حالىق گازەتى باسماقالاسى
جۇدىرىقتاي جۇمىلىپ، قايراتتانا العا ىلگەرىلەۋدىڭ ارقاسىندا تۇتاس جىلداعى ەكونوميكالىق، قوعامدىق دامۋدىڭ باستى نىسانا ـ مىندەتتەرى تابىسپەن ورىندالۋ الدىندا تۇر، جۇڭگو ۇلگىسىندەگى وسىزامانداندىرۋ جاڭا دا نىق قادام تاستادى! 12 ـ ايدىڭ 11 ـ كۇنىنەن 12 ـ كۇنىنە دەيىن بەيجيڭدە وتكىزىلگەن ورتالىقتىڭ ەكونوميكالىق قىزمەت ٴماجىلىسى ۇلكەن اۋقىمدى يگەردى، جوسپار قۇرىپ، ورنالاستىرۋ جاسادى، جۇرت كوڭىلىن جەلپىندىردى، ادامدى جىگەرلەندىردى.
باس شۋجي شي جينپيڭ ماجىلىسكە قاتىناستى ٴارى ماڭىزدى ٴسوز سويلەپ، 2024 ـ جىلعى ەكونوميكالىق قىزمەتتى جاپپاي قورىتىندىلاپ، كەزەكتەگى ەكونوميكالىق جاعدايعا تەرەڭ تالداۋ جاساپ، 2025 ـ جىلعى ەكونوميكالىق قىزمەتتى جۇيەلى ورنالاستىرىپ، كەلەر جىلعى ەكونوميكالىق قىزمەتتى تىڭعىلىقتى ويداعىداي ىستەۋگە، ”15 ـ بەسجىلدىقتىڭ“ جاقسى باستاماسىن جۇزەگە اسىرۋعا بەرىك نەگىز قالاۋ جونىندە ايقىن بەتالىس نۇسقاپ، بويسۇنۋ ولشەمىن ازىرلەدى.
شەشۋشى كەزەڭ، شەشۋشى ٴبىر جىل. ٴبىر جىلدان بەرى، ەلىمىزدىڭ ەكونوميكالىق اينالىمى جالپى جاقتان ورنىقتى بولىپ، ورنىقتىلىق بارىسىندا العا ىلگەرىلەپ، الدىڭعى مەرزىمدە جوعارى، ورتا مەرزىمدە تومەن بولۋ، سوڭعى مەرزىمدە كوتەرىلۋ اۋقىمى جارىققا شىقتى، جاڭاشا وندىرگىش كۇشتەر ورنىقتى قاداممەن دامىدى، رەفورما جاساۋ، ەسىك اشۋ ۇزدىكسىز تەرەڭدەدى، ٴتۇيىندى سالالارداعى حاۋىپ ـ قاتەرلەردى جويۋ ٴتارتىپتى، ٴونىمدى ٴجۇرىلدى، حالىق تۇرمىسىن قامتاماسىز ەتۋ تىڭعىلىقتى دا پارمەندى بولدى. باستى ەكونوميكالىق كورسەتكىشتەردىڭ اينالىمىنىڭ ورنىقتى بولۋىنان جوعارىلاۋعا، جاقسارۋعا بەت العان بەلسەندى فاكتورلاردىڭ ۇزدىكسىز كوبەيۋىنە، ونان جوعارى ساپالى دامۋدىڭ تىڭعىلىقتى ىلگەرىلەۋىنە دەيىن ەلىمىز ەكونوميكاسىنىڭ ”ورنىقتى“ اۋقىمى ٴونىمدى جالعاسىپ، ”العا باسۋ“ قادامى بەرىك تە پارمەندى بولدى، ”جاقسى“ فاكتورلار بىرتىندەپ جيناقتالىپ، ەكونوميكالىق ناقتى قۋات، عىلىم ـ تەحنيكالىق ناقتى قۋات، جالپىلىق مەملەكەت قۋاتى ۇزدىكسىز كۇشەيدى. ەلىمىز دامۋىنىڭ قول جەتكىزگەن ادامدى جەلپىندىرەتىن تابىستارى ٴبىزدىڭ جاڭا ٴداۋىردىڭ جاڭا جورىعىندا ٴورىس اشا العا ىلگەرىلەۋ، قامال الىپ قيىندىقتاردى جەڭۋ، جۇڭگو ۇلگىسىندەگى وسىزامانداندىرۋدى تىڭعىلىقتى ىلگەرىلەتۋ بەكىمىمىز بەن سەنىمىمىزدى اناعۇرلىم بەكەمدەدى.
