جاس كۇيىندەگى ٴونىمنىڭ مۋ باسىندىق ورتاشا ٴتۇسىمى 200 كيلوگرامعا، ماشينالاسۋ مولشەرى %70كە جەتكىزىلەدى
انار بۇلت \ شينجياڭ گازەتىنىڭ ٴتىلشىسى ساۋ حۋا 3 ـ ايدىڭ 31 ـ كۇنى ۇرىمجىدەن حابارلايدى. شينجياڭ ورمان شارۋاشىلىعى عىلىم اكادەمياسىنان ۇعىسۋىمىزشا، الداعى 3 جىلدا، شينجياڭ ەتتى سۇڭعىلا كاسىپ سالاسىندا عىلىم ـ تەحنولوگيادان قامال الۋدى توڭىرەكتەي وتىرىپ، جاس كۇيىندەگى ەتتى سۇڭعىلانىڭ مۋ باسىندىق ورتاشا ٴتۇسىمىن 80 كيلوگرامنان 200 كيلوگرامعا ارتتىرىپ، ماشينالاسۋ مولشەرىن %20 اينالاسىندا بولۋدان %70كە جوعارىلاتۋدى ىلگەرىلەتىپ، كاسىپ سالاسى نەگىزىن ونان ارى بەكەمدەيدى ەكەن.
اۆتونوميالى رايوننىڭ ٴتۇيىندى زەرتتەپ ـ اشۋ مىندەتى بولعان ”شينجياڭ ەتتى سۇڭعىلا كاسىپ سالاسىنىڭ ساپاسىن جوعارىلاتىپ، ونىمدىلىگىن ارتتىرۋدىڭ شەشۋشى تەحنولوگياسىن زەرتتەۋ جانە قولدانۋ“ نىسانىنا شينجياڭ ورمان شارۋاشىلىعى عىلىم اكادەمياسى جەتەكشى بولىپ، شينجياڭ عىلىم ـ تەحنولوگيا بايلىعىنان بىرگە يگىلىكتەنۋگە قىزمەت وتەۋ ورتالىعى، اۆتونوميالى رايوندىق جۇڭگوشا دارىلەردى، ۇلتتىق دارىلەردى زەرتتەۋ ورنى، مەملەكەتتىك ورمان شارۋاشىلىعى جانە جايلىم مەكەمەسى حاربين ورمان شارۋاشىلىعى ماشينالارىن زەرتتەۋ ورنى، شينجياڭ شىڭميڭ حىلي جوعارى عىلىم ـ تەحنولوگيا جارنا شەكتى سەرىكتەستىگى سىندى 4 ورىنمەن بىرلەسىپ، 41 ادامدىق زەرتتەپ ـ اشۋ ۇجىمىن ۇيىمداستىرىپ قۇرىپ، 3 جىل قامال الۋ ارقىلى ”سورتتى تۇقىم + جاقسى شارا + جاقسى ماشينا + كوپ ٴتۇرلى ٴونىم“ سىندى كاسىپ سالاسىن دامىتۋ جۇيەسىن ورناتىپ، ەتتى سۇڭعىلا كاسىپ سالاسىنىڭ ساپاسىن جوعارىلاتىپ، ونىمدىلىگىن ارتتىرۋدى جەبەۋدى جوسپارلادى.
ەتتى سۇڭعىلا ٴداستۇرلى باعالى جۇڭگوشا ٴدارى ماتەريالى رەتىندە، قازىر شينجياڭدا ميلليون مۋلىق ەگىمشىلىك اۋماعىن قالىپتاستىردى، الايدا تۇقىمدىق زاتتىڭ ساپاسىزدانۋى، دەرت ـ دەربەز جانە زياندى جاندىكتەر كوپ بولۋ، ماشينالاسۋ مولشەرى جەتكىلىكسىز بولۋ، جىنتىكتەي وڭدەۋ ٴالسىز بولۋ سياقتى شەكتەمەگە دە ٴدوپ كەلدى. تاكلاماكان ٴشول جيەگى توسقاۋىل شايقاسىنىڭ ىلگەرىلەۋىنە ىلەسە، بولاشاقتا ەتتى سۇڭعىلا ەگىلگەن جەر اۋدانى جەدەل ارتىپ، كاسىپ سالاسىنىڭ ساپاسىن جوعارىلاتىپ، ونىمدىلىگىن ارتتىرۋ قاجەتى كوكەي تەستى بولادى.
