كوركەم سيفرلى بولاشاققا بىرگە اتتاندى
— ەلىمىز الەمدىك ينتەرنەتتى دامىتۋدى، باسقارۋدى بەلسەندى ىلگەرىلەتۋدە ٴتىپتى دە جوعارى دەڭگەيگە قادام تاستادى
□ شينحۋا اگەنتتىگىنىڭ ٴتىلشىسى ۋاڭ سىبەي
بۇگىنگى داۋىردە، ينتەرنەتتىڭ دامۋى كۇن سايىن تۇرلەنىپ، ينفورماتسيالانۋ تولقىنى بۇكىل الەمدى شارپىدى. ينتەرنەت دۇنيە ٴجۇزىن ”جەر شارى قىستاعىنا“ اينالدىرىپ، حالىقارالىق قوعامنىڭ بارعان سايىن بىتە قايناسقان تاعدىرلاس ورتاق تۇلعاعا اينالۋىنا وراي جاراتتى.
پارتيا 18 ـ قۇرىلتايىنان بەرى، باس شۋجي شي جينپيڭنىڭ ينتەرنەتتە قۋاتتى ەل قۇرۋ جونىندەگى ماڭىزدى يدەياسىنىڭ عىلمي جەتەكشىلىگىندە، ەلىمىز توراپ كەڭىستىگىندەگى حالىقارالىق اۋىس ـ كۇيىستى، سەلبەستىكتى ۇزدىكسىز تەرەڭدەتىپ، حالىقارالىق قوعاممەن قول ۇستاسا اناعۇرلىم ٴادىل، ۇيلەسىمدى، اشىق، سيىسىمدى، حاۋىپسىز، ورنىقتى، تىرشىلىك تىنىسىنا، ومىرشەڭ كۇشكە تولى توراپ كەڭىستىگىن قۇرىپ، ينتەرنەتتىڭ دامۋ تابىستارىمەن دۇنيە جۇزىندەگى ٴار ەل حالقىنا اناعۇرلىم ويداعىداي باقىت جاراتتى.
الەمدىك ينتەرنەتتى دامىتۋعا، باسقارۋعا بەلسەنە ات سالىستى _
”جۇڭگو جاق افريكاداعى ٴار ەلمەن، ٴار جاقپەن بىرگە ورايدى يگەرىپ، سىن ـ سايىستارعا دايىندالىپ، جاساندى زەردە سالاسىنداعى سەلبەستىكتى بىرگە كۇشەيتۋدى قالايدى...“ بيىل 4 ـ ايدا «2024 ـ جىلعى جۇڭگو ـ افريكا ينتەرنەتتى دامىتۋ جانە سەلبەستىك تالقى مىنبەرىنىڭ جۇڭگو _ افريكا جاساندى زەردە سەلبەستىگى جونىندەگى ٴتوراعالار مالىمدەمەسى» جاريالانىپ، اناعۇرلىم تىعىز بولعان جۇڭگو _ افريكا توراپ كەڭىستىگى تاعدىرلاس ورتاق تۇلعاسىن قول ۇستاسا قۇرۋدىڭ جاڭا تاراۋى اشىلدى.
توراپ كەڭىستىگى _ ادامزاتقا ورتاق قيمىل كەڭىستىگى، توراپ كەڭىستىگىنىڭ بولاشاق تاعدىرىن دۇنيە جۇزىندەگى ەلدەر بىرگە يگەرۋى كەرەك.