ٴبىر جىلدان بەرگى ناتيجەلەرگە قول جەتكىزۋىمىز وڭايعا تۇسكەن جوق. سىرتقى قىسىم ارتتى، حالىقارالىق جاعدايدا وزگەرىس پەن الاساپىراندىق ارالاستى، حالىقارالىق ورتادا تەرەڭ وزگەرىستەر تۋىلدى؛ ىشكى قيىندىق كوبەيدى، ەكونوميكالىق اينالىمدا ٴبىرسىپىرا جاڭا جاعدايلار مەن ماسەلەلەر جارىققا شىقتى. پارتيا ورتالىق كوميتەتى قىسىمعا توتەپ بەرىپ، قيىنشىلىقتاردى جەڭدى، وزگەرىسكە سالماقتىلىقپەن توتەپ بەرىپ، كەشەندى شارا قولداندى. ٴبىر جىلدان بەرگى ناتيجەلەر شي جينپيڭ جولداستى ۇيتقى ەتكەن پارتيا ورتالىق كوميتەتىنىڭ بۇكىل پارتيانى، بۇكىل ەلدەگى ٴار ۇلت حالقىن ىنتىماقتاستىرىپ جانە باستاپ قايسارلىلىقپەن كۇرەس جۇرگىزۋىنىڭ جەمىسى، ول پارتيا ورتالىق كوميتەتىنىڭ كۇردەلى دە قۇبىلمالى جاعدايدا ەكونوميكالىق قىزمەتتى مەڭگەرگەن ەرەن اقىل پاراساتى مەن ىسىلعان قابىلەتىن ايگىلەيدى. اماليات مىنانى تولىق دالەلدەدى: شي جينپيڭ جولداستى ۇيتقى ەتكەن پارتيا ورتالىق كوميتەتىنىڭ ورتالىقتانعان ٴبىر تۇتاس باسشىلىعى ەكونوميكالىق قىزمەتتى ويداعىداي ىستەۋدىڭ ٴتۇبىرلى كەپىلى، شەشۋشى ساتتە، ماڭىزدى تۇيىندە، پارتيا ورتالىق كوميتەتى جاعدايدى دەر كەزىندە باعامداپ، شەشىم شىعارىپ، ورنالاستىرۋ جاساپ، ەلىمىزدىڭ ەكونوميكا كەمەسىنىڭ تولقىن جارا العا ىلگەرىلەۋىنە، ورنىقتى قاداممەن الىسقا جەتۋىنە شىنايى كەپىلدىك ەتتى.
