— 2024 ـ جىلعى شينجياڭنىڭ رەفورمانى جاپپاي تەرەڭدەتۋى جونىندە جالپى شولۋ
انار بۇلت \ شينجياڭ گازەتىنىڭ ٴتىلشىسى جاڭ يۇنمەي
2024 ـ جىل — جاڭا جۇڭگو قۇرىلعاندىعىنىڭ 75 جىلدىعى، ”14 ـ بەسجىلدىق“ جوباداعى نىسانا ـ مىندەتتەردى جۇزەگە اسىراتىن شەشۋشى جىل، پارتيا 20 ـ كەزەكتى ورتالىق كوميتەتىنىڭ ٴۇشىنشى جالپى ٴماجىلىسى رەفورمانىڭ جاڭا تاراۋىن تاعى باستاپ، جۇڭگو ۇلگىسىندەگى وسىزامانداندىرۋ ارقىلى مەملەكەتتى قۇدىرەتتەندىرۋ قۇرىلىسىن، ۇلتتى گۇلدەندىرۋ ۇلى ٴىسىن جاپپاي ىلگەرىلەتۋدىڭ شەشۋشى كەزەڭىن باسىپ ٴوتتى.
شەشۋشى جىلدا شەشۋشى ىسكەرلىك كورسەتتى.
وسى ٴبىر جىلدا اۆتونوميالى رايوندىق 10 ـ كەزەكتى پارتكومنىڭ ون ەكىنشى جالپى ٴماجىلىسى اشىلىپ، پارتيا ورتالىق كوميتەتىنىڭ رەفورما ورنالاستىرۋلارىنا تۋرالانىپ، نازار شينجياڭنىڭ ٴار جاقتاعى، ٴار سالاداعى ٴتۇيىندى قىزمەتتەرىنە شوعىرلاندىرىلىپ، ٴبىر قىدىرۋ ماڭىزدى رەفورما شارالارى العا قويىلدى.
وسى ٴبىر جىلدا شينجياڭ ستراتەگيالىق سيپاتتى، جاسامپازدىق سيپاتتى، جەتەكشىلىك سيپاتتى رەفورمالاردى تۇتقا ەتىپ، ٴار سالاداعى رەفورمانىڭ ىشكەرىلەي ىلگەرىلەۋىن جەبەپ، وعان جەتەكشىلىك ەتىپ، ورنالاستىرىلعان 158 رەفورما مىندەتىن جاپپاي ورىنداپ، 21 ٴتۇرلى رەفورمانى تۇيىنىندە سىناق ەتۋدى ورنىقتى ىلگەرىلەتتى.
تەك رەفورمالاۋشى عانا العا باسادى، تەك جاڭالىق اشۋشى عانا كۇشەيەدى، تەك رەفورما جاساپ، جاڭالىق اشۋشى عانا جەڭىسكە جەتەدى. رەفورما جاساۋ تاسقىنداعان ارىنمەن تيانشان الابىندا جاڭا قوزعالىس قۋات قاۋلاتتى.
جۇيەلى جوسپارلاندى، رەفورما جولى اناعۇرلىم ايقىندالا ٴتۇستى
رەفورما جاساۋ، ەسىك اشۋ — جۇيەلى ينجەنەريا، ٴسوز جوق، جاپپاي رەفورما جاساۋعا تاباندى بولىپ، ٴتۇرلى رەفورمانىڭ سايكەسۋى، ۇيلەسۋى بارىسىندا ىلگەرىلەتۋ كەرەك.
2024 ـ جىلى اۆتونوميالى رايوندىق پارتكومنىڭ رەفورمانى جاپپاي تەرەڭدەتۋ كوميتەتى 3 رەت ٴماجىلىس اشىپ، ورتالىق رەفورمانى جاپپاي تەرەڭدەتۋ كوميتەتى ٴماجىلىسىنىڭ رۋحىن، اسىرەسە، باس شۋجي شي جينپيڭنىڭ ماڭىزدى ٴسوزىنىڭ رۋحىن دەر كەزىندە جەتكىزىپ، ۇيرەنىپ، نازاردى شينجياڭنىڭ ٴتۇزىلىس ـ مەحانيزمدەگى تەرەڭ قاتپارلى كەدەرگىلەرىنە شوعىرلاندىرىپ، جان ـ جاقتى زەرتتەپ، دەن قويا ورنالاستىرىپ، ٴتۇرلى رەفورما مىندەتتەرىن جۇيەلى جوبالادى.