«توراپ كەڭىستىگى حالىقارالىق سەلبەستىك ستراتەگياسىن» جاريالاپ، «20 ەل توبىنىڭ سيفرلى ەكونوميكانى دامىتۋ جانە سەلبەستىك باستاماسىنا» قول قويىپ، ”توراپ كەڭىستىگىنىڭ تاعدىرلاس ورتاق تۇلعاسىن قول ۇستاسا قۇرۋدىڭ“ ناقتى مىسالىن ۇسىنىپ، ”جۇڭگو مەن افريكانىڭ توراپ كەڭىستىگى تاعدىرلاس ورتاق تۇلعاسىن قول ۇستاسا قۇرۋ باستاماسىن“ العا قويىپ، ت. ب، الەمدىك ينتەرنەتتى باسقارۋ جۇيەسى رەفورماسىنىڭ كەمەلدەنۋىن جەبەدى؛ «الەمدىك جاساندى زەردەنى باسقارۋ باستاماسىن» ورتاعا قويىپ، الەمدىك جاساندى زەردەنىڭ اقاۋسىز، ٴتارتىپتى، حاۋىپسىز دامۋىن بىرگە ىلگەرىلەتتى؛ جۇڭگو _ گەرمانيا ينتەرنەت ەكونوميكاسى تىلدەسۋى، جۇڭگو _ شىعىس وڭتۇستىك ازيا ەلدەر وداعى ينفورماتسيا پورتى تالقى مىنبەرى، توراپ جىبەك جولى جينالىسى سياقتى اۋىس ـ كۇيىس قيمىلدارىن وتكىزىپ، بەيبىت، حاۋىپسىز، اشىق، سەلبەسەتىن، ٴتارتىپتى توراپ كەڭىستىگىن قۇرۋدى ۇزدىكسىز ىلگەرىلەتتى...
ەلىمىز الەمدىك ينتەرنەتتى باسقارۋ مەحانيزمىنە بەلسەنە ات سالىسىپ، سيفرلى ەكونوميكانىڭ حالىقارالىق سەلبەستىگىن ۇزدىكسىز تەرەڭدەتىپ، توراپ كەڭىستىگى حاۋىپسىزدىگىن بىرگە قورعاپ، ينتەرنەتتىڭ جالپىعا ٴتيىمدى، سيىسىمدى دامۋىن جەبەپ، حالىقارلىق قوعاممەن قول ۇستاسا وتىرىپ توراپ كەڭىستىگى تاعدىرلاس ورتاق تۇلعاسىن بىرگە قۇردى.
ينتەرنەت دامۋىنىڭ پايداسىنان بىرگە يگىلىكتەندى _
”15 مينۋتتىق ساپالى مادەنيەت تۇرمىس شەڭبەرى“ شاعىن باعدارلاماسىن ٴتۇرتىپ اشساڭىز، ماڭايىڭىزداعى بارلىق الەۋمەتتىك مادەنيەت قۇرىلعىلارى مەن قىزمەت وتەۋ نىساندارىن كورە الاسىز، ساۋساعىڭىزبەن ٴتۇرتىپ قالساڭىز ”شەڭبەردەگى“ كورمە، كونسەرت سياقتى قىزمەت وتەۋ ينفورماتسيالارىن بىلە الاسىز، اۋەلى، ٴوزىڭىز قىزىعاتىن مادەنيەت قيمىلدارىنا قاتىناسۋعا ۋادەلەسۋىڭىزگە بولادى... جىجياڭ ولكەسى جياشيڭ قالاسىنىڭ چىڭنان مالىسىندە توراپ ارقىلى قولايلى دا تۇرلىشە مادەنيەت قىزمەت وتەۋىنەن يگىلىكتەنۋ جەرگىلىكتى ورىنداعى كوپتەگەن تۇرعىننىڭ داعدىلى تۇرمىسىنا اينالدى.
سيفر تۇرمىستى وزگەرتتى. تاياۋ جىلداردان بەرى، جىجياڭ سيفرلاندىرۋ رەفورماسىنداعى، سيفرلى ەكونوميكادا جاڭالىق اشىپ، ساپاسىن جوعارىلاتۋداعى ”1 ـ ٴنومىرلى دامۋ ينجەنەرياسى“ سياقتى ورنالاستىرۋلاردى اتقارۋدى جاپپاي ىلگەرىلەتىپ، بۇقارا اناعۇرلىم باقىتتى تۇرمىسقا كەنەلىپ، ەكونوميكانىڭ، قوعامنىڭ ومىرشەڭ كۇشى اناعۇرلىم تاسقىنداي ٴتۇستى.