كەلەر جىلى ”14 ـ بەسجىلدىق“ جوبانىڭ اياقتالاتىن جىلى. كەلەر جىلعى ەكونوميكالىق قىزمەتتى ويداعىداي ىستەۋ ”14 ـ بەسجىلدىق“ جوباداعى نىسانا ـ مىندەتتەردى جوعارى ساپالى ورىنداۋ، جۇڭگو ۇلگىسىندەگى وسىزامانداندىرۋدى تىڭعىلىقتى ىلگەرىلەتۋ جونىنەن كەلەلى ٴمان الادى. ورتالىقتىڭ ەكونوميكالىق قىزمەت ٴماجىلىسى كەلەر جىلعى ەكونوميكالىق قىزمەتتىڭ جالپى تالابىن، ساياسات بەتالىسىن جانە ٴتۇيىندى مىندەتتەرىن ايقىندادى، بۇل ەل ٴىشى جانە حالىقارالىق اۋقىمعا ىشكەرىلەي تالداۋ جاساۋ، وراي مەن سىن ـ سايىستاردى دالمە ـ ٴدال يگەرۋ نەگىزىندە جاسالعان عىلمي جوبا، ەلىمىز ەكونوميكاسىنىڭ دامۋىنا جەتەكشىلىك ەتەتىن كەلەلى ورنالاستىرۋ. ٴبىز يدەيا مەن ارەكەتتى پارتيا ورتالىق كوميتەتىنىڭ شەشىمدەرىمەن، ورنالاستىرۋلارىمەن بىرلىككە كەلتىرىپ، پارتيا ورتالىق كوميتەتىنىڭ اۋقىمعا جاساعان تۇجىرىمىمەن بىرلىككە كەلتىرىپ، قايراتتانا ىسكەرلىك كورسەتۋ رۋحاني كۇيىمەن تياناقتاندىرۋدى ويداعىداي يگەرۋىمىز كەرەك.
كەلەر جىلعى ەكونوميكالىق قىزمەتتى ويداعىداي ىستەۋدە، ٴسوز جوق، جەڭىسكە جەتۋ سەنىمىن بەكەمدەۋ كەرەك. ەلىمىز ەكونوميكاسىنىڭ نەگىزى ورنىقتى، باسىمدىعى كوپ، سەرپىمدىلىگى كۇشتى، كومەسكى قۋاتى زور، ۇزاق ۋاقىت جاقسارۋعا بەت العان تىرەكتىك شارت ـ جاعدايى مەن نەگىزگى بەتالىسى وزگەرگەن جوق. 40 جىلدان استام ۋاقىت ۇزدىكسىز تەز قارقىنمەن دامۋدى باستان وتكەرگەن جۇڭگو ەكونوميكاسى الدەقاشان جوعارى ساپالى دامۋ كەزەڭىنە قادام تاستادى. العا باسۋ جولىندا سوتسياليستىك بازار شارۋاشىلىعىنىڭ ٴتۇزىلىس باسىمدىعىن، اسا زور كولەمدەگى بازاردىڭ سۇرانىس باسىمدىعىن، كاسىپ سالاسى جۇيەسىنىڭ سايكەستى، تولىق قامداۋ باسىمدىعىن، قىرۋار جوعارى ساپالى ەڭبەكشىلەردىڭ جانە كاسىپورىنشىلاردىڭ دارىندى باسىمدىعىن ساۋلەلەندىرسەك حاۋىپ ـ قاتەرلەرگە توتەپ بەرەتىن، سىن ـ سايىستاردى جەڭەتىن بەرىك تىرەككە يە بولامىز، ەكونوميكانىڭ ٴۇرتىس جاقسارۋىن ىلگەرىلەتەتىن جەتكىلىكتى تياناققا يە بولامىز. قيىنشىلىقتارعا دۇرىس قاراپ، سەنىمدى بەكەمدەپ، ٴارقايسى جاقتىڭ بەلسەندى فاكتورلارىن دامۋدىڭ ناقتى ناتيجەسىنە اينالدىرۋعا قۇلشىنساق، كەلەر جىلعى ەكونوميكالىق، قوعامدىق دامۋدىڭ نىساناسىن، ٴسوز جوق، جۇزەگە اسىرا الامىز.
