اۋىل ـ قىستاقتى گۇلدەندىرۋدە كاسىپ سالاسىنىڭ شالقۋى شەشۋشى ٴتۇيىن. سوڭعى جىلدارى ياركەن اۋدانى بايلىق باسىمدىعىنا سۇيەنىپ، اۋىل شارۋاشىلىعىن دامىتۋ ۇلگىسىندە بەلسەنە جاڭالىق اشىپ، كوكونىس قالتقىسى ەكونوميكاسىنا كۇش سالىپ، كاسىپ قۇرىلىمىن ۇزدىكسىز ساپالىلاندىرىپ، ”مەزگىلسىز“ كوكونىستەردى نەگىز ەتكەن ەرەكشە كاسىپ سالاسىن بىرتىندەپ دامىتىپ، بۇقارانىڭ كىرىسىن ارتتىرىپ، اۋقاتتانۋىنا جاڭا جول اشتى.
12 ـ ايدىڭ 18 ـ كۇنى ٴتىلشى ياركەن اۋدانى ەلىشحۇ قالاشىعى شىلانقىر قىستاعىنداعى كوكونىس قالتقىسىنا كەلگەندە، قاربالاستىق پەن ۇمىتكە تولى كورىنىس كوزگە ءتۇستى. بالدىركوكتىڭ قويۋ حوش ٴيىسى اۋاعا تارالىپ، جاپ - جاسىل جاپىراقتار كۇن نۇرىندا جارقىرايدى. قىستاق تۇرعىندارى جيۋ، سۇرىپتاۋمەن ابىگەر بولىپ، بالعىن بالدىركوكتى تايلاپ، جۇزدەرىنەن مول ٴونىم شاتتىعى مەن تاماشا تۇرمىسقا دەگەن قاناعاتى مەن مۇندالادى.
تۇرنيسا قادىر مۇنىڭ يگىلىگىن كورۋشىلەردىڭ ٴبىرى. ول تىلشىگە بۇرىن كوكونىس ەگۋدەن حابارسىز، تۇرمىسىنىڭ دا تۇراقتى ەكونوميكالىق قاينارى جوق ەكەنىن ايتتى. كوكونىس قالتقىسىنا كىرىپ قىزمەت ىستەگەننەن كەيىن، ول ەگىمشىلىك تەحنيكاسىن يگەرىپ قانا قالماستان، ٴار ايدا تاعى تۇراقتى كىرىس كىرگىزدى. قازىر ول 2 قالتقىنى ٴساتتى كوتەرمەگە الىپ، ٴوزىنىڭ اۋقاتتانۋ جولىن باستادى.
ياركەن اۋداندىق پارتكوم ۇگىت ٴبولىمىنىڭ ەلىشحۇ قالاشىعى شىلانقىر قىستاعىندا تۇراتىن قىزمەت اترەتى مەن قىستاق ”ەكى كوميتەتى“ جەتەكشىلىك رولىن تولىق ساۋلەلەندىرىپ، جەرگىلىكتى ورىننىڭ بايلىق باسىمدىعىنا سۇيەنىپ، كوكونىس قالتقىسى ەكونوميكاسىن زور كۇشپەن دامىتتى. ولار وزىق ەگىمشىلىك تەحنيكاسى مەن باسقارۋ تاجىريبەسىن بەلسەنە ەنگىزىپ، قىستاق تۇرعىندارىنىڭ ”مەزگىلسىز“ كوكونىس ەگۋ تەحنيكاسىن بىرتىندەپ يگەرۋىنە كومەكتەسىپ، بالدىركوك، كاپۋستا سياقتى كوكونىستەرمەن ٴتورت ماۋسىمدا بىردەي قامداۋدى جۇزەگە اسىردى. بۇل بازار قاجەتىن قاناعاتتاندىرىپ قانا قويماي، قىستاق تۇرعىندارىنا دا كورنەكتى ەكونوميكالىق پايدا الا كەلدى.
ياركەن اۋداندىق پارتكوم ۇگىت ٴبولىمىنىڭ ەلىشحۇ قالاشىعى شىلانقىر قىستاعىندا تۇراتىن ٴبىرىنشى شۋجي ۋاڭ حۇڭيىن بىلاي دەدى: ”قىستاعىمىز قىستاق تۇرعىندارىن قۇرىلعىلى اۋىل شارۋاشىلىعىنا سۇيەنىپ كوكونىس كاسىپ سالاسىن دامىتۋعا بەلسەنە جەتەكشىلىك ەتتى، ەگىمشىلىك قۇرىلىمىن رەتتەۋ، كاسىپ سالاسىنىڭ ورنالاسۋىن ساپالىلاندىرۋ، تەحنيكالىق جالپىلاستىرۋدى كۇشەيتۋ سياقتى شارالار ارقىلى اۋىل ـ قىستاق كاسىپ سالاسىنىڭ گۇلدەنۋىنە دەم بەرىپ، قىستاق تۇرعىندارىنىڭ كىرىس دەڭگەيىن جوعارىلاتتى، كوكونىسپەن ورنىقتى قامداۋدى دا قامتاماسىز ەتتى“، ـ دەدى.
ەلىشحۇ قالاشىعىنىڭ ورىنباسار باستىعى ءالىمجان تۇرعۇن بىلاي دەدى: ”قازىر ەلىشحۇ قالاشىعىندا 105 كوكونىس قالىتقىسى بار، نەگىزىنەن بالدىركوك، كاپۋستا، قىزاناق سياقتى مەزگىلسىز كوكونىستەر ەگىلەدى. كەلەسى قادامدا، ٴبىز قازىرگى نەگىزدە ەگىمشىلىك كولەمىن ونان ارى كەڭەيتىپ، جاسىل دامۋ ۇستانىمىن جالعاستىرىپ، كوكونىس ەگىمشىلىگى كاسىبىنىڭ ۇزدىكسىز زورايۋىن ىلگەرىلەتىپ، بۇقارانىڭ ٴونىمدى مولايتىپ، كىرىستى ارتتىرۋىنا كومەكتەسىپ، اۋىل ـ قىستاقتى گۇلدەندىرۋگە اناعۇرلىم زور كۇش قوسامىز “، ـ دەدى.
(ياركەن اۋداندىق توعىسپالى مەديا ورتالىعىنىڭ ٴتىلشىسى زۇلفينۇر نۇرمامەت، پراكتيكانت اينۇر ابدىرەشيت)
