ۋاكىل ۋ ۋىنشيۋ:
قىستاق تۇرعىندارىنىڭ ”قالتاسىن قامپايتۋمەن“ بىرگە، ”وي ـ ساناسىن دا بايىتامىن“
انار بۇلت \ شينجياڭ گازەتىنىڭ ٴتىلشىسى جاڭ لەي
قىزمەتكە شىعىپ قىستاق كادرى بولعانعا، ودان مەملەكەتتىك حالىق قۇرىلتايى ۋاكىلى بولىپ سايلانعانعا دەيىن قىستاق تۇرعىندارىن بايىتۋ ۋ ۋىنشيۋدىڭ كوكەيىندەگى ٴىرى ٴىس بولىپ كەلدى.
ۋ ۋىنشيۋ جىڭ اۋدانى تولى قالاشىعى ىجىلىنمودۇن قىستاعى قىستاق تۇرعىندار كوميتەتىنىڭ مەڭگەرۋشىسى، ول: ”حالىق مەنى ۋاكىل ەتىپ سايلادى، مەن حالىق ٴۇشىن ۋاكىل بولامىن“ دەگەن ٴبىر اۋىز ٴسوزدى ەسىنەن شىعارعان ەمەس. ول بىلاي دەدى: حالىق قۇرىلتايى ۋاكىلى بۇقارامەن ارالاسىپ مىندەت وتەپ جاۋاپكەرشىلىكتى ادا ەتۋى، بۇقارانىڭ قۇت ـ ىرىسىن كوزدەپ، بۇقاراعا يگى ٴىس ىستەپ، ولاردى قامنان ارىلتۋى كەرەك.
قىستاق تۇرعىندارىن بايىتۋدىڭ تەتىگى كاسىپ سالاسىن كوركەيتۋدە. ىجىلىنمودۇن قىستاعىندا كۇن نۇرىنىڭ ٴتۇسۋى جەتكىلىكتى، كليمات قۇرعاق، كۇن مەن ٴتۇننىڭ تەمپەراتۋرا پارقى زور، ماقتا ەگۋ ەجەلدەن بەرى قىستاق تۇرعىندارىنىڭ نەگىزگى كىرىس قاينارى بولعانىمەن، بىتىراندى ورنالاسقان ”الاقانداي اتىز“، ”كەدىر ـ بۇدىر جەر“ قىستاقتىڭ ماقتا كاسىپ سالاسىن دامىتۋىنا تۇساۋ بولىپ كەلگەن.
”جەر بىتىراندى، ماشينامەن جۇمىس جۇرگىزۋدە جۇمىس ٴونىمى تومەن، ۋاقىت تا سارىپ بولادى“. ۋ ۋىنشيۋ بىلاي دەدى: بۇقارانىڭ پىكىرىن كەڭ كولەمدە تىڭداعاننان كەيىن قىستاق جەردى بىرىكتىرۋ، قىستاق تۇرعىندارىنىڭ كولەمدى ەگۋىنە، ٴبىر تۇتاس باسقارۋىنا، ماشينامەن جيناۋىنا جەتەكشىلىك ەتتى. ”ٴبىز ماقتا سورتىن ولشەمگە ٴتۇسىرىپ، ماشينامەن ماقتا جيناۋ، ەگۋ تەحنولوگياسىن قولداندىق، ٴبىر تۇتاس ٴدارى شاشىپ، تىڭايتقىش بەردىك، ماقتانىڭ مۋ باسىندىق ٴونىمى كورنەكتى جوعارىلاپ، كىرىس ارتىپ، تۇرمىس تا اناعۇرلىم جاقساردى“، ـ دەدى جەردى بىرىكتىرگەننەن كەيىنگى وزگەرىستى تىلگە تيەك ەتكەن قىستاق تۇرعىنى دۋ پىڭبو قۋانا.
ماقتا ەگۋدە ”تيپ جاڭالانعاننان كەيىن“ ۋ ۋىنشيۋ تاعى جاراقسىز سۋلياۋ جارعاقتى جيناپ الىپ پايدالانۋ ماسەلەسىنە نازار اۋدارا باستادى.
”مەن ارالاپ احۋال ۇعىسۋ بارىسىندا قالدىق جارعاقتى ماشينامەن جيناپ الۋدا وزىندىك قۇننىڭ جوعارى بولۋىنىڭ جەردى كوتەرمەگە العانداردىڭ قالدىق جارعاقتى جيناپ الۋ بەلسەندىلىگىنە تىكە ىقپال كورسەتىپ وتىرعاندىعىن بايقادىم. بۇل ۇزاق مەرزىمگە جالعاسسا، جەر بايلىعى مەن ەكولوگيالىق ورتاعا ىقپال جاسايتىن بولادى“، ـ دەدى ۋ ۋىنشيۋ.