«شينجياڭنىڭ جالپىعا ٴتيىمدى فينانىسىنىڭ جوعارى ساپالى دامۋىن ىلگەرىلەتۋ جونىندەگى اتقارۋ جوباسىن»، «مەملەكەت كەڭەس كەڭسەسىنىڭ ‹ تەبىندى ارتتىرىپ، عىلىم ـ تەحنولوگيالىق كاسىپورىنداردىڭ قارجى قۇراۋىن قولداۋ ارەكەت جوباسىن> تياناقتاندىرۋ جونىندەگى ٴبىرقانشا شارانى» اقىلداسىپ قارادى، اۆتونوميالى رايوننىڭ اۋىل ـ قىستاق امانات ـ قارىز كووپەراتيۆى رەفورماسىن تەرەڭدەتۋ قىزمەتىن اقىلداستى، اۆتونوميالى رايون دارەجەلىدەن تومەن قازىنا ٴتۇزىلىسى رەفورماسىن اناعۇرلىم ىلگەرىلەتۋ جونىندەگى اتقارۋ جوباسىن اقىلداستى، تالقىلادى... ٴبىر جىلدان بەرى، شينجياڭنىڭ رەفورمانى جاپپاي تەرەڭدەتۋدەگى قادامى نىق، ٴدۇبىرى اسقاق بولدى.
اسىرەسە، بىلتىر 8 ـ ايدا اۆتونوميالى رايوندىق 10 ـ كەزەكتى پارتكومنىڭ ون ەكىنشى جالپى ٴماجىلىسى اشىلىپ، پارتيا ورتالىق كوميتەتىنىڭ شەشىمدەرىن، ورنالاستىرۋلارىن جاپپاي دايەكتىلەندىرىپ، تياناقتاندىرىپ، باس شۋجي شي جينپيڭنىڭ رەفورمانى جاپپاي تەرەڭدەتۋ جونىندەگى ٴبىر قىدىرۋ جاڭا يدەياسىن، جاڭا كوزقاراسىن، جاڭا تۇجىرىمدارىن ىشكەرىلەي ۇيرەنىپ، دايەكتىلەندىرىپ، قوعام ورنىقتىلىعى مەن باياندى تىنىشتىق باس نىساناسىن مىقتاپ يگەرىپ، رەفورمانى جاپپاي تەرەڭدەتۋ ارقىلى جاڭا داۋىردەگى پارتيانىڭ شينجياڭدى باسقارۋ جالپى جوباسىن تولىق، دالمە ـ ٴدال، جاپپاي دايەكتىلەندىرۋدىڭ باياندى مەحانيزمىن قالىپتاستىرىپ، جۇڭگو ۇلگىسىندەگى وسىزامانداندىرۋدىڭ شينجياڭ امالياتىن ىلگەرىلەتۋگە قۋاتتى قوزعاۋشى كۇش جانە ٴتۇزىم قامتاماسىزدىعىن ازىرلەۋدى اقىلداستى، ورنالاستىردى.
ماجىلىستە قاراپ ماقۇلدانعان «جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى شينجياڭ ۇيعۇر اۆتونوميالى رايوندىق كوميتەتىنىڭ پارتيا 20 ـ كەزەكتى ورتالىق كوميتەتى ٴۇشىنشى جالپى ٴماجىلىسىنىڭ رۋحىن ىشكەرىلەي دايەكتىلەندىرىپ، رەفورمانى ونان ارى جاپپاي تەرەڭدەتىپ، جۇڭگو ۇلگىسىندەگى وسىزامانداندىرۋدىڭ شينجياڭ امالياتىن ىلگەرىلەتۋ جونىندەگى قاۋلىسى»، «جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى شينجياڭ ۇيعۇر اۆتونوميالى رايوندىق 10 ـ كەزەكتى كوميتەتى ون ەكىنشى جالپى ٴماجىلىسىنىڭ پارتيا 20 ـ كەزەكتى ورتالىق كوميتەتى ٴۇشىنشى جالپى ٴماجىلىسىنىڭ رۋحىن ىشكەرىلەي دايەكتىلەندىرىپ، رەفورمانى ونان ارى جاپپاي تەرەڭدەتۋ، جۇڭگو ۇلگىسىندەگى وسىزامانداندىرۋدىڭ شينجياڭ امالياتىن ىلگەرىلەتۋ جونىندەگى قارارى» شينجياڭنىڭ رەفورمانى ونان ارى جاپپاي تەرەڭدەتۋىنە مىندەت بەلگىلەپ، جول كارتاسىن سىزىپ بەردى.