كەلەر جىلعى ەكونوميكالىق قىزمەتتى ويداعىداي ىستەۋدە ورنىقتىلىق بارىسىندا ىلگەرىلەۋگە، ىلگەرىلەۋ بارىسىندا ورنىقتىلىقتى جەبەۋگە، تۋراشىلدىقتان اينىماي، جاڭالىق اشۋعا، الدىمەن ورناتىپ، سوڭىنان كۇشىنەن قالدىرۋعا، جۇيەلىك توپتاستىرۋعا، سايكەسۋگە، سەلبەسۋگە تاباندى بولۋ كەرەك. كەزەكتە سىرتقى ورتانىڭ وزگەرىسى اكەلگەن ٴتيىمسىز ىقپال كۇشەيۋدە، ەلىمىزدىڭ ەكونوميكالىق اينالىمى ٴالى دە كوپتەگەن قيىندىقتار مەن سىن ـ سايىستارعا ٴدوپ كەلىپ وتىر، وعان، ٴسوزسىز، ايرىقشا ٴمان بەرىپ، شىن مانىندە شەشۋ كەرەك. جۇڭگو ەكونوميكاسى ەجەلدەن بوران ـ شاشىننىڭ سىنىندا دامىپ، سان سىناقتاردى وتكەرۋ بارىسىندا زورايىپ كەلگەن. ٴبىز ورنىقتىلىق بارىسىندا ىلگەرىلەۋ قىزمەت جالپى ارناسىنا تاباندى بولىپ، ٴبىر تۇتاس جوسپارلاۋ، تەگىس ٴمان بەرۋ سىندى عىلمي ادىستەن ويداعىداي پايدالانىپ، ٴونىمدى بازار مەن ىسكەر ۇكىمەتتىڭ، جالپى قامداۋ مەن جالپى سۇرانىستىڭ، جاڭا قوزعالىس قۋاتىن جەتىلدىرۋ مەن كونە قوزعالىس قۋاتىن جاڭالاۋدىڭ، ارتۋ مولشەرىن ساپالىلاندىرۋ مەن ساقتالۋ مولشەرىن جانداندىرۋدىڭ، ساپانى جوعارىلاتۋ مەن جالپى مولشەردى ۇلعايتۋدىڭ ماڭىزدى قاتىناسىن ويداعىداي ٴبىر تۇتاس جوسپارلاپ، جۇڭگو ۇلگىسىندەگى وسىزامانداندىرۋدىڭ زاتتىق نەگىزىن ۇزدىكسىز بەكەمدەۋىمىز كەرەك. جاڭا دامۋ ۇستانىمىن تولىق، دالمە ـ ٴدال، جاپپاي دايەكتىلەندىرىپ، رەفورما جاساۋ، ەسىك اشۋ ارقىلى قوزعاۋشى كۇشتى ارتتىرۋعا، ومىرشەڭ كۇش ۇستەۋگە تاباندى بولىپ، اناعۇرلىم بەلسەندى دە ٴونىمدى ماكرولىق ساياسات اتقارىپ، عىلىم ـ تەحنيكادا جاڭالىق اشۋ مەن كاسىپ سالاسىندا جاڭالىق اشۋدىڭ توعىسا دامۋىن ىلگەرىلەتىپ، ٴتۇيىندى سالالارداعى حاۋىپ ـ قاتەرلەر مەن سىرتقى جاقتاعى سىن ـ سايىستاردان ساقتانىپ جانە ونى جويىپ، جۇڭگو ەكونوميكاسىنىڭ جوعارى ساپالى دامۋ ارناسىمەن العا باسۋىن ىلگەرىلەتۋىمىز كەرەك.
