56 جاستاعى ٴامينا ”تيان ـ انمىن“ الدىندا بۇرالا بيگە باستى
”تيان - انمىن“ ەستەلىك سۋرەتىنىڭ استارىنداعى حيكايا ①
رەداكتور ەسكەرتپەسى
حوتان اۋدانىنىڭ اۋات اۋىلىنداعى ”تيان - انمىن“ ارتقى كورىنىس ەتىلگەن كورىنىستىك پەردە قىستاق تۇرعىندارىنىڭ، ءسوزسىز، باراتىن جەرىنە اينالدى. ولار استانا بەيجيڭگە دەگەن اڭساۋىمەن جانە قىزۋ سۇيىسپەنشىلىكتەرىمەن تۇس - تۇستان كەلىپ ”تيان - انمىن“ الدىندا ەستەلىك سۋرەتكە ءتۇستى. ”’تيان - انمىن‘ ەستەلىك سۋرەتىنىڭ استارىنداعى حيكايا“ سىزدەردى سول سۋرەتتەردىڭ استارىنا ءۇڭىلىپ، وڭتۇستىك شينجياڭداعى بۇقارانىڭ شىنايى تۇرمىسى مەن ولاردىڭ قاراپايىم ءارى قويۋ وتانشىل سەزىمىن تۇيسىنۋگە جەتەلەيدى.
انار بۇلت \ شينجياڭ گازەتىنىڭ ٴتىلشىسى ٴرايدا
”كەلىڭىزدەر، مايعا قۋىرىلعان جاس بالىق، ٴدامسىز بولسا اقشا المايمىن“! 3 ـ ايدىڭ 29 ـ كۇنى تۇستەن كەيىن حوتان اۋدانى اۋات اۋىلىنىڭ بازارى ەرەكشە قىزىپ كەتتى. 56 جاستاعى ٴامينا ابلا جايما ورنىندا مايعا بالىق قۋىرىپ جاتىپ الارماندارمەن اڭگىمەلەسىپ تۇر.
”ٴسىز تيان ـ انمىن الدىندا سۋرەتكە ٴتۇستىڭىز بە“؟ ـ دەپ سۇرادى الارمان ودان.
”ارينە ٴتۇستىم، جاقسى بولدى“! ـ دەدى ٴامينا قۋانىپ.
ٴامينانىڭ ۇيىندە ەڭ كورنەكى ورىنعا سول ەستەلىك سۋرەت ىلىنگەن: ول ”تيان ـ انمىندى“ ارتقى كورىنىس ەتكەن پەردەنىڭ الدىندا ۇستىنە كۇلگىن قىزىل رەڭدى پوپايكە كيىپ، موينىنا ٴىنجۋ القا تاعىپ بۇرالا بيلەپ تۇر.
3 ـ ايدىڭ 24 ـ كۇنى اۋات اۋىلى اقچال قىستاعىنىڭ تۋ شىعارۋ سالتى اياقتاعاننان كەيىن، ٴامينا قىستاق الاڭىنان ٴوتىپ بارا جاتىپ ۇيلىعىپ تۇرعان ٴبىر توپ ادامدى كورەدى دە قاستارىنا بارىپ سۇراستىرعاندا، اۋىلدىڭ ۇگىت جوراسى حۋ چۇنفاڭنىڭ ”تيان ـ انمىن“ ارتقى كورىنىس ەتىلگەن ۇلكەن كورىنىستىك پەردەنى الىپ كەلىپ، كوپشىلىكتى تەگىن سۋرەتكە ٴتۇسىرىپ جاتقاندىعىن ٴبىلدى.
پەردەنىڭ الدىنا بارىپ تۇرا قالعان ٴامينا العاشىندا ابدىراعانىمەن، ٴبىراق تەز ارادا سەزىممەن بيلەي جونەلدى. 2 كۇننەن كەيىن سۋرەتتى تاپسىرىپ العانداعى ونىڭ قۋانىشىندا شەك بولمادى، رامكا ساتىپ اكەلىپ سۋرەتىن رامكالاپ، ۇيىندەگى ەڭ كورنەكى ورىنعا ٴىلىپ قويدى.
