انار بۇلت \ شينجياڭ گازەتىنىڭ ٴتىلشسى حۋاڭ شيڭ
”بۇگىنگى جارىستاعى جاعدايىم وتە جاقسى، الايدا كەيبىر تەحنيكالىق تۇيىندەردى تولىقتاۋىم قاجەت، مىسالى، قۇلديلاپ بۇرىلعان كەزدە جىلدامدىقتى جەدەلدەتە المادىم، بالكىم ٴبىر ـ ەكى سەكۋند ۋاقىتتى ۇتتىرىپ الدىم“. 2 ـ ايدىڭ 9 ـ كۇنى يابۋلي قار شاڭعى الاڭىندا اعا جۇلدەگەر بولعان بايان جالىن نازىك بۋىنداردا توسەلە تۇسۋگە الدەقاشان ادەتتەنىپ كەتكەن ەدى. مىنە وسىنداي مۇلتىكسىزدىككە دەگەن تاباندى تالپىنىس ونى بىرتىندەپ ازيا اعا جۇلدەگەرىنىڭ سيلىق ساحناسىنا كوتەردى.
ازيا قىسقى سپورت جارىسىنىڭ دالالىق قار شاڭعى ايەلدەر 5 كيلومەترلىك (ەركىن شەبەرلىك) جارىسىندا بايان 12 مينۋت 7 سەكۋند 5 تاقىلدىق ناتيجەمەن قارا ٴۇزىپ الدا كەلدى. ونىڭ التايلىق اۋىلداسى دىلنيگار يىلھامجان 3.6 سەكۋند سوڭىندا قالىپ، جۇلدەگەر بولدى. بۇل جۇڭگو شينجياڭ سپورتشىلارىنىڭ تۇڭعىش رەت ازيا قىسقى سپورت جارىسىنىڭ اعا جۇلدەگەر سيلىق ساحناسىنا كوتەرىلۋى ٴارى جۇڭگو ايەلدەر دالالىق قار شاڭعى كومانداسىنىڭ وسى جارىس تۇرىندەگى ەلەۋلى ناتيجەسى.
بايان (ورتادا) اكەسى، اعاسىمەن يابۋليداعى قار شاڭعى الاڭىندا باس قوستى. سۋرەتتى ءوزى قامداعان
3 جىلدىڭ الدىنداعى بەيجيڭ قىسقى وليمپيادا سپورت جارىسىندا 22 جاستاعى بايان حالىقارالىق ساحناعا تۇڭعىش شىققان ەدى. جاڭجياكوۋ چۇڭليداعى مەملەكەتتىك دالالىق قار شاڭعى ورتالىعىندا ول كوماندالاستارىمەن بىرگە جۇڭگو كومانداسىنىڭ قىسقى وليمپيادا سپورت جارىسى ايەلدەردىڭ دالالىق قار شاڭعى 4 × 5 كيلومەترلىك ۇتىلامالى جارىسىنىڭ تاريحتاعى ەڭ جاقسى ناتيجەسىن جاراتتى، ياعني 10 ـ ورىنعا شىقتى. وسى ناتيجە ەۆروپالىق شەبەرلەردىڭ وسى جارىس ٴتۇرىن ۇزاق ۋاقىت مونوپوليالاۋىن تالقانداپ قانا قويماي، ونان دا ماڭىزدىسى، جۇڭگو ايەلدەر دالالىق قار شاڭعىسىن دامىتۋعا بەرىك نەگىز قالادى.
باياننىڭ ەسەيىپ ـ ەرجەتۋ بارىسى بەينە دالالىق قار شاڭعى سپورتى ٴۇشىن ارنايى دايىندالعانداي. 1999 ـ جىلى 12 ـ ايدا بايان التاي ايماعى جەمەنەي اۋدانى ساۋىر تاۋىنىڭ باۋرايىنداعى مالشى وتباسىندا دۇنيەگە كەلگەن. بۇل ارانىڭ قىسى ۇزاق، بايتاق دالانى اق قار قىمتاپ جاتادى، بۇل ونىڭ كەلەشەكتە شاڭعى سپورتىمەن اينالىسۋىنا وزگەشە تابيعي شارت ـ جاعداي ازىرلەدى.
باياننىڭ اتاسى سول جەرگە تانىمال اتاقتى قۇسبەگى، اڭشى. قۇستى قولعا ۇيرەتۋ اسا سابىرلىلىقتى قاجەت ەتەدى، وسى ٴداستۇرلى ونەر دە باياننىڭ قايتپاس قايسار مىنەزىن جەتىلدىردى. اكەسى جالىن اۋباكىر اۋلەتتەرىنىڭ قۇسبەگىلىك ونەرىن جالعاستىرىپ قانا قويماي، ادەبيەتكە اۋەس اقىن. شەشەسى سول جەردە تانىمال اتاعى بار شەبەر كەستەشى. مىنە وسىنداي اسەمدىك پەن كۇش ـ قۋاتقا تولى وتباسىندا ەسەيگەن بايان كىشكەنتاي كەزىنەن ـ اق ايرىقشا سپورت تالانتىن تانىتادى.
