جۇڭحۋانىڭ تاڭداۋلى ٴداستۇرلى مادەنيەتىن ساۋلەلەندىرىپ، تۇرعىنداردىڭ رۋحاني مادەنيەت تۇرمىسىن بايىتۋ ٴۇشىن، 12 ـ ايدىڭ 24 ـ كۇنى چارقىلىق اۋدانى چارقىلىق قالاشىعى ايەلدەر بىرلەستىگى چارقىلىق قالاشىعى مادەنيەت الەۋمەتتىك اۋماعىندا قىزىقتى ءارى مادەنيەت مايەگى مول قاعاز ويما قيمىلىن وتكىزدى. كوپتەگەن تۇرعىندار بەلسەنە ات سالىسىپ، قاعاز ويما سىندى ٴداستۇرلى حالىقتىق كوركەمونەردىڭ وزگەشە قۇدىرەتىن بىرگە سەزىندى.
تۇرعىندار وزدەرى قيىپ بولعان قاعاز ويمالاردى كورسەتتى. سۋرەتتى جۋ سانياڭ تۇسىرگەن
قيمىل كەزىندە ۇستازداردىڭ ۇلگى كورسەتۋىمەن تۇرعىندار وزدەرى جاسامپازدىق جاراتۋعا كىرىستى، قىزىل قاعاز تۇرعىنداردىڭ قولىندا بەينە ومىرشەڭدىك كۇشكە يە بولعانداي، كوپشىلىك بار ىنتا - پەيىلىمەن قاعاز ويما جاسامپازدىعىنا ات سالىستى. قاراپايىم ”كوكتەم“ٴارپى فورماسىنداعى تەرەزە ويماسىنان باستاپ، كوپشىلىك قاعازدى ەپپەن بۇكتەپ، ونان سوڭ قايشىمەن الدىن الا سىزىلىپ بولعان سىزىقتى بويلاپ قيا باستادى؛ تۇرعىندار اراسىنداعى شەبەرلەرى لەزدە بۇل ونەردى يگەرىپ الدى، ولاردىڭ قيعان تۋىندىلارى اسا كوركەم، سىزىقتارى جاتىق شىقتى.
مۇعالىم تۇرعىندارعا قاعاز ويمانى تۇسىندىرۋدە. سۋرەتتى ٴپاريقا پولات تۇسىرگەن
مادەنيەت الەۋمەتتىك اۋماعىنىڭ تۇرعىنى ليۋ لي بىلاي دەدى: ”ٴار جىلعى كوكتەم مەرەكەسىندە بارلىق وتباسى وزدەرى زەر سالا قيىپ جاساعان تەرەزە گۇلدەرىن جاپسىرىپ، جاڭا جىلدا اماندىق پەن ىزگىلىكتى تىلەيدى. قاعاز قيما قىزىقتى بولۋمەن قاتار، كوپشىلىكتىڭ سۇيىسپەنشىلىگى مەن ورتاق ەستەمەلەرىن دە كوز الدىمىزعا ەلەستەتىپ، بالا كەزىمىزدەگى تەرەزە گۇلدەرىن جاپسىرعان قىزىقتى ىستەردى ەسىمىزگە سالدى“، ـ دەدى.
تۇرعىندار بىرگە تەرەزە ويۋىن قيدى. سۋرەتتى جۋ سانياڭ تۇسىرگەن
قاعاز ويما ٴبىر ٴتۇرلى كوركەمونەر فورماسى بولىپ قالماستان، جۇڭحۋا ٴداستۇرلى مادەنيەتىنىڭ ماڭىزدى قۇرامداس بولەگى. ول قاراپايىم قۇرال - سايماندار مەن ماتەريالدار ارقىلى مول ورنەك پەن ماعىنانى بەينەلەيدى. قاعاز ويما تۋىندىلارىندا ادەتتە ادامداردىڭ تاماشا تۇرمىسقا دەگەن تالپىنىسى قامتىلىپ جاتادى.
”ٴبىز قاعاز ويما سياقتى ٴداستۇرلى كوركەمونەر قيمىلى ارقىلى تۇرعىنداردىڭ ٴداستۇرلى مادەنيەت جونىندەگى تانىمىن كۇشەيتىپ، مەرەكەلىك رايدى ارتتىرىپ، كوپشىلىككە اۋىس ـ كۇيىس، ىقپالداستىق تۇعىرىن ازىرلەپ، كورشىلەر ارا قارىم ـ قاتىناستى جاقىنداتىپ، الەۋمەتتىك اۋماقتى اناعۇرلىم مول مەيىرگە جانە شاتتىققا بولەۋدى ٴۇمىت ەتەمىز“، ـ دەدى چارقىلىق اۋدانى چارقىلىق قالاشىعى مادەنيەت پۋنكتىنىڭ باستىعى ما يىنچيڭ.
قيمىل اياقتاعان سوڭ كوپشىلىك بىرگە سۋرەتكە ٴتۇستى. سۋرەتتى جۋ سانياڭ تۇسىرگەن
قيمىل كوڭىلدى اڭگىمەلەرمەن تابىستى اياقتادى، تۇرعىندار وزدەرىنىڭ قاعاز ويما تۋىندىلارىن الىپ ۇيلەرىنە قايتتى. كەلەسى قادامدا چارقىلىق اۋدانى الۋان ٴتۇرلى مادەنيەت قيمىلدارىن جالعاستى ورستەتۋگە ۇيمداسترىپ، قاعاز ويما ونەرىن ونان ارى جالپىلاستىرادى جانە جالعاستىرادى. قيمىل ارقىلى تۇرعىندارعا ٴداستۇرلى مادەنيەتتىڭ باۋرامدىلىعىن سەزىندىرىپ، الەۋمەتتىك اۋماقتىڭ جاراسىمدىلىعى مەن ىنتىماعىن جەبەيدى. (ەرىكتى ٴتىلشى جۋ سان-ياڭ، ٴپاريقا پولات)