ما شيڭرۇي تۇرپان قالاسىنىڭ ٴپىشان اۋدانىندا تەكسەرۋ ـ زەرتتەۋ جۇرگىزگەندە بىلاي دەپ باسا دارىپتەدى
ۇيرەنۋ تاربيەسىن ورىستەتۋ بارىسىندا ستيلدە بۇرىلىس جاساپ، جىگەردى تاسقىنداتىپ، نەگىزگى جەلىمەن تىعىز بايلانىستىرىپ، حالىق تۇرمىسىمەن تىعىز جاناسىپ، جوعارى ساپالى دامۋدى ىلگەرىلەتۋ كەرەك
3 - ايدىڭ 23 - كۇنى اۆتونوميالى رايوندىق پارتكومنىڭ شۋجيى ما شيڭرۇي تۇرپان قالاسىنىڭ ءپىشان اۋدانىندا تەكسەرۋ - زەرتتەۋ جۇرگىزدى. سۋرەتتە: ما شيڭرۇي ءپىشان اۋدانى شىقتىم قالاشىعى قۇمكارىز قىستاعىنا كەلىپ، جۇزىمدىكتى ارالاپ، سول جەردە ءجۇزىمدى جوعارى ءونىمدى سۋ ۇنەمدەپ سۋارۋ ينجەنەرياسىنىڭ اتقارىلۋ جاعدايىن ۇعىسۋدا.
□ سۋرەتتى انار بۇلت \ شينجياڭ گازەتىنىڭ ءتىلشىسى سۇي جىجيان تۇسىرگەن
انار بۇلت \ شينجياڭ گازەتىنىڭ ٴتىلشىسى ۋاڭ شيڭرۇي 3 ـ ايدىڭ 23 ـ كۇنى ٴپىشاننان حابارلايدى. اۆتونوميالى رايوندىق پارتكومنىڭ شۋجيى ما شيڭرۇي 3 ـ ايدىڭ 23 ـ كۇنى تۇرپان قالاسىنىڭ ٴپىشان اۋدانىندا تەكسەرۋ ـ زەرتتەۋ جۇرگىزىپ، ورتالىقتىڭ سەگىز ٴتۇرلى بەلگىلەمەسىنىڭ رۋحىن ىشكەرىلەي دايەكتىلەندىرۋ ۇيرەنۋ تاربيەسىن باستاماشىلدىقپەن ورىستەتتى، ەنەرگيا كاسىپ سالاسىنىڭ دامۋىن ىلگەرىلەتۋ، جوعارى ٴونىمدى سۋ ۇنەمدەۋ اۋىل شارۋاشىلىعى قۇرىلىسى، تاريحي مادەنيەت مۇرالارىن قورعاۋ جانە نەگىزگى ساتى قوعامدىق باسقارۋى سياقتى قىزمەتتەردى سول جەردە اقىلداستى. ول بىلاي دەپ باسا دارىپتەدى: جاڭا داۋىردەگى پارتيانىڭ شينجياڭدى باسقارۋ جالپى جوباسىن تولىق، دالمە ـ ٴدال، جاپپاي دايەكتىلەندىرىپ، ۇيرەنۋ تاربيەسىن ورىستەتۋدى وراي ەتىپ، ستيلدە ۇزدىكسىز بۇرىلىس جاساپ، جىگەردى تاسقىنداتىپ، جۇڭحۋا ۇلتى ورتاق تۇلعا تانىمىن بەكەمدەۋ نەگىزگى جەلىسىمەن تىعىز بايلانىستىرىپ، حالىق تۇرمىسىمەن تىعىز جاناسىپ، وڭىرلىك ەكونوميكانىڭ، قوعامنىڭ جوعارى ساپالى دامۋىن ىلگەرىلەتىپ، ناقتى، ٴونىمدى، سەزىپ بىلە الاتىن ٴتىپتى دە كوپ جاڭا وزگەرىستەرمەن جۇڭگو ۇلگىسىندەگى وسىزامانداندىرۋدىڭ شينجياڭ امالياتىن ىلگەرىلەتۋگە ٴار بەرۋ، قۋات ۇستەۋ كەرەك.
