تيانشان تورى
تيانشان تورى   ›   جاڭالىقتار   ›   شينجياڭ حابارلارى

ماڭگى وتان شەكارا ٴوڭىرىنىڭ ادال قورعاۋشىسى بولامىن

ۋاكىل ٴدولاتمان كاميك:

ماڭگى وتان شەكارا ٴوڭىرىنىڭ ادال قورعاۋشىسى بولامىن

انار بۇلت \ شينجياڭ گازەتىنىڭ ٴتىلشىسى گو ليڭ

  تەڭىز دەڭگەيىنەن ورتاشا بيىكتىگى 4000 مەتردەن اساتىن پامير ۇستىرتىندە اكەلەرىنىڭ قولىنان ۇتىلامالى تاياقشانى الىپ، شەكارا قورعاۋ جولىنا قادام تاستادى، بۇل تاشقورعانداعى كوپتەگەن مالشىلاردىڭ ٴومىر جولى. 31 جاستاعى ٴدولاتمان كاميكتىڭ ٴۇيى وسى جەردە، ول شەكارا قورعاۋشىدان ەسەيىپ ـ ەرجەتكەن مەملەكەتتىك حالىق قۇرىلتايىنىڭ شينجياڭدا تۇراتىن ۋاكىلى.

  تاشقورعان تاجىك اۆتونوميالى اۋدانى _ ەلىمىزدىڭ ەڭ باتىس شەتىندەگى شەكارا اۋدان، 800 كيلومەتردەن استام شەكارا سىزىعى بار. بۇل ارادا اتى جۇڭگوعا ايگىلى شەكارا قورعاۋشى _ ”حالىق قورعاۋشىسى“ مەملەكەت داڭق اتاعىنىڭ يەگەرى بايەكە كەلدىبەك بار. بايەكە قاريانىڭ ۇلى، ”ٴداۋىر ۇلگىسى“ لاچين بايەكە دە كوزى تىرىسىندە مەملەكەتتىك حالىق قۇرىلتايىنىڭ ۋاكىلى، ٴدولاتمان كاميكتىك قىزمەتتەسى ەدى.

  لاچين بايەكە دە ٴدولاتمان كاميك ەڭ قۇرمەت تۇتاتىن قاھارمان، 2021 ـ جىلى 1 ـ ايدا، سۋعا كەتكەن بالانى قۇتقارۋ جولىندا ەرلىكپەن قۇربان بولىپ، عۇمىرى 41 جاسىندا اياقتادى.

  ”مەملەكەتتىڭ شەكارا بەلگىسى بولماسا، ٴبىزدىڭ سيىر، قويىمىز قايدان بولسىن“. لاچين بايەكەنىڭ ٴسوزى دە ٴدولاتمان كاميكتىڭ ناقىل سوزىنە اينالدى ٴارى ٴتىپتى كوپ شەكارا قورعاۋشىلارعا ىقپال جاسادى.

  لاچين بايەكە قۇربان بولعاننان كەيىن، ٴدولاتمان كاميك مەملەكەتتىك حالىق قۇرىلتايىنىڭ ۋاكىلى بولىپ تولىقتانىپ سايلانىپ، پامير ۇستىرتىندەگى حالىق جاعدايىن، جۇرت اۋانىن مەملەكەتتىك ەكى ماجىلىسكە كۇش جالعاپ جەتكىزدى.

  بيىل ٴدولاتمان كاميك مەملەكەتتىك حالىق قۇرىلتايىنىڭ ۋاكىلى بولىپ سايلانعان 4 ـ جىل، حالىق قۇرىلتايى ۋاكىلىنىڭ مىندەتىن اناعۇرلىم ويداعىداي اتقارۋ ٴۇشىن، ول مىندەت وتەۋگە قاتىستى ٴتۇرلى بىلىمدەردى ىرىقتىلىقپەن ۇيرەنىپ، زاڭ بويىنشا مىندەت وتەۋ قابىلەتى مەن ورەسىن ۇزدىكسىز جوعارىلاتىپ، بەلسەنە نەگىزگى ساتىعا بارىپ تەكسەرۋ ـ زەرتتەۋ جۇرگىزىپ، ەگىن، مال شارۋاشىلىق وڭىرلەرىن ارالاپ، بۇقارانىڭ پىكىرىن مۇقيات تىڭداپ، كەڭەس جوبالار مەن ۇسىنىستاردى دەن قويا جازدى.

