگى جاتتىقتىرۋشىمنىڭ ماعان ايتقان ’قىزۋ ٴسۇيۋ ەڭ تاماشا تالانت‘ دەگەن ٴسوزى ٴالى ەسىمدە، كوكەيىندە باسكەتبول ارمانى بار ٴاربىر دوپشى قىزۋ سۇيىسپەنشىلىكتى ساقتاپ، تاباندىلىقپەن قۇلشىنسا بولعانى، ارمانى ورىندالار كۇن بولادى“، ـ دەدى ٴانقار. داشۋەدەگى كەزىندە تالانتىم كەمشىل دەپ قاراعان ول مەكتەپتىڭ ايەلدەر باسكەتبول كومانداسىنا ىلەسىپ 3 جىل جاتتىعۋ جاساعان، ول مەكتەپ ىشىندەگى باسكەتبول بىرلەسپە جارىسىندا ۇزدىك بەينە تانىتقاننان كەيىن، 4 ـ جىلدىقتا مەكتەپ ەرلەر باسكەتبول كومانداسىنىڭ مۇشەسى بولعان.
قىزمەتكە شىققاننان كەيىن، ۇزدىكسىز جالعاسقان قىزۋ سۇيىسپەنشىلىك ٴانقاردى كاسىپتەن سىرتقى جارىستاردا ۇپاي كارولى، ٴۇش ۇپاي كارولى جانە شابۋىلدى دەمەۋ كارولى سياقتى كوپتەگەن جەكە سيلىق لوڭقالارىنا يە ەتتى، ول قاعىلىق كومانداسىن باستاپ ”قىستاق BA“ اعا جۇلدەگەرى بولعاننان كەيىن، شينجياڭدا حالىق اراسىنان شىققان ”قىستاق BA“ باسكەتبول كارولىنا اينالدى.
”قاعىلىق كومانداسى’قىستاقBA‘ اعا جۇلدەگەرى بولعاننان كەيىن، تۇتاس قاشقار ايماعىندا باسكەتبولعا قىزىعاتىن راي ٴتىپتى قويۋلاي ٴتۇستى“. كوماندا مۇشەسى شىرنيزات قۇندۇز بىلاي دەدى: مەن تاجىك ۇلتىنانمىن، سونداي ـ اق ياركەن اۋدانى ٴدوڭباق اۋىلدىق ورتا مەكتەپتىڭ دەنە تاربيە وقىتۋشىسىمىن، ٴانقاردىڭ تانىستىرۋىمەن كومانداعا كىردىم. ول بىلاي دەدى: كىشكەنتايىمنان سەرىكتەرىمە ۇقسامايتىنمىن، باسقالار قىستاقتا فۋتبول تەبۋدى ۇناتسا، ال مەن باسكەتبول الاڭىنان شىقپاي، مەكتەپ قاقپاسى جابىلمايىنشا ۇيگە قايتپايتىنمىن.
ورتا مەكتەپ دەنە تاربيە الاڭىندا بوراندا، جاڭبىردا، قاردا بارلىعىندا شىرنيزاتتىڭ دوپ ويناعان بەينەسىن كورۋگە بولاتىن. دەنە تاربيە مۇعالىمى ونىڭ باسكەتبولعا دەگەن ەرەن قىزىعۋشىلىعىن كورىپ، وعان ٴبىر باسكەتبول ۇسىنادى. ”ول مەنىڭ ومىرىمدەگى تۇڭعىش باسكەتبول، ۇيگە قايتقاندا ۆەلوسيپەد دوڭگەلەگىنەن شارباق توقىپ، اۋلاعا بايلاپ، دوپ وينايتىن ۋاقىتىم ٴتىپتى كوبەيدى“، ـ دەدى ول. جوعارى مەكتەپ تاۋىسقاننان كەيىن، ول اۋىلىنا قايتىپ دەنە تاربيە وقىتۋشىسى بولىپ، باسكەتبول ارمانىن بالالاردىڭ جۇرەگىنە ۇيالاتتى، ونىڭ وقۋشىلارى كەزىندە قاشقار ايماقتىق جاستار مەن ورەندەردىڭ باسكەتبول جارىسىندا ٴۇشىنشى بولىپ جاقسى ناتيجەگە قول جەتكىزدى.
”ادام ٴومىرى باسكەتبولعا ۇقسايدى.“ 36 جاستاعى كوماندا مۇشەسى دايليك بىلاي دەدى: ”مەندە تالانت جوق، كاسىپتىك دوپشى دا بولا المادىم، ٴبىراق باسكەتبول ماعان ٴومىر بويى پايداسى تيەتىن مىنەز ـ قۇلىق سيلادى، تومەن قاراي تۇسەتىن قىسىم قانشالىق زور بولسا، جوعارى قاراي سونشالىق سەرپىلىپ كوتەرىلۋگە بولادى، ساتسىزدىككە جولىققاندا ماڭگى باز كەشپەيمىن“.