ما شيڭرۇي ٴپىشان اۋدانىنداعى تۇرپان _ قۇمىل مۇناي الابى ۋىنجيساڭ گاز ساقتاۋ قامباسىنىڭ شوعىرلى گاز قۇيۋ پۋنكتىنە كەلىپ، نىسان قۇرىلىسىنىڭ جۇرگىزىلۋ جاعدايىن ەگجەي ـ تەگجەيلى ۇعىسىپ، مۇناي الابىنىڭ بايلىق اشۋ قىزمەت تانىستىرۋىن تىڭدادى، ورتالىق كاسىپورىندارىنىڭ رولىن اناعۇرلىم ساۋلەلەندىرىپ، مۇناي ـ گازدىڭ قورىن مولايتىپ، ٴونىمىن ارتتىرۋدى بار كۇشپەن ىلگەرىلەتىپ، شينجياڭنىڭ ەنەرگيا نىساندارى قۇرىلىسىنا بەلسەنە ات سالىسىپ، شىن مانىندە مەملەكەتتىڭ ەنەرگيا حاۋىپسىزدىگىن قامتاماسىز ەتىپ، جەرگىلىكتى ورىن ەكونوميكاسىنىڭ دامۋىنا قىزمەت وتەۋىن ٴۇمىت ەتتى. جۇڭ ـ ان توبى مۇناي ـ گاز نىسان قۇرىلىسى ورنىندا ما شيڭرۇي تارتۋ جۇمىسىن تەكسەرىپ كورىپ، نىساننىڭ جوبالانۋ جاعدايى مەن اتقارىلۋ اياق الىسىن ەگجەي ـ تەگجەيلى سۇراستىرىپ، كاسىپورىندى زەرتتەۋ ـ جوسپارلاۋدى كۇشەيتىپ، دامۋ جولىن ٴدال تاۋىپ، حالىقتىق كاسىپورىنداردىڭ مۇناي ـ گاز بارلاۋ ـ اشۋعا ات سالىسۋداعى تابىستى تاجىريبەلەرىنەن ۇلگى الىپ، مۇناي ـ گاز، اسىرەسە، كومىر قاباتىنداعى گازدى اشۋدا ٴتىپتى دە زور ىسكەرلىك كورسەتۋگە جىگەرلەندىردى. تەكسەرۋ ـ زەرتتەۋ بارىسىندا ول تاعى تۇرپاننىڭ جەل ەلەكترگە قاتىستى نىسانىنىڭ جاۋاپتىسىمەن اڭگىمەلەسىپ، قاتىستى جاعدايلاردى ۇعىستى. ما شيڭرۇي بىلاي دەپ باسا دارىپتەدى: جەر ـ جەر قارجى قوسۋدى يگەرۋ _ دامۋدى يگەرگەندىك، نىسان قاراستىرۋ _ بولاشاقتى ويلاعاندىق دەگەن تانىمدى كۇشەيتىپ، ٴونىمدى قارجى قوسۋ كەڭىستىگىن بەلسەنە كەڭەيتىپ، كەلەلى نىسان قۇرىلىسىن بار كۇشپەن ىلگەرىلەتىپ، قارجى قوسۋدىڭ ارتۋدى ورنىقتىرۋداعى شەشۋشى رولىن ويداعىداي ساۋلەلەندىرۋى كەرەك.
ٴدال ٴجۇزىمدى توپىراقتان شىعارۋ مەزگىلىندە ما شيڭرۇي ٴپىشان اۋدانى شىقتىم قالاشىعى قۇمكارىز قىستاعىنا كەلىپ، جۇزىمدىكتى ارالاپ، قازىپ الىپ سورەگە شىعارۋ جاعدايىن سول جەردە تەكسەرىپ كوردى. سوڭعى جىلدارى جەرگىلىكتى ورىن ٴجۇزىمدى جوعارى ٴونىمدى سۋ ۇنەمدەپ سۋارۋ ينجەنەرياسىن بار كۇشپەن اتقارىپ، سۋ بايلىعىن ۇنەمدەۋمەن بىرگە، ەگىمشىلىك ونىمدىلىگىن ارتتىرۋدى، ديقانداردىڭ پايداعا كەنەلۋىن جەبەدى. ما شيڭرۇي جاعداي جونىندەگى تانىستىرۋدى تىڭداپ، شارۋالارمەن اڭگىمەلەسكەننەن كەيىن وسى قىزمەتتى تۇراقتاندىردى. ول بىلاي دەپ باسا دارىپتەدى: سۋ ىستەرىنىڭ دامۋىن، سۋ حاۋىپسىزدىگىن قامتاماسىز ەتۋدى كوزدە ۇستاپ، ٴوڭىردىڭ سۋ جاعدايىن تەرەڭ يگەرىپ، كەيىنگى نىسانداردىڭ اتقارىلۋ جاعدايىن عىلمي، ٴتارتىپتى ىلگەرىلەتىپ، سۋ ۇنەمدەۋ اۋىل شارۋاشىلىعىن دامىتۋ ارقىلى ٴجۇزىم كاسىپ سالاسىنىڭ ساپاسىن جوعارىلاتىپ دارەجەسىن وسىرۋگە دەم بەرىپ، ديقانداردى كىرىستەرىن ارتتىرىپ بايۋعا جەتەكتەۋ كەرەك. استىق جانە ماڭىزدى اۋىل شارۋاشىلىق ونىمدەرى ٴوندىرىسىن ورنىقتىرىپ، قامداۋدى قامتاماسىز ەتۋگە كەپىلدىك ەتۋ جاۋاپكەرشىلىگىن مىقتاپ ارقالاپ، كوكتەم ماۋسىمىنداعى اۋىل شارۋاشىلىعى ٴوندىرىسى قىزمەتىن ٴتارتىپتى، مىقتى يگەرۋ كەرەك.