جۇڭحۋا ۇلتى ورتاق تۇلعا تانىمىن بەكەمدەۋ ٴتۇزىم ـ مەحانيزمىن اقاۋسىزداندىردى، جوعارى دەڭگەيدەگى سوتسياليستىك بازار شارۋاشىلىعى ٴتۇزىلىسىن ورناتتى، ەكونوميكانىڭ جوعارى ساپالى دامۋىن ىلگەرىلەتەتىن ٴتۇزىلىس ـ مەحانيزمدى اقاۋسىزداندىردى، وقۋ ـ اعارتۋ، عىلىم ـ تەحنولوگيا دارىندىلارى ٴتۇزىلىس ـ مەحانيزم رەفورماسىن ٴبىر تۇتاس جوسپارلاپ ىلگەرىلەتتى، وڭىرلىك سايكەستى دامۋدى ٴبىر تۇتاس جوسپارلاۋ مەحانيزمىن اقاۋسىزداندىردى... شينجياڭنىڭ رەفورمانى ونان ارى جاپپاي تەرەڭدەتۋ جولى اناعۇرلىم ايقىندالا ٴتۇستى.
دالمە ـ ٴدال كۇش سالىپ، رەفورما سىندى ”شەشۋشى شارادان“ ويداعىداي پايدالاندى
2024 ـ جىلى شينجياڭ جۇڭگو (شينجياڭ) ەركىن ساۋدا سىناق رايونى رەفورما مىندەتىن جاپپاي ورىستەتىپ، ولكە دارەجەلى 35 تۇزىمدە جاڭالىق اشۋ جەتىستىگىن جانە تيپتىك مىسالىن قالىپتاستىردى، جاڭادان 8500دەن استام كاسىپورىن قوسىلدى؛ ”ون ٴىرى كاسىپ سالاسى شوعىرى“ قۇرىلىسى جوعارى ساپالى ىلگەرىلەتىلىپ، تۇتاس جىلدا وندىرىلگەن مۇناي ـ گاز بالاماسى 66 ميلليون 640 مىڭ توننا بولىپ، ٴۇرتىس 4 جىل بويى بۇكىل ەل بويىنشا ٴبىرىنشى ورىندى يەلەدى؛ كاسىپورىنداردىڭ دامۋ جاعدايى جاقسى بولىپ، كولەمنەن جوعارى ونەركاسىپ كاسىپورنى 5000نان اسىپ، تىركەۋگە الىنعان ٴتۇرلى شارۋاشىلىق تۇلعاسى 2 ميلليون 594 مىڭ 700گە جەتتى...
اماليات شينجياڭ قىزمەتىن جاقسى ىستەۋدە، ٴسوز جوق، رەفورمانى تەرەڭدەتۋ سىندى وسى ”شەشۋشى شارادان“ جانە ”ماڭىزدى اسىلدان“ ويداعىداي پايدالانۋ كەرەكتىگىن دالەلدەدى.
