لي چياڭ مەملەكەتتىك كەڭەس بۇيرىعىنا قول قويدى
وزگەرىس ەنگىزىلگەننەن كەيىنگى «ورتا، شاعىن كاسىپورىنداردىڭ اقشاسىنىڭ تولەنۋىن قامتاماسىز ەتۋ ەرەجەسىن» جاريالادى
شينحۋا اگەنتتىگىنىڭ 3 ـ ايدىڭ 24 ـ كۇنى بەيجيڭنەن بەرگەن حابارى. مەملەكەتتىك كەڭەستىڭ زۇڭليى لي چياڭ تاياۋدا مەملەكەتتىك كەڭەس بۇيرىعىنا قول قويىپ، وزگەرىس ەنگىزىلگەننەن كەيىنگى «ورتا، شاعىن كاسىپورىنداردىڭ اقشاسىنىڭ تولەنۋىن قامتاماسىز ەتۋ ەرەجەسىن» جاريالادى (تومەندە قىسقارتىلىپ «ەرەجە» دەلىنەدى)، 2025 ـ جىلى 6 ـ ايدىڭ 1 ـ كۇنىنەن باستاپ اتقارىلادى. «ەرەجە» جيىنى 5 تاراۋ، 37 تارماق، وزگەرىس ەنگىزىلگەن نەگىزگى مازمۇن تومەندەگىدەي:
ٴبىرىنشى، قىزمەتتەگى مىندەت جاۋاپكەرشىلىگىن ايقىندادى. مەملەكەت جانە جەرگىلىكتى ورىندار دەڭگەيىندەگى ورتا، شاعىن كاسىپورىنداردىڭ قىزمەتتى جەبەۋىن كەشەندى باسقارۋعا جاۋاپتى تاراۋلاردىڭ، سونداي ـ اق دامۋ جانە رەفورما، قازىنا، تۇرعىن ٴۇي جانە قالا، اۋىل قۇرىلىسى، قاتىناس ـ تاسىمال، سۋ يگىلىگى، فينانس باسقارۋ، مەملەكەت مەنشىگىندەگى مال ـ مۇلىكتى باقىلاۋ ـ باسقارۋ، بازاردى باقىلاۋ ـ باسقارۋ سياقتى قاتىستى تاراۋلاردىڭ ورتا، شاعىن كاسىپورىنداردىڭ اقشاسىنىڭ تولەنۋىن قامتاماسىز ەتۋ قىزمەتىندەگى مىندەت جاۋاپكەرشىلىگىن ەگجەي ـ تەگجەيلىلەندىرىپ بەلگىلەدى. ولكە، اۆتونوميالى رايون، توتە قاراستى قالا حالىق ۇكىمەتتەرىنىڭ ٴوز اكىمشىلىك وڭىرىندەگى ورتا، شاعىن كاسىپورىنداردىڭ اقشاسىنىڭ تولەنۋىن قامتاماسىز ەتۋ قىزمەتى بويىنشا باس جاۋاپكەرشىلىكتى ارقالايتىندىعىن باسا دارىپتەدى.
