حاۋ حۇڭشان
مەنىڭ شينجياڭ گازەتىمەن ەڭ ەرتە تانىسقان كەزىم وتكەن عاسىردىڭ 70 ـ جىلدارىنىڭ باسىندا شينجياڭعا اسكەر بولىپ كەلگەن كەزىم ەدى. ول شاقتا ٴبىزدىڭ ليان ـ دۇيدىڭ بارلىق گازەتى ليان شتابىنا جيىلاتىن. ٴار كۇنگى ليان ـ دۇي ۇيىمداستىرعان گازەت وقۋ بارىسىندا شينجياڭ گازەتىنىڭ شينجياڭنىڭ اقپارات سالاسىنىڭ ”بيىگى“ ەكەندىگىن بىلە باستادىم. كەيىن مەن اسكەري رايون دەنە تاربيە قىزمەت اترەتىندە اترەت باستىعى بولعانىمدا، كەڭسە جىلىنا ٴار كۇنى، ٴسوزسىز، وقۋعا ٴتيىستى، كورۋگە ٴتيىستى 3 ٴتۇرلى گازەتكە تىزىمدەلدى: «ازاتتىق ارميا گازەتى»، «شينجياڭ گازەتى»، «پايدالانۋ حابارلارى». قازىر ويلاسام، شىنىندا، ”اسكەري بولىمدە تۇرىپ، شينجياڭدى تياناق ەتىپ، الەمدەگى ىستەرگە كوڭىل ٴبولۋ“ سانالادى ەكەن.
شينجياڭ گازەتىمەن شىن مانىندە ىشكەرىلەي ارالاسقانىم 2002 ـ جىلدىڭ باسىندا ەدى. سول كەزدە اسكەري رايون جاسامپازدىق كەڭسەسىنىڭ مەڭگەرۋشىسى جوۋ تاۋ مىرزا ٴبىر كەزدەيسوق ورايدا مەنىڭ ەكى جازبامدى كورىپ، سول كەزدە شينجياڭ گازەتىنىڭ قوسىمشا بەتىندە رەداكتور بولىپ ىستەيتىن بەييە مۇعالىمعا تانىستىردى. ٴبىر كۇنى مەن دەنە تاربيە قىزمەت اترەتى كەڭسەسىندەگى «شينجياڭ گازەتىنىڭ» قوسىمشا بەتىنەن ٴوزىمنىڭ «تابيعاتقا قويا بەرۋ» دەگەن ماقالامدى كوردىم، بۇل ماقالامنىڭ تۇڭعىش رەت «شينجياڭ گازەتىندە» جاريالانۋى ەدى. مەن قۋانعانىمنان الگى گازەتتى قولىمنان تاستاماي قايتا ـ قايتا وقىدىم. قاراماققا بىلق ەتپەگەندەي كورىنگەنىممەن، ”گازەت وقۋشىدان” “گازەتكە ماقالا جاريالاۋشىعا“ اينالعان بۇل وراسان زور وزگەرىستەن ىشتەي قۋانىشىم قوينىما سيماي ٴجۇردى.
سودان باستاپ، مەن شينجياڭ گازەتىمەن تانىسۋدان ونىمەن سەرىك بولۋعا دەيىنگى دوستىق سۇيىسپەنشىلىكتى باستادىم. گازەت مەكەمەسىندەگى رەداكتور ۇستازداردىڭ كوڭىل ٴبولۋى مەن قولداۋىندا جانە شابىتتاندىرۋىندا، ولاردىڭ كومەگىندە، جەتەكشىلىگىندە، مەن ۇنەمى «شينجياڭ گازەتىنىڭ» قوسىمشا بەتىندە ماقالا جاريالايتىن بولدىم، كەيىن گازەت مەكەمەسىنىڭ اسكەري بولىمدە تۇراتىن ٴتىلشىسى جانە ەرىكتى ٴتىلشىسى بولۋعا ۇسىنىس ەتىلدىم.