بۇقارانى از شاپقىلاتۋ، ساندى مالىمەتتى كوپ جۇگىرتۋ، ”جىليبان شاعىن باعدارلاماسى” “جۇمىستى جوعارى ٴونىمدى ٴبىتىرۋدى“ جۇزەگە اسىردى؛ قالاعا سيفرلى ”ميشىق“ ورناتىپ، قالانى باسقارۋ ونىمدىلىگى مەن قىزمەت وتەۋ دەڭگەيىن ۇزدىكسىز جوعارىلاتتى؛ مادەنيەتتى جالعاستىرۋعا، دامىتۋعا سيفر ارقىلى قۋات ۇستەپ، ٴداستۇرلى مادەنيەت اناعۇرلىم ”جاسارىپ“، مادەنيەت كاسىپ سالاسى اناعۇرلىم باسەكەلىك قۋاتقا يە بولدى...
ساندى مالىمەتتە كورسەتىلۋىنشە، 2024 ـ جىلى 1 ـ ايدان 8 ـ ايعا دەيىن جىجياڭنىڭ كولەمنەن جوعارى سيفرلى ەكونوميكاسىنىڭ وزەكتى كاسىپ سالاسىنىڭ تيجارات كىرىسى 2 تريلليون 400 ميلليارد يۋاننان اسىپ، سايكەس مەزگىلدەگىدەن %5.5 ارتقان. سيفرلى ساۋدا ەكسپورتى 380 ميلليارد يۋاننان اسىپ، سايكەس مەزگىلدەگىدەن %22 ارتقان. سيفرلى ەكونوميكا ارقىلى جوعارى ساپالى دامۋعا جەتەكشىلىك ەتكەن جىجياڭ سيفرلى وركەنيەتتىڭ جاڭا داۋىرىنە قادام تاستاۋ بارىسىندا ۇزدىكسىز جاڭا تابىستارعا قول جەتكىزدى.
الەمدىك ينتەرنەتتى بىرگە اقىلداسۋ، بىرگە قۇرۋ، بىرگە يگىلىكتەنۋ تۇعىرىن ورناتتى _
بيىل 3 ـ ايدا، 2024 ـ جىلعى دۇنيە ٴجۇزى ينتەرنەت جينالىسى وزىق عىلىم ـ تەحنيكا سيلىعىن جيناۋ باستالدى. دۇنيە ٴجۇزى ينتەرنەت جينالىسى ۋجىن باسشىلار ٴماجىلىسىنىڭ ماڭىزدى قيمىلى رەتىندە، وزىق عىلىم ـ تەحنيكا سيلىعى عىلىم ـ تەحنيكانىڭ الدىڭعى شەبىندە جاڭالىق اشۋعا جەتەكشىلىك ەتۋدى، تەحنيكادا اۋىس ـ كۇيىس، سەلبەستىك جاساۋدى دارىپتەۋدى ماقسات ەتىپ، دۇنيە ٴجۇزى ينتەرنەت عىلىم ـ تەحنيكاسىنىڭ دامۋىنا بەلسەندى ىقپال جاسادى.
شاعىن كوپىر، سىلدىرلاپ اققان سۋ، قىزعىلت ٴتۇستى داۋال، قارا قاڭىلتاق كەرپىش. ينتەرنەت ساۋلەسىنىڭ شۇعىلاسىندا، مىڭ جىلدىق بايىرعى قالاشىق جىجياڭ ۋجىن قالاشىعى ٴتىپتى دە نۇرلانا ٴتۇستى.