”كەيىن وراي بولىپ، شىنىمەن دە بەيجيڭ تيان ـ انمىنعا بارىپ قالامىن با كىم بىلەدى“، ـ ٴامينا بالىعىن قۋىرىپ جاتىپ باسەڭ ۇنمەن سويلەگەندە، كوزىنەن ٴۇمىت وتى الاۋلاپ تۇردى.
بۇل سەنىم قازىرگى جىلدان ـ جىلعا جاقسارعان باقىتتى تۇرمىستان باستاۋ العان.
ٴامينا اۋات اۋىلى قۇميعىل قىستاعىنىڭ تۇرعىنى، بۇل قىستاق ەلىمىزدەگى ەڭ ۇلكەن قۇمدى ٴشول — تاكلاماكان ٴشولىنىڭ قويناۋىنا ورنالاسقان، حوتان اۋدانى ورتالىعىنان 100 كيلومەتردەن استام قاشىقتا. بۇل ارانى بۇرىن سارى قۇم باسىپ جاتاتىن، جەرىنىڭ قۇمايتتانۋى اۋىر، اۋىل شارۋاشىلىعى داقىلدارىنىڭ ٴونىمى تومەن ەدى. بۇرىندارى قاتىناس توتەنشە قولايسىز بولعاندىقتان قىستاق تۇرعىندارى اۋدان ورتالىعىنا بارۋ ٴۇشىن تاڭ اتپاي جولعا شىعىپ، ويلى ـ شۇڭقىر جولمەن ىرعالاقتاپ ٴجۇرىپ جەتكەنشە قاس قارايىپ كەتەتىن؛ اۋىل شارۋاشىلىعى ونىمدەرىن تاسۋ قيىن بولعاندىقتان، ەككەن شىلاندارىن ساتا المايتىن، قىستاق تۇرعىندارى قۇنارسىز جەرگە قارايلاۋمەن بولىمسىز كىرىس تاۋىپ، تۇرمىستارى ٴۇپى ـ ٴتاپى ٴوتىپ جاتاتىن.
بۇگىنگى كۇندە ٴبىرسىپىرا ساياساتتىڭ تياناقتانۋىنا ىلەسە، وسى شاعىن قىستاقتا وراسان زور وزگەرىستەر جارىققا شىقتى. ٴامينانىڭ وتباسى دا بۇدان قاعىس قالعان جوق.
ٴامينانىڭ وتباسىندا 5 جان بار، كۇيەۋى 2 اپتانىڭ الدىندا كورلاعا جۇمىس ىستەۋگە كەتسە، ۇلى قىستاقتاعى جىگىتتەرمەن بىرگە گۋاڭجوۋعا جۇمىس ىستەۋگە كەتىپتى، ۇيلەرىندە تەك ونى مەن كەلىنى، نەمەرە قىزى عانا قالىپتى.
”ۇيىمىزدە 10 مۋ جەر بار، وعان شىلان، جاڭعاق جانە ٴجۇزىم ەكتىك، تەحنيكتەردىڭ كومەگىندە كىرىسىمىز بارعان سايىن جوعارىلادى، ونىڭ ۇستىنە قاتىناس تا قولايلى بولعاندىقتان ساتىلماي قالا ما دەپ الاڭدامايتىن بولدىق“. ٴامينا ەگىستىڭ قاربالاس كەزىندە ٴوزىنىڭ دە ەگىس جۇمىستارىن ىستەيتىندىگىن، سايابىر كەزدە ۋاقىتتىق جۇمىس ىستەپ، ۇيلەرىنىڭ تۇرمىستىق قاراجاتىن ايىرىپ وتىرعاندىعىن ايتتى.