  ”ٴار رەتكى تەكسەرۋ ـ زەرتتەۋدەن تەرەڭ اسەر الامىن، بۇقارانىڭ تۇرمىسى بارعان سايىن جاقساردى، تەپ ـ تەگىس، كەڭ اسفالت جول تاۋ قويناۋىنا تىكە جەتتى، تاشقورعاننىڭ حونچيراپ اۋەجايىندا ۇشاق قاتىناپ، ساياحاتتاي كەلەتىندەر بارعان سايىن كوبەيدى... قازىرگى تاماشا تۇرمىسىمىزدى كورىپ، جۇرەگىمدى العىس سەزىمى كەرنەدى“، ـ دەدى ٴدولاتمان كاميك.

  وسى جىلداردا ٴدولاتمان كاميك شەكارانى شارلاۋ، شەكارانى قورعاۋ قىزمەتىمەن ۇشتاستىرىپ، شەكارا وڭىردەگى بۇقارانىڭ جۇرەك ٴۇنىن بەينەلەيتىن ۇسىنىستاردى جازدى، ونىڭ العا قويعان ۇسىنىستارىنا قاتىستى تاراۋلار جاۋاپ قايتاردى، كەيبىر ۇسىنىستارى ىسكە اسىرىلۋدا.

  ”مەملەكەتتىك ەكى ماجىلىسكە قاتىناسۋ مەنىڭ ٴار جىلعى ەڭ اسەرلى كەزىم سانالادى“. ٴدولاتمان كاميك بىلاي دەدى: وتكەن جىلعى مەملەكەتتىك ەكى ماجىلىستە كوپتەگەن دەتالدار ماعان تەرەڭ اسەر قالدىردى، اسىرەسە، 3 ـ ايدىڭ 8 ـ كۇنى ٴبىز جاتقان قوناق ٴۇيدىڭ قىزمەتكەرلەرى ايەل ۋاكىلدەرگە ارنايى شاعىن سيلىق دايىندادى. مەنى قايران قالدىرعانى، ٴبىر قىزمەتكەر شاعىن سيلىقتى الدىما الىپ كەلىپ: ”بۇل لاچين بايەكەنىڭ قىزىنا دايىنداعان شاعىن سيلىعىمىز، ٴبىز ونىڭ اقاۋسىز، كوڭىلدى ەسەيىپ ـ ەرجەتۋىن تىلەيمىز، ٴبىز ٴۇشىن شاعىن سيلىقتى جانە ىزگى تىلەگىمىزدى وعان جەتكىزىڭىز“، ـ دەگەنى بولدى.

  سول ساتتە ٴدولاتمان كاميك قاتتى اسەرلەنىپ، كوزىنە ىستىق جاس الدى. ”مەملەكەتتىك ەكى ٴماجىلىس اياقتاعاننان كەيىن، مەن اۋىلعا قايتىسىممەن بايەكە كەلدىبەكتىڭ ۇيىنە بارىپ، مەملەكەتتىك ەكى ٴماجىلىستىڭ رۋحى جونىندە ۇگىت لەكسيا جاسادىم ٴارى قوناق ٴۇي قىزمەتكەرلەرىنىڭ شاعىن سيلىعى مەن تىلەگىن جەتكىزدىم“، ـ دەدى ول.