وتكەن جىلى شينجياڭ نازاردى لاڭكەستىككە قارسى تۇرىپ ورنىقتىلىقتى قورعاۋدىڭ زاڭمەن باسقارىلۋىن، ۇدايىلانۋىن تىڭعىلىقتى ىلگەرىلەتۋ، جۇڭحۋا ۇلتى ورتاق تۇلعا تانىمىن بەكەمدەۋ ٴتۇزىلىس ـ مەحانيزمىن اقاۋسىزداندىرۋ، جۇڭگو (شينجياڭ) ەركىن ساۋدا سىناق رايونىن جوعارى ولشەممەن قۇرۋ، وسىزاماندانعان كاسىپ سالاسى جۇيەسىن جەدەل قۇرۋ، اۋىل شارۋاشىلىق، اۋىل ـ قىستاق رەفورماسىن ىشكەرىلەي ىلگەرىلەتۋ، جوعارى ساپالى شارۋاشىلىق تۇلعالارىن كۇش سالا باۋلۋ، شارۋاشىلىق ـ ساۋدا ورتاسىن ۇزدىكسىز ساپالىلاندىرۋ سىندى 7 جاقتاعى ستراتەگيالىق سيپاتتى، جاسامپازدىق سيپاتتى، جەتەكشىلىك سيپاتتى رەفورماعا شوعىرلاندىرىپ، شينجياڭنىڭ ٴتۇرلى سالاداعى رەفورماسىنىڭ ىشكەرىلەي ىلگەرىلەۋىن جەبەپ، ەكونوميكانىڭ، قوعامنىڭ جوعارى ساپالى دامۋىنىڭ تىڭ بەلەسكە كوتەرىلۋىن ىلگەرىلەتتى.
مۇنىڭ ىشىندە «جۇڭگو كوممۋنيستىك پارتياسى شينجياڭ ۇيعۇر اۆتونوميالى رايوندىق كوميتەتىنىڭ شي جينپيڭ جاڭا ٴداۋىر جۇڭگوشا سوتسياليزم يدەياسىن جەتەكشى ەتۋگە تاباندى بولىپ، جۇڭحۋا ۇلتى ورتاق تۇلعا تانىمىن ناقتى، جاندى، ٴونىمدى بەكەمدەۋ جونىندەگى اتقارۋ پىكىرى» جاسالىپ، جۇڭحۋا ۇلتى ورتاق تۇلعا تانىمىن ناقتى، جاندى، ٴونىمدى بەكەمدەۋ قىزمەتى جۇيەلى ورنالاستىرىلىپ، ٴار ۇلت بۇقاراسىنىڭ ”بەستى شىنايى مويىنداۋ“ يدەيالىق نەگىزى اناعۇرلىم بەكەمدەلدى.
جۇڭگو (شينجياڭ) ەركىن ساۋدا سىناق رايونى قىزمەتى كەڭسەسى ماڭدايشالىق اسىپ قۇرىلىپ، رەفورمانى تۇيىندە سىناق ەتۋ مىندەتى جاپپاي باستالىپ، تياناقتانىپ اتقارىلۋ سالىستىرماسى %65.2كە جەتىپ، اۆتونوميالى رايون دارەجەلى ەكونوميكالىق، قوعامدىق باسقارۋ ۇقىق شەگىنىڭ 45 ٴتۇرى ەكى توپقا ٴبولىنىپ تومەنگە ٴتۇسىرىلىپ، تۇتاس جىلداعى نىسانا ـ مىندەتتەر تولىق، تابىسپەن ورىندالىپ، شينجياڭ ەركىن ساۋدا سىناق رايونىنىڭ سىرتقى ساۋدا، قارجى قوسىپ ەسىك اشۋ، كاسىپ سالاسىن شوعىرلاندىرۋ جونىنەن جەتەكشىلىك، باستاماشىلدىق رولى العاشقى ادىمدا كورنەكتىلەنە ٴتۇستى.
اۋىل ـ قىستاق مال ـ مۇلىك ۇقىعىن اينالىمعا سالۋدى، ساۋدالاۋدى باسقارۋ ٴادىسى شىعارىلىپ، اۋىل شارۋاشىلىعى سۋ باعاسى كەشەندى رەفورماسى جاپپاي ورىندالدى. استىق، ماقتا سىندى وسىزاماندانعان اۋىل شارۋاشىلىعى كاسىپ سالاسىن دامىتۋ جوباسى اتقارىلىپ، جاڭادان قوسىلعان جوعارى ولشەمدى ەگىنجاي 4 ميلليون 340 مىڭ مۋعا جەتىپ، استىقتىڭ جالپى ٴونىمى 46 ميلليارد 600 ميلليون جىڭعا، ارتقان استىق ٴونىمى 4 ميلليارد 220 ميلليون جىڭعا جەتىپ، استىقتىڭ بىرلىك ٴونىمى مۋىنا 1050 جىڭ بولىپ، تۇڭعىش رەت بۇكىل ەل بويىنشا 1 ـ ورىنعا ٴوتتى.
