شينجياڭنىڭ عىلمي زەرتتەۋ ۇجىمى 10 جىل ۋاقىت جۇمساپ جەتىلدىرگەن
ۇزىن تالشىقتى ماقتا جاڭا سورتىندا كوپتەگەن تەحنولوگيالىق قامال الدى
انار بۇلت \ شينجياڭ گازەتىنىڭ ٴتىلشىسى شيە حۇيبيان 3 ـ ايدىڭ 29 ـ كۇنى ۇرىمجىدەن حابارلايدى. ”ۇجىم زەرتتەپ شىققان يۋانميان GP - 01، يۋانميان GP - 02 قۇرلىقتىق ۇزىن تالشىقتى ماقتانىڭ جاڭا سورتى شينجياڭدا ۇزاق ۋاقىتتان بەرى ۇزىن تالشىقتى ماقتا سورتىندا ٴدوپ كەلگەن ٴونىم مولشەرى، ماشينامەن جيناۋ، كەڭ كولەمدى ۇيلەسىمدىلىگى جەتەرسىز بولۋ سياقتى ماسەلەلەردى شەشىپ، ٴونىم مولشەرىنىڭ، ساپاسىنىڭ، ماشينامەن جيناۋدىڭ، كەڭ كولەمدى ۇيلەسىمدىلىكتىڭ سايكەستى جوعارىلاۋىن جۇزەگە اسىردى“. تاياۋدا اۆتونوميالى رايوندىق اۋىل شارۋاشىلىعى عىلىم اكادەمياسىنىڭ ماقتا سورتتى تۇقىمىن جەتىلدىرۋ ۇجىمى مەن توقىماشىلىق كاسىپورىندارىنىڭ سەلبەستىك كەڭەسى ماجىلىسىندە اۆتونوميالى رايوندىق ماقتا كاسىپ سالاسى تەحنولوگيالىق جۇيەسىنىڭ باس عالىمى، اۆتونوميالى رايوندىق اۋىل شارۋاشىلىعى عىلىم اكادەمياسى ماقتا زەرتتەۋ ورنىنىڭ اعا زەرتتەۋشىسى لي شۋەيۋان وسى زەرتتەۋ جەتىستىگىن ورتاقتاستى.
بۇل جەتىستىك — لي شۋەيۋان عىلمي زەرتتەۋ ۇجىمىن باستاپ 10 جىلعا تاياۋ ۋاقىت جۇمساپ، توقىماشىلىق كاسىپورىندارىنىڭ سۇرانىسىن باعدار ەتىپ جەتىلدىرگەن جالپىلىق قاسيەتى مەن ٴبىتىمى جاقسى قۇرلىقتىق ۇزىن تالشىقتى ماقتانىڭ جاڭا سورتى. بۇل سورتتا قۇرلىقتىق ۇزىن تالشىقتى ماقتانىڭ تۇقىمدىق زات بايلىعىن جانە گەنىن اشىپ جارىققا شىعارىپ، شينجياڭدا ۇزىن تالشىقتى ماقتادا ۇزاق ۋاقىت ساقتالعان ماشينامەن جيناۋعا ۇيلەسپەۋ، ٴونىم مولشەرى تومەن بولۋ، ۇيلەسەتىن ەگىمشىلىك كولەمى تار بولۋ سياقتى تەحنولوگيالىق قامالداردى جۇيەلى الدى.
ۇجىم مۇشەسى لياڭ ياجۇن دوكتور بىلاي دەپ تانىستىردى: قايتا ـ قايتا تاجىريبە جاساۋ ارقىلى يۋانميان GP - 01، يۋانميان GP - 02 قۇرلىقتىق ۇزىن تالشىقتى ماقتانىڭ جاڭا سورتىنان مۋىنا وندىرىلەتىن تۇقىمدى ماقتا ورنىقتى تۇردە 500 كيلوگرامنان استى، شينجياڭنىڭ تەڭىز ارالىندىق ۇزىن تالشىقتى ماقتا سورتىنا قاراعاندا ٴونىمىن ارتتىرۋدىڭ كومەسكى كۇشى كورنەكتى؛ قاسيەتى مەن ٴبىتىمى جاعىنداعى باسىمدىعى كورنەكتى، جاڭا سورتىنىڭ قاۋاشاعى 6 گرام اينالاسىندا (تەڭىز ارالىندىق ۇزىن تالشىقتى ماقتا سورتى جاپپاي 3 گرام اينالاسىندا)، تالشىقتىق مولشەرى 38 - %39 (تەڭىز ارالىندىق سورت مولشەرى 30 - %32)، سونىمەن قاتار ۇيلەسىمدىلىگى جاقسى، ەگىلەتىن كولەمى كەڭ، كەڭ كولەمدە ماشينامەن جيناۋعا بولادى، توقىماشىلىق قاسيەتى توقىماشىلىق كاسىپورىندارىنىڭ تالابىنا ۇيلەسەدى.