كوڭىلىمدەگىنى ايتار بولسام، دەنە تاربيە كاسىبىمەن اينالىسقان مەندە سپورتشىدان شىققان ٴبىزدىڭ استە ”قول ـ اياعى يكەمدى بولعانىمەن، ويلامى ازداۋ“ ەمەس ەكەندىگىمىزدى، ٴسوز جوق، دالەلدەيمىن دەيتىن وي بولىپ كەلگەن بولاتىن. ناعىز سپورتشى جونىنەن العاندا، قول ـ اياعى يكەمدى بولۋمەن قاتار، ويى دا العىر بولۋى كەرەك. وسى ماننەن العاندا، مەن شينجياڭ گازەتىمەن قاۋىشقاننان كەيىن ەرەكشە قۋاندىم جانە ٴسۇيىندىم.
2012 ـ جىلى «شينجياڭ گازەتى» شولۋ بەتىنىڭ رەداكتورى لياڭ شۇيجۋان مەنى ارناۋلى ايدار قالامگەرى بولۋعا ۇسىنىس ەتكەندە قاتتى ساستىم. ونىڭ ىقىلاستى شابىتتاندىرۋىندا، سوڭىندا بۇل مىندەتتى ارقالادىم. لياڭ شۇيجۋان مەنىمەن وسى ارناۋلى ايدارعا ات قويۋدى اقىلداسقاندا، ”ارناۋلى ايدارىڭنىڭ اتىن ’حاۋحۇڭشاننىڭ تولقىنداي شولۋلارى‘ دەپ قويايىق!“ دەگەندە، مەن جالما ـ جان قولىمدى بۇلعاپ، ”بۇعان سەنىمىم جوق، مۇندايدا قىسىم ٴتىپتى اۋىرلاسقانداي سەزىنەدى ەكەم، ودان گورى ’حاۋحۇڭشاننىڭ وقتا ـ تەكتەگى شولۋى‘ دەپ اتامايمىز با“ دەدىم.
2017 ـ جىلعى شولۋ بەتىنىڭ 500 ـ سانىندا جاريالانعان ارناۋىمدا: ”بىرنەشە جىلدىڭ الدىندا ’شولۋ ۇلكەن شاڭىراعىنا‘ العاش كىرگەن كەزىمدە ماعان ەشقانداي ارالىق جانە بەيتانىستىق بىلىنبەدى، كەرىسىنشە جاقىن سەزىنىپ، قايتا جولىققانداي سەزىمدە بولدىم. ويتكەنى ’اقيقات ٴۇشىن سويلەيتىن، پاراساتتى ٴۇن تاراتاتىن‘ وسى الاپتا ول بارلىعىمىزعا شابىت، جىگەر سيلايدى، مۇنان دا ماڭىزدىسى، بۇل وي جۇگىرتۋ جانە شابىت بەرۋ بولىپ سانالادى. ٴوزىم دە ۇزاقتان بەرى سودان ٴنار الىپ كەلدىم. ٴتۇبىن قۋعاندا، ەگەر ٴبىز قوعامنىڭ پاك، اسپاننىڭ اشىق بولۋىنا بىرگە قۇلشىنامىز دەيدى ەكەنبىز، وندا، ٴسوز جوق، الدىمەن كوڭىلىمىزدى تازارتۋىمىز كەرەك“ دەپ جازعانىم ٴالى ەسىمدە.
جيناقتاي ايتقاندا، وسىلاردىڭ بارلىعى وتكەن ىسكە اينالعانىمەن، مەن جونىنەن العاندا، ماڭگى ۇمىتىلماس ەستەمەلەر. ەگەر كەزىندەگى دەنە تاربيەمەن شۇعىلدانعان ٴومىرىم ٴومىر بەتالىسىمدى بەكەمدەۋىمە، شىمىر دەنە قۋات جەتىلدىرۋىمە مۇمكىندىك جاسادى دەسەم، وندا كەيىنگى شينجياڭ گازەتىنە ماقالا جازۋ بارىسىم كوز ايامدى كەڭەيتىپ، رۋحىمدى شىڭدادى. سول سەبەپتى قازىرگە دەيىن العىس جاۋدىرىپ كەلەمىن.
(اۆتور شينجياڭ اسكەري رايونى دەنە تاربيە قىزمەت اترەتىنىڭ بۇرىنعى باستىعى، شينجياڭداعى بىلىكتى باسكەتبول شولۋشىسى)