ٴپىشان اۋداندىق قوعام حاۋىپسىزدىگى مەكەمەسى ٴپىشان ساقشى بولىمشەسىنە كەلىپ، ما شيڭرۇي ٴبىرىنشى شەپتەگى حالىق ساقشىلارىنان نەگىزگى ساتىنى باسقارۋ، بۇقاراعا قىزمەت وتەۋ سياقتى جاعدايلاردى ۇعىسىپ، كوپشىلىككە ”ٴبىر جەردىڭ اماندىعىن قورعاۋ، ٴبىر جەردىڭ ورنىقتىلىعىن ساقتاۋ“ جاۋاپكەرشىلىگىن شىنايى اتقارىپ، ساقشى كۇشىن تومەنگە ٴتۇسىرۋ رولىن تولىق ساۋلەلەندىرىپ، ورنىقتىلىقتى قورعاۋ مەن بۇقاراعا قىزمەت وتەۋ قىزمەتىن ىشكەرىلەي، ەگجەي ـ تەگجەيلى، تىڭعىلىقتى ىستەپ، ٴوڭىردىڭ دامۋىن، بۇقارانىڭ باقىتىن اناعۇرلىم ويداعىداي قورعاۋدى تاپسىردى.
ٴپىشان اۋدانى تۇيىق تاس ۇڭگىرى _ بايىرعى گاۋچاڭ وڭىرىندەگى اشىلعان ٴداۋىرى ەڭ ەرتە، سالىنۋ كولەمى ەڭ زور، ۇڭگىر ٴتۇرى ەڭ تولىق بۇددا ٴدىنى تاس ۇڭگىر بۇتحاناسى ەسكى جۇرتى شوعىرى. ما شيڭرۇي ەسكى جۇرت ورنالاسقان تۇيىق قىستاعىنا كەلىپ، بايىرعى قىستاقتىڭ قورعالۋ، پايدالانىلۋ، ساياحاتتى دامىتۋ سياقتى جاعدايلارىن ٴبىر ـ بىردەن تەكسەرىپ كوردى، باسقارۋشىلارمەن اڭگىمەلەستى ٴارى تاس ۇڭگىرگە كىرىپ ارحەولوگيالىق قازۋ جەتىستىكتەرى جونىندەگى تانىستىرۋدى تىڭدادى، ۇڭگىر، قابىرعا سۋرەت سياقتىلاردىڭ قورعالۋ جاعدايىن تەكسەرىپ كوردى. ول بىلاي دەپ باسا دارىپتەدى: تاريحقا، حالىققا جاۋاپتى بولۋ پوزيتسياسىمەن تاريحي مادەنيەت جۇرتتارىن قازۋ، قورعاۋ جانە ودان پايدالانۋدى كۇشەيتىپ، وندا قامتىلعان شينجياڭدا ەجەلدەن كوپ ٴدىن قاتار ٴومىر سۇرگەندىگى، كوپ نەگىزدى مادەنيەت شوعىرلانعاندىعى جونىندەگى مازمۇندى ىشكەرىلەي اشىپ، ٴار ۇلت بۇقاراسىن ”بەستى شىنايى مويىنداۋدى“ ۇزدىكسىز كۇشەيتۋگە جەتەكتەۋ كەرەك.