اكىمشىلىك قاراپ بەكىتۋ ٴتۇزىمى رەفورماسى تەرەڭدەتىلىپ، بۇكىل ەل بويىنشا الدىمەن جەل ەلەكترى، فوتوۆولت نىسانىن ەستەلىككە الدىرۋ ۇقىق شەگى ايماق (وبلىس، قالا) دارەجەسىنە دەيىن ٴتۇسىرىلىپ، ولكە دارەجەسىندە باسقارىلاتىن 72 كەن ٴتۇرىن وتكەرمەلەۋ، تىركەۋگە الدىرۋ ۇقىق شەگى حوتان ايماعىنا ٴتۇسىرىلىپ، اكىمشىلىك باسقارۋ ىستەرىندە دالمە ـ ٴدال ۇقىق بەرۋ ىلگەرىلەتىلىپ، ايماقتارعا (وبلىس، قالا) 75 ٴتۇرلى اكىمشىلىك ۇقىق ٴتۇسىرىلدى.
رەفورما شينجياڭنىڭ جوعارى ساپالى دامۋىنا سارقىلماس قوزعاۋشى كۇش قوستى.
نىسانا باعدار ەتىلىپ، رەفورما جاساۋدا تىڭ ىلگەرىلەۋشىلىككە قول جەتتى
قاي جەردە بوگەت ـ شەكتەمەلەر بولسا، سول جەر رەفورمانىڭ نەگىزگى قامال الۋ بەتالىسى بولدى.
2024 ـ جىلى شينجياڭ جوسپار جاساعاننان كەيىن قيمىلداپ، ماسەلەنى باعدار ەتۋگە، نىسانانى باعدار ەتۋگە، ناتيجەنى باعدار ەتۋگە تاباندى بولىپ، ٴتۇيىندى سالالار جانە شەشۋشى بۋىندار رەفورماسىندا تىڭ سەرپىلىسكە، تىڭ ىلگەرىلەۋشىلىككە قول جەتكىزۋدى ۇزدىكسىز ىلگەرىلەتتى.
ەكونوميكالىق ٴتۇزىلىس رەفورماسىنىڭ جەتەكتەۋ رولى تولىق ساۋلەلەندىرىلىپ، ”تاس جول شەكارا وتكەلى + قاراستى جەر بويىنشا تىكە وتكىزۋ“ ۇلگىسى كوشىرىلىپ جالپىلاستىرىلىپ، وڭىرلىك عىلىم ـ تەحنولوگيادا جاڭالىق اشۋ ورتالىعىن قۇرۋ جوباسى جاسالىپ، فينانستىق قىزمەت وتەۋدى جوعارى ساپالى دامىتۋ ارناۋلى ارەكەتى ىشكەرىلەي جۇرگىزىلىپ، ەكونوميكانىڭ ومىرشەڭ كۇشى ۇزدىكسىز جارىققا شىعارىلدى.
اۆتونوميالى رايوننىڭ قاشقار بايىرعى قالاسىن قورعاۋ ەرەجەسى، اۆتونوميالى رايوننىڭ ەسىرتكىگە تيىم سالۋ ەرەجەسى قاتارلىلار شىعارىلىپ، اكىمشىلىك قايتا قاراۋ ٴتۇزىلىسى رەفورماسى ورنىقتى ىلگەرىلەتىلىپ، دەموكراتيالىق زاڭ ـ ٴتۇزىم سالاسىنداعى رەفورما ىشكەرىلەي ىلگەرىلەتىلدى.
شينجياڭدى مادەنيەتپەن نارلەندىرۋ ٴتۇزىلىس ـ مەحانيزمى كەمەلدەندىرىلىپ، تيانشان ادەبيەت سيلىعى تاعايىندالىپ، تاراتىلىپ، «التايىم» تەلە فيلمى بۇكىل ەلدە دابىرالى قويىلىپ، ۇگىت، مادەنيەت ٴتۇزىلىس رەفورماسى ۇزدىكسىز تەرەڭدەتىلدى.
