كوكتەم مەرەكەسىندە جاڭا باستاما اشايىق، بۇل ٴدال تىڭعىلىقتى ىستەيتىن كەز. كوكتەم مەرەكەسى دەمالىسىنان كەيىنگى ٴبىرىنشى قىزمەت كۇنى اۆتونوميالى رايوندىق پارتكومنىڭ نەگىزگى باسشىلارى اۆتونوميالى رايوندىق دامۋ جانە رەفورما كوميتەتىندە تەكسەرۋ ـ زەرتتەۋ جۇرگىزگەندە بىلاي دەپ باسا دارىپتەدى: باتىلدىقپەن ويلاپ، باتىلدىقپەن ىستەپ، ايتقانىن دەرەۋ ىستەپ، ەرتە بىتىرۋگە بولاتىندارىن ەرتە ٴبىتىرىپ، تەزدەتۋگە بولاتىندارىن تەزدەتىپ، ”ٴبىر ٴىستى بار كۇشپەن تىندىرۋ“ سىندى قايسارلىق پەن تاباندىلىق ارقىلى ٴبىر توپ كەلەلى نىساندا تىڭ ناتيجەگە قول جەتكىزۋدى ىلگەرىلەتۋ كەرەك.
دۇنيە جۇزىندەگى ىستەردىڭ بارلىعى ىستەۋدەن كەلگەن. ٴبىر ٴىستى بار كۇشپەن تىندىرۋ قۇلشىنا العا ىلگەرىلەۋ كۇيى، شىنايى يگەرىپ تىڭعىلىقتى ىستەۋ ستيلى بولىپ تابىلادى. نىساندى يگەرىپ، دامۋدى جەبەپ، شينجياڭنىڭ ٴتۇرلى قىزمەتىنىڭ تاعى دا تىڭ ساتىعا كوتەرىلۋىن ىلگەرىلەتۋدە ”ٴبىر ٴىستى بار كۇشپەن تىندىرۋ“ سىندى قايسارلىقتى جەتىلدىرىپ، بار قايراتىن سالىپ، بار كۇشىن جۇمساپ، جاڭا بەينە، جاڭا ناتيجە شىعارۋعا تۋرا كەلەدى.
ٴبىر ٴىستى بار كۇشپەن تىندىرۋدا كەلەلى اۋقىمعا كوز جىبەرۋگە، كەلەلى جاعدايدى كوزدەۋگە، كەلەلى ٴىستى يگەرۋگە شەبەر بولۋ كەرەك. ىسكە جولىققاندا، كەلەلى جاعداي تۇرعىسىنان وي جۇگىرتكەندە عانا زاتتار دامۋىنىڭ نەگىزگى اعىم بەتالىسى مەن ۇزاق بولاشاقتىق جاعدايىن باعامداپ، كەلەلى جاعدايدا ارەكەتتەنۋگە، شەشۋشى ورىنعا كۇش سالۋعا بولادى. ەگەر جالپى جاعدايعا كوز جەتكىزبەي، ۇزاق بولاشاقتى ويلاماي كوز الداعى ”ازعانتاي مۇددەنى“ كوزدەيتىن بولساق، باستى قايشىلىق پەن وزەكتى قىزمەتتى يگەرە الماۋىمىز مۇمكىن، بار كۇشتى سالعان كۇندە دە پالەندەي ناتيجە شىعارا الماۋىمىز مۇمكىن.
ٴبىر ٴىستى بار كۇشپەن تىندىرۋدا مىقتى يگەرىپ، جەدەل ىستەۋ، شىنايى يگەرىپ تىڭعىلىقتى ىستەۋ كەرەك. ٴىستى ەرتە بايقاپ، تەز ارەكەتتەنىپ، ٴىستى تولىق تىندىرۋ كەرەك. ۋاقىت كۇتىپ تۇرمايدى، وراي كۇتىپ تۇرمايدى، دامۋ كۇتىپ تۇرمايدى. بارلىق ٴتيىمدى ورايدى يگەرىپ، بارلىق ٴتيىمدى شارت ـ جاعدايدان پايدالانىپ، دۇرىس دەپ قاراساق ۋاقىتتى مىقتى يگەرىپ ىستەپ، نازاردى ٴتۇيىندى سالالاردان قامال الىپ قيىندىقتى جەڭۋگە شوعىرلاندىرىپ، كەلەلى نىسانداردى ٴجىتى قاداعالاپ ونىمدىلىككە ۇمتىلىپ، بارىن سالىپ شىنايى يگەرىپ تىڭعىلىقتى ىستەپ، ”جاقسى باستاما“ ارقىلى تۇتاس جىلدا ىستەردىڭ ٴساتتى بولۋىنا دەم بەرۋ كەرەك.
ٴبىر ٴىستى بار كۇشپەن تىندىرۋدا ٴىستى ٴبىر ـ بىردەن تىندىرىمدى ىستەۋ كەرەك. ٴىس تىندىرىپ ناتيجە شىعارۋدا ٴتۇرلى قيىنشىلىق پەن سىن ـ سايىسقا جولىعۋىمىز مۇمكىن. قيىنشىلىققا جولىقساق ەكى قايىرىمعا كەلمەي بەل بوساتاتىن بولساق، ”اياقسىز قالعان ينجەنەريا“ بولىپ شىعادى؛ تياناقتاندىرۋدى يگەرۋدە بىردە بوساپ، بىردە قاتايىپ، بىردە قىزىپ، بىردە سۋيتىن بولساق، ”جاقسى كۇرىشتەن” “تاماقتى شالا پىسىرامىز“. سونداي قايسارلىقتى ساقتاپ، كەدەرگىلەردەن، بوگەتتەردەن تايسالماي ٴوتىپ، باتىلدىقپەن ىزدەنىس جاساپ، بۋىن سايىن العا ىلگەرىلەتىپ، ماسەلەنى ٴبىر ـ بىردەن شەشىپ، جەتىستىككە جەتپەيىنشە بوساڭسىماي، نىساناعا جەتپەيىنشە بەل شەشپەيتىن بولساق، قانشاما قيىن ٴىستىڭ بارلىعىن تۇبىندە تىندىرا الاتىن بولامىز.
جىلدىڭ باسى كوكتەمدە، ٴارقانداي ىستە ارەكەت الدىڭعى ورىندا تۇرادى. ٴاربىر ادام، ٴاربىر مەكەمە ـ ورىن، ٴار سالانىڭ بارلىعى ”ٴبىر ٴىستى بار كۇشپەن تىندىرۋ“ رۋحىن شىڭداپ، ىسكە كىرىسىپ، جۇمىس ىستەيتىن بولسا، بار الاپ جاڭارعان، تىرشىلىك تىنىسىنا شومعان شينجياڭدى قالىپتاستىراتىن بولادى.
(”جياڭ شياۋيان“ ماقالا جولداۋ پوچتا ساندىعى: xjrbplb@126 .com)