ىشكەرىلەي تەكسەرۋ ـ زەرتتەۋ جۇرگىزۋ ارقىلى ۋ ۋىنشيۋ باستاماشىلدىقپەن ۇسىنىس قويىپ، قاتىستى تاراۋلاردىڭ ساياساتتىق سۇيەمەلدەۋ تەبىنىن ارتتىرۋىن، جاراقسىز جانە ەسكى سۋلياۋ جارعاقتى جيناپ الۋ جۇمىسىن اۋىل شارۋاشىلىق ماشينالارىن ساتىپ الۋ قوسىمشا قاراجات جۇمىسى كولەمىنە ەنگىزۋدى، ەگىنجايداعى سۋلياۋ جارعاق قالدىقتارى مولشەرىن ازايتۋدى جەدەلدەتىپ، سۋلياۋ جارعاقتى اتىزدان جيناپ الىپ، پايدالانۋ ورەسىن جوعارىلاتىپ، جاراقسىز جانە ەسكى سۋلياۋ جارعاقتى جيناپ الىپ پايدالانۋ جۇيەسىن اقاۋسىزداندىرۋدى ٴۇمىت ەتەتىندىگىن ايتتى. ۇسىنىس قاتىستى تاراۋلاردىڭ وسكەلەڭ ٴمان بەرۋى جانە بەلسەنە بىتىرۋىنە يە بولىپ، اۋىل شارۋاشىلىعىنا تيىمدىلىك جاساۋ جونىندەگى قاتىستى ساياسات نەگىزگى ساتىدا جالپىلاستىرىلدى.
2024 ـ جىلى اۆتونوميالى رايوندىق حالىق قۇرىلتايى تۇراقتى كوميتەتى ۇيىمداستىرعان شوعىرلى كوزدەن كەشىرۋ كەزىندە ۋ ۋىنشيۋ شينجياڭ تيانحۇي كاڭباي اۋىل شارۋاشىلىق ەكولوگياسى عىلىم ـ تەحنولوگيا شەكتى سەرىكتەستىگىنە بارىپ، وسى سەرىكتەستىكتىڭ ماقتا ساباعىن شيكىزات ەتىپ جوعارى قۋاتتى الدەگيدسىز دارەجەلى ەكولوگيالىق جاساندى تاقتاي ٴوندىرىپ شىعارعاندىعىن كورەدى. ”وسى تەحنولوگيالىق جاڭالىق ماعان ماقتا ساباعىن جيناپ الىپ پايدالانۋ جونىندە تىڭ وي سالدى“، ول وسى ٴادىستى دەرەۋ جىڭ اۋداندىق اۋىل شارۋاشىلىعى، اۋىل ـ قىستاق مەكەمەسىنىڭ جانە قاتىستى كاسىپورىنداردىڭ جاۋاپتىلارىنا جەتكىزەدى. ”كوپ رەت تەكسەرۋ جۇرگىزىپ دالەلدەۋدەن وتكىزگەننەن كەيىن، اۋدانداعى ٴبىر كاسىپورىن ماقتا ساباعىنان پايدالانىپ باتنوس جاسايتىن ماشينا ەنگىزدى ٴارى بىلتىر 11 ـ ايدا وندىرىسكە قوستى“. ۋ ۋىنشيۋ بىلاي دەدى: ”الداعى جەردە ۇزدىكسىز الىستى كوزدەپ، كىشكەنەدەن باستاپ ىسكە كىرىسىپ، بۇقارانىڭ شۇعىل، قيىن، ۋايىمداعان، ٴزارۋ ماسەلەلەرىن ويداعىداي شەشەمىز“، بيىلعى كوزدەن كەشىرۋ كەزىندە ول تاعى نازاردى سيفرلى ەكونوميكا مەن قۇرىلعىلى اۋىل شارۋاشىلىعىنا اۋدارىپ، اۋىلداستاردى باستاپ اۋىل ـ قىستاقتى جاپپاي گۇلدەندىرۋ بارىسىندا زور ىسكەرلىك كورسەتۋدى ٴۇمىت ەتتى.