كاسىپتىك وقۋ ـ اعارتۋدىڭ ساپاسىن جوعارىلاتىپ، ۇزدىكتەردى جەتىلدىرۋ ارەكەت جوسپارى اتقارىلىپ، وڭتۇستىك شينجياڭدى تولىق كۋرس وقۋ ـ اعارتۋىمەن تولىق قامتۋ جۇزەگە اسىرىلىپ، مەملەكەتتىڭ جانە اۆتونوميالى رايوننىڭ ەمدەۋ قامسىزداندىرۋى بويىنشا تولەۋ ٴتاسىلى رەفورماسىنىڭ 3 جىلدىق ارەكەت جوسپارىنىڭ قىزمەت مىندەتتەرى ورىندالىپ، حالىق بۇقاراسىنىڭ تابىس سەزىمى ٴۇرتىس جوعارىلادى.
تاكلاماكان ٴشول جيەگى توسقاۋىل شايقاسى ويداعىداي جۇرگىزىلىپ، تيانشاننىڭ سولتۇستىك بوكتەرىندەگى قالالار شوعىرىنىڭ اتموسفەرا ورتاسىن وڭاۋ تەبىنى ارتتىرىلىپ، سۋ بايلىعىن باسقارۋ جۇيەسى كەمەلدەندىرىلىپ، ەكولوگيالىق وركەنيەت ٴتۇزىلىس رەفورماسىندا ناقتى ناتيجەگە قول جەتتى.
پارتيانى جاپپاي قاتاڭ باسقارۋ جۇيەسى اقاۋسىزداندىرىلىپ، دارىندىلاردى باۋلۋ، ەنگىزۋ ساياساتى كەمەلدەندىرىلىپ، ستيل قۇرىلىسى ۇزاق ٴونىمدى مەحانيزمى اقاۋسىزداندىرىلىپ، كەمەلدەندىرىلىپ، پارتيا قۇرىلىسى سالاسىنداعى ٴتۇزىم رەفورماسىن جاپپاي كۇشەيتۋ تەرەڭدەتىلدى، ناقتىلاندىرىلدى.
رەفورمانى تۇيىندە سىناق ەتۋ جونىندە ىزدەنىس جاساۋ، جاڭالىق اشۋ سەرپىنى ارتتىرىلىپ، نەگىزگى ساتىنىڭ دامۋىنداعى قيىن ماسەلەلەر مەن باسقارۋداعى قيىن ماسەلەلەر كۇش سالا شەشىلدى. اقسۋ ايماعى قوعامدىق ۇيىمداردىڭ ٴار ۇلت حالقىنىڭ ارالاسۋىن، ىشتەسۋىن، توعىسۋىن جەبەۋ رەفورماسىن تۇيىنىندە سىناق ەتۋدى جاڭالىق اشا ىلگەرىلەتتى، ”كۇسان تار كوشەسى“ قوعامدىق باسقارۋدىڭ جاڭا ۇلگىسىنە اينالدى.
اسقار تاۋ، اساۋ وزەندەردەن ٴوتىپ، جورىق تارتتىق، رەفورما جاساۋ، ەسىك اشۋ تاعى ٴبىر قادام ىلگەرىلەتىلدى.
قازىر شينجياڭنىڭ رەفورماسى، دامۋى جاڭا تاريحي باستامادا تۇر، اۆتونوميالى رايوندىق پارتكوم تۇتاس رايونداعى ٴار ۇلت كادرلارىنا، بۇقاراسىنا جەتەكشىلىك ەتىپ، رەفورماعا، دامۋعا، ورنىقتىلىققا ىقپال جاساپ وتىرعان تەرەڭ قاتپارلى قايشىلىقتاردى، ماسەلەلەردى ۇزدىكسىز شەشىپ، جۇڭگو ۇلگىسىندەگى وسىزامانداندىرۋدىڭ شينجياڭ امالياتىن تىڭعىلىقتى ىلگەرىلەتۋ ٴۇشىن باتىلدىقپەن جاڭا جول اشادى، ەرلىكپەن جاڭا جاعداي جاراتادى.