ىنتىماق: اتا مەكەنى ٴۇشىن بەلدەستى
تاتار جىگىتى ارشىن باقىت جوعارى قارقىندى تاس جولدىڭ اقى الۋ پۋنكتىندەگى قىزمەت ورنىندا تۇرىپ كومانداعا كىرۋ ۇسىنىسىن تاپسىرىپ العان، ول ٴارى كومانداعا ەڭ سوڭعى كىرگەن دوپشى. گۇيجوۋعا اتتاناردان ٴبىر كۇن بۇرىن كەشتە كەلىسىپ قويعان تاتار بالا قىزمەت سەبەبىنەن بىرگە جۇرە المايتىن بولعاندىقتان، بىرەۋلەر قىرانبەككە ارشىندى تانىستىرادى. ”ساعات 19 مولشەرىندە تەلەفوندى قابىلداعاننان كەيىن، باستىعىما ايتىپ، رۇقسات سۇراپ، قىزمەتتەستەرىمدى ىزدەپ كەزەك اۋىستىردىم، جالپى بارىسقا جارتى ساعات تا كەتپەدى. مەن پۋنكتتەگى بارلىق قىزمەتتەستەرىمنىڭ ٴۇمىتىن ارقالاپ ’قىستاق BA‘ىنا كەلدىم“، ـ دەدى ول.
سىبە ۇلتىنان شىققان كوماندا مۇشەسى تۇڭ جىنشيڭ ”بەساسپاپ جاس“ _ دەنە شىنىقتىرۋ جاتتىقتىرۋشىسى، كوفە دەمدەۋشى، جاستار ساياحات تۇسەلحاناسىن جۇرگىزۋشى، سپورتقا قىزىعۋدان سىرت، ول تاعى الەۋمەتتىك يگىلىك ىستەرى مەن مۋزيكاعا دا ىنتالى ەدى. ونىڭ كوفەحاناسىنىڭ الدىندا ورتا تازالىعى جۇمىسشىلارى مەن قارتتارعا ارنالعان تەگىن شاي ىشەتىن دەمالىس ورنى بار، سىرتتان تاماق جەتكىزۋشىلەر ونىڭ دۇكەنىنەن ىستىق سۋ، سۋىق سۋ الۋىنا جانە زاريادتاۋىنا بولادى. جاستار تۇسەلحاناسىندا ول ۇنەمى بۇكىل ەلدىڭ جەر ـ جەرىندەگى ساياحاتشىلاردى ىلەدەگى مۋزيكانتتارمەن بىرگە كونسەرت ورىنداۋعا ۇسىنىس ەتىپ، مۋزيكا جاسامپازدىعى ارقىلى مەكەنىنىڭ مادەنيەت ـ ساياحات ىستەرىنە دەم بەرۋدى ٴۇمىت ەتتى.
قازاق ۇلتىنان شىققان كوماندا مۇشەسى قاستەر باقا ۇلىنىڭ ٴۇمىتىن ارقالاپ جولعا شىقتى. اكەسىنىڭ 12 ۇلت دوپشىسىنان قۇرالعان كومانداعا قاتىناسقانىن بىلگەننەن كەيىن، 8 جاستاعى ۇلى 1 ـ جىلدىق ٴتىل ـ ادەبيەت وقۋلىعىن اقتارىپ، «مەن جۇڭگولىقپىن» اتتى تەكستەگى قىستىرما سۋرەتتەن اكەسىنىڭ كومانداسىنداعى تۇرلىشە ۇلتتاردى تاۋىپ، اعاي، اپايلاردى جىگەرلەندىردى. ”بالا كەزىمدە باسكەتبول ويناعانىمدا، ۇنەمى ٴوزىمدى كورسەتكىم كەلەتىن، كورگەن ـ بىلگەنىمنىڭ كوبەيۋىنە ىلەسە، قازىر كوللەكتيۆ ٴۇشىن بەلدەسەتىن بولدىم. بۇل جولى مەكەنىمىزگە ۋاكىل بولىپ بەلدەسەتىن داڭق سەزىمى ٴارى ٴار ۇلتتىڭ ٴبىر وتباسىنىڭ ادامدارىنداي ەتەنە بولعان ماقتانىش سەزىمى ٴبىزدى جۇدىرىقتاي جۇمىلدىردى“، ـ دەدى قاستەر.
ون نەشە كۇن بويى توقتاۋسىز اينالىپ، ٴار جاقپەن نازىك بۋىندار جونىندە سويلەسكەن قىرانبەك شارشاسا دا كوڭىلدى. ”بۇل ٴوزىم قىزۋ سۇيەتىن مەكەنىم جونىنەن ەرەكشە ٴماندى ٴىس. وسىدان كەيىن مەن تاعى 12 ۇلتتان قۇرالعان ايەلدەر باسكەتبول كومانداسىن قۇرۋدى جوسپارلاپ وتىرمىن. ٴتىپتى دە كوپ ادامنىڭ مەنى قولداپ، بىزگە قوسىلىپ، باسكەتبول ارقىلى مەكەنىمىزدىڭ كەلبەتىن ايگىلەيتىندىگىنە سەنىمدىمىن“، ـ دەدى قىرانبەك.