عىلمي زەرتتەۋ قىزمەتكەرلەرى ەتتى سۇڭعىلا كاسىپ سالاسىن توڭىرەكتەي وتىرىپ تۇقىمدىق زات بايلىعى، ماشينالاندىرۋ، جىنتىكتەي وڭدەۋ، ستراتەگيالىق زەرتتەۋ سىندى 4 ۇلكەن وزەكتى باعىتتا قامال الۋدى باستايدى. تۇقىمدىق زات بويىنشا جاڭالىق اشۋ سالاسىندا، شينجياڭ ەتتى سۇڭعىلا ٴونىم ساپاسىن باعالاۋ جۇيەسىن ورناتىپ، ەتتى سۇڭعىلا جانە ونىڭ پارازيتتىك وسىمدىكتەرى تاڭداۋلى تۇقىمدىق زات بايلىعىن تاڭداپ، جاس كۇيىندەگى ونىمدەردىڭ مۋ باسىندىق ورتاشا ٴونىم مولشەرىن 80 كيلوگرامنان 200 كيلوگرامعا ارتتىرۋدى جۇزەگە اسىرادى. ماشينالاستىرۋداعى ولقىلىقتارعا مەڭزەس، سۇيىق كۇيدەگى ەگۋ ٴدارىسىن زەرتتەپ جاساپ، ورمان ٴوسىرۋ جانە جيناۋ ماشيناسىنىڭ دارەجەسىن جوعارىلاتىپ، ”ٴبىر جولدا ٴبارىن جيناۋ“ سىندى ەگىمشىلىك جاڭا ۇلگىسىن ورناتىپ، ماشينالاندىرۋ مولشەرىن %20 اينالاسىندا بولۋدان %70كە جوعارىلاتۋدى ىلگەرىلەتىپ، ادام كۇشىمەن جۇمىس ىستەۋدىڭ وزىندىك قۇنى جوعارى بولۋ، ونىمدىلىگى تومەن بولۋ سىندى قيىن ماسەلەنى شەشەدى. جىنتىكتەي وڭدەۋ باعىتىندا، 10 تۇردەن استام دەنساۋلىق ساقتاۋ ازىق ـ تۇلىگىن، ەڭلىك بۇيىمىن جانە ادەتتەگى ازىق ـ تۇلىك ٴونىمىن اشىپ، كاسىپ سالاسى تىزبەگىن ۇزارتۋدى جوسپارلادى. كاسىپ سالاسىن ستراتەگيالىق زەرتتەۋ جاعىندا، ەتتى سۇڭعىلا تۇتاس كاسىپ سالاسى تىزبەگىن ساپالىلاندىرۋ جولى جانە ساياسات جاعىنان جاڭالىق اشۋ جونىندە ىزدەنىس جاسايدى.
شينجياڭنىڭ قۇمدى ٴوڭىر جەر اۋدانى كەڭ، ەتتى سۇڭعىلا كاسىپ سالاسىن دامىتۋدا تاماشا نەگىزگە يە. قازىر شينجياڭنىڭ جىلىنا وندىرەتىن ەتتى سۇڭعىلا قۇرعاتىلعان ونىمدەرى 10 مىڭ توننادان اسىپ، بۇكىل مەملەكەتتىڭ جىلدىق ٴونىم مولشەرىنىڭ %80تەن استامىن يەلەپ، تارىم ويپاتى، تۇرپان ويپاتى جانە جوڭعار ويپاتى قۇمدى ٴوڭىرى سىندى شوعىرلى تۇتاسپالى 3 ٴوندىرىس ٴوڭىرىن قالىپتاستىرىپ، جەرگىلىكتى ەگىنشى ـ مالشىلاردىڭ كىرىسىن ارتتىرۋعا زور ۇلەس قوستى.
”نىساننىڭ اتقارىلۋى ەتتى سۇڭعىلا ەگۋ، وڭدەۋ، بازار تۇتاس تىزبەگىن ونان ارى تۇتاستىرىپ، قۇمدى وڭىردەگى بۇقاراعا بايۋدىڭ تىڭ جولىن اشۋمەن بىرگە، شولەيتتەنۋدەن ساقتانۋ جانە تىزگىندەۋدى باياندى شەشۋ جوباسىمەن قامدايدى، نەشە ون مىڭ ەگىنشى ـ مالشىنى كاسىپتەنۋگە باستاپ، ەرەكشەلىككە يە قۇم كاسىپ سالاسىن ەكولوگيالىق قۇرىلىسپەن سايكەستى دامىتۋدىڭ شينجياڭ ۇلگىسىن قالىپتاستىرادى“، ـ دەدى نىساننان بىرلەسىپ قامال الۋ گرۋپپاسىنىڭ جاۋاپتىسى ليۋ يۇڭپيڭ.