باياننىڭ اكەسى جالىن (سولدان 2 -). سۋرەتتى ءوزى قامداعان
5 جاسىنان باستاپ بايان اكە ـ شەشەسىنە كومەكتەسىپ جاسى ۇلعايعان اتاسىنا قارايدى. بالالىق شاعىندا ول ۇنەمى اتقا ٴمىنىپ، اتا ـ اناسىمەن بىرگە كوشىپ ـ قونىپ مال باعادى. 9 جاس كەزىندە ول ٴتىپتى شىلبىردى ٴوزى شەشىپ، ۇيرەتىلمەگەن اساۋ اتقا ٴمىنىپ، تىزگىن ـ شىلبىردى قويا بەرىپ كەڭ ـ بايتاق قارلى القاپتا قۇيعىتادى. وسى كەشىرمە ونىڭ جۇرەكتىلىگىن شىڭداپ قانا قويماي، ونىڭ وسىدان كەيىن جوعارى شەك سپورتىمەن اينالىسۋىنا بەرىك نەگىز قالادى.
2017 ـ جىلى بەيجيڭ قىسقى وليمپيادا سپورت جارىسىنا دايىندالۋ ٴۇشىن، جۇڭگو دالالىق قار شاڭعى كومانداسى بۇكىل مەملەكەت كولەمىندە سالا اتتاپ، ٴتۇر اتتاپ سپورتشى تاڭدايدى. بايان 800 مەترگە جۇگىرۋ تۇرىندەگى ۇزدىك ناتيجەسىمەن تاڭدالادى. قىزىنىڭ تاڭداۋى الدىندا، اكەسى جالىن قىزىن قيماسا دا، باتىل قولداۋ كورسەتەدى: ”مەيلى نە ىستەسەڭ دە، شەشىم جاساعان ەكەنسىڭ، استە وكىنبە، ٴسوز جوق، ەڭ جاقسى ناتيجە جارات“.
بايان يابۋليداعى قار شاڭعى الاڭىندا قۇيعىتىپ بارادى. سۋرەت شينحۋا اگەنتتىگىنەن الىندى
ساتىلار بويىنشا تاڭداۋدان كەيىن 2019 ـ جىلى بايان نەشە مىڭ تاڭداۋعا دايىنداعان مۇشەلەر اراسىنان قارا ٴۇزىپ شىعىپ، مەملەكەتتىك كومانداعا رەسمي تاڭدالادى. 2022 ـ جىلعى بەيجيڭ قىسقى وليمپيادا سپورت جارىسى ونىڭ كاسىپتىك ٴومىرىنىڭ ماڭىزدى باستاماسى، ەڭ جاقسى دەڭگەيىن ساۋلەلەندىرە الماسا دا، وسى جارىستا ول قۇندى تاجىريبە توپتادى.
قازىر بايان جاڭا باستاماعا شىقتى. 2 ـ ايدىڭ 12 ـ كۇنى ايەلدەردىڭ 4 × 5 كيلومەترلىك ۇتىلامالى جارىسى ونىڭ وسى كەزەكتى ازيا قىسقى سپورت جارىسىنداعى سوڭعى شايقاسى. بۇل جاس ساڭلاق ٴتىپتى دە جوعارى نىساناعا، ياعني 2026 ـ جىلعى ميلان قىسقى وليمپيادا سپورت جارىسىنا قاراي قادام تاستاۋدا. ول ٴۇشىن ايتقاندا، يابۋليدەگى اعا جۇلدەگەرلىك تەك جاڭا باستاما عانا.
”ٴداستۇرلى تەحنيكانى تاعى دا كۇشەيتۋىم كەرەك، اسىرەسە، بىلەك كۇشىمدى ارتتىرۋىما تۋرا كەلەدى“. بايان جانارىن ٴتىپتى دە الىسقا تاستادى. دالالىق قار شاڭعى سىندى باسەكە قيان ـ كەسكى سالادا ونىڭ باسار جولى ٴالى ۇزاق. الايدا ٴوزىنىڭ اۋىلى ساۋىر تاۋىنداعى جىل بويى ەرىمەيتىن قاسات قار سياقتى باياننىڭ قار شاڭعىعا ىستىق ىقىلاسى مەن تالپىنىسى ماڭگى توقتامايدى.