ەكىنشى، اقشاۋ تولەۋ جاۋاپكەرشىلىگىن كۇشەيتتى. ورگانداردىڭ، ٴىسورىندارىنىڭ جانە ٴىرى كاسىپورىنداردىڭ ورتا، شاعىن كاسىپورىنداردىڭ اقشاسىن تولەۋىنىڭ مەرزىم شەگى جونىندەگى تالاپتى ايقىنداپ، ٴىرى كاسىپورىنداردىڭ زات، ينجەنەريا، قىزمەت وتەۋ تاپسىرىلعان كۇننەن باستاپ 60 كۇن ىشىندە اقشا تولەيتىندىگى؛ سالالىق ولشەم، ساۋدا ادەتى بويىنشا اقشا تولەۋ مەرزىم شەگىن ۇيلەسىمدى كەلىسكەندەردىڭ 3 ـ جاقتىڭ اقشا تولەۋىن ورتا، شاعىن كاسىپورىندارعا اقشا تولەۋدىڭ شارتى ەتىپ كەلىسۋىنە نەمەسە 3 ـ جاقتىڭ اقشا تولەۋ اياق الىسى، سالىستىرماسى بويىنشا ورتا، شاعىن كاسىپورىنداردىڭ اقشاسىن تولەۋىنە بولمايتىندىعى جونىندە بەلگىلەمە قوستى. ورگاندار، ٴىسورىندارى جانە ٴىرى كاسىپورىندار مەن ورتا، شاعىن كاسىپورىندار ساۋداسىندا ٴىشىنارا تالاس بار بولسا دا، باسقا بولىگىنىڭ اتقارىلۋىنا ىقپال جاسامايتىن بولسا، تالاس جوق بولىگى بويىنشا دەر كەزىندە اقشا تولەۋ مىندەتىن اتقارۋ كەرەكتىگى جونىندە بەلگىلەمە قوسىلدى.
ٴۇشىنشى، باقىلاۋ ـ باسقارۋ جانە شاعىم ايتۋ، ٴبىر جاقتى ەتۋ شارالارىن كەمەلدەندىردى. اۋدان دارەجەلىدەن جوعارى حالىق ۇكىمەتتەرىنىڭ جانە ونىڭ قاتىستى تاراۋلارىنىڭ باقىلاۋ ـ تەكسەرۋ، حات ارقىلى سۇراستىرۋ جانە شاقىرىپ اڭگىمەلەسۋ، بىتىرۋگە قۋزاۋ حابارلاندىرۋى، شاعىمدى ٴبىر جاقتى ەتۋ سياقتى شارالار ارقىلى، كەشىكتىرىلگەن بەرەشەكتى اداقتاۋ سەرپىنىن ارتتىرۋى جونىندە بەلگىلەمە قوستى. شاعىمدى قابىلداعان تاراۋلار، شاعىمدى ٴبىر جاقتى ەتكەن تاراۋلار، شاعىم ايتۋشى، شاعىم ايتىلۋشى سياقتى ٴارقايسى تۇلعالاردىڭ ۇقىعىن، مىندەتىن جانە شاعىمدى ٴبىر جاقتى ەتۋ ۋاقىت شەگىن ايقىندادى. ورتا، شاعىن كاسىپورىنداردىڭ اقشاسىن كەشەۋىلدەتۋ جاعدايى اۋىر بولسا نەمەسە اۋىر ناشار قوعامدىق ىقپال تۋدىرسا، ٴىرى كاسىپورىندارعا قازىنالىق، قارجىلىق قولداۋ، قارجى قوسۋ نىساندارىن تەكسەرىپ بەكىتۋ سياقتى جاقتاردا زاڭ، بەلگىلەمە بويىنشا شەكتەمە قويۋ كەرەكتىگى بەلگىلەندى.
ٴتورتىنشى، زاڭعا قايشىلىق جاساۋدى جازالاۋ سەرپىنىن ارتتىردى. مەملەكەت مەنشىگىندەگى ٴىرى كاسىپورىنداردىڭ ورتا، شاعىن كاسىپورىنداردىڭ اقشاسىن كەشەۋىلدەتىپ، ناشار زارداپ نەمەسە ىقپال تۋدىرۋى، سونداي ـ اق ورگانداردىڭ، ٴىسورىندارىنىڭ جانە ٴىرى كاسىپورىنداردىڭ، سونداي ـ اق ولاردىڭ قىزمەتكەرلەرىنىڭ سوققى بەرىپ ٴوش الۋى، قىزمەت ۇقىعىن الباتى پايدالانۋى، قىزمەتكە سەلقوس قاراۋى سياقتى زاڭعا قايشى ارەكەتتەر جونىندە قاتىستى زاڭدىق جاۋاپكەرشىلىكتەردى تولىقتاپ كەمەلدەندىردى.