ما شيڭرۇي تەكسەرۋ ـ زەرتتەۋدە بىلاي دەپ باسا دارىپتەدى: شينجياڭنىڭ دامۋى مەن حاۋىپسىزدىگىنىڭ قاتىناسىن تەرەڭ يگەرىپ، ورنىقتىلىقتى قورعاۋدى باستان ـ اياق ماڭداي الدى ورىنعا قويۋ، حاۋىپسىزدىك تومەنگى شەگىن باتىل ساقتاۋ العى شارتىندا دامۋ باسىمدىعىن بار كۇشپەن جارىققا شىعارىپ، دامۋ كومەسكى كۇشىن ىسكە قوسىپ، دامۋ قوزعالىس قۋاتىن جەتىلدىرىپ، ورنىقتىلىق ارقىلى دامۋعا كەپىلدىك ەتەتىن، دامۋ ارقىلى ورنىقتىلىقتى جەبەيتىن ۇتىمدى ىقپالداستىقتى قالىپتاستىرۋ كەرەك. جۇڭحۋا ۇلتى ورتاق تۇلعا قۇرىلىسىن ىشكەرىلەي ىلگەرىلەتىپ، شينجياڭدى مادەنيەتپەن نارلەندىرۋدى ورىستەتۋمەن ۇشتاستىرىپ، جۇڭحۋا ۇلتى كوپ نەگىزدى ٴبىر تۇلعالى جۇلگەسىنىڭ شينجياڭدا بەينەلەنۋى، جۇڭحۋا مادەنيەتى تامىرىنىڭ شينجياڭدا تەرەڭ تامىر تارتۋى، جۇڭحۋا ۇلتىنىڭ ارالاسۋ، ىشتەسۋ، توعىسۋىنىڭ شينجياڭدا امالياتتا ايگىلەنۋى سىندى شىندىق جونىندە ٴتىپتى دە كوپ اسەرلى تۇسىندىرۋلەر جاساپ جانە پارمەندى بايانداپ، جۇڭحۋا ۇلتىنىڭ ورتاق رۋحاني مەكەنىن قۇرۋ كەرەك. ەنەرگيا بايلىعى باسىمدىعىن كاسىپ سالاسىنىڭ دامۋ ناقتى ناتيجەسىنە اينالدىرۋعا كۇش سالىپ، مۇناي ـ گاز، كومىر، كەن ونىمدەرى بايلىعىنىڭ ٴوندىرىس قۋاتىن جوعارىلاتۋدى جانە كادەگە جاراتىپ پايدالانۋدى بار كۇشپەن ىلگەرىلەتىپ، جەل ەلەكتر كاسىپ سالاسىنىڭ كولەمىن، ناقتى كۇشىن زورايتىپ، ەرەكشەلىككە يە ەگىن، مال شارۋاشىلىعىن نىعايتىپ، مادەنيەت پەن ساياحاتتىڭ توعىسا دامۋىن ىلگەرىلەتىپ، تۇلعالىق ەكونوميكانى تىرەك ەتكەن وسىزاماندانعان كاسىپ سالاسى جۇيەسىن قۇرۋ كەرەك. ٴار ۇلت بۇقاراسىنىڭ تۇرمىس ورەسىن ورنىقتى جوعارىلاتىپ، كاسىپ سالاسىنىڭ دامۋى ارقىلى جۇمىستانۋعا جەتەكتەۋ ارناسىن بار كۇشپەن كەڭەيتىپ، اۋىل شارۋاشىلىعى، اۋىل ـ قىستاق، شارۋالار قىزمەتىن ىشكەرىلەي جاقسى ىستەپ، اۋىل ـ قىستاق تۇرعىندارىنىڭ كىرىستەرىن ٴۇرتىس، ورنىقتى ارتتىرۋىن جەبەپ، دامۋ بارىسىندا ٴار ۇلت بۇقاراسىنىڭ تابىس سەزىمىن، باقىت سەزىمىن، حاۋىپسىزدىك سەزىمىن كۇشەيتۋ كەرەك. ورتالىقتىڭ سەگىز ٴتۇرلى بەلگىلەمەسىنىڭ رۋحىن ىشكەرىلەي دايەكتىلەندىرۋ ۇيرەنۋ تاربيەسىنىڭ ٴتۇرلى مىندەتتەرىن مۇقيات تياناقتاندىرىپ، فورماشىلدىقتان، شالاعايلىقتان قاتاڭ ساقتانىپ، ۇيرەنۋ تاربيەسىن ورىستەتۋ بارىسىن قالىڭ پارتيا مۇشەلەرى مەن كادرلاردىڭ تاماشا ستيلدى شىڭاۋ، باتىلدىقپەن جاۋاپكەرشىلىك ارقالاپ ناقتى ىستەۋ بارىسىنا اينالدىرۋعا قۇلشىنۋ كەرەك.
