انار بۇلت \ شينجياڭ گازەتىنىڭ ٴتىلشىسى سۇي يۇنيان
كۇشار قالالىق پارتكوم پارتيا مەكتەبىنىڭ (اكىمشىلىك مەكتەبى) ورىنباسار باستىعى دياۋ پىڭمەن پىكىرلەسۋ كوڭىلدى بارىس سانالادى. ونىڭ بەينەلەۋى قاراپايىم، شىنايى، كوسىلە سويلەيدى، باۋراۋ قۋاتى كۇشتى. ”ٴسىز اڭگىمە ايتۋعا شەبەر ەكەنسىز“، ـ ٴبىز وعان وسىلاي باعا بەردىك. ”اسىلىندە مەن بۇرىن كەم ٴسوزدى بولاتىنمىن“، ـ دەدى دياۋ پىڭ، ـ بۇل ۇزاق ۋاقىت شىنىعۋدىڭ ناتيجەسى.
29 جاستاعى دياۋ پىڭ سانشيدە تۋىپ وسكەن، كىشكەنتايىنان اكە ـ شەشەسى وعان ”ۇل بالا سوزگە شورقاق، ىسكە العىر بولۋى كەرەك“ دەپ تاربيە بەرگەن، سونىمەن ول ورنىقتى، بايسالدى مىنەز قالىپتاستىرعان. 2018 ـ جىلى 6 ـ ايدا دياۋ پىڭ سانشي شىفان داشۋەسىنەن وقۋ تاۋىستى، سول كەزدە ونى ۇسىنىس ەتكەن كاسىپورىن دا بولدى، مەكتەپ تە وعان مەكتەپتە قالىپ وقىتۋشى بولۋدى ۇسىنىس ەتتى، ال ونىڭ تالعامى شينجياڭعا بارۋ بولدى.
”مەكتەپ بىتىرۋدەن بۇرىن باتىس بولىك جوسپارىنىڭ تاڭداۋلى ەرىكتىلەرى مەكتەپكە كەلىپ ۇگىت لەكسيا جاسادى، مەن اسەرلى حيكايالاردان قاتتى اسەرلەندىم، سونىمەن باتىس بولىككە بارۋعا، نەگىزگى ساتىعا بارۋعا، وتان مەن حالىق ەڭ قاجەت ەتكەن جەرگە بارۋعا بەكىدىم“. دياۋ پىڭ بىلاي دەدى: سول جىلى 11 ـ ايدا كۇشار اۋدانىنىڭ (قازىرگى كۇشار قالاسى) ۇشوستەڭ اۋىلىنا كەلىپ، نەگىزگى ساتى كادرى بولدىم، قىزمەت مىندەتىمنىڭ ٴبىرى ۇگىت جاساۋ بولدى.
شينجياڭعا العاش كەلگەندە ول تالاي رەتكى بىرىنشىلەردى — ٴتاتتى قاربىز، ساعات 22دەگى كۇن نۇرى، اۋىلداستاردىڭ ىستىق ىقىلاسپەن سوزعان مەيىرىمدى قولدارىن باستان كەشىردى... ول شينجياڭدى تۇسىنە باستادى، ٴجۇزىم، كاۋاپ، نان، ”اداش“ سياقتىلاردىڭ بارلىعىن دوستار شەڭبەرىنە شىعارىپ، بىلاي دەدى: قاراڭىزشى! مىنە، بۇل كورىكتى شينجياڭ، مەن قىزمەت ىستەپ، تۇرمىس كەشىرىپ جاتقان جەر.
”قايتكەندە ۇگىتتى ويداعىداي ىستەۋگە بولادى، مەنىڭشە، ماڭايىمداعى شىنايى حيكايالاردى جاقسى بايانداۋىمىز كەرەك“. دياۋ پىڭنىڭ بۇل اسەرى ٴىس جۇزىندە ەڭ العاشىندا تۋىس ـ تۋعان، دوس ـ جاراندارىنان كەلگەن. كوپشىلىك وعان ەرەكشە كوڭىل بولەدى، تەلەفوندا سويلەسكەندە ٴتۇرلى الاڭداۋشىلىقتارىن بىلدىرەتىن. ”مەن اتقا مىنبەيمىن، قالادا دا اۆتوكولىك كەپتەلىسكە ۇشىرايدى؛ قۇمدى بوران ونداي كۇشتى ەمەس؛ اۆتوكولىكتى قۇلىپتاماساڭ دا بولادى، شينجياڭ ەڭ حاۋىپسىز“. ول تۋىس ـ تۋعان، دوس ـ جاراندارىنا بارلىعىن ايتىپ بەرەدى ٴارى كوپشىلىكتى وسىندا كەلىپ كورۋگە ىستىق ىقىلاسپەن شاقىرادى.
حيكايا بايانداۋ دا دياۋ پىڭنىڭ بۇقارالىق قىزمەت ىستەۋدەگى تۇتقاسىنا اينالدى. نەگىزگى ساتىدا ول تاڭعى ساعات 5تەگى اۋىل ـ قىستاقتى كوردى، بۇقارانىڭ ايتقان ٴۇي شارۋالارىن ەستىدى، سونداي ـ اق بۇقارانىڭ كەدەيلىكتەن ارىلىپ بايىعانىن، تىنىش ٴومىر، شات ـ شادىمان تىرشىلىك كەشىرگەنىن، تۇرمىسىنىڭ باقىتتى ەكەنىن دە كوردى، ول ماقتانىش ەتەتىن وسى بولماشى ىستەر ول باياندايتىن حيكايالار ەدى.