ىستەۋدى ماڭداي الدى ورىنعا قويىپ، ەل بىرلىگىنەن بەرىك قامال تۇرعىزۋ كەرەك. نەعۇرلىم كۇردەلى جاعدايعا ٴدوپ كەلگەن سايىن، سولعۇرلىم ۇلكەن اۋقىمدى يگەرۋ، بەلسەنە ىسكەرلىك كورسەتۋىمىز، ٴىستىڭ سالماعىن بىلەتىن، اۋىرىن ارقالايتىن، سىن ـ سايىسقا قاسقايا توتەپ بەرەتىن اسقاق جىگەردى ساقتاۋىمىز، ۇزدىكسىز ورگە باسىپ، كەدەرگىلەردەن اسىپ، اڭعار ـ جىرالاردان اتتاپ ٴوتىپ، ٴوز ٴىسىمىزدى تاباندىلىقپەن ويداعىداي ىستەۋىمىز كەرەك. پارتيا ورتالىق كوميتەتىنىڭ شەشىمدەرىن، ورنالاستىرۋلارىن جاسامپازدىقپەن دايەكتىلەندىرىپ، تياناقتاندىرىپ، ٴىس جۇزىندىكتى شىعار ٴتۇيىن ەتىپ، ناقتى ماسەلەلەردەن باستاپ كىرىسىپ، دامۋداعى قيىن ماسەلەلەردى كۇش سالا شەشىپ، دامۋدىڭ باسىمدىعىن تەرەڭ تامىر تارتتىرىپ، تياناقتاندىرۋدى يگەرۋدىڭ ونىمدىلىگى مەن قۋاتىن بار كۇشپەن جوعارىلاتۋ كەرەك. شىندىققا جۇگىنىپ ناقتى ىستەۋگە تاباندى بولىپ، كەلەلى جاعداي كوزقاراسىن كۇشەيتىپ، ساياسات بەلگىلەۋ مەن اتقارۋ جالپى بارىسىنىڭ سايكەسىمدىلىگىن جوعارىلاتىپ، پارتيا ورتالىق كوميتەتىنىڭ شەشىمدەرىنىڭ، ورنالاستىرۋىنىڭ ناقتى تياناقتانۋىنا شىنايى كەپىلدىك ەتۋىمىز كەرەك. ٴار جاقتىڭ بەلسەندىلىگىن، ىرىقتىلىعىن جۇمىلدىرىپ، جوعارى ساپالى دامۋدى ىلگەرىلەتۋدىڭ بىرىككەن كۇشىن اناعۇرلىم ويداعىداي ۇيىستىرۋىمىز كەرەك.
كەلەر جىلعى ەكونوميكالىق قىزمەتتىڭ كەلەلى باعىت ـ ساياساتتارى بەلگىلەندى، ٴسوز جوق، ەكونوميكالىق قىزمەتتى ويداعىداي ىستەۋ جونىندەگى جاۋاپكەرشىلىك سەزىم مەن كوكەي تەستىلىك سەزىمدى شىن مانىندە كۇشەيتۋ كەرەك. شي جينپيڭ جولداستى ۇيتقى ەتكەن پارتيا ورتالىق كوميتەتىنىڭ توڭىرەگىنە اناعۇرلىم تىعىز ىنتىماقتاسىپ، شي جينپيڭ جاڭا ٴداۋىر جۇڭگوشا سوتسياليزم يدەياسىن جاپپاي دايەكتىلەندىرىپ، ”ەكىنى تۇراقتاندىرۋدىڭ“ شەشۋشى ٴمانىن تەرەڭ ٴتۇسىنىپ، ”ٴتورت تانىمدى“ كۇشەيتىپ، ”ٴتورت سەنىمدى“ بەكەمدەپ، ”ەكىنى قورعاۋدى“ ورىنداپ، ورتالىقتىڭ ەكونوميكالىق قىزمەت ٴماجىلىسىنىڭ شەشىمدەرىن، ورنالاستىرۋلارىن قاز ـ قالپىندا دايەكتىلەندىرىپ، تياناقتاندىرىپ، ەكونوميكالىق، قوعامدىق دامۋدىڭ نىسانا ـ مىندەتتەرىن جاپپاي ورىنداپ، ”14 ـ بەسجىلدىق“ جوبانىڭ تابىسپەن اياقتاۋىنا شىنايى كەپىلدىك ەتىپ، جۇڭگو ۇلگىسىندەگى وسىزامانداندىرۋ ارقىلى مەملەكەتتى قۇدىرەتتەندىرۋ قۇرىلىسىن، ۇلتتى گۇلدەندىرۋ ۇلى ٴىسىن جاپپاي ىلگەرىلەتۋگە تىڭ دا اناعۇرلىم زور ۇلەس قوسايىق.
(شينحۋا اگەنتتىگىنىڭ 12 ـ ايدىڭ 13 ـ كۇنى بەيجيڭنەن بەرگەن حابارى)