مۇنىمەن قويماي، ۇجىم تاعى سورتتى قورعاۋ جانە تالداۋ زەرتتەۋىن جۇرگىزىپ، قۇرلىقتىق ۇزىن تالشىقتى ماقتا سورتىنان اناعۇرلىم ويداعىداي پايدالانۋعا، جەتىلدىرۋگە نەگىز قالادى.
ٴتىلشىنىڭ ۇعىسۋىنا قاراعاندا، ۇزىن تالشىقتى ماقتا توقىماشىلىعىنداعى جوعارى دارەجەلى جىڭىشكە ٴجىپتىڭ شەشۋشى ماتەريالى، جوعارى دارەجەلى ورنەكتى كەزدەمە، ٴۇي توقىما بۇيىمدارى سياقتى بىرەگەي ونىمدەر مەن ەكسپورت ەتىلەتىن ۇستەمە قۇنى جوعارى توقىماشىلىق بۇيىمدارىنىڭ جانە كيىم ـ كەشەكتەردىڭ باستى ماتەريالى ەكەن. شينجياڭ — ەلىمىزدەگى بىردەن ـ ٴبىر ۇزىن تالشىقتى ماقتا وندىرىلەتىن ٴوڭىر، ۇزىن تالشىقتى ماقتا ەگىلەتىن جەر اۋدانى ەڭ كوپ بولعان كەزدە ٴبىر ميلليون 800 مىڭ مۋعا جەتكەن، سورتى، ەگىمشىلىكتى باسقارۋ، ماشينامەن جيناۋ، وڭدەۋ، بازار سۇرانىسى سياقتى سەبەپتەرمەن قازىر ەگىلەتىن جەر اۋدانى 300 مىڭ مۋ اينالاسىندا عانا بولدى.
بيىلعى اۆتونوميالى رايوننىڭ ۇكىمەت قىزمەتىنەن بايانداماسىندا بىلاي دەپ اتاپ كورسەتىلدى: ماقتانىڭ جالپى ٴونىم مولشەرىن ورنىقتى تۇردە 5 ميلليون توننادان اسىرىپ، مەملەكەتتىڭ ساپالى ماقتا ٴجىپ بازاسىن جوعارى ولشەممەن قۇرىپ، توقىماشىلىق، كيىم ـ كەشەك كاسىپ سالاسى تىزبەگىنىڭ تومەنگى بۋىنعا ۇزارۋىن ىلگەرىلەتۋ كەرەك.
لي شۋەيۋان بىلاي دەدى: شينجياڭنىڭ ۇزىن تالشىقتى ماقتا كاسىپ سالاسىنىڭ دامۋى ەلىمىزدىڭ جوعارى ساپالى شيكىزاتتىق ماقتامەن قامداۋ حاۋىپسىزدىگىن قامتاماسىز ەتۋ، ەلىمىزدىڭ حالىقارالىق ماقتا كاسىپ سالاسىنداعى ورنى مەن باسەكەلىك قۋاتىن جوعارىلاتۋ جونىنەن ماڭىزدى رولعا يە، ايتسە دە، ٴسوز جوق، ۇزىن تالشىقتى ماقتا سورتىنىڭ قاسيەتى مەن ٴبىتىمىنىڭ كاسىپ سالاسىنىڭ سۇرانىسىن قاناعاتتاندىرا الماۋى سىندى تەحنولوگيالىق بوگەتتى قاينارىنان بۇزىپ، ۇزىن تالشىقتى ماقتا ەگىمشىلىگىنىڭ سالىستىرمالى ونىمدىلىگىن جوعارىلاتۋ كەرەك.
اڭگىمە ماجىلىسىندە يدا توبى شينجياڭ زەرتتەۋ جانە اشۋ ورتالىعىنىڭ ورىنباسار باس باقىلاۋشىسى ليۋ شيا بۇل سورتقا جوعارى باعا بەردى. ”بۇل سورت ساپاعا، ٴونىم مولشەرىنە قاتار ٴمان بەرىلگەن، سونىمەن قاتار ماشينامەن جيناۋعا بولادى، ۇيلەسەتىن كولەمى كەڭ بولىپ، ماقتا ەگەتىن شارۋالاردىڭ ەگىمشىلىك وزىندىك قۇنىن تومەندەتكەن، توقىماشىلىق كاسىپورىندارى جونىنەن الىپ ايتقاندا، ساپاسى جاقسى بولۋمەن بىرگە، ماقتادان پايدالانۋ وزىندىك قۇنىن دا تومەندەتۋگە بولادى“، ـ دەدى ول.
يدا توبى شينجياڭ زەرتتەۋ جانە اشۋ ورتالىعى مەن لي شۋەيۋان ۇجىمى سول جەردە العاشقى ادىمدا سەلبەستىك نيەتناماسىنا كەلىستى، الداعى 3 - 2 جىلدا ەكى جاق سەلبەستىكتى ونان ارى كۇشەيتىپ، ەگىمشىلىكتە جانە توقىماشىلىقتا قولدانۋدان باستاپ كىرىسىپ، ٴونىمدى قولدانۋ جانە ساۋدالاندىرۋ جولى جونىندە ورنىقتى قاداممەن ىزدەنىس جاسايدى.