”اۋىلىمىزدا ٴبىر وتباسى بار، اق ورىك ەگۋگە سۇيەنىپ كىرىستەرىن ارتتىرىپ، اۋدان قالاشىعىنداعى عيماراتقا كوشىپ كىردى، اۆتوكولىك تە الدى“. دياۋ پىڭ ايەل قوجايىن جازعان كۇندەلىكتەن جاۋابىن تاپتى، وسى وتباسىنداعىلار تۇرعىن ٴۇي، ەمدەۋ، وقۋ ـ اعارتۋ، جۇمىستاندىرۋ سياقتى تاماشا ساياساتتاردان يگىلىكتەندى، ونىڭ ۇستىنە قاجىرلىلىقپەن ەڭبەك ىستەپ، تۇرمىستارى بارعان سايىن جاقساردى. بۇل وتباسىنىڭ وزگەرىسى دياۋ پىڭنىڭ اۋىلداستاردى جىگەرلەندىرۋدەگى ناقتى حيكاياسى.
اراٴمالى قىستاعىندا ٴبىر جىگىت بار، جوعارى تەحنيكۋم بىتىرگەننەن كەيىن جۇمىس ىستەمەي ۇيىندە جاتادى، ينتەرنەتكە شىعۋدى جانە اراق ٴىشۋدى ۇناتادى. اتا ـ اناسى مەن قىستاق كادرلارى ٴارى اشىنادى، ٴارى ابىرجيدى. دياۋ پىڭ بۇل ىستەن حابار تاپقاننان كەيىن جىگىتكە اۋىلداعى بايۋدىڭ باستاماشىسى بۇحالچام سامەتتىڭ تالىقپاي تالپىنىپ كيىم ـ كەشەك فابريكاسىن قۇرىپ، جەرگىلىكتى ورىنداعى 40 نەشە بۇقارانى جۇمىستاندىرعان حيكاياسىن بايانداپ بەرەدى. ماڭايىنداعى ادامداردىڭ كەشىرمەلەرىنەن اسەرلەنگەن جىگىت: ”جاستىق ورالىمدى زايا كەتىرۋىمە بولمايدى، مەن قىزمەت ىستەيمىن“، ـ دەيدى.
دياۋ پىڭ اۋىلداعى جاندى دا جالىندى حيكايالاردى ٴوزى قۇراستىرعان «مەنىڭ شينجياڭ ەستەلىگىمدە» ەستەلىككە الدى، ونىڭ ٴسوز ـ سويلەمدەرىندە بۇقاراعا دەگەن تەرەڭ سۇيىسپەنشىلىك جاتىر. ول قىزمەتتەستەرىمەن بىرگە جازعان، جاساعان قىسقا بەينەجازبا «3 ـ رەتكى ورتالىقتىڭ شينجياڭ قىزمەتى جونىندەگى اڭگىمە ٴماجىلىسى تۋرالى اڭگىمەلى ولەڭدى تەاتر»، اۋىلداستار اراسىندا تەز تارالىپ، ”ينتەرنەت جۇلدىزىنا“ اينالدى.
سوڭعى جىلداردان بەرى دياۋ پىڭنىڭ حيكايا بايانداۋ تۇعىرى بارعان سايىن مولايىپ، كولەمى بارعان سايىن كەڭەيدى. ول 2023 ـ جىلعى مەملەكەتتىك ”جۇڭحۋانى قۇدىرەتتەندىرىپ، جاستىق كوكتەمدى اسقاقتاتىپ، ۇزدىك بولۋعا تالپىنۋ“ جاڭا داۋىردەگى جاقسى جاس بولىپ باعالاندى ٴارى ۇسىنىس بويىنشا بەيجيڭگە بارىپ، جاستىق كوكتەمنىڭ كۇرەس حيكاياسىن ٴبولىستى.
”جىبەك جولى بايىرعى كۇسان، كەرەمەت اقسۋ، كوپشىلىكتى شينجياڭعا كەلىپ قوناق بولۋعا شىن جۇرەكتەن ۇسىنىس ەتەمىن.“ 2024 ـ جىلى ول ورتالىق تەلەۆيزياسىنىڭ مايتاۋ - كۇشار تاس جولىنىڭ اۆتوكولىك قاتىناۋ سالتىن جۇرگىزۋىنە سايكەسىپ، بۇكىل ەلدەگى كورەرمەندەرگە كۇشاردىڭ تاريحي مادەنيەتى مەن جەرگىلىكتى سالت ـ ساناسىن بايانداپ، سالتاناتتى ۇسىنىس جولدادى.
شينجياڭعا كەلگەن 6 جىلدان استام ۋاقىتتان بەرى دياۋ پىڭنىڭ جەكە باسىنىڭ جەتىلۋى مەن شينجياڭنىڭ دامۋى الدەقاشان تىعىز توعىسىپ كەتكەن. 2024 ـ جىلى 3 ـ ايدا كۇشار قالالىق پارتكوم پارتيا مەكتەبىنىڭ (اكىمشىلىك مەكتەپ) ورىنباسار باستىعى بولعاننان بەرى، ول جاندى دا جالىندى شينجياڭ حيكاياسىن بۇرىنعىداي قىزۋ ىنتامەن بايانداپ، اسقاق سەزىممەن ەكىنشى مەكەنىنىڭ داڭقىن اسىردى.