ٴامينا تىلشىگە بىلاي دەدى: قازىر قىستاعىمىزدا ٴتۇرلى كاسىپ سالاسى بار، جۇمىسكەر قابىلدايتىن ورىن دا كوبەيدى. ”بۇرىندارى قىزمەت ىزدەيتىن بولساق، ۇيىمىزدەن الىستاپ كەتەتىن ەدىك، سىرتتا جۇمىس ىستەگەندە شىعىنىمىز دا از بولمايدى، قازىر جاقسى بولدى، ەسىگىمىزدىڭ الدىنان ـ اق قىزمەت تابا الامىز“. ٴامينا بازاردا بالىق قۋىرىپ ساتسا، كۇنىنە 150 يۋان تاباتىندىعىن، ٴبىر ايدا 4 رەت بالىق قۋىرىپ ساتسا، 600 يۋان تابىس تاباتىندىعىن، جايشىلىقتا تاعى باسقا دا ۋاقىتتىق جۇمىستار ىستەسە، ايىنا، از دەگەندە، 3000 يۋان تابىس تاباتىندىعىن ايتتى. قازىر ول ۇيىنە تەلەۆيزور، توڭازىتقىش، كىر جۋعىش سياقتى ٴۇي ەلەكتر جابدىقتارىن ساتىپ الىپتى، تۇرمىس ساپاسى زور دارەجەدە جوعارىلاعان، سونداي ـ اق ٴوز قالاۋى بويىنشا ۇناتقان كيىمدەرى مەن القا ـ مونشاقتارىن دا ساتىپ الا الادى، كۇن كورىستەرى ايتا قالسىن ەكەن.
بۇرىنعى كەدىر ـ بۇدىر توپىراق جول كەڭ دە تەگىس اسفالت جولعا اينالعان، سۋمەن، ەلەكترمەن قامداۋى ورنىقتى، ينتەرنەتپەن بۇكىلدەي قامتىلعان، قىستاق تۇرعىندارى ۇيلەرىندە وتىرىپ سىرتقى دۇنيەنىڭ ينفورماتسياسىن بىلە الادى، وزىق ەگىنشىلىك تەحنولوگياسى مەن جۇمىستانۋ شەبەرلىگىن ۇيرەنە الادى. مەكتەپ جاڭالانىپ كەڭەيتىلىپ سالىنعان، وقىتۋشىلار قوسىنى ۇزدىكسىز كۇشەيتىلۋدە، بالالار دا اناعۇرلىم ساپالى وقۋ ـ اعارتۋدان يگىلىكتەنۋدە... ٴامينا قىستاقتاعى وزگەرىستەردى وسىلاي اۋىز جاپپاي القادى.
بۇرىن قول جەتپەستەي كورىنەتىن تاماشا تۇرمىس بۇل كۇندەرى الدەقاشان رەالدىققا اينالعان، بۇل ٴامينانىڭ تاماشا بولاشاقتى ارمانداۋىنا نەگىز بولىپ وتىر. بۇرىن تيان ـ انمىنگە بارۋ تەك ٴتاتتى ٴتۇس سياقتى ەدى، بۇگىنگى كۇندە ول بارعان سايىن جاقسارعان تۇرمىسىنا سۇيەنىپ ٴتاتتى تۇستەي ارمانىن جۇزەگە اسىرا الاتىندىعىنا كامىل سەنەدى. ”قازىر كۇن كورىسىمىز بارعان سايىن جاقسارۋدا، كوپ ۇزاماي بەيجيڭگە بارا الاتىنىما، تيان ـ انمىننىڭ الدىندا ادەمى بيگە باساتىندىعىما سەنەمىن“، ـ دەدى ٴامينا مايعا قۋىرىلعان بالىعىن الارمانعا ۇسىنىپ جاتىپ كۇلە سويلەپ.