ۋ ۋىنشيۋ بىلاي دەدى: جاڭا داۋىردەگى جاڭاشا شارۋالار قالتالارىن قامپايتۋمەن بىرگە، ونان دا ماڭىزدىسى، رۋحاني جاقتان بايۋ كەرەك. ول شينجياڭعا كومەكتەسۋ نىسان قارجىسىن بەلسەنە ٴوتىنىش ەتىپ، جەرگىلىكتى پارتكوم مەن ۇكىمەتتىڭ بار كۇشپەن قولداۋىندا، قىستاق تۇرعىندار كوميتەتى اۋلاسى ىشىنەن 1300 شارشى مەترلىك قىستاق دارەجەلى مادەنيەت بازاسىن سالىپ، كەڭسە جابدىعى جانە جۇمساق، قاتتى بولشەك قۇرىلعىلارىن تۇگەلدەي تولىق سەپتەدى. قىستاق تۇرعىندارى كەڭ دە جارىق ٴماجىلىس كەڭسەسىندە جيىن اشىپ ىستەردى كەڭەسۋمەن بىرگە، مادەنيەت قيمىل ورتالىعىندا مادەنيەت كوڭىل اشۋ قيمىلدارىن ورىستەتە الاتىن بولدى. قىستاقتا شەبەرلىككە باۋلۋ كۋرسى، بوبەك اناعا باۋلۋ كۋرسى، قازۋ ماشيناسى كۋرسى، ەلەكتروندى ساۋداعا باۋلۋ كۋرسى اشىلدى... الۋان ٴتۇرلى شەبەرلىككە باۋلۋدىڭ ارقاسىندا، قىستاق تۇرعىندارى ٴبىر شەبەرلىكتىڭ تەتىگىن يگەرۋمەن بىرگە، اناعۇرلىم كوپ جۇمىستانۋ تاڭداۋىنا يە بولىپ، كىرىستەرىن ۇزدىكسىز ارتتىردى.
”اۋىل ـ قىستاقتى گۇلدەندىرۋدى ىلگەرىلەتۋدە زاتتىق جانە رۋحاني جاقتى بىردەي مىقتى ويداعىداي يگەرۋ كەرەك، بىردە ـ بىرەۋى كەم بولسا بولمايدى“. ۋ ۋىنشيۋ بىلاي دەدى: ىقىلاس قويا وتىرىپ جاقسى حالىق قۇرىلتايى ۋاكىلى بولىپ، حالىق ٴۇشىن بۇكىل ىنتا ـ پەيىلىممەن مىندەت وتەپ جاۋاپكەرشىلىكتى ادا ەتىپ، ٴار ۇلت بۇقاراسىنىڭ سەنىمىن اقتاپ، اۋىل ـ قىستاقتى جاپپاي گۇلدەندىرۋدىڭ كوركەم كارتيناسىن كەسكىندەۋگە ٴوز ۇلەسىمدى قوسامىن.
ءتىلشى اسەرى
”ٴۇمىتتى“ اۋىلدا مازداتايىق
ىجىلىنمودۇن قىستاعىنداعى اتىز باسىندا مەملەكەتتىك حالىق قۇرىلتايىنىڭ ۋاكىلى ۋ ۋىنشيۋدىڭ بەينەسى ۇنەمى قىستاق تۇرعىندارىنىڭ تىلەگىمەن توعىسىپ جاتادى. قونىس ورتاسىن جاقسارتۋدان تارتىپ ەگىنجايلارداعى ”اق ٴتۇستى بىلعانىشتى“ وڭاۋعا، اۋىل ـ قىستاق كاسىپ سالاسىن دامىتۋدان اۋىل ـ قىستاق مادەنيەت تۇرمىسىن بايىتۋعا دەيىن ول حالىق جاعدايىن تۇگەل ارالاپ ۇعىسىپ، ارەكەتىمەن جاۋاپكەرشىلىگىن ايگىلەپ، قىستاق تۇرعىندارىن اۋىل ـ قىستاقتى جاپپاي گۇلدەندىرۋ سىندى وسى جۇمىستى اناعۇرلىم باي مازمۇندى، اناعۇرلىم تاتىمدى ەتىپ ىستەۋگە جەتەكتەدى. ۋ ۋىنشيۋ ”بىرگە بايۋ جولىندا توتە جول جوق، تەك اتىز باسىندا ٴجۇرىپ، بۇقارامەن ەتەنە بولعاندا عانا اۋىلدا ’ٴۇمىتتى‘ مازداتۋعا بولاتىندىعىنا“ كامىل سەندى. قازىرگى تاڭدا ول اياق الىسىن توقتاتپادى، اۋىلداستارىن باستاپ تاماشا تۇرمىسقا تالپىنىپ، اۋىل ـ قىستاقتى گۇلدەندىرۋ كارتيناسىندا ماڭداي تەرىن ۇزدىكسىز توگۋدە _ ول ارادا جەردىڭ بەرەتىن مول ىرىسى جاتىر، ونان دا ماڭىزدىسى، ٴداۋىردىڭ ٴۇنى بار.