2014 ـ جىلدان باستاپ، دۇنيە ٴجۇزى ينتەرنەت جينالىسى ارت ـ ارتىنان وسى ارادا وتكىزىلىپ، ٴار جاقتىڭ اقىل ـ پاراساتىنىڭ، ورتاق تانىمىنىڭ ۇزدىكسىز ۇيىسۋىندا سيفر سالاسىنداعى سەلبەستىك ۇزدىكسىز تەرەڭدەي ٴتۇستى. «توراپ كەڭىستىگى تاعدىرلاس ورتاق تۇلعاسىن قول ۇستاسا قۇرۋ» ساۋاتتىق حۇجاتىن جاريالادى، «توراپ كەڭىستىگى تاعدىرلاس ورتاق تۇلعاسىن قول ۇستاسا قۇرۋ ارەكەت دارىپتەمەسى» جانە «توراپ يەلىك ۇقىعى: نازاريا جانە اماليات» سياقتى ٴبىرسىپىرا ماڭىزدى جەتىستىكتەر، ”ٴتورت پرينسيپ“، ”بەس دارىپتەمە“، ”ٴتورت ورتاق“ سياقتى جۇڭگو اقىل ـ پاراساتى حالىقارالىق قوعامنىڭ جاپپاي مويىنداۋىن الدى.
2022 ـ جىلى 7 ـ ايدا دۇنيە ٴجۇزى ينتەرنەت جينالىسىنىڭ قۇرىلۋ جينالىسى بەيجيڭدە وتكىزىلىپ، دۇنيە ٴجۇزى ينتەرنەت جينالىسىنىڭ ينتەرنەت سالاسىنداعى حالىقارالىق سالتاناتتان دامىپ حالىقارالىق ۇيىمعا اينالعاندىعىنىڭ بەلگىسى بولدى.
قۇرىلعاننان بەرى دۇنيە ٴجۇزى ينتەرنەت جينالىسى حالىقارالىق ۇيىمى سيفرلى دامۋدىڭ حالىقارالىق سەلبەستىك سالاسىنىڭ كولەمىن ۇلعايتۋعا، ٴتىپتى دە كوپ حالىقارالىق الەۋمەتتىك ونىمدەردى ۇزبەي ۇسىنۋعا، توراپ مادەنيەت اۋىس ـ كۇيىسى جانە وركەنيەتتەردىڭ ٴوزارا ۇلگى الۋىن بەلسەنە جەبەۋگە كۇش سالىپ، ٴار جاقتىڭ كۇشىن كەڭىنەن توپتاپ، توراپ كەڭىستىگى تاعدىرلاس ورتاق تۇلعاسىن قۇرۋدى قۇلشىنا ىلگەرىلەتۋدە تىڭ ساتىعا قادام تاستادى.
11 ـ ايدىڭ 20 ـ كۇنى 2024 ـ جىلعى دۇنيە ٴجۇزى ينتەرنەت جينالىسى ۋجىن باسشىلار ٴماجىلىسى اشىلادى. ”سۋ جاعالاعان ۋجىن“ ينتەرنەت شۇعىلاسىن تاعى ٴبىر رەت جارقىراتادى.
وسى كەزەكتى باسشىلار ٴماجىلىسى ”دۇنيە ٴجۇزى ينتەرنەت جينالىسىنىڭ كورنەكتى ۇلەس سيلىعىن“ ماراپاتتاۋ سياقتى جارقىن ەرەكشەلىك العان 4 نىساندى اتقارىپ، ”توراپ كەڭىستىگى تاعدىرلاس ورتاق تۇلعاسىن قول ۇستاسا قۇرۋ تاماشا مىسالىن“ جاريالاۋ، كورمەلەۋ قيمىلى، ”ينتەرنەت شۇعىلاسى“ كورمەسى سياقتى جەلىلەس ايتۋلى قيمىلداردى وتكىزەدى. ماجىلىسكە قاتىناسقان ۋاكىلدەر الەمدىك دامۋ باستاماسى، سيفرلى ەكونوميكا، جاساندى زەردە تەحنيكاسىندا جاڭالىق اشۋ جانە باسقارۋ سياقتى كەڭەستىك تاقىرىپتاردى ارقاۋ ەتىپ جان ـ جاقتى اۋىس ـ كۇيىس جاساپ، سيفرلى وركەنيەتتىڭ نۇرلى بولاشاعىنا وي جۇگىرتەدى.
(شينحۋا اگەنتتىگىنىڭ 11 ـ ايدىڭ 19 ـ كۇنى بەيجيڭنەن بەرگەن حابارى)