  ٴدولاتمان كاميك مىنالاردى ٴبىلدىردى: مەملەكەتتىك حالىق قۇرىلتايىنىڭ ۋاكىلى، قىستاق پارتيا ياچەيكاسىنىڭ شۋجيى رەتىندە، باس شۋجي شي جينپيڭنىڭ ٴۇمىتىن جەردە قالدىرماي، وسى جەرگە تامىر تارتقان تاڭداۋلى ٴداستۇردى ويداعىداي جالعاستىرىپ، ويداعىداي ساۋلەلەندىرىپ، ماڭگى وتاننىڭ شەكارا ٴوڭىرىنىڭ ادال قورعاۋشىسى بولامىن.

شەكارانى قورعاۋ ٴداستۇرى ۇرپاقتان ـ ۇرپاققا جالعاسادى

ءتىلشى ەستەلىگى

  شەكارا ٴوڭىردى ورنىقتىرۋ، شەكارا ٴوڭىردى بەكەمدەۋ، شەكارا ٴوڭىردى گۇلدەندىرۋدە ايتىپ تاۋىسا المايتىن قارلى بوراندى كەزەڭدەر، جازىپ تاۋىسا المايتىن تىرشىلىك قايسارلىعى جاتىر.

  پامير ۇستىرتىندە شەكارا قورعاۋشىلاردىڭ حيكاياسى بەينە ايبىندى تاريحي داستان ىسپەتتى ۇرپاقتان ـ ۇرپاققا جالعاسىپ كەلەدى. ولاردىڭ تاباندىلىعى مەن ۇلەس قوسۋى وتان شەكاراسىنىڭ تىنىشتىعى مەن گۇلدەنۋىن سومدادى.

  ٴدولاتمان كاميك _ شەكارا قورعاۋشىدان ەسەيىپ ـ ەرجەتكەن مەملەكەتتىك حالىق قۇرىلتايىنىڭ ۋاكىلى، ول ٴىس ـ ارەكەتى ارقىلى ”مەملەكەت اماندىعىنىڭ“ تەرەڭ ٴمانىن ٴتۇسىندىردى. مەملەكەتتىك ەكى ماجىلىستە ٴدولاتمان كاميك مەملەكەتتىك حالىق قۇرىلتايىنىڭ ۋاكىلى عانا ەمەس، شەكارا ٴوڭىردىڭ ٴۇنىن جەتكىزەتىن ەلشى. لاچين بايەكەنىڭ رۋحى ونى جىگەرلەندىردى ٴارى ٴاربىر ادامدى اسەرلەندىردى. ول مەملەكەتتىك ەكى ٴماجىلىستىڭ رۋحىن اۋىلىنا الىپ كەلىپ، ىزگى تىلەكتى قاھارمانداردىڭ ۇرپاقتارىنا جەتكىزىپ، مەملەكەتكە دەگەن ۇلى ماحابباتتى ۇرپاقتان ـ ۇرپاققا جالعاستىردى.

  ٴدولاتمان كاميك جاۋاپكەرشىلىك ارقالاۋ ارقىلى ادالدىعىن ايگىلەپ، وتانعا دەگەن قىزۋ ىنتاسى مەن تەرەڭ سۇيىسپەنشىلىگىن بەينەلەدى.

جاۋاپتى رەداكتور : 努尔波拉提·哈布勒

ەسكەرتۋ:

تورابىمىزداعى مازمۇنداردى پايدالانۋعا تۋرا كەلگەندە، ءسوزسىز جازباشا رۇقساتقا يە بولۋ كەرەك. مازمۇنداردى رۇقساتسىز جالعاپ تاراتۋعا، كەسىپ رەداكسيالاۋعا، وزگەرتۋگە، قىسقارتىپ قۇراستىرۋعا، باسقا ورىنعا كوشىرۋگە نەمەسە باسقا تاسىلدەرمەن كوبەيتۋگە ءارى تاراتۋعا بولمايدى، قايشى كەلگەندەردىڭ زاڭدىق جاۋاپكەرشىلىگى زاڭ بويىنشا قۋزاستىرىلادى.